بازگشت دوباره دونالد ترامپ به کاخ سفید به دردسری بزرگ و جدّی برای جمهوری اسلامی تبدیل شده است. در ایران اوضاع داخلی نسبت به دور اول ریاست جمهوری ترامپ چنان بهم ریخته‌تر و نزاع حکومت با اسرائیل آنقدر شدیدتر شده که از سوی افراد سیاسی و تحلیلگران خودی درباره به خطر افتادن «موجودیت و بقای نظام» به مقامات ارشد هشدار داده می‌شود
کیهان لندن - به نظر می‌رسد خط مشی اصلی حکومت فعلاً، بی‌اهمیت جلوه دادن نتیجه انتخابات آمریکاست. جریان نزدیک به هسته مرکزی قدرت در ایران، شامل فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که قدرت روایت‌سازی دارند و شماری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی که در رکاب آن فرماندهان هستند، با ادبیات توهین‌آمیز ترامپ را خطاب قرار می‌دهند، او را آمر «قتل سلیمانی» می‌نامند و مستقیم و غیرمستقیم همچنان او و مشاوران سابق‌اش را تهدید به «انتقام» می‌کنند.
برخی دیگر از عوامل نظام چنین وانمود می‌کنند که نسبت به بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید بی‌تفاوت‌اند و پیروزی او و سیاست‌های کاخ سفید در چهار سال آینده تأثیری در سرنوشت جمهوری اسلامی ندارد. این گروه در مصاحبه‌ها و تحلیل‌های‌شان القاء می‌کنند که حکومت بر اوضاع مسلط است و برای هر شرایطی آماده تصمیم‌گیری است. از جمله پاسدار اسماعیل کوثری عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی می‌گوید «ترامپ چیزی سرش نمی‌شود!» بهنام سعیدی عضو دیگر این کمیسوین نیز ادعا می‌کند «پیروزی ترامپ تأثیری بر اقتصاد ما نگذاشت!»
اما مسئله اصلی این است که اظهارات جریان اصلی قدرت در ایران درباره ترامپ اصلاً بیان‌کننده‌ی تمام واقعیت نیست، به ویژه آنکه محاسبات آنها در پیش‌بینی تحولات و یافتن راه حل برای معادلات بزرگ بین‌المللی در بالاترین سطح خطا بوده است و همین نیز آنها بن‌بستی را که رژیم در آن گرفتار است، روز به روز تنگ‌تر کرده است. چنانکه علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی طی چهار سال گذشته بارها در سخنرانی‌های خود کار ترامپ را تمام شده دانست و گفت: «او به زباله‌دان تاریخ رفت» و «به فراموشی سپرده شده است.»
بر همین اساس، گروه کثیری از دلبستگان و وفاداران به نظام عمدتا در جریان اصلاح‌طلب از بازگشت ترامپ به وحشت افتاده و صریح‌تر از گذشته از سیاست‌های حکومت انتقاد می‌کنند و می‌گویند اگر فکری به حال اوضاع نشود «موجودیت» نظام به خطر می‌افتد.
زمان ترک مخاصمه رسیده
حسین مرعشی دبیرکل حزب «کارگزاران سازندگی» با اشاره به پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا، با بیانی که در آن تلاش شده جمهوری اسلامی را خیلی دست بالا جلوه دهد، در روزنامه سازندگی نوشته است: «زمان ترک مخاصمه با آمریکا فرا رسیده و پزشکیان می‌تواند با همراهی حاکمیت، با آمریکا در موضوع آتش‌بس جنگ غزه همکاری کند و اولین قدم‌ها را برای ترک مخاصمه بین دو کشور بردارد.»
گفتگو با ترامپ برای حفظ نظام و کلیت بقا
فیاض زاهد فعال سیاسی اصلاح‌طلب و محمدمهاجری فعال سیاسی اصولگرا نیز در یک یادداشت مشترک با عنوان «ما و آمریکای ترامپ» که ۱۹ آبان‌ماه در روزنامه «اعتماد» منتشر شد، با اشاره به پیامد تحریم‌ها و بحران‌های اقتصادی که جمهوری اسلامی بر ایران تحمیل کرده، با استناد به صحبت‌های روح‌الله خمینی به دولت و وزارت خارجه توصیه کرده‌اند «حفظ نظام از اوجب واجبات» است.
آنها عنوان کرده‌اند که «ترامپ قطعاً جنگ‌طلب نیست، اما تجربه قبلی نشان داده راه فشار بر [جمهوری اسلامی] ایران را بلد است.» نویسندگان می‌گویند: «ما آنقدر دارای ظرفیت بزرگ اقتصادی نیستیم که چین به خاطر ما در برابر آمریکا بایستد؛ روسیه هم رفیق قابل اعتمادی نیست که از روابط شخصی پوتین با ترامپ سود ببریم؛ تازه باید خدا را شاکر باشیم اگر از ما [جمهوری اسلامی] به عنوان کارت قربانی در داستان اوکراین سود نبرد.»
نویسندگان غیرمستقیم خواستار آن شده‌اند که پزشکیان و عباس عراقچی خوش‌رقصی برای جریان انقلابی رژیم را کنار بگذارند. در همین ارتباط آنان که به روی خود نمی‌آورند که گزینش پزشکیان توسط علی خامنهای در نمایش انتخابات تیرماه ۱۴۰۳ ربطی به انتخاب مردم ندارد، می‌نویسند: «گاهی احساس می‌شود وزیر خارجه و مقامات دیگر دولت یادشان رفته چرا و به چه علتی این دولت رای آورده! خب گاهی آدمی مجبور است تن به حرکات موزون بدهد، اما بیشتر از آن را که نخواسته‌اند! باید این بزرگواران دقت بیشتری در انتخاب واژگان کنند. در این کشور به اندازه کافی سخنران و طالب کلمات انقلابی و جنگ‌طلبانه وجود دارد، به شما دیگر نیازی نیست.»
