مشروح سخنان میرحسین موسوی در جمع نمایندگان مجلس، کلمه

- مسئله امروز کشور ما فراتر از مسائل جناحی، خدشه دار شدن مسیر تصمیم‌سازی و سیاست‌ گذاری عقلانی است. هر فردی که می‌خواهد بیاید باید در کلام خود این تعهد را داشته باشد که کشور را در مسیر عقلانی هدایت کند‌.

مهندس ميرحسين موسوی، آخرين نخست وزير جمهوری اسلامی ايران در ديدار جمعی از نمايندگان فراکسيون خط امام مجلس، گفت: گفتمان حاکم بر آن دوران و نقش مهم حضرت امام (ره)، اتخاذ سياست ‌هايی را در کشور ايجاب می‌کرد که در هماهنگی با يکديگر ذائقه خوشی را در ذهن مردم به ياد گذاشتند، به گونه‌ای که اکنون که به ديروز خود در روزهای نخست انقلاب باز می‌گرديم از آن دوران به خوبی ياد می‌کنيم.

وی با بيان مثالی در توصيف گفتمانی آن دوران گفت: نقش حضرت امام (ره) در آن دوران بسيار مهم بود و فضا به گونه‌ای پيش می‌رفت که تمام فعاليت‌ها در هماهنگی با يکديگر بود. اين امر ذائقه خوشی را در دل مردم نگه داشت.

وی به سخنان نمايندگان مجلس شورای اسلامی که خود را عضو فراکسيون خط امام (ره) می‌خواندند اشاره و خاطره‌ای از دوران اوايل انقلاب نقل کرد: سال ۱۳۵۷ بعد از اعتصاب طولانی بازار قم و بعد از اينکه اعتصاب‌ها به پايان رسيد يکی از دوستان به نمايندگی از جمع ما به قم رفت تا ببيند چه خبر است. وقتی آمد تصويری از آنجا به ما داد که هيچ وقت از ذهن من دور نمی‌شود. او می‌گفت با ماشينش از جلوی مغازه هندوانه فروشی رد می‌شد که فروشنده آن پيرمردی بود. اين دوست ما می گفت اغلب هندوانه ها پوسيده است بودند و به ذهنش رسيده بود به گونه ای کمکی به پيرمرد کند تا به غرورش هم برنخورد. به فروشنده گفت چندتا از اين هندوانه‌ها را بکشد و در ماشين بگذارد. پيرمرد نگاهی به اين دوست ما می‌کند و می‌گويد: «ما خمينی نمی‌فروشيم». يعنی اعتقاد و ارزش خودمان را فدا نمی‌کنيم.

اعتماد مردم، اصلی ترين سرمايه

موسوی به سرمايه‌هايی مانند اقتصادهای نيرومند، موشک‌های قاره پيما، متحدين بسيار و ... که در دنيای امروز حاکم است اشاره کرد و گفت: ايران اين سرمايه‌ها را ندارد اما سرمايه‌ی ما آن سرمايه اجتماعی و اعتماد مردم است.

به گزارش کلمه، وی ارزش‌هايی را که انقلاب به جامعه منتقل کرد را تشريح کرد و گفت: «پيش از انقلاب در جامعه‌ی ما همه چيز قابل خريد و فروش بود و همه چيز کالايی شده بود که در اصطلاح علوم انسانی به آن «جامعه سوداگر» می‌گويند. در چنين جامعه‌ای حتی ارزش‌های فرهنگی، آبرو و حيثت سياسی فرد هم قيمت دارد. بعد از انقلاب به جامعه‌ای منتقل شديم که مردم وقتی حتی با مشکل اقتصادی مواجه می‌شدند اما مراقب خلل وارد نشدن به ارزش‌ها هم بودند. مسئله‌ی اقتصادی در مقابل اعتقادات رنگ می‌باخت. اين همان سرمايه‌ی اصلی بود که در جنگ و اول انقلاب داشتيم.

آخرين نخست وزير جمهوری اسلامی معتقد است کشوری که در منطقه حساسی است و دشمنان زيادی دارد؛ مجبور است به اين سرمايه‌های اجتماعی برگردد.

