جمعه 30 مرداد 1388   صفحه اول | درباره ما | گویا


گفت‌وگو نباشد، یا خشونت جای آن می‌آید یا فریبکاری، مصطفی ملکیان

مصطفی ملکیان
ما فقط با گفت‌وگو می‌توانیم از خشونت و فریبکاری رهایی پیدا کنیم. در جامعه هر مساله‌ای از سه راه رفع می‌شود، یکی گفت‌وگوست، یکی خشونت و دیگر فریبکاری. اگر در جامعه گفت‌وگو تعطیل شود دو رقیبی که جای آن را می‌گیرند، خشونت و فریبکاری هستند ... [ادامه مطلب]


بخوانید!
پرخواننده ترین ها

مشروح گفت‌وگوی مستقيم تلويزيونی احمدی نژاد، ايسنا

احمدی نژاد در گفت‌وگوی زنده تلويزيونی با شبکه اول سيما به تشريح روند انتخاب و معرفی اعضای کابينه دهم پرداخت.

به گزارش گروه دريافت خبر ايسنا متن اين گفت‌وگو به شرح زير است:

بسم الله الرحمن الرحيم

اللهم‌ عجل‌ لوليک‌ الفرج‌ والعافيه والنصر واجعلنا من‌ خير اعوانه‌ و انصاره‌ والمستشهدين‌ بين يديه

*ماه مبارک رمضان يک هديه استثنايی الهی به بشريت است

ماه مبارک رمضان يک هديه استثنايی الهی به بشريت است؛ يعنی خدای متعال دريچه‌ها و دروازه‌های جديدی را در برابر بشريت و مؤمنين باز می‌کند.

*وزرا بايد به اصول و آرمانهای ملت ايران وفادار باشند

س: از نظر شما وزير يعنی چه کسی؟ شما به چه شخصيتی وزير می‌گوييد؟

رييس‌جمهور: از سخت‌ترين مراحل کار رييس‌جمهور انتخاب وزراست. تشخيص نيازهای روز که بايد با تحليل و دريافت روشن از نيازهای کشور همراه باشد و همچنين انتخاب افراد متناسب با اين نيازها از ميان خيل خوبان کار بسيار مشکلی است. بايد روندی را انتخاب کرد که حداکثر اطلاع از خوبان و افراد متناسب برای پست وزارت را به دست آورد و سپس به ارزيابی آنان پرداخت. در ادامه بايد افرادی را بر اساس نياز کابينه انتخاب و سپس آن افراد را برای پذيرش مسئوليت قانع کرد. گروه کاری باتجربه و امينی در اين مدت زحمت کشيدند و حتی بسياری از وزرای دولت نهم افراد شايسته برای پست وزارت را معرفی کردند. فلسفه وزارت، خدمت به مردم است و وزير يعنی کسی که خود را خدمتگزار و نوکر مردم بداند. افرادی که برای کابينه انتخاب می‌کنيم بايد انسان‌هايی مومن، پاک، ساده‌زيست، شجاع، اهل تصميم‌گيری و خدمت و به اصول و آرمانهای ملت ايران وفادار باشند.

س: شما در انتخاب کسانی که اسامی آنها نهايی شده چه مراحلی را طی و چه شاخص‌هايی را تعيين کرديد؟ آيا اين افراد در هر سمتی شايسته‌ترين هستند و افراد ديگری که به دلايلی کنار گذاشته شده‌اند هم شايستگی داشته‌اند؟

رييس‌جمهور: معنای اينکه برخی از کابينه کنار می‌روند اين نيست که آدم‌های بد يا ناتوانی هستند؛ اينطور نيست، يا فردی که جديد آمده حتماً به لحاظ کارآمدی از آنها کارآمدتر نيست. ما مجموع شرايط را در نظر می‌گيريم و انتخاب می‌کنيم و لزوما انتخاب من به معنای بهترين انتخاب عالم نيست؛ چون بالاخره ما اين افراد را با تشخيص و توان خودمان از ميان ۷۰ ميليون که حداقل ۲۰ ميليون آنها آدم‌هايی هستند که توانايی قابل عرضه دارند انتخاب کرده‌ايم. اصلا شناسايی از ميان ۲۰ ميليون نفر شدنی نيست. ما هم اعلام عمومی کرديم، حتی از مجلس شورای اسلامی خواستم پيشنهاد کنند. عده بسياری پيشنهادهای خوبی دادند، همچنانکه در دانشگاه‌ها و مراکز عمومی اعلام کرديم و افراد مختلفی را پيشنهاد دادند. از خود وزرا و هرجايی که امکان مشارکت در اين تصميم‌گيری بود، خواستيم افرادی را معرفی کنند و عده زيادی معرفی شدند که خواهم گفت در برخی انتخاب‌ها برای يک انتخاب چند نفر را بررسی کرديم و از بررسی تعداد بسياری افراد، بالاخره به يک شخص رسيديم.

معيارهای سه‌گانه برای انتخاب وزرا را داريم، صلاحيت‌های عمومی فرد، کسی را که انتخاب می‌کنيم که انسانی مومن، پاک، مردمی، ساده‌زيست، شجاع و اهل تصميم‌گيری باشد. بر اساس ميثاقی که با همکارانمان می‌بنديم اين افراد بايد کسانی باشند که خود را وقف خدمت به مردم کنند و به اعتقادات ملت ايران وفادار و آزاده باشند. اين افراد نبايد به اين يا آن دسته تمايل داشته باشند تا بتوانند خود را وقف خدمت به مردم کنند و به اصول جمهوری اسلامی مقيد و مومن باشند. کارآمدی وتخصص از ديگر ويژگی‌های لازم است، اين افراد بايد بتوانند بار را از دوش دولت و کشور بردارند يعنی توانمند و متخصص باشند. سعی کرده ايم متخصصان را انتخاب کنيم، البته هميشه فاصله‌ای ميان متخصصان نظری و دانشگاهی با حوزه عمل وجود داشته است؛ ولی سعی کرده‌ايم در اين زمينه هم اينها را به هم نزديک کنيم. همگرايی و وجود اراده در کارهای جمعی در ميان اعضای کابينه مهم و ضروری است. متوسط توان کابينه دهم بالاتر از کابينه نهم خواهد بود. کابينه دهم يک گام جلوتر از کابينه نهم است و کابينه نهم نيز با کابينه‌های قبلی فاصله زيادی دارد.

