افزایش صادرات غیرنفتی ایران به عراق - یک سوم کل صادرات غیرنفتی ایران فقط به عراق می رود، مهر

دبیر ستاد توسعه اقتصادی ایران و عراق با اعلام اینکه عراق بزرگترین بازار اقتصادی بالقوه در منطقه برای ایران به شمار می رود، از برنامه ریزی برای افزایش صادرات غیرنفتی به این کشور در سالجاری تا 7.5 میلیارد دلار خبر داد.

حسن دانایی فر در گفتگوی مشروح با مهر در خصوص توسعه روابط اقتصادی ایران و عراق و تشویق راههای ماندگاری این روابط، به حمایت از بخش خصوصی اشاره کرد و گفت: عراق هم اکنون از ظرفیتهای بالایی در بخش اقتصادی برخوردار است که با توانمندیهای کشور ما همخوانی دارد به نحوی که تفاوت زیادی در سلایق، انتخاب و نحوه مصرف دو کشور وجود ندارد.

بزرگترین بازار بالقوه در همسایگی ایران

دبیر ستاد توسعه اقتصادی ایران وعراق اظهار داشت: شهروندان عراقی ذاتا مصرفی هستند و در حال حاضر به غیر از نفت و مقدار جزئی خرما چیز دیگری را به کشورهای دیگر صادر نمی کنند. بنابراین ظرفیت ها و فرصت های بسیار زیادی جهت حضور تولیدات داخلی ایران در بازار عراق وجود دارد.

دانایی فر با اشاره به بازار ثروتمند پولی کشور عراق، تصریح کرد: هم اکنون میزان صادرات نفت عراق برابر با میزان صادرات نفت کشورمان است ولی در کشور ما یک و نیم میلیون بشکه نفت نیز صرف نیازهای داخلی می شود ولی اقتصاد عراق از فرمول ساده استخراج و فروش نفت استفاده می کند و از این طریق اقتصاد خود را می چرخاند.

اتصال به بازار عراق از 11 نقطه

وی با اشاره به عملکرد سالهای 87 و 88 به صادرات غیر نفتی کشورمان از طریق 11 نقطه مرزی به کشور عراق سخن گفت و با بیان اینکه در سال 87 بیش از 3 میلیارد دلار صادرات غیر نفتی از ایران به عراق انجام شده است، افزود: فقط در اردیبهشت سال 87، 329 میلیون دلار صادرات از طریق گذرگاههای مرزی به عراق انجام شده است که این رقم در اردیبهشت 88 به 345 میلیون دلار رسیده است.

صدور روزانه 8 هزار تن سیمان به عراق

دبیر ستاد توسعه اقتصادی ایران و عراق به مواد غذایی و لوازم ساختمانی به عنوان 2 زیر مجموعه بزرگ صادراتی از ایران به عراق نام برد و بیان داشت: در حال حاضر روزانه بیش از 8 هزار تن سیمان به کشور عراق صادرات داریم. سال 88 نیز در بخش بازرگانی 4 میلیارد و 200 میلیون دلار صادرات به کشور عراق انجام شده است که اگر به ورود و خروج کالاهای موقت هم اشاره کنیم، این رقم به 4 میلیارد و 800 میلیون دلار افزایش می یابد.

صدور 4.8 میلیارد دلار کالای بازرگانی در 88

دانایی فر با اشاره به واردات ناچیز از کشورعراق، تاکید کرد: در سال 88 از مبادی رسمی کمتر از 50 میلیون دلار واردات از عراق انجام شده که این رقم در سال 88 به حدود 70 میلیون دلار رسیده است که تمام این اقدامات از سوی بخش خصوصی صورت گرفته است.

این مقام مسئول، برق، فرآورده های نفتی، زائرین و خدمات فنی - مهندسی را بیشترین گروه هایی اعلام کرد که از طریق مبادی رسمی دو کشور مبادله می شوند به نحوی که در سال 87، 23 هزار نفر از شهروندان عراقی برای درمان به ایران آمده اند که متوسط ماندگاری آنها 15 روز بوده است و از این طریق هزینه درمانی هر عراقی 5 هزار دلار برآورد شده است.