خيلی چيزها امروز قابل خريد و فروش شده است

وی افزود: امروز در غلتطيدن جامعه به سمت جامعه سوداگر (به معنای مدرن خود و نه بازار سنتی) است که امکان می‌دهد فردی اميد ببندد با پول بتواند رای نمايندگان را بخرد يا فردی با وعده ۵ ميليونی برای هزينه کردن مثلا در فلان مسجد در فکر تطميع نمايندگان باشد. در اول انقلاب چنين تصور نمی‌شد کرد که حتی با ظاهر خداپسندانه به نام دين، نماينده‌ی مجلس را تطميع کرد. اين درد بزرگی در کشور است که خيلی چيزها قابل خريد و فروش کردن نبود اما هم اکنون قابل خريد و فروش شده است.

وی خاطره‌ای از سفر سال ۱۳۶۹ خود به کشورهای برزيل و آرژانتين تعريف کرد و گفت: حدود ۱۰ روز به سفر برزيل و آرژانتين رفتم و در نهايت گزارش سفر را به آقای هاشمی ارائه دادم. در اين سفر متوجه شدم کشور برزيل با وجود اقتصاد قوی حدود ۷ ميليون کودک خيابانی داشت. وی اين سوال را مطرح کرد که ما دنبال چه جامعه‌ای هستيم؟ آيا اقتصاد قوی‌ای که ۷ ميليون کودک خيابانی به دنبال دارد مطلوب است؟وی افزود: تصوير از جامعه مطلوب روشن نيست. فراموش کرديم به دنبال چه بوديم و به کجا می‌رويم؟ميرحسين موسوی به تعريف جامعه پيرو خط امام (ره) پرداخت و گفت: جامعه مدرن، قوی، پيشرو، استفاده کننده از تمام تجربيات بشری با حاکميت ارزش‌های اسلامی و انسانی است.و يکی از مشکلات جامعه امروز را نحوه استفاده از منابع کمياب عنوان کرد و گفت: منابع کمياب مانند ارز و حتی موقعيت‌های اجتماعی و سياسی است. وی به تعريف اين نوع منابع کمياب پرداخت و گفت: همين تريبون مجلس نير می‌تواند يک منبع کمياب محسوب شود که عده‌ای خاص ميتوانند از آن استفاده کنند.

وی معتقد است هر ميزان منابع کمياب در خدمت اهداف راهبردی تری قرار گيرد فساد در يک کشور کمتر می‌شود و رشد با ثبات‌تری به وجود می‌آيد و پرخوری و کيسه دوختن از بيت المال کمتر می‌شود.
موسوی افزود: هر چه استفاده از اين منابع در راستای اهداف کوتاه مدت، رای امروز و فردا، رضايت آنی مردم و نه مصالح واقعی آنها باشد امکان فساد و انحراف زياد می‌شود.

استفاده از منابع در راستای اهداف کوتاه مدت فاجعه بار است

وی با اشاره به استراتژی امنيت ملی آمريکا در دولت‌های مختلف آن گفت: ۹۸ درصد اين استراتژی در همه دولت‌های روی کار آمده در ايالت متحده يکسان بوده است و اينگونه نيست که همه سياست‌ها را زير سوال برد و تغيير داد. به خاطر اينکه راهبردها منافع حياتی و ملی يک نظام است. نمی‌تواند هر روز دچار نوسانی بشود به دليل اينکه دولتی آمده است و دولت ديگر رفته است.

وی نمونه فاجعه بار اين استفاده از منابع در راستای اهداف کوتاه مدت را نحوه‌ی استفاده از صندوق ذخيره ارزی دانست و گفت: منابع ارزی در هر کشوری مثل ما جزو مولفه‌های اصلی پايداری کشور است.
وی افزود: اين درآمد‌ها اگر بدون توجه به توانايی‌های کشور و بدون توجه به قدرت جذب کشور در جای غير خودش هزينه شود علاوه بر تلف کردن منابع فساد را هم به دنبال خواهد داشت.