*همگرايی در کابينه ضروری است

دسته سوم ويژگی‌های وزيران و اعضای کابينه در برخی جاها تعيين‌کننده است. معيارهای دسته سوم سرنوشت دولت را رقم می‌زند و آن همگرايی و اعتقاد به روح کار جمعی است. برخی فکر می‌کنند کابينه ۲۱ يا ۳۰ جزيره جدا از هم است اما اصلاً اين گونه نيست. درست است که در قانون برای هر وزير تکاليفی تعيين شده اما اين تکاليف ۵۰ سال پيش نوشته شده و هم اکنون بسياری از مأموريت‌های دولت بين بخشی است؛ يعنی با همکاری جمعی از وزرا قابل اجراست. برای انجام برخی کارها ده وزارتخانه يا سازمان بايد نظر بدهند و اگر همگرايی و همدلی در ميان آنها وجود نداشته باشد کارها در نقطه‌ای متوقف خواهد شد. در عين حال انجام برخی کارها نيز نيازمند تصميم مجموعه دولت است. وجود شوراها و کارگروه‌های مختلف مؤيد اين موضوع است که انجام برخی کارها با يک وزارتخانه امکان‌پذير نيست، بنابراين همگرايی و روح کار جمعی بسيار اهميت دارد. وجه ديگر آن است که وزرا يکديگر و رييس‌جمهور را قبول داشته باشند و رييس‌جمهور نيز آنان را قبول داشته باشد. برخی نظر می‌دهند که فلانی خيلی خوب است، اگر چه تو را قبول ندارد اما او را در کابينه قرار دهيد، ما می‌گوييم خوب است دست، او را هم می‌بوسيم اما کابينه بايد همگرا باشد؛ يعنی همديگر را قبول داشته باشند. اگر سی جزيره مستقل را کنار هم قرار دهيم خروجی نخواهند داشت؛ بنابراين توان دولت بايد هم‌افزا باشد نه اصطکاکی، لذا همگرايی و هماهنگی ضروری است. هنگامی که استاندار بودم بر سر يک موضوع اختلافی بروز کرد که ۵۰ هزار نفر را تحت تأثير قرار داد و نزديک به ۵۰ هزار هکتار از بهترين مراتع کشور آسيب ديد. در آن هنگام از دولت وقت برای حل اين مشکل درخواست‌هايی شد اما به نتيجه نرسيد؛ در صورتی که اگر اعتماد دوجانبه بود به سادگی کار انجام می‌شد.

*انتخابات سطح سياسی و اجتماعی کشور را صدها پله ارتقا داد

خيلی وقتها محدوده کار مشخص نيست و نياز به تقسيم دارد. دولت يک تيم است و همه اعضايش در برابر تصميمات آن پاسخگو هستند؛ لذا بدون همدلی و همگرايی نمی‌توانند کارها را پيش ببرند. انتخابات دهمين دوره رياست‌جمهوری سطح سياسی و اجتماعی کشور را صدها پله ارتقا داد. تغييرات گسترده در وزرای پيشنهادی که وعده آن را داده بودم، اکنون ذهنيت، مطالبات، شرايط، ضروريات و نيازهای کشور در مقايسه با گذشته تغيير کرده. انتخابات گذشته سطح مطالبات مردم و حتی جنس آنها را نيز در بسياری مناطق کشور تغيير داده و مأموريت‌های جدی برای دولت به وجود آورده. اين تغييرات شايد مقداری مشکلات برای دولت به وجود آورده باشد اما در برخی مسائل دست دولت را باز کرده است. در مورد ترکيب علمی کابينه دهم به اين صورت است که يازده نفر از وزرای پيشنهادی دکترای تخصصی دارند و اين در حاليست که در دولت نهم تعداد اعضای دولت با اين رتبه علمی نه نفر بودند. در کابينه پيشنهادی يک نفر فوق تخصص، پنج نفر دکترای مهندسی در رشته‌های مرتبط، شش نفر مهندس فوق ليسانس و سه نفر دارای مدرک فوق ليسانس هستند. سعی کرده‌ام نخبگان به دولت آينده راه يابند. وزن علمی دولت آينده و تطبيق تخصص اعضای هيئت دولت با حوزه مأموريت آنها بيش از ۱۷ وزارتخانه را در بر می‌گيرد. در مورد ضرورت تغيير در اعضای هيئت دولت، حضور بيش از اندازه در يک مجموعه موجب از بين رفتن ابتکار عمل و خشکی و جمود آن می‌شود. برخی افراد انسان‌های خوبی هستند اما اگر در يک حوزه حضور طولانی داشته باشند حلقه‌هايی را در اطراف خود تشکيل می‌دهند که ما با اين شيوه‌ها مخالفيم.در صورتی که تغيير انجام نشود اميد آيندگان از بين می‌رود. جامعه بايد نشاط و شادابی داشته باشد و مردم نيز اين امر را می‌پسندند. ايجاد تغيير در مديريت‌ها موجب گردش نخبگان در کشور می‌شود.

*انتخاب سه زن واقعاً بر اساس مطالعه دقيق بوده است

درباره چينش کابينه، انتخاب سه زن واقعاً بر اساس مطالعه دقيق بوده است. قطعاً اين انتخاب بر شايسته‌سالاری بوده است؛ اينکه حتماً سه زن را بخواهيم برای کابينه انتخاب کنيم، اين‌طور نبوده؛ زيرا اگر می‌خواستيم اين طور عمل کنيم اين موضوع را در انتخابات شعار خود می‌کرديم. چه کسی گفته مردها بهتر از زن‌ها مجموعه‌ها را اداره می‌کنند، برخی کارها کارهای سختی است که آقايان بايد در صف اول باشند. مديريت زن‌ها در جامعه يا ناخواسته کنار گذاشته شده و يا بعضی مواقع هم خود زن‌ها خودشان را کنار کشيده‌اند. اسلام حجاب را گذاشته تا زن‌ها بتوانند در صفوف اول جامعه باشند، مثل زمان انقلاب و دفاع مقدس. ما زن و مرد را نقطه مقابل هم نمی‌دانيم بلکه مکمل هم می‌دانيم و در مسئوليت‌های اجتماعی هم شايسته‌سالاری را اصل می‌دانيم. بعضی به من گفتند تو که می‌خواستی خانم‌ها را بياوری به عنوان مثال برای وزارتخانه‌هايی مانند وزارت تعاون از آنها استفاده می‌کردی که گفتم اولاً شما وزارت تعاون را نمی‌شناسيد زيرا بر اساس سند چشم‌انداز نظام قرار است ۲۵ درصد اقتصاد ملی بر دوش اين وزارتخانه باشد، ثانياً اينکه چرا خانم‌ها را کوچک می‌بينيد. اگر مأموريت‌های سنگين انسانی هم بخواهيم بايد خانم‌ها را برگزيد، اين عده از دوستان گفتند چرا در اين زمان به خانم‌ها مسئوليت وزارت دادی که گفتم پس چه موقع بايد مديريت وزارتخانه‌ها را به زن‌ها داد. برخی فکر می‌کنند وقتی خانم‌ها در مجموعه‌ای حضور داشته باشند، در آنجا فضای منفی به وجود می‌آيد در حالی که تجربه نشان داده هر جا خانم‌ها حضور داشتند اتفاقاً فضا اخلاقی شده است.

