رويای مونا، فروغ مهرآور

سرويس فرهنگی ايرنا در ۱۲ دی ماه خبری تحت اين عنوان منتشر نمود: «پروژه ۱۰ ميليون دلاری هاليوود برای دفاع از بهائيان: کمپانی آيکون پروداکشن هاليوود که متعلق به مل گيبسون است به ساخت فيلمی در خصوص بهائيان اقدام نمود.» (لينک مطلب: http://www5.irna.ir/View/FullStory/?NewsId=286917 )

مطلبی که در اين خبر جلب توجه می کند اين جمله است: «اين فيلم که جک لنز آن را کارگردانی می‌کند ادعای نمايش زندگی دختری بهايی به نام "مونا محمودنژاد" را داشته و مدعی می شود که وی در سال ۱۹۸۳ همراه با ۹ زن بهائی ديگر در شيراز اعدام می شود.»
ايرنا در حالی افشای حقايق را "ادّعا" می خواند که به گزارش سايت رويای مونا با کمک مرکز اسناد حقوق بشر ايران (IHRDC) اولين مطالعه ی قانونی درباره ی دستگيری، حبس و اعدام ۲۲ بهائی را در شيراز در سال ۱۹۸۳ به اتمام رسيده و در اختيار عموم قرار گرفته است. اين گزارش اين طور ادامه می يابد که «جمهوری اسلامی ايران به صورت عمومی نپذيرفته که مونا و همراهانش را اعدام نموده... اين مطالعه دستگيری، حبس، شکنجه و اعدام آنها را با جزئيات اثبات می کند».