وی يادآور شد: برنامه ريزی می‌تواند ميزان توانايی اقتصاد کشور را برای جذب ارز به ما بگويد. يقيناً نقطه بهينه‌ای برای مصرف بيابد که اضافه‌ مصرف کردن آن ناديده گرفتن منافع ملی است.

به گفته مهندس موسوی، از زمانيکه فشارها در زمينه سياست خارجی و مسائل هسته‌ای شدت گرفت همه معتقد بودند بايد وضعيت داخلی سروسامان بيشتری گرفته شود که اگر کشور در معرض تعرضی قرار گرفت امکان پايداری بيشتری فراهم شود. همان موقع منابع ارزی مهم ارزيابی می‌شد تا برای روز مبادا خرج شود.

آخرين نخست وزير جمهوری اسلامی با يادآوری اين که فرآيند سياستگذاری عمومی در بستر يک ساختار و مستقل از افراد شکل می‌گيرد گفت: از زمان قاجار که ارتباطات ايران با دنيای بيرون شکل می‌گيرد برخی از موسسات ايجاد می‌شود. زمان پهلوی اول و دوم اين موضوع گسترش پيدا کرد. انقلاب اسلامی سوار بر اين ماشين می‌شود، موسسات و نهادهايی را به آن اضافه می‌کند و نهادهايی را تغيير می‌دهد، اما ماشين را نابود نمی‌کند.

وی تصريح کرد: انقلاب به اهميت برخی از وزارتخانه‌ها، شوراها و سازمان‌ها پی برده بود و آن‌ها را حذف نکرد چرا که هر يک از اين ساختار‌ها ابزاری برای سياست گذاری و تصميم گيری عقلانی بودند. از اين رو روشن است که نابودی اين ابزارها به معنای از دست دادن قدرت تصميم گيری عقلانی است. وی تأکيد کرد حفظ ساختارهای فرآيند سياست گذاری عمومی ارتباطی با گرايش‌های سياسی ندارد و جريان‌های سياسی چپ يا راست برای تصميم گيری عقلانی ناگزير از استفاده از آن هستند.

موسوی در ادامه گفت: اگر رل اين دستگاه را از بين ببريم و ترمز آن را از کار بياندازيم، هنگامی که سازمان برنامه و بودجه نداشته باشيم، روشن است که لايحه تحول اقتصادی به شکل کنونی در مجلس مطرح خواهد شد.به گفته موسوی يکی از مهمترين وظايف ساختارهای سياست گذاری اين است که تصميمات هر فرد مسوولی متاثر از يک مسير عقلانی باشد.

وی گفت: اگر شورای پول اعتبار، دستگاه‌های نظارتی و ده‌ها شورايی که يک شبه تکليفشان روشن شد، سرکار خود باشند، تصميمات دولت و تصميمات هر فردی هم که در نظام اجرايی است مشروط می شود. دليل ايجاد شوراها هم همين است.

ميرحسين موسوی تأکيد کرد: واضح است در نبود ساختار‌های سياست گذاری و شوراهای عالی تصميم گيری در نظام اجرايی، بزرگترين نابغه تاريخ بشريت نيز نمی‌تواند جايگزين تک تک دستگاه‌ها و وزارتخانه‌يی شود که هر يک منافع بخشی را نمايندگی می‌کنند.

نمی‌توان تصميمات يک فرد را جايگزين يک شورا کرد

وی با تأکيد بر اين که در فرآيند سياست گذاری عمومی هر يک از وزارتخانه‌ها منافع بخشی را نمايندگی می‌کنند، توضيح داد: دستگاه‌ها و وزارت خانه‌های دولت همچون وزارت کشاورزی با وزارت بازرگانی تضاد منافع دارند، اين تضادها بازتاب تضاد منافع در کشور هستند و هنگامی که وارد شوراهای تصميم‌گيری می‌شوند، می‌توان به يک تصميم جمعی رسيد.

