"دکتر عزراييل" مرده است، درباره یک جنایتکار فراری نازی، معروف به "جلاد ماتهاوزن"، روزنامه دی تسايت، برگردان از الاهه بقراط

* دکتر آريبرت هايم، يکی از مخوف‌ترين جنايتکاران نازی، در اوايل دهه هشتاد در مصر به دين اسلام در آمد و نام طارق فريد حسين را بر خود گذاشت. به گزارش نيويورک تايمز، وی در قاهره به طور مرتب کيلومترها راه می‌رفت تا در مسجد الازهر حضور يابد و با مهربانی بين فرزندان دوستانش که وی را «عمو طارق» می‌ناميدند شيرينی تقسيم می‌کرد و هرگز نمی‌گذاشت از او عکس بگيرند.

چهارم فوريه روزنامه نيويورک تايمز و خبرگزاری آلمان خبر دادند آريبرت هايم يکی از مخوف‌ترين جنايتکاران نازی که به «دکتر عزراييل» مشهور بود سالها پيش در قاهره به علت بيماری سرطان درگذشته است. جمهوری فدرال آلمان سالها پس از آنکه از ضربات ناشی از جنگ جهانی دوم به خود آمد، با پشتکار وتکيه بر همکاری سازمان‌های اطلاعاتی کشورهای ديگر، از جمله اسراييل، به پيگرد جنايتکاران نازی در سراسر جهان پرداخت و هنوز با گذشت بيش از شصت سال از پايان جنگ جهانی دوم از آن دست بر نمی‌دارد. برخی از اين جنايتکاران با تغيير مشخصات و محل زندگی خود در آلمان ماندند و بسياری از آنها به ويژه به کشورهای آمريکای لاتين گريختند. «دکتر عزراييل» نيز سالها در آلمان ماند و به کار طبابت پرداخت. روزنامه نيويورک تايمز و شبکه دو تلويزيون دولتی آلمان در يک تحقيق و پيگرد مشترک رد پای او را در مصر پيدا کردند. چگونگی ماجرا را به نقل از گزارش‌های روزنامه آلمانی «دی تسايت» می‌خوانيد:

به گزارش خبرگزاری‌ها، آريبرت هايم يکی از مخوف‌ترين جنايتکاران نازی که مسلمان شده بود به مصر گريخت و در سال ۱۹۹۲ بر اثر بيماری سرطان درگذشت. گفته می‌شود آريبرت هايم که عمدتا حدس زده می‌شد در آمريکای لاتين زندگی کند، بيش از شانزده سال پيش مرده است. تحقيقات مشترک نيويورک تايمز و شبکه دو آلمان (ZDF) روز چهارشنبه اين خبر را اعلام کردند. بر اساس اين خبر «دکتر عزراييل» از پزشکان اردوگاه‌های کار اجباری روز دهم اوت سال ۱۹۹۲ در قاهره درگذشت.

آريبرت هايم در سال ۱۹۱۴ در اتريش به دنيا آمد و پس از جنگ جهانی دوم که آلمان خود را بيشتر بر روی بازسازی و رشد معجزآسای اقتصادی متمرکز کرده بود تا پيگرد جنايتکاران نازی، در بيمارستانی در شهر فريدبرگ در ايالت هسن کار می‌کرد و عضو يک تيم هاکی روی يخ در اين ايالت بود. وی پس از آن در شهر بادن بادن به عنوان پزشک زنان به کار پرداخت. اين پزشک اتريشی ابتدا تلاش کرد با دريافتت تابعيت آلمانی از قرار تعقيبی که در اتريش برای او صادر شده بود فرار کند. ولی موفق نشد و هنگامی که در سال ۱۹۶۲ دستور اجرای اين قرار صادر شد، وی از آلمان گريخت. به گفته پسرش، روديگر هايم، وی از طريق فرانسه، اسپانيا و مراکش به مصر رفت و خواهرش خرج زندگی وی را که مبلغ اجاره يک خانه در برلين بود، برای وی می‌فرستاد. اين خانه در سال ۱۹۷۹ به مناقصه اجباری گذاشته شد تا حکم جريمه نقدی که بطور غيابی عليه هايم صادر شده بود، اجرا گردد. مسئولان پيگيرد جنايتکاران نازی در آلمان رد پای او را که برای يافتن‌اش صدها هزار يورو جايزه تعيين شده بود، تا آمريکای لاتين دنبال کردند.

