جمهوری اسلامی و اصطلاح «خلیج عربی»؛ تلاشی برای منحرف کردن افکار عمومی از بحران مشروعیت
در روزگاری که جمهوری اسلامی ایران بیش از هر زمان دیگری در انزوای داخلی و خارجی قرار دارد، هر نوع اظهارنظر تحریکآمیز از سوی بازیگران جهانی، بهویژه آمریکا، فرصتی برای دستگاه تبلیغاتی این رژیم فراهم میآورد تا بر طبل "وحدت ملی" بکوبد و از گفتمان «دفاع از تمامیت ارضی» بهرهبرداری ابزاری کند. یکی از نمونههای برجسته این تاکتیک، واکنش شدید حکومت به استفاده از عبارت «خلیج عربی» به جای «خلیج فارس» توسط مقامها یا رسانههای غربی است.
نامگذاری، حافظه جمعی و ابزار پروپاگاندا
اصطلاح «خلیج عربی» از دیرباز یکی از نقاط تنشزا میان ایران و برخی کشورهای عربی و همچنین بخشی از نخبگان سیاسی غرب بوده است. جمهوری اسلامی این موضوع را، بهویژه در بزنگاههایی که مشروعیت داخلیاش زیر سوال است، برجسته کرده و بهمثابه توهین به «هویت ملی» ایرانیان معرفی میکند. اما هدف واقعی این پروپاگاندا، نه دفاع از تاریخ یا جغرافیاست، بلکه منحرف کردن اذهان عمومی از خواسته اصلی مردم یعنی سرنگونی رژیمی است که منابع کشور را پیشفروش کرده و اعتماد مردم را نابود ساخته است.
آیا مردم ایران برای رژیم خواهند جنگید؟
پرسش کلیدی اینجاست: آیا در صورت حمله خارجی، مردم ایران، فراتر از اختلافات سیاسی با حکومت، برای دفاع از تمامیت ارضی به حمایت از رژیم برخواهند خاست؟ پاسخ بسیاری از کنشگران و جریانهای مردمی در داخل و خارج از کشور، بهویژه پس از جنبش «زن، زندگی، آزادی»، این است که خیر. مردم ایران دیگر مشروعیتی برای این رژیم قائل نیستند و بهجای دفاع از حاکمیتی که کشور را به فقر، سرکوب و وابستگی سوق داده، خواهان نابودی آن هستند.
هشتگها و فضای مجازی: بازتاب خواست واقعی مردم
در روزهای اخیر، واکنش کاربران ایرانی به استفاده آمریکا از عبارت «خلیج عربی»، نه با خشم ناسیونالیستی که رژیم انتظار داشت، بلکه با نقدهای تند نسبت به نظام جمهوری اسلامی همراه بود. کاربران بهجای تمرکز بر خطای لفظی یا سیاسی طرف آمریکایی، توجه را به خیانتهای مکرر جمهوری اسلامی به منافع ملی، از واگذاری منابع آبی به کشورهای همسایه تا قراردادهای مشکوک با چین و روسیه، جلب کردند. این واکنشها نشان میدهد که ملت ایران دیگر فریب پرچم و شعارهای پوچ را نمیخورد.
نتیجهگیری: پایان بازی با نمادهای ملی
استفاده ابزاری از نمادهای ملی مانند نام «خلیج فارس» نمیتواند خلأ مشروعیتی را که جمهوری اسلامی با سرکوب، فساد و بیکفایتی ایجاد کرده، پر کند. ملت ایران امروز به روشنی اعلام کردهاند که دغدغهشان نه اصلاح نظام که پایان آن است. بازی با احساسات ملیگرایانه، آن هم توسط حکومتی که مرزهای اخلاقی، انسانی و جغرافیایی را بارها و بارها زیر پا گذاشته، دیگر کارگر نیست. خواست مردم روشن است: «نه به جمهوری اسلامی»؛ چه در خلیج فارس، چه در کوههای کردستان و چه در خیابانهای تهران.
مهناز علائی