آغاز آتشبس چهار روزه در غزه؛ ضرورتی سیاسی برای اسرائیل یا تنفسی نظامی برای حماس؟
یورونیوز - در حالیکه احتمال میرود غیرنظامیان فلسطینی در نوار غزه بتوانند در روزهای آتشبس مدتی هر چند کوتاه از حملات خلاصی یابند، اما کارشناسان معتقدند که این موضوع در نهایت میتواند به نفع شبهنظامیان حماس تمام شود. هر چند که دستاوردهای سیاسی این آتشبس برای بنیامین نتانیاهو را نیز نمیتوان کتمان کرد.
آتش بس به سود نتانیاهو است
اما هستند کسانی که معتقدند این آتشبس اثرات مفیدی برای بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل خواهد داشت.
ویدئویی توسط ارتش اسرائیل منتشر شده که تخریب تونل های بیمارستان شفا و چند هدف دیگر در غزه را نشان می دهد:
צה״ל השלים את הערכותו המבצעית בקווי ההפוגה; הבוקר השמידו כוחות צה"ל את מנהרת הטרור שנחשפה בבית החולים שיפאא'
-- צבא ההגנה לישראל (@idfonline) November 24, 2023
כוחות צה״ל השלימו את הערכותם המבצעית בקווי ההפוגה >> pic.twitter.com/dSUpyqZnUz
کلایو جونز، استاد مسائل امنیت منطقهای در دانشگاه دورام انگلستان گفت در گفتگو با فرانس ۲۴ درباره چالشهای این آتشبس گفت: تردیدی نیست که آتش بس به حماس فرصتی میدهد تا نیروهایش را دوباره سازماندهی کند و در راهبرد خود بازنگری انجام دهد. وی معتقد است که «در طرف دیگر، آتش بس به همان اندازه که به نفع حماس است، لزوما به نفع نیروهای ارتش اسرائیل نخواهد بود.»
آنچه هدف قرار دادن نیروهای اسرائیلی را برای حماس دشوار می کند، این واقعیت است که در این مدت عملا چیزی از قدرت و پیشروی نظامی اسرائیل کم نشد. نیروهای اسرائیلی خود را گرفتار پایگاههای ثابت نکردند، برعکس آنها دائماً در حرکت بودند که همین امر مانع از حمله آسان حماس به آنها میشد.
کلایو جونز یک وجه سیاسی نیز برای این موضوع قائل است. او گفت: «از طرفی بنیامین نتانیاهو نیز از سوی خانوادههای گروگان ها و هم از سوی شرکای بین المللی به ویژه ایالات متحده تحت فشار است. او همچنین از وضعیت کشورش و عدم محبوبیت خودش آگاه است. جونز معتقد است که «آتش بس نه تنها برای اسرائیل بلکه احتمالاً برای نتانیاهو نیز از نظر سیاسی سودمند خواهد بود.»
آتش بس چگونه میتواند بر عملیات نظامی تأثیر بگذارد؟
برخی از حامیان اسرائیل نگرانند که آتش بس، شتاب حمله ارتش اسرائیل در شهر غزه و اطراف آن را متوقف کند. بسیاری از ناظران نظامی بر این باور هستند که تا به امروز این عملیات صرفا از نقطه نظر نظامی برای اسرائیلیها خوب پیش رفته است و آن هم به دلیل توانایی در متزلزل کردن حماس بوده است.
تعداد راکتهای شلیک شده به سمت اسرائیل کم و بیش کاهش یافته است. دیگر خبری از شدت شلیک راکت از نوار غزه همچون روزهای آغاز جنگ وجود ندارد. چه بسا اسرائیل موفق به تسخیر سایتهای پرتاب راکت و پاکسازی تونلها شده است.
آیا جنگ بین اسرائیل و حماس پس از این وقفه چهار روزه از سر گرفته خواهد شد؟
کلایو جونز، استاد مسائل امنیت منطقهای در دانشگاه دورام انگلستان در این زمینه میگوید که «این احتمال وجود دارد که درگیریها از سر گرفته شود، اما فعلا نمیتوان گفت که آیا شدت آنها مانند قبل خواهد بود یا خیر.» این امر به عوامل متعددی از جمله موفقیت تبادل گروگان و حساسیت اسرائیل به فشارهای بین المللی و در درجه اول از سوی آمریکا، بستگی دارد.
سطح ویرانی در غزه در نگاه مردم آمریکا، به ویژه رای دهندگان جوان آنچنان خوش نیامده است. مضافا اینکه آمریکاییها به همان اندازه که به نگرانیهای داخلی خود توجه میکنند، توامان نیم نگاهی هم به متحدان عرب خود در خاورمیانه دارند.
اینکه بعد از تبادل گروگانها چه اتفاقی میافتد تا حد زیادی به حماس بستگی دارد. اگر اسرائیل قول داده است که به ازای هر ده گروگان آزاد شده یک روز جنگ را متوقف کند، هنوز خیلی زود است که بگوییم آیا خود اسرائیلیها خواهان توقف طولانی مدت خصومت خواهند بود یا خیر.
در واقع، هدف جنگی آنها، همانطور که مدام اعلام کردند، «از بین بردن زیرساختهای تروریستی حماس» است.