سوال: نظرتان را در زمينه تاثيرگذاری شرايط پيش و پس از انتخابات از جمله زمان پايان کار دولت نهم و آغاز کار دولت دهم بر روند کار خدمات‌رسانی دولت و پيشبرد امور بفرماييد.

رييس‌جمهور: بخشی از اين امر طبيعی است. وقتی دولت تغيير می‌کند تغييراتی اتفاق می‌افتد وخدمات‌رسانی مقداری افت می کند. در گذشته طول زمان اين افت شايد بيش از شش ماه و در برخی موارد تا نه ماه بود. ما سعی کرديم اين افت را به حداقل کاهش دهيم. اگر خاطرتان باشد تا روزهای قبل از انتخابات يعنی روز شروع تبليغات سفر استانی می‌رفتيم و کارها را پيگيری می‌کرديم. آن روزها ما افتتاح داشتيم، کلنگ‌زنی وتصميم‌گيری داشتيم ولی خبری‌اش نکرديم. برخی افتتاح‌ها را من نرفتم و طرحهای بزرگی هم بود. ممکن است برداشت ديگری شود اما در طول دوره تبليغات جلسات دولت يک روز هم تعطيل نشد و اصلا درداخل دولت هيچ گاه بحث انتخابات به اين معنا نشد. بعد از انتخابات هم مرتب جلسات دولت را داشتيم مگر بنا به ضرورتی که بايد به استانها می‌رفتند و يا تعطيلات تابستانی که امسال هم آن را يک هفته کرديم.

برای اينکه مردم بدانند ويژگيهای کابينه نهم و کابينه دهم را عرض کنم تقريبا اعضای کابينه نهم که الان در دولت نيستند دارند به وزيران جديد در تنظيم برنامه در رای اعتماد کمک می‌کنند. اين معنايش اين است که حضور دارند و کارها را دنبال می‌کنند نمی‌خواهم بگويم هيچ افتی اتفاق نيفتاده، ولی سرجمع دارند تلاش می‌کنند افت قابل توجهی اتفاق نيفتد. اميدواريم اين يک فرهنگ شود. بالاخره يک وزير مثل دو امدادی است، آورده اين چوب را سر اين خط و به نفر بعدی می‌دهد. مثل پاسداری است، اين سرباز دارد الان کشيک می‌دهد دو ساعت يا چهار ساعتش تمام شود تحويل سرباز بعدی می‌دهد وخوشبختانه همين روحيه واقعا در دولت نهم بود. همکاران عزيز من که می‌دانند ما داريم چه کار می‌کنيم. همه آنها می‌دانند. آنها هستند و جزو تيم دولت هستند. حتما در جای ديگری در خدمتشان خواهيم بود. آن هم درجاهای مهم دولت اما حال جزو اين دو، سه نفر نيستند ولی خودشان دارند کمک می‌کنند و بخشنامه کرده‌اند به تمام زيرمجموعه‌شان که بايد کمک و همکاری کنيد با وزير جديد. فضا واقعا اين جوری است، نمی‌خواهم بگويم تا تمام رده‌ها. ممکن است جاهايی کسی باشد کارها را زمين گذاشته و غفلت کرده باشد که شماها بايد کمک کنيد و رسانه ملی و مردم عزيز کمک کنند تا اين نهادينه شود؛ يعنی ما وقفه‌ای نداشته باشيم.

بنده تا پس‌فردا هستم، بالاخره اگر خدا توفيق و يا عمری داد چهار سال ديگر همين موقع بايد بنده تحويل نفر بعدی بدهم و تا روز آخر بايد کار را پيگيری کنم. چرا بايد وقفه بشود؟ داريم تلاشمان را می کنيم. خدا هم ان‌شاء‌الله عنايت کند.

*دولت و مجلس با هم تعامل جدی و موثر دارند

دولت و مجلس تعامل جدی و مؤثر دارند اما هماهنگ‌کردن وزرای پيشنهادی با همه ۲۹۰ نماينده مجلس ممکن نيست. برخی از نمايندگان اظهارنظر می‌کنند که دولت با مجلس هماهنگ نيست در حاليکه منظور آنان از مجلس خود و يا گروهشان است. دولت با اکثريت مجلس نشست داشته است و با اقليت نيز نشستی خواهد داشت. در اين نشستها روند انتخاب وزرا و ويژگی های آنان را اعلام کرده و خواهد کرد. در عين حال معتقديم همه نمايندگان رأی و جايگاه يکسانی دارند و کسانی که به نمايندگی از مجلس صحبت کنند روش درستی پيش نگرفته‌اند. در عين حال اين نکته را نبايد فراموش کرد که انتخاب وزرا اختيار و وظيفه رييس‌جمهور است و او بايد با نگاه خود وزرا را به مجلس معرفی کند و نمايندگان به افرادی پيشنهادی رأی اعتماد می دهند؛ يعنی صلاحيتهای عمومی او را تأييد می‌کنند. بعضی توقع دارند دولت وزرای پيشنهادی را با آنها هماهنگ کند و خود را نه به عنوان يک نماينده که در مقام مجلس قرار می‌دهند.هرچند اين افراد قابل احترام هستند اما چطور ممکن است دولت بتواند با ۲۹۰ نماينده خود را هماهنگ کند. هماهنگی دولت و مجلس برای اداره صحيح کشور ضروری و اجتناب‌ناپذير است. يک اصل کلی وجود دارد و آن اينکه رييس‌جمهور برآيند مطالبات يک ملت است و نه يک منطقه، بخش و يا يک قشر و به همين علت شخص دوم کشور شناخته می‌شود و اجرای قانون و بار اداری کشور بر دوش او و دولت است. قوای مقننه و قضاييه نيز جايگاه پشتيبانی و نظارت دارند البته اين به معنای تنزل جايگاه آنان نيست. برخی تصور می‌کنند وزير بايد هم از رييس جمهور و هم از مجلس دستور بگيرد اما اين نگاه به فساد در اجرای کارها می‌انجامد. وزرا تحت نظر رييس‌جمهور فعاليت می کنند و نه تحت نظر مجلس و وظيفه مجلس نظارت بر امور است. اگر اين مرزها مخدوش شود کار پيش نمی‌رود و اين تعامل برای اداره درست کشور ضروری است. رييس‌جمهور در انتخاب وزرا طبق قانون اساسی اختيار دارد و روند انتخاب وزرا را طبق قانون طی کرده‌ايم. قوانين مجلس برای ادامه کارها در کشور و کمک دولت برای اجرای بهتر آن قوانين است. وزير دولت از دو جا دستور نمی گيرد. وزير دولت بايد با بنده هم هماهنگ باشد که اين تلقی، سيستم را به هم می‌ريزد. ما اميدواريم مجلس به وزرای پيشنهادی رای اعتماد دهد. ما کارها را فوق قانون و دوستانه جلو می‌بريم، البته اين موضوع به اين معنا نيست که مرز مسئوليتها و اختيارات و پاسخگويی‌ها‌ مخدوش شود که اگر اين گونه شود کار کشور جلو نمی‌رود .

