جهان چشم‌انتظار تحول سياسی در ايران، دويچه وله

امروز جمعه (۲۲ خرداد) انتخابات رياست جمهوری ايران آغاز شده و مردم ايران در حال ريختن آرای خود در صندوق‌های رای هستند. روزهای پر التهاب اخير در سراسر ايران انعکاسی وسيع در رسانه‌ها و در ميان افکار عمومی ‌جهان داشته است.

روزنامه‌ی "دی ولت" چاپ آلمان در شماره‌ی روز ۱۱ ژوئن (۲۱ خرداد) خود، دهمين انتخابات رياست جمهوری در ايران را "تصميمی سرنوشت‌ساز" خوانده است. استفانی روپ در مقاله‌ی خود می‌نويسد، کارزار اين انتخابات در تاريخ سی‌ساله‌ی جمهوری اسلامی ايران، به شکل بی‌سابقه‌ای علنی برگزار می‌شود. وی می‌افزايد: «اکثريت نسل جوان با به کار گرفتن تمامی امکانات شبکه‌ی اينترنت و ارسال موجی از پيامک‌ها، تنها يک خواست دارد و آن خلاص شدن از دست رئيس جمهور کنونی، محمود احمدی‌نژاد است.»

روپ با استناد به نظر شماری از مردم عادی که با آنها مصاحبه کرده، می‌نويسد‌‌‌، احمدی‌نژاد در طول چهار سال رياست جمهوری، بسياری از هواداران خود را سرخورده کرده است. نه تنها هواداران احمدی‌نژاد، بلکه افکار عمومی ايران می‌پرسد صدها ميليارد دلار پول نفتِ گرانی که عايد ايران شد، کجا رفته است؛ علت تورم بالا در چيست؛ و اينکه اعطای وام‌های بلاعوض ناچيز به مردم، کشور را صنعتی نمی‌کند، بلکه به نابودی می‌کشاند.

«هيچ‌کس از ميزان رأی احمدی‌نژاد خبر ندارد»

روزنامه‌ی ايتاليايی "لا رپوبليکا" در شماره‌ی روز پنجشنبه (۱۱ ژوئن) می‌نويسد: «احمدی‌نژاد هنوز امکانات زيادی دارد تا در برابر موج سبز رقيب انتخاباتی خود، ميرحسين موسوی مقاومت کند. هيچ‌کس نمی‌داند که رئيس جمهور کنونی در استان‌های کشور چه تعداد رأی عايد خود خواهد کرد. بهرحال او در کنار خود ميليون‌ها يار انتخاباتی دارد که در انتخابات چهار سال پيش توانستند (به احتمال زياد با دست بردن در نتايج آرا) نتيجه را به سود او مديريت کنند.»

شانس ايران برای بازگشت به صحنه‌ی بين‌الملل

روزنامه‌ی چپ ليبرال بريتانيايی "اينديپندنت" روز پنجشنبه (۱۱ ژوئن) انتخابات رياست جمهوری ايران را پراهميت خواند و نوشت: «اين‌که اين کشور يک نظام دين‌سالار به رهبری آيت‌الله علی خامنه‌ای است، تغييری در اين واقعيت نمی‌دهد که ايرانی‌ها وقتی به پای صندوق رأی می‌روند، امکان گزينش دارند. اين انتخابات برای جهت‌گيری آينده‌ی ايران بسيار تعيين‌کننده است. برگزاری يک کارزار انتخاباتی پرشور، خود حاکی از اين امر است. هر کدام از کانديداها که پيروز اين انتخابات باشد، شانس اين را خواهد داشت تا ايران را به صحنه‌ی جامعه‌ی بين‌الملل بازگرداند. او نبايد اين شانس را از دست بدهد.»

