احمدی‌نژاد در تنگنا، اشتفان کورنليوس، زود دويچه تسايتونگ، برگردان از الاهه بقراط

هنگامی که باراک اوباما رييس جمهوری آمريکا يک پيام الکترونيک به مناسبت سال نو ايرانی می‌فرستد، بيش از هر چيز دست به يک حرکت نمادين زده است. ليکن هنگامی که رييس جمهوری ايران در يک مصاحبه، چراغ سبز نشان می‌دهد، هر کلمه‌اش به تعبير و تفسير نياز دارد

تبليغات خبرنامه گويا	[email protected]

رسانه‌های خارجی همواره «انتخابات» در جمهوری اسلامی را با دقت دنبال کرده‌اند. به نظر اين رسانه‌ها نيز ايران بيش از پيش به مرحله حساس و سرنوشت‌ساز نزديک می‌شود. البته نه به دليل انتخابات، بلکه به دليل تصميمی که در برابر جامعه جهانی با هر رييس جمهوری که بر سر کار بيايد، بايد بگيرد. اشتفان کورنليوس، رييس بخش سياست خارجی روزنامه معتبر و چپگرای «زود دويچه تسايتونگ» در يک تفسير (۲۸ آوريل) به تنگنايی می‌پردازد که نظام و احمدی‌نژاد در آن گرفتار آمده‌اند.

در حال حاضر هرگاه درباره ايران سخن می‌رود، يک چيز را بايد در نظر داشت و آن اينکه قرار است روز ۱۲ ژوئن در اين کشور انتخابات برگذار ‌شود و با وجود اينکه دمکراسی‌ بی‌غل و غشی در ايران وجود ندارد، ليکن اين روز از جمله برای رييس جمهوری کنونی، محمود احمدی‌نژاد، روز سرنوشت است.
کسانی که از توقف تحرک سياسی در دوران انتخابات در آلمان گله دارند، در مورد ايران بايد حوصله به خرج دهند چرا که هر آنچه امروز گفته می‌شود و هر آنچه به آن عمل می‌گردد، مشروط به ورقه رأی‌گيری است. هر پيامی که داده می‌شود، به داخل نظر دارد.

اين گونه است که بر انبوه پيام‌هايی که در روزهای اخير از زبان رييس جمهوری اسلامی به سوی باراک اوباما سرازير می‌شود، از پيشنهاد گفتگو تا صلح خاورميانه، بايد يک زيرنويس افزود: مراقب باشيد! آنچه گفته می‌شود، الزاما معتبر نيست!

در چنين شرايطی، احمدی‌نژاد زير يک فشار دوگانه قرار گرفته است. نخست اينکه اوباما با استراتژی در آغوش کشيدن، نفس وی را گرفته است. نه تنها دولت ايالات متحده از تصوير دشمنانه خود [نسبت به ايران] دست برداشته، بلکه ايران نيز سپر بلای خود را از دست داده است. دوم اينکه، پيش از انتخابات فشار داخلی برای يافتن راه برون‌رفت از انزوای فزاينده و فلاکت اقتصادی افزايش می‌يابد. آيا احمدی‌نژاد برای ايفای نقشی که بتواند کشور را از اين بحران برهاند، مناسب است؟

از تمامی سخنان احمدی‌نژاد می‌توان دريافت که وی راهی برای بيرون رفتن از اين تنگنا نمی‌شناسد. از اين رو، علاقه خود را به حل مشکل اسراييل و فلسطين از طريق تشکيل دو دولت اعلام می‌نمايد تا کمی بعد، ديگران اين خبر جنجالی را تکذيب کنند. از همين رو، گفتگو با ايالات متحده آمريکا را رد می‌کند تا کمی بعد اعلام نمايد که از يک گفتگوی برنامه‌ريزی شده و در يک چهارچوب مشخص استقبال می‌کند. واقعيت اين است که تماس بين تهران و واشنگتن نمی‌تواند از طريق مکالمه از راه دور برقرار شود. يعنی از راه حرف زدن و پيام ويدئويی و يا مصاحبه با اين و آن. هنگامی که باراک اوباما رييس جمهوری آمريکا يک پيام الکترونيک به مناسبت سال نو ايرانی می‌فرستد، بيش از هر چيز دست به يک حرکت نمادين زده است. ليکن هنگامی که رييس جمهوری ايران در يک مصاحبه، چراغ سبز نشان می‌دهد، هر کلمه‌اش به تعبير و تفسير نياز دارد.

يک چيز اما مسلم است: تئاتر سياست در خاورميانه به جنب و جوش در آمده است. اما هنوز اين تحرک دارای يک جهت معين و ضرب‌آهنگ منظم نيست. دولت اوباما به دقت به بررسی مشغول است، زياد حرف می‌زند بدون آنکه چيز زيادی گفته باشد و هنوز امتحان پس نداده است. از سوی ديگر، ايران احساس می‌کند به چالش کشيده شده است. احمدی‌نژاد بايد برای دور نهايی با آمريکا جايگاه خود را مشخص کند. ولی او نه می‌تواند و نه اصلا اجازه دارد، چرا که حتی معلوم نيست که وی در نقطه شروع مسابقه قرار می‌گيرد که بتواند مرحله نهايی را آغاز کند يا نه.

به اين ترتيب است که استراتژی آمريکا نخستين نتيجه خود را نشان می‌دهد: ايران، کشوری که همواره می‌خواست در موقعيتی هم قد و قواره آمريکا با آن به مراوده بپردازد، ناگهان زير فشار قرار می‌گيرد و بايد زمانی را که تا انتخابات باقی مانده است، ناديده بگيرد. و درست در همين مرحله است که نشان داده می‌شود، احمدی‌نژاد آدم نامناسبی برای يک دوران جديد است.