کريدور هتل سابق «قصرالمدينه»، که گفته می شود آريبرت هايم در آن زندگی می کرده است

روديگر هايم، پسر «دکتر عزارييل» می‌گويد تازه در سال ۱۹۷۹ از گزارش رسانه‌ها بود که از اتهامات پدرش با خبر شد. او در گفتگويی با شبکه دو تلويزيون آلمان گفت: «طبيعی است که آن زمان از وی پرسيدم که آيا او واقعا همان شخصی است که روزنامه‌ها می‌گويند. من که نه دادستان هستم و نه قاضی، در اينجا تنها آنچه را دوباره می‌گويم که وی به من گفت. پدرم تمامی اتهامات را رد کرد».

هايم که يکی از مخوف‌ترين جنايتکاران نازی به شمار می‌رفت، در در اردوگاه‌های ساکسن هاوزن (۱۹۴۰)، بوخنوالد (۱۹۴۱) و ماتهازون (۱۹۴۱) به کار پزشکی مشغول بود. شاهدان عينی گزارش می‌دهند وی که به «جلاد ماتهاوزن» نيز مشهور بود، پوست دباغی شده قربانيان يهودی را می‌داد تا برای فرمانده اردوگاه آباژور درست کنند و از جمجمه قربانيان به عنوان تزئين روی ميز تحرير استفاده می‌کرد. يکی از اتهام‌های سنگين او اين است که در اردوگاه ماتهاوزن صدها زندانی را با آمپول سمی و بنزين که مستقيم در قلب آنها تزريق می‌شد به قتل رساند و اعضای داخلی بدن زندانيان را بدون آنکه دليل پزشکی داشته باشد، از بدن آنها خارج می‌کرد.

به گزارش شبکه دو تلويزيون آلمان، هايم در اوايل دهه هشتاد به دين اسلام در آمد و نام طارق فريد حسين را بر خود گذاشت. خبرنگاران اين شبکه تلويزيونی کيفی از هايم يافته‌اند که در آن بيش از صد سند و مدرک موجود است. در ميان اين اسناد کپی يک پاسپورت مصری، تقاضای اقامت، قبض بانکی، نامه‌های شخصی و اسناد پزشکی ديده می‌شوند. بنا به گزارش اين شبکه، اين اسناد و مدارک هر گونه شک و ترديدی را در مورد اينکه طارق حسين همان جنايتکار نازی است از بين می‌برد. در ميان اين اسناد يادداشت‌هايی در رابطه با يک مقاله آلمانی در مورد دستگيری هايم و هم چنين يک نامه که هايم قصد داشت برای مجله اشپيگل بفرستد، وجود دارد. برخی از اين اسناد با نام «هايم» و برخی ديگر با اسم «فريد» هستند. در يک فرم تقاضای اقامت که به نام طارق فريد حسين پر شده است، تاريخ تولد وی ۲۸ ژوئن ۱۹۰۴ و محل تولد رادکرزبورگ در اتريش قيد شده است. و اين هر دو تاريخ تولد و محل تولد آريبرت هايم هستند.

اين تحقيقات از سوی بسياری از شاهدان نيز تأييد شده‌اند از جمله پسر «دکتر عزارييل» که در شهر بادن بادن زندگی می‌کند. او در گفتگويی با شبکه دو تلويزيون آلمان گفت: «بله، پدر من در قاهره زندگی می‌کرد». او افزود نخستين بار اواسط دهه هفتاد بود که پدرش را در قاهره ملاقات کرد. پسر هايم گفت که پس از عمل سرطان پدرش در اوايل ۱۹۹۰ نيز ماه‌های متمادی از وی مراقبت کرده است.