وزرا مسئول عملکرد خود هستند و بايد مشورتها را به درستی در دستور قرار دهند. دولت و مجلس با يکديگر و به صورت دوستانه‌ کشور را جلو می برند و دست در دست هم به فکر پيشرفت‌اند. فضای کنونی بسيار دوستانه است و با قاطبه مجلس و نمايندگان کارها را پيش می‌بريم. وزرا بايد توصيه‌ها را برای انجام بهتر کارها بپذيرند؛ البته بايد ببينند اگر توصيه‌ها در اجرای کار مشکل ايجاد می‌کند آنها را انجام ندهند.

س: برخی می‌گويند تعدادی از افراد پيشنهادی قطعا رای نمی‌آورند و شما هم می‌دانيد.



تبليغات خبرنامه گويا

advertisement@gooya.com 


رييس‌جمهور: شنيده‌ام برخی نمايندگان البته دو نفر گفته‌اند ۴ يا ۵ نفر حتما رای نمی‌آورند، نمی‌دانم اين موضوع را از کجا می گويند. الان مجلس تعطيل است و رای هم مخفی است.نمی‌خواهم جسارت کنم اما به نظرم می‌رسد برخی می‌خواهند نظر خود را القا کنند. افراد آزادند نظر بدهند و اين جزو حقوق نمايندگی است. قوا مستقلند و نمی‌توانيم به نماينده‌ای بگوييم چرا رای دادی يا ندادی اما بد است وقتی کابينه هنوز معرفی نشده فردی بگويد پنج نفر رای نمی‌آورند. آيا آن فرد تصميم گرفته کاری کند که پنج نفر رای نياورند که اين خيلی بد است و به نظرم از تعامل سازنده به دور و روش درستی برای پيگيری امور نيست.ديدم برخی در تلويزيون گفته‌اند به اندازه‌ای که رييس‌جمهور در تلويزيون حرف می‌زند بايد به من هم اجازه بدهيد حرف بزنم. سوال اين است که بر اساس چه منطقی اين حرف را می‌زنيد و با کدام استدلال. رييس‌جمهور رييس قوه مجريه و منتخب کل ملت و موظف است قانون اساسی را اجرا کند و بايد با مردم حرف بزند.نمايندگان طبق قانون فرصت بررسی برنامه‌های وزرا را دارند. دو نماينده به عنوان مخالف و دو نماينده به عنوان موافق وقت دارند صحبت کنند. سه نفر می‌آيند می‌خواهند فضای ميان دولت و مجلس را تحت تاثيرقرار دهند، بعد می‌گويند دولت به مجلس بی‌اعتنايی کرده. دولت و بنده با بسياری نمايندگان ارتباط صميمی داريم. ما به نمايندگان احترام می گذاريم و من خود را کوچک همه ملت می‌دانم.

بنده به قول خود به مردم برای ارائه گزارش مفصل پايبند هستم. نمايندگان هم براساس استقلال قوا و طبق قانون در زمان بررسی رای اعتماد نظر می‌دهند. به نظرآنها احترام می‌گذاريم وهيچگاه ناراحت نمی‌شوم.آنهايی که تلاش می‌کنند رابطه مجلس با دولت را مخدوش نشان بدهند حتما موفق نخواهند شد؛ چون مجلس و دولت دو قوه مستقلند و در عين حال دوست و يار.همکاری نباشد کار پيش نمی‌رود.ما از منطق مديريتی تبعيت می کنيم. امکان اينکه با ۲۹۰ نفر هماهنگ باشيم، وجود ندارد و قانون نيز آن را پيش بينی نکرده؛ در غير اينصورت کابينه‌ای درست می‌شود مثل آدمی که يک دستش ۴ متر است و دست ديگرش نيم سانتيمتر است. اين شدنی نيست. برخی دوستان فهرست را گرفته‌اند و می گويند اين افراد خوب هستند اما رای نمی آورند، برای اينکه رای بياورند جای آنها را عوض کنيد. پيشنهاد شما مانند اين است که تيمی را برای فوتبال انتخاب کنيم و بگوييد دروازه‌بان را به جای فوروارد بگذاريد و...،اين ديگر تيم نخواهد شد. ما با نگاه سيستماتيک وزرا را چيده‌ايم و با مطالعه دقيق به يک نفر رسيده‌ايم تا کار دولت صحيح پيش رود. برای وزارت آموزش و پرورش خانم دکتر سوسن کشاورز انتخاب شده است. مأموريت اصلی آموزش و پرورش تربيت نيروی کارآمد، مؤمن و عالم است. تربيت انسان بايد بر اساس ويژگی‌های فرهنگی کشور و آرمانهای جمهوری اسلامی ايران انجام شود و در اين زمينه نگاه غالب بايد نگاه اخلاقی باشد. در طول تاريخ آموزش و پرورش مديران در پی تغيير ساختار فيزيکی در اين وزارتخانه بوده‌اند. بخشی از اين تغييرات تحميلی بوده اما بخشی از آن نيز ناشی از ويژگيهای افرادی بوده است که بودند. معلمان معتقدند برنامه آموزش را بايد به گونه‌ای تنظيم کرد که نقش فرهنگی و انسانی غلبه داشته باشد و به همين دليل شخصی بايد عهده‌دار مسئوليت شود که وجه غالبش تربيت و فرهنگ باشد. تخصص آقای علی‌احمدی مديريت و سازماندهی است. بيش از ۶۰۰ نفر برای وزارت آموزش و پرورش معرفی شدند اما به نظر من خانمها برای اين پست با نگاه تربيتی مناسب‌ترند؛ چراکه جنس زن تربيتی است.