در بخش پایانی این یادداشت نویسندگان در شرایطی که یقیناً می‌دانند تصمیم‌های کلان در اختیار علی خامنهای است، اما رو به پزشکیان و عراقچی تأکید کرده‌اند «شما اوضاع را می‌دانید، از وضعیت سرمایه اجتماعی ساختار باخبرید، از ناترازی‌ها و مشکلات و کسری بودجه و غیره باخبرید. شما آن دولتی باید باشید که برود و با منطق و استدلال توضیح دهد که چه راهی برای کلیت بقا و حفظ هیمنه و اقتدار کشور باید و لازم است.»
بعضی از صاحبنظران در داخل ایران معتقدند با آمدن ترامپ، شاخ سپاه پاسداران شکسته خواهد شد. در همین ارتباط مهدی نصیری مدیرمسئول پیشین روزنامه کیهان (چاپ تهران)، در یک مناظره با صادق زیباکلام با اشاره به پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات آمریکا و حملات نظامی جمهوری اسلامی به اسرائیل به کنایه می‌گوید، «وعده صادق ۳» که اشاره به پاسخ نظامی تهران به اسرائیل دارد به «وعده کاظم» تبدیل می‌شود. «کاظم» که اسم و صفت مردانه عربی و لقب امام هفتم شیعیان است به معنی «خاموش» و کسی است که می‌باید خشم خود را فرو بخورد.
صادق زیباکلام نیز که از حامیان کنار آمدن حکومت با آمریکاست، می‌گوید «در دوره ترامپ جمهوری اسلامی دست و پایش را جمع‌تر خواهد کرد.»
فرصت برای تغییر نظام
در آنسو، مخالفان آزادیخواه جمهوری اسلامی بر اساس تجربیات گذشته، بر این باورند که بازگشت مجدد ترامپ به کاخ سفید تقویت‌کننده فرصت برای تغییر نظام خواهد بود. آنها می‌دانند برای سرنگونی نظام حساب باز کردن روی رهبران و دولت‌های خارجی وقت تلف کردن است اما ضرورت فشارهای بین‌المللی از جمله قطع دسترسی حکومت به تأمین مالی برای به حرکت انداختن ماشین سرکوب و پشتیبانی از تروریسم، بر عهده رهبران کشورهایی است که مدافع دموکراسی و مدعی صلح و آرامش هستند.
در همین ارتباط شاهزاده رضا پهلوی در پیام تبریک به ترامپ به او یادآوری کرده که «شما در اولین دوره ریاست جمهوری خود، قاطعانه در کنار مردم ایران و علیه جمهوری اسلامی ایستادید» و «اکنون شما این فرصت را دارید که تاریخ‌ساز شوید و با کمک به پایان دادن به این تهدید، یک بار برای همیشه، میراثی از صلح پایدار به جا بگذارید.»
آنچه اکثریت مردم ایران از دولت جدید آمریکا توقع دارند به گوش ترامپ همکارانش رسیده است. برایان هوک نماینده آمریکا در مسائل ایران در دولت اول دونالد ترامپ هفتم نوامبر (۱۷ آبان) در مصاحبه با سی‌ان‌ان گفت که رئیس جمهوری منتخب آمریکا «علاقه‌ای به تغییر رژیم در تهران ندارد» اما می‌خواهد جمهوری اسلامی را از نظر سیاسی منزوی و از نظر اقتصادی تضعیف کند.
پایان دادن به جنگ‌های منطقه‌ای، پشتیبانی از شرکای آمریکا در خاورمیانه، کمک به برقراری صلح در منطقه و گسترش «پیمان ابراهیم» و مقابله با تروریسم و اتمی شدن رژیم ایران از جمله محورهایی است که ترامپ پیگیر آنها خواهد بود و همه اینها دقیقاً مسائلی هستند که در تهران علی خامنهای را به شدت نگران و هراسان کرده است طوری که به فکر مرگ یا کشته شدنش و سرنوشت جمهوری اسلامی پس از خودش افتاده است.
وی در دیدار با اعضای «مجلس خبرگان رهبری» که پنجشنبه ۱۷ آبان ۱۴۰۳ در حسینیه خمینی انجام گرفت، نتوانست ترس خود را از نابودی جمهوری اسلامی پنهان کند و درباره «خطر بازگشت به عقب» هشدار داد و بدون اینکه بگوید چه کسانی، افزود: «می‌خواهند حرکت انقلاب و نظام را در این مسیر متوقف کنند و اگر توانستند با بازگشت به عقب، وضع ارتجاعی گذشته را ولو در ظاهر و لباس نو، تکرار کنند.» خامنهای همچنین خود را با پیامبر مسلمانان مقایسه کرده و گفته: «خداوند در سال سوم هجرت که هنوز نظام اسلامی قوام نیافته، مسلمانان را ملامت می‌کند که اگر پیامبر اعظم- یعنی اصلی‌ترین شخص نظام هستی- فوت کند یا کشته شود، شما به عقب بازمی‌گردید؟!»
دام قبل از تحلیف ترامپ برای جمهوری اسلامی