دوستان و آشنايان مصری آريبرت هايم و هم چنين پزشک اين جنايتکار ناژی که وی را از روی عکس‌اش شناختند ظاهرا از گذشته وی چيزی نمی‌دانستند. پسر هايم در سال ۲۰۰۸ هنگامی که عده‌ای اظهار داشتند هايم را در آمريکای جنوبی ديده‌اند، مدعی شد هيچ خبری از پدرش ندارد و در هيچ رابطه‌ای با او نيست و نمی‌داند آيا وی هنوز زنده است. افريم تسوروف رييس مرکز روزنتال در اورشليم می‌گويد: «پسر هايم يا قبلا دروغ گفته و يا حالا دروغ می‌گويد». پسر هايم اما به نيويورک تايمز گفته است که وی قبلا سکوت کرد تا برای دوستان پدرش در مصر گرفتاری به وجود نيايد.

نيويورک تايمز نيز در نسخه آنلاين خود نوشته است هايم در قاهره به طور مرتب کيلومترها راه می‌رفت تا در مسجد الازهر حضور يابد. وی اغلب در کافه مشهور گروپی کيک شکلاتی می‌خريد و برای دوستانش که وی را «عمو طارق» می‌ناميدند، می‌فرستاد و با مهربانی بين فرزندان دوستانش شيرينی تقسيم می‌کرد. هايم که سرش را به عکاسی گرم می‌کرد، هرگز نمی‌گذاشت از او عکس بگيرند.

افريم تسوروف رييس مرکز ويزنتال معتقد است: «در نگاه اول اين تحقيقات جدی به نظر می‌رسند. ولی مدارک مهم مانند گور، جسد و آزمايش ژنتيک وجود ندارد. از آنجا که عده زيادی وجود دارند که مايلند ديگران را متقاعد کنند که هايم ديگر زنده نيست، بايد اين اطلاعات را به ديده ترديد و احتياط نگريست».

پيش از اين کشورهای مختلفی مطرح می‌شدند که ممکن بود «دکتر عزراييل» در آنها مخفی شده باشد. از جمله دانمارک و اسپانيا. ولی اين نيز مطرح بود که ممکن است وی از آنجا به آمريکای لاتين فرار کرده باشد. حدس مرکز ويزنتال در اورشليم در مورد محل اقامت هايم بيشتر روی آرژانتين و شيلی بود و اين در حاليست که سالها پيش از اين با اطمينان از اقامت او در اوروگوئه سخن می‌رفت.

همين سال گذشته بود که افريم تسوروف در چهارچوب «عمليات آخرين فرصت» به آرژانتين و شيلی سفر کرد تا نشانه‌هايی از او بيابد. تسوروف پس از انجام گفتگوهايی در اين دو کشور به اين نتيجه رسيد که اين جنايتکار نازی که امروز ۹۴ ساله می‌بود، ممکن است هنوز زنده باشد. بنا به اطلاعات مرکز ويزنتال، آريبرت هايم پس از فرار از آلمان، نخست در کشورهای اروپايی پنهان شد، در سال ۲۰۰۵ به آمريکای جنوبی رفت و در آنجا نزد دختری که از يک رابطه بدون ازدواج در شيلی داشت بسر می‌برد.

نام «دکتر عزراييل» در رأس فهرست مخوف‌ترين جنايتکاران نازی قرار دارد. به گزارش نيويورک تايمز و شبکه دو تلويزيون آلمان «دکتر عزراييل» وصيت کرده بود از جسدش در خدمت علم پزشکی استفاده شود و چون اين امر در اسلام ممنوع است، او را در يکی از آرامگاه‌های تنگدستان در محله قديمی شهر قاهره به خاک سپردند. عمر اين گورها کوتاه است و هر بار با اجساد جديد پر می‌شوند. به اين ترتيب به احتمال زياد بقايای جسد «دکتر عزراييل» و متعاقبا مدرکی که بتواند مرگ و هويت او را بدون هرگونه ترديدی ثابت کند، هرگز پيدا نخواهد شد.