وی افزود: هنگامی که شوراها را حذف می کنيم و جايگاه آن ها را تنزل می دهيم، قطعا در کنار يک تصميم درست، تصميمات غلط متعددی نيز گرفته خواهد شد.

مير حسين موسوی با تأکيد بر ارزشمندی شوراهای عالی تصميم گيری تصريح کرد: نمی‌توان تصميمات يک فرد را جايگزين شورای پول و اعتبار کرد. جای سازمان مديريت وبرنامه ريزی را با چيز ديگری نمی‌توانيم پر کنيم و صرف اين که بگوئيم برخی کارشناسان اين نهاد سکه می‌گرفتند و بودجه را تخصيص می‌دادند، نمی‌تواند دليلی برای حذف يک شبه‌ی سازمانی که حاصل ۶۰ سال تجربه و دانايی کشور است باشد.

تنوع طيف سياسی منتقدان سياست‌های جاری نشان دهنده انگيزه‌های غير جناحی است

نخست وزير دهه نخست انقلاب اسلامی تأکيد کرد: مسئله امروز کشور ما فراتر از مسائل جناحی و در واقع خدشه دار شدن مسير تصميم‌سازی و سياست‌ گذاری عقلانی است.

وی با اشاره ديدگاه‌های منتقدانه آقايان دکتر سبحانی و دکتر توکلی در نقد لايحه‌ هدفمند کردن يارانه‌ها افزود: تنوع طيف سياسی منتقدان سياست‌های جاری خود نشان دهنده‌ آن است که دغدغه بسياری از انتقادات نه انگيزه‌های جناحی بلکه انگيزه‌های معطوف به عقلانيت تصميم گيری و سياست گذاری است.

موسوی ادامه داد: از دولت انتظار داريم تا به بحث‌ها و نقدهای کارشناسی در سطح ملی اهميت دهد و احتمال بدهد که در ميان منتقدانش دلسوزانی وجود دارند.

خست وزير دهه‌ی نخست انقلاب اسلامی با اشاره‌ پيش بينی و اظهار نگرانی برخی از منتقدان مبنی بر احتمال وقوع آشوب و تبعات امنيتی اين لايحه، گفت: من حتی اين ظن را دارم که نکند عده‌ای دانسته‌اند که چه اقدامی ( عملی کردن شتابزده طرح تحويل اقتصادی) می‌تواند باعث شود موقعيت ما در برابر جهانی که خصمانه نگاه می کند تضعيف گردد.

وی با تأکيد بر درستی تلاش برای هدفمند کردن يارانه‌ها، نسبت به تبعات شتاب زدگی در اين لايحه هشدار داد.موسوی با اشاره به انتخابات پيش رو گفت: هر فردی که می‌خواهد بيايد بايد در کلام خود اين تعهد را داشته باشد که کشور را در مسير عقلانی هدايت کند‌.وی با اشاره به جنگ‌های تعرفه‌ای آمريکا و ژاپن و آمريکا و اروپا گفت: در حالی که مهد سرمايه‌داری دنيا به عنوان عضو سازمان تجارت جهانی برای خود مرزهای تعرفه‌ای جدی‌ای تعريف می‌کند، ما امروز در ايران مرز تعرفه‌ای نداريم، به طوری که نه تنها انواع کالاهای چينی بلکه حتی کانگورو و انواع حيوانات آفريقايی را نيز می‌توان در بازارهای ايران خريداری کرد.ميرحسين موسوی با انتقاد از سياست‌های تعرفه‌ای جاری، واردات ميوه و چای به طور مثال گفت: گويی که اگر کاشف السلطنه چای در دوران قاجار را به ايران آورده است، ما می‌خواهيم آن را ريشه کن کنيم.

مهندس موسوی رهاسازی و يله‌سازی را متفاوت از آزادسازی اقتصادی عنوان کرد و گفت: اين دو مقوله متفاوت است. وی افزود: وقتی صحبت از کالاهای وارداتی می شود که دل همه به درد می‌آيد تاثيرات مهم مختلف فرهنگی، سياسی و اقتصادی پشت آن وجود دارد که متأسفانه معمولاً مورد غفلت قرار می‌گيرند.