«مناقشه‌ی هسته‌ای می‌تواند به نفع طرفين حل شود»

روزنامه‌ی آلمانی "زود دويچه تسايتونگ" با نگاهی انتقادی به صحنه‌ی انتخابات رياست جمهوری می‌نويسد: «اپوزيسيون هنوز پيروزی را برای خود تضمين نکرده است. هرچند که در غرب رئيس جمهور فعلی را يک فرد مغشوش با سخنانی تحريک‌کننده می‌شناسند، ولی او هنوز شانس انتخاب دوباره ‌را دارد. در اين انتخابات مسئله بر سر مناقشه‌ی هسته‌ای نيست، مسئله بر سر انکار علنی هولوکاست هم نيست. مسئله‌ی ايرانی‌ها در اين انتخابات در وهله‌ی نخست بر سر وضعيت اقتصادی کشور، مسائل اجتماعی و آزادی‌های روزمره است. (...) جامعه‌ی بين‌الملل می‌تواند با يک اصلاح‌طلب وارد گفت‌وگو شود. مناقشه‌‌ی هسته‌ای را نيز می‌توان به گونه‌ای حل کرد که به نفع طرفين تمام شود. ولی اين کار با انتخاب دوباره‌ی احمدی‌نژاد تقريبا غيرممکن خواهد بود.»

«موسوی ميانه‌رو دست اوباما را خواهد فشرد»

روزنامه‌ی فرانسوی "لا ووا دو نورد" چاپ ليل روز پنجشنبه (۱۱ ژوئن) نوشت: «شکست احمدی‌نژاد برای جامعه‌ی بين‌الملل خبر خوشی خواهد بود. حتا اگر رقيب "ميانه‌روی" وی، ميرحسين موسوی، قصد اين را نداشته باشد به برنامه‌ی اتمی خاتمه بدهد، می‌توان بر اساس سخنانش اميدوار بود که او دست درازشده‌ی باراک اوباما را خواهد فشرد. احمدی‌نژاد در سال ۲۰۰۵ خود را "خادم مردم" معرفی کرد، ولی امروز تورم کشورش به مرز ۲۵ درصد و ميزان بيکاری به ۱۲ درصد رسيده است. درآمدهای نفتی ايران نيز به هيچ‌وجه نتوانسته از ميزان فقر در کشور بکاهد. ولی حتا اگر موسوی نيز انتخاب شود، اميد تحولات اساسی در رژيم، در سطحی "ميانی" باقی خواهد ماند.»

ميرحسين موسوی نماينده‌ی کدام لايه‌ی اجتماعی است؟

روزنامه‌ی سوئيسی "نويه تسوريشر تسايتونگ" چاپ زوريخ نوشت: «بی‌شک قلب جوانان شهری و نخبگان به سوی احمدی‌نژاد پرواز نمی‌کند. تقريبا نيمی از کل رأی‌دهندگان جوانان زير ۳۰ سال هستند. حدود ۶ ميليون جوان ايرانی نيز برای نخستين مرتبه امکان شرکت در انتخابات را خواهند يافت. در صورتی که نتيجه‌ی نظرپرسی‌ها تا اندازه‌ای درست باشد، به نظر می‌آيد که ميرحسين موسوی نظر مثبت لايه‌های ميانی و پايين شهری را به خود جلب کرده باشد. حتا در استان‌هايی که محمود احمدی‌نژاد مبادرت به پخش پول ميان مردم کرده نيز، ترديد نسبت به رئيس جمهور کنونی افزايش يافته است.»

«شواهد حاکی از دگرگونی است»

روزنامه‌ی ‌آلمانی "نورد وست تسايتونگ" چاپ اولدنبورگ می‌نويسد: «شواهد حاکی از دگرگونی است. اين انتخابات رياست جمهوری، چنان‌که غرب بی‌صبرانه در انتظار آن است، می‌تواند يک شکست را برای احمدی‌نژاد به ارمغان آورد. چشم‌انداز پيروزی برای رقيبان او، به ويژه برای ميرحسين موسوی، تاکنون چنين درخشان نبوده است. آنچه جلب نظر می‌کند، حضور زنان و جوانان در قله‌ی اين جنبش است که خواهان رساندن موسوی به کاخ رياست جمهوری هستند. "آزادی" به واژه‌ای بدل شده که روشنفکران، هنرمندان، موسيقی‌دانان و دانشجويان و جوانان طرفدار فرهنگ غرب را متحد کرده است. آنها می‌خواهند با رهايی از بند قشريت دينی، پنجره را به سوی جهانيان بگشايند و بهرحال انقلابی است کوچک.»