تضمين آرامش کردستان؛ شرط تحويل پيکرهای اعدام‌شدگان، دويچه‌وله

خانواده‌های اعدام‌شدگان روز ۱۹ ارديبهشت، هنوز پيکر فرزندانشان را تحويل نگرفته‌اند. از آنان خواسته شده هنگام تشييع پيکرها امنيت شهرها بر هم نخورد. خانواده‌های چهار اعدامی کرد قصد دارند فرزندانشان را در کردستان دفن کنند.

«از ديروز تا الان ما دم در زندان اوين هستيم. امروز صبح رفتيم دادگاه. دادگاه قرار شد که تصميم بگيرد که وضعيت امنيتی را برقرار کنند. هنوز هم نتوانستند. فکر کنم سنندج هم شلوغ شده. گفتند که بايد امنيت کامل را برقرار کنيد، تعهد بدهيد. آنوقت شايد کاری برايتان بکنيم. گفتند که اگر امنيت کامل را تعهد ندهيد و برقرار نکنيد، جنازه را تحويل نمی‌دهند. قرار شده که ساعت ۳ امروز جواب بدهند.»

اين سخنان برادر علی حيدريان، يکی از اعدام‌شدگان روز ۱۹ ارديبهشت است. او می‌گويد از بعدازظهر روز يک‌شنبه پس از شنيدن خبر اعدام برادرش به تهران آمده و تا بعدازظهر روز دوشنبه هنوز موفق به تحويل پيکر او نشده است.

آقای حيدريان می‌گويد، خانواده‌اش از سنندج به او گفته‌اند که مسجد محل زندگيشان را پلمپ کرده‌اند تا مراسمی برای علی برگزار نشود.

شيرين کمانگر، خواهر فرزاد کمانگر، معلم کرد اعدام‌شده نيز اظهارات مشابهی دارد. او می‌گويد: «ما ديروز با ۱۰ نفر ديگر از اعضای خانواده‌مان و وکيل فرزاد به زندان اوين مراجعه کرديم. ما را به دادسرای انقلاب فرستادند. آنجا وکيل فرزاد با چند نفر صحبت کرد. گويا معاون دادستانی هم آنجا بودند. با او هم صحبت کرده. شايد جسد را به ما تحويل بدهند. منتهی گفتند بسته به اين که شرايط و اوضاع آرام باشد يا نه، آن وقت ما می‌توانيم تصميم بگيريم.»

شيرين کمانگر می‌گويد که الان اولويت اول خانواده کمانگر تحويل گرفتن پيکر اوست. او می‌گويد، با نمايندگان استان کردستان در مجلس هم تماس گرفته‌اند تا بلکه بتوانند فرزاد کمانگر را در زادگاهش دفن کنند.

شيلا علم‌هولی، عمه شيرين علم‌هولی نيز می‌گويد که برادر و عموی شيرين که در تهران هستند برای تحويل گرفتن پيکر او به بهشت‌زهرا رفته‌اند، ولی به آنها گفته شده که بايد به پزشک قانونی کهريزک مراجعه کنند.

تا ساعت يک بعدازظهر به وقت تهران هنوز پيکر شيرين علم هولی به خانواده‌اش تحويل داده نشده بود.

نام فرزندان اعدام‌شده‌مان را از راديو شنيديم

«اصلا به ما اطلاع نداده بودند. نه به ما اطلاع دادند، نه به وکيل اطلاع داده بودند، نه به خودش. روز قبلش ساعت ۱۰/۵ به ما زنگ زد. با خانم و بچه‌هايش حرف زده بود. اصلا چيزی که به عنوان اعدام باشد، مطرح نکرده بود. روز بعدش ديگر ما طبق معمول گفتيم، فرهاد زنگ ميزند. بازجوی او به اسم علی‌آقا قول داده بود که برايش عفو خورده و تمام شده. کارش تمام است، همين روزها به فرهاد ابلاغ می‌کنند. تا ديروز. ديروز ديدم خانمش زنگ زد به دادگاه، گفته بودند رفته اجرای احکام. آنجا گفته بودند بله، پرونده دو روزه آمده اينجا و حکم اعدامش تأييد شده. دوباره من زنگ زدم، گفتند، نه اين طور نيست. از وزارت اطلاعات آمدند، پرونده را برده‌اند تا اعدامش نکنند. تا اينکه ساعت يازده که راديو فردا اعلام کرد پنج نفر امروز صبح، روز يکشنبه توی اوين اعدام شدند. اسم‌هايشان را خواند.اسم فرهاد ما هم بود.»