صادرات 1 میلیارد دلاری انرژی به عراق

وی در ادامه سخنانش از صادرات حدود 1 میلیارد دلاری انرژی به کشور عراق سخن گفت و با بیان اینکه از این میزان حدود 400 میلیون دلار فقط به فروش برق مربوط می شود گفت: هم اکنون در 4 نقطه شبکه سراسری برق ایران به کشور عراق متصل است که در این زمینه سعی شده است بر اساس قیمتهای بین المللی هزینه برق فروخته شده محاسبه و دریافت شود. همچنین حدود 300 میلیون دلار فرآورده های نفتی توسط دولت و بخش خصوصی در سال 87 به عراق صادر شده است.

دانایی فر در خصوص وضعیت خدمات فنی - مهندسی با اشاره به اینکه کشور عراق به دلیل بحران های داخلی بودجه چشم گیری را به این بخش اختصاص نداده است، سهم جذب پروژه های فنی - مهندسی ایران در سال 87 را حدود 250 میلیون دلار و در سال گذشته نیز حدود 900 میلیون دلار اعلام کرد و با بیان اینکه در سالجاری عراق در بخش عمرانی خود 35 میلیارد دلار برای پروژه ها هدفگذاری جذب سرمایه انجام داده است ابراز امیدواری کرد که ایران بتواند سهم مناسبی از این رقم را به خود اختصاص دهد.

جذب پروژه های فنی و مهندسی

دبیر ستاد توسعه اقتصادی ایران و عراق با بیان اینکه هم اکنون از طریق 8 گذرگاه عمومی و رسمی شلمچه، چذابه، مهران، خسروی، باشماق، پرویز خان، تمرچین یا پیرانشهر با کشور عراق مبادله کالا انجام می دهیم، افزود: به صورت کلی گذرگاههای رسمی ایران با عراق در 11 نقطه قرار گرفته است.

وی کشور ترکیه را بزرگترین رقیب جدی ایران در کشور عراق اعلام و با بیان اینکه از سال 1920 تاکنون ترکیه و عراق با یکدیگر روابط اقتصادی داشته اند، وقوع جنگ ایران و عراق و محاصره صدام را از دلایل کمتر توسعه یافتگی روابط اقتصادی ایران با عراق ذکر کرد و افزود: ترکیه از 200 سال پیش تا به حال با عراق زیر ساخت های مرزی ایجاد کرده است ولی کشور ما قبل از جنگ از طریق مرزهای شلمچه و خسروی این روابط را برقرار می کرد که آن هم با وقوع جنگ عملا غیر قابل استفاده شده است.

ترکیه؛ رقیب اقتصادی ایران در عراق

دانایی فر بازار عراق را یک بازار رقابتی دانست و با بیان اینکه دولت این کشور متصدی بخش اقتصادی است و خصوصی ها در این کشور اقتصاد را اداره می کنند بیان داشت: در سال 83 صادرات غیر نفتی ما به عراق حدود 790 میلیون دلار بود که این رقم در سال 84 به 1/1 میلیارد دلار، در سال 85 به 1.6 میلیارد دلار و در 87 نیز به 4.720 میلیارد دلار بالغ شده است.

دبیر ستاد توسعه ای اقتصادی ایران و عراق در خصوص عملکرد سال 88 نیز به صادرات غیر نفتی 4.5 میلیارد دلاری از ایران به عراق سخن گفت و با بیان اینکه 2.3 میلیارد دلار از این میزان مربوط به بخش انرژی، گردشگری، ترانزیت و خدمات فنی - مهندسی بوده است افزود: سالجاری هدفگذاری شده است تا میزان صادرات غیر نفتی ایران به عراق به حداقل 7.5 میلیارد دلار افزایش یابد.

صادرات غیرنفتی 7.5 میلیارد دلاری در 89

وی بخش بازرگانی، انرژی، گردشگری، خدمات فنی - مهندسی و ترانزیت را مهمترین بخش های مورد توجه کشور برای انجام مبادلات تجاری با عراق جهت دستیابی به صادرات غیرنفتی 7.5 میلیارد دلاری ذکر کرد و با بیان اینکه هم اکنون 4 نقطه مرزی ایران با عراق ترانزیتی است، بیان داشت: 5 میلیارد دلار از این هدفگذاری قرار است از طریق فعالیت های بازرگانی تامین شود.