اين مقاله به هيچ وجه نمی خواهد به دفاع از اين ۲۲ نفر و در واقع بيش از ۲۰۰ بهائی که در اين سی سال در ايران اعدام شده اند بپردازد چه که نگارنده با تمام قلب ايمان دارد که عشق فراتر از آن است که نياز اثبات و دفاع داشته باشد و اين افراد نيز به خاطر عشق به مولايشان و همنوعانشان اين آزار و شکنجه را تحمّل نموده اند، دقيقاً به همان دليلی که بهائيان ِ امروز ِ ايران آزار و فشارها را به جان می خرند. آنچه نگارنده را به نوشتن اين متن واداشته اين حقيقت است که چرا مونا که ايرانی است بايد منبع الهامی فقط برای هنرمندان و مردمان ديگر کشورها قرار گيرد و ايرانيان از آن استفاده نکنند. انگار سنّت ايرانيان است که بزرگانی از ميان آنان برخيزد و آن قدر قدرشان را ندانند که غيرايرانيان از آن بزرگان الهام بگيرند. چرا خود ايرانيان از اين وقايع الهام نگيرند و کشور خود را سرزنده و شاداب نسازند؟
رويای مونا چه بود که منبع الهام ديگران شد؟ عشق به بهاءالله سبب شده بود که مونا با آن سن کم، خود را وقف خدمت به همنوعانش نمايد. مونا در يکی از انشاهايش در مدرسه می نويسد: «بهاءالله کتاب جديد آورده، کتابی که ما را از نفرت رها خواهد ساخت، ما را از تعصب نجات خواهد داد، ما را از انديشه حزبی و فرقه ای و خشونت رها خواهد نمود. کتاب او ام الکتاب است و با اين حال من اجازه ندارم حتی درباره ی آن صحبت کنم يا با درکی که از آن کتاب به دست می آورم به جامعه ی خودم خدمت نمايم»[i]. حال با الهام از مونا و تعاليم مولايش بنيادی بين المللی تأسيس شده که از فعاليتهای آموزشی مدارس و دانشگاههای متعدّدی حمايت می کند و در پی ارتقاء مقام زنان و دختران سرتاسر دنياست و دو اصل مهم تعليم و تربيت عمومی و تساوی حقوق زنان و مردان را ترويج می کند.[ii] يک کمپانی با عنوان تئاترکودکان بنياد نهاده شده که علاوه بر اهداف هنری، در پی آموزش وحدت و تعاون و خلاقيت، شناخت هويت، ترويج فرهنگ ِ خدمت به جای فرهنگ مصرف گرايی، آزادی و صلح به کودکان است.[iii] آيا شايسته نيست چنين حرکاتی در ايران نيز انجام شود؟
در همان انشاء می خوانيم: «آزادی متلألأترين کلمه بين کلمات درخشان موجود در جهان است. انسان هميشه به دنبال آزادی بوده و تا ابد نيز چنين خواهد بود. پس چرا از آزادی محروم بوده؟ چرا از ابتدای حيات بشر روی اين سیّاره هيچ آزادی ای وجود نداشته؟ هميشه افراد زورمند و بی انصافی وجود داشته اند که برای خاطر منافع خودشان به هر نوع ظلم و ستمی متوسّل شده اند؟ چرا در کشور من همدينانم از خانه هايشان رانده شده اند» و بعد از ذکر آتش سوزی منازل بهائيان شهرش، ادامه می دهد: «چرا من آزاد نيستم اهداف جامعه خودم را بيان کنم؟ چرا من آزادی بيان ندارم تا بتوانم درباره ی عقايدم مطلبی بنويسم و منتشر کنم يا در راديو يا تلويزيون درباره ی عقايدم صحبت کنم؟ ... آزادی و آزادگی موهبتی آسمانی است و اين موهبت از آن ِ من نيز هست.» حال جک لنز «بنياد آزادی بيان» ی [iv]ساخته و از همگان می خواهد بيانيه ای[v] را امضا نمايند که آزادی بيان را حقی برای تمام بشريت می داند. در اين بيانيه از جمله می خوانيم: «آفريننده ی جهان به نامهای گوناگونی خوانده می شود... من زيبايی تنوع فرهنگی را در تجليات روحانی [عقايد و اديان گوناگون] تقديس می کنم. من سفر هر فرد در جستجوی جايگاه صلح و آرامش را می ستايم. من دست در دست مونا محمودنژاد می ايستم و آنچه را که او حياتش را صرف آن نمود و سرانجام برايش جان شيرين فدا نمود، تصديق می کنم، اين حقيقت را که: آزادگی و 'آزادی بيان' مواهب آسمانی هستند، و بايد همگان بدون ترس و وحشت از آنها بهره مند باشند. اين يکی از موارد اصلی و انکارناپذير حقوق بشر است».
سوال اين نيست که چرا ديگران از آرمانهای مونا الهام گرفته اند، چون بعضی وقايع در سرتاسر دنيا نفوذ می کنند و تأثيرشان اجتناب ناپذير است. سوال اينجاست که چرا ايران ما نيز به ديگران نمی پيوندد و در عوض سعی دارد فعاليتهای ديگران را نيز بی نتيجه جلوه دهد. آيا تلاش برای حمايت از آرمانهای مذکور تنها دفاع از بهائيان است؟ شايد روزی که بهاءالله ۱۶۵ سال پيش برای اولين بار در ايران از صلح و وحدت عالم انسانی سخن گفت، اين سخنان به نظر تازه بودند و تنها حرف بهائيان به شمار می آمدند؛ اما امروزه ديگر مختص بهائيان نيستند و تبديل شده اند به آرمانهايی همگانی که تمام دنيا برای رسيدن به آن تلاش می کند. حال چرا ما ايرانيان بايد ساکت بنشينيم، و در عوض دگرانديشان را تکفير کنيم، زندانی کنيم، شکنجه کنيم، و از حقوق حقه شان محروم نماييم؟

پانوشت
[i] ترجمه از وب سايت www.monasdream.com .
[ii] برای اطلاع بيشتر به وب سايت اين بنياد به آدرس http://www.monafoundation.org / مراجعه فرماييد.
[iii] برای اطلاع بيشتر به وب سايت اين بنياد به آدرس http://www.childrenstheatrecompany.org / مراجعه فرماييد.
[iv] Freedom to Believe Foundation
[v] متن اين بيانيه را در http://monasdream.com/media/solidarity_statement.pdf می يابيد. آدرس وب سايت اين بيانيه: http://www.freedomtobelievefoundation.com .