وی به معنای اقتصادی واردات اشاره کرد و گفت: در کشوری که مرزهای آن باز است، صادر کننده بيگانه ديگر تنها به فروش کالاهايش در ايران بسنده نمی‌کند بلکه با کارخانه‌دار اصيل ايرانی بحث می‌کند که چرا توليد می کند، او می‌تواند با واردات کالای خارجی سود بيشتری کسب کند.وی افزود: من نمی گويم که حسن نيت نيست اما معتقدم که در تصميم گيری‌ها از عقل جمعی و کارشناسان استفاده نمی‌شود.

موسوی با بيان اين که کارشناسان دشمن مسوولان نيستند، گفت:در صورتی که در تصميم گيری‌ها از عقلانيت جمعی استفاده کنيم، يقيناً می‌توانيم راه حل‌هايی برای رهايی از بحران‌های پيش روی کشور بيابيم. موسوی خاطر نشان کرد: از کنار ۱۰ هزار مديری که حاصل گفتمان انقلاب هستند نبايد به سادگی گذشت. وی يادآور شد: همچنان که سرداران دفاع مقدس همچون شهيد باکری زائيده گفتمان انقلاب بودند، بخشی از مديريت کشور حاصل شرايط و گفتمانی تکرار ناپذيرند.

وی با انتقاد از تخريب ۸۰ تا ۹۰ درصدی بدنه مديريتی کشور تأکيد کرد: در وضع کنونی ما به استفاده از اين ظرفيت عظيم نيازمندتر از هر زمان ديگر هستيم.وی تأکيد کرد: در وضع کنونی حتی اگر همه نوع سرمايه‌ای در کشور وجود داشت و حتی اگر فراوانی نيروی انسانی در کشور وجود می‌داشت و مديريت کشور ۱۰۰ برابر قوی‌تر بود، بايد اين نسل را حفظ می‌کرديم.

جذب سرمايه گذاری خارجی نياز به ثبات مديريت دارد

ميرحسين موسوی جذب سرمايه خارجی را در صورتی امکان پذير عنوان کرد که حداقل مديريت سازمان‌هايی مانند بانک مرکزی تثبيت شود و در عرض سه سال سه مدير عوض نشود. وی افزود: سرمايه گذار خارجی ديوانه نيست که با اين شرايط در کشور سرمايه گذاری کند. اگر هم سرمايه گذاری می‌آيد تنها برای غارت است تا در مدت سه چهار ماهه غارت کند و برود.

وی اظهار اميدواری کرد تا دولت برای خدمت به نظام جمهوری اسلامی سازمان برنامه و شوراها را احيا کند نه آنکه به رغم اصرار مجلس و مجمع تشخيص مصلحت نظام هنوز شوراهای عالی کشور در محاق تعطيلی باشند.
وی اين پرسش را مطرح کرد که چه ايرادی دارد اگر دولت به مصلحت کشور فکر می‌کند کمی مکث کند و بگويد در اينجا اشتباه شده و بايد تصحيح شود؟

وی با اشاره به آقايان خاتمی و کروبی گفت: من به هر دوی اين بزرگوار ارادت دارم و ارزش کار آنها را می دانم و قدر زحماتی که برای انقلاب کشيده اند را می‌دانم. وی با اشاره به صحبت‌های نمايندگان مجلس در اين جلسه گفت: تک تک اين صحبت‌ها برای من اهميت دارد و درباره آن ها فکر می‌کنم.

در آغاز اين ديدار، نمايندگان فراکسيون اقليت مجلس شورای اسلامی به بيان ديدگاههای خود درباره مسائل داخلی کشور و شرايط بين المللی پرداختند.دبير کميته سياسی فراکسيون خط امام(ره) در سخنانی خواستار استفاده مجلس از تجربيات ميرحسين موسوی در اداره کشور شد.جمشيد انصاری خطاب به نخست وزير سابق ايران گفت: در اين مقطع زمانی اظهارات شما حتی اگر به حضور در انتخابات هم نيانجامد، مغتنم است و بايد مورد استفاده قرار گيرد.