این مقام مسئول با بیان اینکه از دولت عراق خواسته شده است تسهیلاتی را در بخش های مرزی برای سهولت در انجام مبادلات بین ایران و عراق بوجود آورد تاکید کرد: ظرفیت عراق به نحوی است که به راحتی می تواند دو سوم از کل صادرات غیر نفتی ایران را بپذیرد که این میزان هم اکنون حدود یک سوم است.

یک سوم کل صادرات غیرنفتی ایران فقط به عراق می رود

دانایی فر با اشاره به اینکه ایران به عراق محصول نهایی صادر می کند، تاکید کرد: هم اکنون در بخش کرد نشین عراق روابط اقتصادی ما از بخش عربی بهتر است. همچنین در حال حاضر در هر 110 کیلومتر مرز مشترک با عراق، یک گذرگاه رسمی وجود دارد.

بازار اروند کنار در دستور کار

وی به برنامه ریزی برای راه اندازی بازار تجاری در اروند کنار اشاره کرد و با بیان اینکه هم اکنون نمایشگاه و مراکز تجاری ایران در سلیمانیه و اربیل عراق راه اندازی شده است به برگزاری حدود 15 نمایشگاه در عراق طی سال گذشته اشاره کرد و افزود: در برنامه های سالجاری نیز برگزاری همین میزان نمایشگاه را در نظر داریم.

اقدام بانک مرکزی

دبیر ستاد توسعه اقتصادی ایران و عراق محدودیت های سیستم بانکی کشور در بخش فراهم نبودن امکان انتقال الکترونیکی وجوه نقد را یکی از مشکلات تجارت خارجی ایران و عراق ذکر کرد و ضمن درخواست از بانک ها برای برنامه ریزی در اعتبار دادن به این بخش، تصریح کرد: در این ارتباط با بانک مرکزی صحبت هایی شده است و آنها نیز قول داده اند این مسائل را حل کنند.

مشکلات تجارت خارجی

دانایی فر یکی از مشکلات صادر کنندگان ایرانی در زمان تجارت خارجی را نگاه داخلی داشتن این مقوله دانست و بیان داشت: تاجر داخلی فکر می کند با همان بسته بندی، نگهداری و حتی زبانی که بر روی کالا جهت مصرف داخلی نوشته شده است می تواند در بازارهای خارجی نیز تجارت کند و این یک اشتباه است.

ثبت 10 هزار شرکت در عراق پس از سقوط صدام

وی به تخلفات برخی صادرکنندگان در استفاده از نام برند های معتبر به عنوان یکی از ضعف های تجارت خارجی اشاره کرد و با بیان اینکه ما باید تلاش کنیم تجارت از مرزها را به داخل عراق منتقل کنیم، اظهار داشت: یکی از راههای ورود به عراق در بحث اقتصادی افتتاح شرکت در آنجا است که در این بخش باید گفت بعد از سقوط صدام حدود 10 هزار شرکت در کشور عراق ثبت شده است که از این میزان سهم ما کمتر از 100 شرکت است.

راهکارها

این مقام مسئول در بخش تجارت ایران و عراق به اعطای نمایندگی از طرف شرکت های داخلی برای فعالیت در عراق به عنوان یکی دیگر از راهکارها نگاه کرد و گفت: از این طریق نیازهای بازار عراق به روز دنبال می شود و ضمن رفع نقایص فروش کالاهای ایرانی در خارج از کشور رونق می گیرد که البته در همین زمینه ایجاد شرکت های مشترک با عراقی ها در بخش فروش و تولید می تواند راهگشا باشد.

کنسرسیوم سیمان

دانایی فر در بخش دیگری از سخنانش به ایجاد شرکت های مشترک ایرانی (مادر تخصصی)، به عنوان یک راهکار دیگر توسعه تجارت خارجی ایران در عراق اشاره و تصریح کرد: هم اکنون شرکت های تولید کننده سیمان ایرانی یک کنسرسیومی در عراق تشکیل داده اند که از این طریق میزان صادرات سیمان به کشور همسایه را در قالب یک برنامه ریزی انجام می دهند.

وی در پایان به دستیابی بازارهایی مانند ترکیه، سوریه، اردن، عربستان، کویت و همچنین از آنجا به کشورهای دیگر از طریق عراق اشاره کرد و افزود: در هر حال تصور ارسال هر کالایی به عراق اشتباه است چون هم اکنون عراقی ها در مرحله ای قرار گرفته اند که به راحتی کالای مورد نیاز خود را از بین تولیدات کشورها انتخاب می کنند.