خواهر فرهاد وکيلی با صدايی گرفته و خش‌دار اين سخنان را به بخش فارسی دويچه‌وله گفت. او گفت ما را غافلگير کردند، همه را غافلگير کردند.

شيلا علم‌هولی، عمه شيرين علم‌هولی نيز از ناگهانی بودن خبر اعدام برادرزاده‌اش می‌گويد: «راستش ما در چنين انتظاری نبوديم که شهادت شيرين روی دهد. ديروز صبح زود ما داشتيم روی آخرين نامه شيرين که از زندان به دست ما رسيده بود کار می‌کرديم که در سايت‌های مختلف آن را منتشر کنيم که متاسفانه خبر شهادت شيرين علم هولی و چهار تن ديگر را از راديو شنيديم.»

او می‌گويد تا امروز يعنی يک روز پس از اعدام شيرين‌، مادر او که در ماکو زندگی می‌کند هنوز خبر اعدام دخترش را نشنيده است.

برادر علی حيدريان از تماس تلفنی برادرش با منزل می‌گويد: «روز شنبه تماس گرفتند، اصلا هيچ چيز مشخص نبود. اصلا خودشان هم نمی‌دانستند، چنين اتفاقی هم قرار نبود بيفتد. بنا شده بود در حکم‌شان تخفيف قائل شوند، اما اصلا هيچ جوابی ندادند. از طرف اطلاعات يا از طرف دادستانی قرار بود به ما جواب دهند، ولی اين دوتا هيچ جوابی ندادند و بدون اطلاع ما و بدون اطلاع وکيل‌شان رفتند حکم را اجراء کردند. روز يکشنبه صبح حکم را اجرا کردند.»

شيرين کمانگر ،خواهر فرزاد کمانگر نيز از تاکيد چندباره بازجويان او بر تبرئه شدن برادرش می‌گويد: «خيلی برای ما غيرمنتظره بود. باورکردنش خيلی برای ما سخت بود. ما اين خبر را در حد يک شايعه که هدفش رعب و وحشت باشد قبول داشتيم. ولی متاسفانه برای ما واقعيت شد. بيگناهی فرزاد خيلی جاها ثابت شده بود. ما بارها و بارها در همين سالن ملاقات اوين با بازجوها که نشسته بوديم، فرزاد هم خودش حضور داشت، و وکيل ايشان هم حضور داشت. بارها و بارها بر بيگناهی ايشان و تبرئه شدن ايشان تأکيد می‌کردند و ما خيلی اميدوار بوديم که پرونده روال بهتری را طی کند.»

خانم کمانگر از تماس غيرمنتظره برادرش با منزل يک روز قبل از اعدامش می‌گويد: «روز قبلش ساعت ۴ عصر با مادرم صحبت کرده بود، يک صحبت عادی که هيچ احتمال خطری در آن حس نمی‌شد و احتمالا آن موقع خودش هم از هيچ چيز خبر نداشته. ساعت ۴ به بعد تمام تلفن‌های اوين قطع می‌شود. در همه‌ی بندها قطع می‌شود و گويا صبح فردايش، يعنی ديروز صبح، حکم اجرا شده. ما هم که ديروز تقريباً ساعت ۹ و ۱۰ کم کم از خبرگزاری‌ها متوجه شديم.»

خواهر فرزاد کمانگر می‌گويد، خبر اعدام اين معلم کرد را شاگردانش به مادر او اطلاع دادند. به گفته‌ی وی، مادر فرزاد کمانگر روز اول شنيدن اين خبر در شوک بوده. او می‌گويد: «ديروز که کامل در شوک بود. حالت شوک داشت. ولی امروز واقعيت را بهتر قبول کرده و خوشحال است. دليل خوشحاليش را شايد بعدها بتوانيد از خودشان سوال کنيد. فقط من اين را می‌دانم که حالت امروزش با ديروز خيلی فرق دارد.»

خواهر فرزاد کمانگر در پاسخ تسليت به خانواده کمانگر می‌گويد: «به عنوان خانواده‌ی فرزاد، به همه‌ی عزيزان و همه‌ی انسان‌هايی که وجدان بيدار دارند تبريک می‌گوييم، از صميم قلب تبريک می‌گوييم. احتياجی به تسليت نيست.»

ميترا شجاعی
تحريريه: کيواندخت قهاری