مهندس رضا تقی‌پور به عنوان وزير ارتباطات. آقای دکتر سليمانی اعلام کرد خسته شده و آقای تقی پور را ايشان معرفی کرد.

جناب آقای محسنی اژه‌ای انسان خوبی بودند و زحمت کشيدند که تشکر می‌کنم. اما در اين وزارتخانه به تحول نياز داشتيم. اگر وزارت اطلاعات مأموريتش را درست انجام می‌داد اين آسيبها را در سطح خيابان نداشتيم، يک تعداد از مردم از دست رفتند. البته مقصر آقای محسنی نيست اما بايد آنجا تغييرات اساسی اتفاق می‌افتاد که البته کار آغاز شده و آقای مصلحی از انسانهای شايسته، دلسوز، ‌عالم دينی و انسان عالمی است. وی ۲۳ سال درس خارج رفته است، زوايای کار فرهنگی را می‌داند و ارتباطات اجتماعی‌اش بسيار وسيع است. باور ما اين است که اين وزارتخانه بايد مردمی‌ترين نهاد اين کشور يعنی اطلاعات ۷۰ ميليونی باشد و فکر می‌کنم بدنه وزارت اطلاعات نيز همين را می‌خواهد. وزارت اطلاعات ۷۰ ميليونی مردمی برپا خواهد شد، اکنون نيروهای متخصص اطلاعاتی فراوانی در عرصه‌های داخلی، خارجی و ضدجاسوسی و بهترين، پاکترين و مردمی ترين بدنه را در اين وزارتخانه داريم. در وزارت امور اقتصادی و دارايی سعی کرده‌ايم تيم اقتصادی هماهنگ باشد و دکتر حسينی همچنان که تجربه هم شد،‌ متخصص، دلسوز و تصميم‌گير است و بر اقتصاد اشراف دارد. وی جوان، پرتوان و هماهنگ است و می‌تواند بخش اقتصادی دولت را هماهنگ کند، ضمن آنکه در تهيه برنامه‌های تحول واقعاً نقش خيلی خوبی داشت. انتخاب آقای متکی با عنوان وزير امور خارجه به اين خاطر است که قبلاً هم در اين مسئوليت بوده و آن را تجربه کرده و ديپلمات حرفه‌ای متعهد و وفادار به حقوق ملت است. وی چهار سال زحمت کشيده و تجربيات و تخصص اين کار را دارد. در وزارت بازرگانی آقای دکتر ميرکاظمی را داشتيم که از مديران بسيار خوب يعنی کسی است که نگاه سيستمی دارد و زيرساختها را در بخش بازرگانی آماده کرده است. اکنون بخش بازرگانی را خود بازرگانان و اصناف اداره می‌کنند و دولت در بسياری جاها خود را کنار کشيده و خودشان بازار را تنظيم می کنند اگر چه نواقصی هست که برطرف می‌شود. وی جای خود را به آقای غضنفری داده که در اينجا نيز افراد فراوانی را مطالعه و درباره برخی استادان بحث کرديم. آقای غضنفری هم استاد دانشگاه است و در نهايت به اين رسيديم که کارهايی که در اين بخش آغاز شده بايد تکميل شود. بسياری از اصناف هم خودشان از ما معرفی وی را خواستند و گفتند تعامل خوبی دارد. آقای غضنفری را در بخش صادرات غيرنفتی موفق است. نگاه بايد مديريت بازار داخلی با غلبه صادرات باشد. بنده از دکتر باقری لنکرانی هم تشکر و قدردانی می‌کنم. ايشان از مديران شايسته و زحمت‌کش است. علاقه ويژه‌ای به ايشان داشته و دارم اما با تحقيق در وضع بهداشت و درمان به اين نتيجه رسيديم که نيمی از جمعيت کشور را زنان تشکيل می‌دهند و آنان مشکلات بيشتری دارند. به همين علت و با توجه به اينکه نيمی از کادر پزشکی و پيراپزشکی بانوان هستند متخصص زنان برای تصدی پست وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در نظر گرفته شد. بررسی‌ها نشان می‌دهد بانوان در زمينه بهداشت و سلامت آسيب‌پذيرترند و به خاطر حُجب و حيا بسياری از مشکلات و بيماريهای خود را بيان نمی‌کنند. يک متخصص زنان به عنوان وزير بهداشت در نظر گرفته شد تا کار رسيدگی به بانوان با جديت بيشتری انجام شود. بانوان سازندگان آينده جامعه هستند و اگر سالم باشند جامعه نيز سالم خواهد بود. ما به اين نتيجه رسيديم اگر يک متخصص بيماريهای زنان يک يا چند دوره در صدر وزارت بهداشت قرار گيرد به طور طبيعی بر مشکلات بهداشتی و درمانی بانوان در جامعه غلبه خواهيم يافت.

ابقای آقای عباسی وزير تعاون در سمت خود به اين خاطر است که ايشان يک دوره وزير تعاون بود، عملکرد موفقی داشت و ارتباط خوبی هم با بدنه وزارت تعاون برقرار کرد و آنها نيز خواستار ابقای وی بودند، ضمن اينکه با پيگيريهای خود توانست بانک تعاون را که يکی از آرزوهای بخش تعاون کشور بود تأسيس کند.

اما آقای خليليان برای تصدی وزارت جهاد کشاورزی بدين خاطر است که آقای اسکندری در دوران تصدی خود در اين وزارتخانه بسيار تلاش کرد و از معدود وزيرانی بود که شماره تلفن او در دست مردم قرار داشت اما ما نيازمند تحول بوديم تا اقتصاد کشاورزی وارد جريان اقتصادی کشور شود و نوع برنامه‌ريزی‌ها تغيير کند.