وی با اشاره به مشکلات بودجه ارائه شده به مجلس خاطر نشان کرد: با شرايط فعلی به نظر می رسد ۳۰ هزار ميليارد تومان کسری بودجه خواهيم داشت.نماينده زنجان در مجلس هدفمند کردن يارانه ها در شرايط فعلی را ناممکن اعلام کرد و اضافه کرد: دولت از اين لايحه می خواهد در راستای جبران کسری بودجه استفاده کند.وی تصريح کرد: دولت نهم از سياست های اول انقلاب عدول کرده است و در سه سال گذشته بار تصميمات ناصحيح بر دوش قشر ضعيف جامعه افتاده است.

محمد رضا تابش، دبيرکل فراکسيون خط امام(ره) مجلس شورای اسلامی نيز با اشاره به ضرورت حضور فعال در انتخابات تاکيد کرد: با توجه به وضعيت فعلی حضور تمام قد شما يا آقای خاتمی در صحنه انتخابات مورد نياز است.وی با اشاره به دستاوردهای انقلاب در ۳۰ سال اخير افزود: بايد با کاری آسيب شناسانه انحرافات مشخص شوند و به سمت اصلاح امور گام برداريم.نماينده اردکان از مهندس موسوی خواست تا با توجه به شرايط ويژه کشور در حال حاضر، در خصوص مسائل داخلی و بين المللی موضع گيری کند.

حجت الاسلام والمسلمين حسين هاشميان، رئيس شورای مرکزی فراکسيون خط امام(ره) مجلس شورای اسلامی نيز در ديدار با مهندس موسوی تاکيد کرد: امروز همه مسئوليت داريم تا مسائل و روندهای موجود را اصلاح کنيم.نماينده رفسنجان در مجلس با اشاره به نام فراکسيون و شخصيت مهندس موسوی ، گفت: همه شما را يکی از رهروان حضرت امام (ره) می دانند و با اين نام هم می شناسند.

مصطفی کواکبيان در نيز در اين ديدار با نقد سياست های خارجی دولت نهم اضافه کرد: شرايط بين المللی را به سمتی برده اند که ترکيه در صحنه بين المللی می تواند وارد شورای امنيت وارد شود، اما ايران برای حضور در شورای امنيت تنها ۳۲ رای می آورد.نماينده سمنان در مجلس افزود: وقتی منافقين از ليست تروريست های اتحاديه اروپا خارج می شوند نشان دهنده ضعف ديپلماسی ما است که حتی در اين رابطه قدرت رايزنی وجود ندارد.اين نماينده مجلس دولت کنونی را نظارت ناپذير ترين دولت دانست و تصريح کرد: در بحث بودجه به گفته مسئولان دولتی، می‌خواهند بودجه ای را تدوين کنند که حتی در جيب جا شود که به معنی بی توجهی به حضور نمايندگان مجلس در نظام تصميم‌گيری کشور است.

حسين هاشمی، نماينده ميانه در مجلس هم با تاکيد بر اينکه هر دولتی که در سال آينده اختيار کشور را در دست بگيرد، با کوله‌باری از مشکلات روبرو خواهد بود، اضافه کرد: وضعيت واردات به کشور، کمر همه را شکسته است و در بخش های ديگر هم در شرايط خوبی به سر نمی بريم.

محسن نريمان و مجيد نصيرپور، نمايندگان بابل و سراب در مجلس شورای اسلامی نيز با تاکيد بر لزوم مشارکت حد اکثری مردم در انتخابات تاکيد کردند: اصلاح طلبان بايد بر روی يک کانديدا اجماع کنند.بهمن اخوان، عضو فراکسيون اقليت مجلس نيز تصريح کرد: شخصيت ميرحسين موسوی ، ملی است.نماينده تفرش، آشتيان و فراهان افزود: در سی سال اخير مردم هم چپ را امتحان کردند و هم راست را، اما من تنها به وحدت ملی اعتقاد دارم.