آقای بختياری وزير پيشنهادی دادگستری است. وزير دادگستری از ميان کسانی که رئيس قوه قضائيه معرفی می‌کند انتخاب می شود و از آنجا که بايد رأی مجلس را نيز کسب کند، از وزير دادگستری می‌توان به عنوان عامل تفاهم ميان سه قوه نام برد.

وزير راه که استاد تمام اين رشته است بايد ميان وزارتخانه و محيط های علمی رابطه برقرار کند. دکتر بهبهانی از پرکارترين وزرای دولت نهم بود و با دلسوزی تمام کار را دنبال می کرد.

از وزير دفاع و پشتيبانی نيروهای مسلح اين انتظار می رود با نيروهای مسلح تعامل کافی داشته باشد.

وزير رفاه و تأمين اجتماعی هم تعامل مستقيم با محرومان جامعه و جامعه بازنشستگان دارد و تصور اين است که يک خانم حس بهتری در رسيدگی به محرومان، درک مسائل بهزيستی و رسيدگی به امور بازنشستگان داشته باشد. خانم آجرلو نماينده مجلس و مدير است و تحصيلات روانشناسی دارد و اکنون در حال تحصيل در رشته تربيت در دوره دکتری است. برخی انتقاد می‌کردند چگونه اين خانم می‌تواند بنگاه اقتصادی اداره کند و پرسش من اين است که چرا نمی‌تواند.

آقای محرابيان وزير پيشنهادی صنايع و معادن از جوانهای خوب کشور است. پيشنهادهای بسياری برای اين وزارتخانه مطرح بود اما با توجه به عملکرد خوب آقای محرابيان در دو مقطع «بحران جهانی» و «تحريم»، وی انتخاب شد. برخی تبليغ می کردند دوهزار کارخانه تعطيل شده است حال آنکه به هيچ وجه اين طور نيست. در اين دوره با همت وزير و تلاشهای مردانه اهالی صنعت با وجود تحريم و بحران جهانی، رشد صنعتی قابل توجهی داشتيم در حالی که در دوره های قبل۸۰۰ کارخانه تعطيل شد و مشکلات بسياری وجود داشت. البته اکنون نيز مشکلات وجود دارد اما برآيند عملکرد، قابل توجه است.

توقع از وزير آينده علوم نيز اين است که در حوزه آموزش عالی کارها قوی‌تر، جدی‌تر و هدفدارتر پيش برود و خروجی دانشگاهها، انسانهای مثبت، هدفدار و شجاع باشند. وزير آينده علوم بايد از توانايی ارزشمند استادان و دانشجويان برای اين منظور بهره کافی ببرد. آقای زاهدی فداکار، دلسوز و صاحب تحصيلات عالی بود (استاد تمام رياضيات) و فکر می‌کنم فضای علمی و آموزشی کشور در صورتی که به يک دکترای مهندسی سپرده شود، امور قويتر و جدی‌تر پيش برود.

آقای دکتر حسينی وزير پيشنهادی وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی است. وزارت ارشاد يکی از سخت‌ترين وزارتخانه‌هاست، برخی‌ اين را ساده می‌گيرند اما آنجا جای نخبگان ، هنرمندان و اديبان است و اهالی فرهنگ ما جزو برجستگان کشورند. اداره اين وزارتخانه کار آسانی نيست، ما کسی را می‌خواستيم که سعه صدر داشته باشد، کار فرهنگی را بفهمد و کار هنری و رسانه و ارتباط با اهالی فرهنگ را تجربه کرده باشد که البته انتخاب خيلی سخت است. البته آقای صفار واقعا زحمت کشيد بالاخره ايشان از مديران خوب کشورو دلسوز و علاقه‌مند است اما کار خيلی سخت است، چون سروکارت مستقيم با آدم‌هاست وجنس مديريت آن هم فرهنگی است. در اين حوزه با آدم‌هايی سروکار داريد که همه هم توانمندند وهم صاحب نظرند وهم مدعی هستند و سلايق گوناگون است و اين هم جزو زيبايی‌های اهالی فرهنگ است. اگر اهالی فرهنگ همه يک سليقه داشتند که اصلا زيبا نبود.

درباره وزارت کار و اموراجتماعی هم آقای جهرمی در اين وزارتخانه خيلی زحمت کشيد؛ گرچه خيلی دست‌ها بسيج شد تا جلو ايجاد اشتغال را بگيرد. جوسازی‌هايی کرده‌اند که بنگاه‌های زودبازده شکست خورده در حالی که جزو موفق‌ترين کارها بود. لازمه کشوری است که حدود دو ونيم ميليون جوان مستعد بيکار دارد اين است که به سرعت اشتغال ايجاد شود. اتفاقا انحرافمان هم نسبت به ساير کشورها خيلی کم بود. آقای شيخ‌الاسلام هم خيلی جوان‌ترند و آقای جهرمی هم در خدمتشان هستيم ولی آقای شيخ الاسلام جوان است و استاندار واقعا موفقی بود و در دوره‌ای که در هرمزگان استاندار بود برای مدتی کوتاه پنج درصد بيکاری را در اين استان کاهش داد. وی انسان مديری است وروحيه سازمان‌يافته خوبی دارد.

درباره وزارت کشور، در اين وزارتخانه آقای نجار را معرفی کرديم. آقايان محصولی، کردان و پورمحمدی زحمت کشيدند، يک دوره هم آقای سيد مهدی‌هاشمی سرپرست بود و بالاخره همه آن‌ها زحمت کشيدند. آقای محصولی انتخابات را برگزار کرد اما ما فکر می‌کنيم وزارت کشور يعنی تجلی خدمتگزاری به مردم و وزارت کشورهم بايد جزو مردمی‌ترين وزارتخانه‌های ما باشد. آقای نجار هم اصلا خصلتش مردمی است. از اول هم که توی کارها آمده است و ارتباطات مردمی دارد. وقتی وزارت دفاع بود ارتباطاتش با بدنه وزارت گسترده وهرجا ماموريت مردمی داديم رفت انجام داد. واقعا در وزارت دفاع ايشان موفق بود و توانست کار منظم و سيستماتيک انجام دهد وروحيه اش روحيه مردمی و متواضع است. وزارت کشور بايد مديری داشته باشد که درهمه جای کشور بتواند حضور يابد، دولت نمی‌تواند هر روز همه جا باشد و وزارت کشور همه جا هست و همه وزارت کشور بايد اين طور باشد، آقای نجارآدم توانمندی است، متخصص هم هست، کار خوب تخصصی هم انجام داده است. درگذشته مايک نگاهی داشتيم که وزارت کشور فقط يک سازمان سياسی است، ما فکر می‌کنيم اين طور نيست، کار سياسی بخشی از وزارت کشور موتور حرکت دولت در کشور است.

در ادامه بنده از زحمات آقای سعيدی‌کيا قدردانی می‌کنم و آقای نيکزاد را به عنوان وزير آينده مسکن و شهرسازی معرفی کردم. آقای سعيدی کيا چهار دوره وزير مسکن و از مديران دلسوز،‌ نجيب و صاحب فکر بوده است. وی فشارهای بسياری را در دوره گذشته متحمل شد اما در اين دوره فشار بيشتری بر اين وزارتخانه وجود دارد زيرا بايد مسئله مسکن را به نقطه مطلوب آن برسانيم. آقای نيکزاد فردی جوان است. وزارت مسکن و شهرسازی نيازمند تحول گسترده است. آقای نيکزاد از موفق‌ترين استانداران دولت نهم بوده و در فعاليت‌های عمرانی، مسکن و صنعت فعاليت گسترده‌ای داشته و انسانی پرانرژی است. وزارت مسکن بايد در دوره جديد طرح‌های گوناگون مسکن مانند مسکن مهر را به سامان برساند.

هم‌چنين بنده از زحمات آقايان وزيری‌ هامانه و نوذری تشکر و قدردانی‌ می‌کنم، دولت نهم نخستين دولتی بود که وزير نفت را از درون اين وزارتخانه انتخاب کرد. بدنه وزارت نفت انسان‌هايی دلسوز و تلاشگر هستند. در ۳۰ سال گذشته همواره به اين صنعت به عنوان منبعی درآمدزا و پروژه‌ای نگريسته شده است. بايد نگاهمان را به صنعت نفت راهبردی کنيم؛ زيرا در بخش اقتصاد و سياست بين الملل نيازمند اين شيوه هستيم. آقای ميرکاظمی را به عنوان وزير پيشنهادی برای اين وزارتخانه معرفی می‌کنم. وی فردی مهندس و استراتژيک است و دکترای مديريت دارد. ميرکاظمی می‌تواند با به‌کارگيری تجربيات فراوانش وزارت نفت را از حالت روزمرگی و فصلی خارج کند.

آقای علی‌آبادی را هم به عنوان وزير پيشنهادی برای وزارت نيرو معرفی کرديم. از آقای فتاح که انسانی زلال، دلسوز، ‌پرکار و پرجنب و جوش و جزو پاک ترين مديران دولت بوده است در بخش ديگری که حجم کار آن کمتر اما اهميتش بيشتر است استفاده خواهم کرد. علی‌آبادی دارای کارشناسی راه و ساختمان است و در زمان رياست بر سازمان تربيت بدنی هشت ميليون متر مربع ورزشگاه احداث کرده است. اين در حالی است که قبل از دولت نهم فقط پنج ميليون متر مربع ورزشگاه در کشور وجود داشت. با اينکه علی‌آبادی در فوتبال موفق نبود و اشکال از خود وی بود اما در رشته‌هايی که هيچ وقت آرزوی مدال آوری نداشتيم توانستيم مدال‌های متعددی به دست آوريم و اکنون اين رشته‌ها رو به شکوفا شدن است. علی آبادی می‌تواند در وزارت نيرو موفق‌تر عمل کند زيرا نگاهی همگرا دارد.

*همگرايی از ويژگی‌های وزرای دولت نهم است

همگرايی از ويژگی‌های وزرای دولت نهم است. در اين دولت تقريباً هيچ وزيری در مصاحبه‌هايش مشکلات خود را به دوش وزارتخانه ديگری نينداخت. موفقيت دولت نهم نسبی بوده است و اميدواريم در دوره جديد در نقطه مطلوب ملت ايران قرار گيريم.

*تغيير سازماندهی نهاد رياست جمهوری در دست بررسی است

س: آيا در حوزه معاونان و مشاوران چه ستادی و چه مديران سازمان‌های تابعه رياست‌جمهوری هم تغييراتی ايجاد خواهد شد؟

رييس‌جمهور: در اين خصوص نيز تصميماتی گرفته شده است ضمن اينکه تغيير سازماندهی نهاد رياست جمهوری در دست بررسی است. احساس می‌کنيم ماموريت‌ها عوض شده، در يک دوره‌ای بايد به سرعت سفرهای استانی انجام می‌شد که اين کار صورت گرفت و اکنون نيز بنا داريم سفرهای استانی را به عنوان يک اصل در دولت ادامه دهيم. بايد حضور دولت در تمام نقاط کشور احساس و بوروکراسی، مديريت و از همه ظر فيت‌های موجود کشور استفاده شود. ماموريت‌های جديدی تعريف شده که نيازمند هماهنگی‌های جديدی است. در حوزه‌های معاونان هم قصد داريم يک خانم را وارد کابينه کنيم اما در حوزه محيط زيست به اين نتيجه رسيديم از يکی از آقايان استفاده شود. اگر چه به لحاظ فهم محيط زيست خانم‌ها ارجحند اما ساختار محيط زيست کشور متناسب با نيازهای امروز نيست و بايد تغيير کند.

از خانم جوادی در دوران تصدی سازمان حفاظت محيط زيست قدردانی می‌کنم. ايشان واقعا زحمت کشيدند و برای انجام مسئوليت‌های خود وقت گذاشتند، گزارش‌های ۲۰۰ صفحه‌ای را می‌خواندند تا بتوانند با اشراف کامل تصميم بگيرند و در عين حال در اجرای طرح‌ها وزيران را راهنمايی می‌کردند تا از محيط زيست به نحو مطلوبتری صيانت شود و از ايشان در جای ديگر کمک خواهيم گرفت. ارتقای مرکز امور زنان و خانواده رياست‌جمهوری به معاونت در دستور کار دولت است و آن را بررسی کرده‌ام اما هنوز از ظرفيت‌های اين مرکز استفاده نشده است.

*ارتقای مرکز امور زنان به معاونت در دستور کار است

خانم طبيب‌زاده استاد دانشگاه و متخصص دندانپزشکی است که خيلی زحمت کشيد و تحرک بسياری داشت. اين مرکز هنوز ظرفيت‌های بيشتری دارد که برای خود خانم‌ها نيز اين مسئله هنوز جا نيفتاده است که از اين ظرفيت چگونه استفاده کنند. اينکه اين مرکز به معاونت ارتقا پيدا کند بايد ساختار ديگری برايش ايجاد شود وگرنه بدون ساختار تغيير نام آن به معاونت چه سودی دارد؟ ما می‌خواهيم کارآيی بيشتری داشته باشد. خانم طبيب‌زاده خيلی اصرار داشت که برود و کارهايش را در دانشگاه ادامه دهد و حتی چندين نامه به من نوشت و گفت در کارهايش وقفه ايجاد شده است و نمی‌تواند برای آن وقت بگذارد. به همين علت قرار شد خانم طبيب‌زاده وقت بيشتری برای دانشگاه اختصاص دهد که البته به فرد ديگری که مسئول اين مرکز شود کمک خواهد کرد، اما آنجا حتماً مرد منصوب نمی‌کنم.

س: اشاره کرديد کسانی که مسئوليت دارند بايد تا ساعات آخر کارشان را ادامه دهند اما از گذشته‌های دور مرسوم بوده است که معمولاً مديران جديد همه کارهای مديران پيشين را تا حدودی متوقف يا بازنگری می‌کنند که صدماتی به طرح‌ها و کسانی که با آن سازمان‌ها سر و کار دارند وارد می‌شود البته اين حقشان است که تغيير بدهند اما چطور می‌شود حد وسط را در نظر گرفت؟

رييس‌جمهور: آنجايی که بايد تغيير می‌کرد توضيح دادم، اين معنايش اين نيست که کارهای گذشته متوقف شود، مطلقاً چنين چيزی نيست؛ دولت نهم برنامه‌های بسيار خوبی را آغاز کرده است که بايد با قوت بيشتر ادامه يابد. خيلی‌ها ايراد می‌گرفتند که چرا در دولت نهم تغييرات بسيار بوده و بعضی‌ها در ذهنشان جا افتاده که اصل تغيير چيز بدی است اما چه کسی اين حرف‌ها را بيان کرده است؟ به چه علت می‌گويند تغيير کار بدی است؟ اتفاقاً‌ جايی که برنامه داريد مجبوريد تغيير بدهيد؛ اصل، برنامه است زيرا ما با سرعت بالا جلو می‌رويم و ممکن است به علل گوناگون افراد نتوانند با اين سرعت بيايند؛ اشکال ندارد چون برنامه وجود دارد و ديديد که تغييرات، آسيب جدی به برنامه دولت نزد. ما همه برنامه‌هايی را که از روز نخست اعلام کرده بوديم تا آخر پيگيری کرديم، البته ديگران توقف ايجاد کردند و ضربه زدند اما خود دولت از درونش دچار مشکل نشد. فرض می‌کنيم همان دولت نهم است که تغييراتی در آن ايجاد شده است ضمن آنکه همه افرادی که در دولت نهم بوده اند در موقعيت‌های ديگر به فرد جديد کمک می‌کنند تا بر کارها مسلط شود. به عنوان مثال يکی از دوستان از ما خواست که حتماً او را در بخش مشاوره قرار دهيم و گفت در اجرا حوصله ندارد، می‌خواهد مشاوره بدهد. دوست ديگری از ما خواست او را در همان وزارتخانه در سطح پايين تر در رده‌های سوم و چهارم قرار دهيم. ستادی هم برای هماهنگی اين کار ايجاد شده است تا معاونان و مديرانی که می‌خواهند تغيير کنند با اين ستاد مشورت شود تا نگاه اصلی حاکم بماند و آسيب نبيند. از مردم عزيز که با حوصله به سخنان خادم خود گوش دادند تشکر می‌کنم و مرتب کارهايی را که انجام می‌شود به مردم گزارش خواهم داد. از آنهايی که می‌توانند مشورت و نظر بدهند و از همه می‌خواهم کمک دهند، ما سايتی داريم و در جاهای مختلف اعلام کرده‌ايم که در دسترس هم هست.

کمتر روزی است که حداقل ۱۵ تا ۲۰ نامه مردمی، چه آنهايی که تقاضا دارند و چه آنهايی که پيشنهاد يا نظری داده‌اند، مطالعه نکنم، ضمن اينکه مجموعه سازمانی هم خلاصه نظرهای مردم و پيشنهادهای آنها را می‌آورند و مطرح می‌شود. جايگاه مجلس جايگاه بسيار رفيعی است و اگر ما با هم گفتگو می‌کنيم به هيچ وجه معنايش بی‌احترامی و بی‌اعتنايی نيست. ما در مجلس با ۲۹۰ نماينده‌ای که همه محترم و عزيز هستند مواجهيم که همه را دوست داريم. موفقيت مجلس را موفقيت دولت و موفقيت دولت را موفقيت مجلس می‌دانيم و فکر می‌کنيم بايد با همدلی، همراهی و تعامل برنامه‌ها را جلو ببريم.

سعی کرده‌ايم افرادی را انتخاب کنيم که روحيه بالای تعامل را با مجلس و قوه قضاييه داشته باشند؛ ما با هم دوستيم بايد کارها را جلو ببريم و اين شاخص در تصميم گيری‌های من بوده است. از اين پس هم افرادی که انتخاب شده‌اند در هر جلسه‌ای که نمايندگان تشخيص دهند چه در کميسيون‌ها و چه در فراکسيون‌ها می‌روند و به پرسش‌های آنان پاسخ می‌دهند تا با همدلی جلو برويم.

برنامه‌ها مهم هستند، فکر می‌کنم که به طور اصولی در همدلی با نمايندگان کارهای اساسی در کشور انجام می‌شود که برای اين همدلی مبنا وجود دارد. مبنای نخست اعتقادات و نوع نگاه ما و مبنای دوم نوع نگاه مردم است؛‌ بالاخره مردمی که به ما و مجلس رأی داده‌اند به يک برنامه رأی داده‌اند. مطمئنم قاطبه نمايندگان مردم با برنامه‌های رئيس‌جمهور همدلند و برنامه‌ها را برنامه‌های خودشان می‌دانند؛ همان‌طور که رييس‌جمهور دغدغه‌های نمايندگان را دغدغه خود می‌داند و علاقه‌مند است کارها را با هم جلو ببريم زيرا ما با هم برادريم.


ارسال به بالاترین | ارسال به فیس بوک | نسخه قابل چاپ | بازگشت به بالای صفحه | بازگشت به صفحه اول 



















Copyright: gooya.com 2016