جعفر پناهی در هيئت داوران جشنواره برلين، راديو زمانه

جشنواره بين‌المللی فيلم برلين به شکل رسمی از جعفر پناهی، فيلم‌ساز مطرح ايرانی، دعوت کرد تا در هيئت داوران شصت و يکمين دوره اين جشنواره شرکت کند.

طبق اطلاعيه‌ای که روز گذشته در وب‌سايت رسمی جشنواره بين‌المللی فيلم برلين، معروف به برليناله، منتشر شد، ديتر کوسليک، مدير اين جشنواره دعوت رسمی از جعفر پناهی را به‌عمل آورده است.

آقای کوسليک در اين‌باره گفت: «بسيار اميدواريم که جعفر پناهی اين امکان را به‌دست آورد تا چنين وظيفه مهمی را در هيئت داوران شصت و يکمين دوره برليناله بر عهده گيرد.»

جعفر پناهی پيش از آن‌که دست به ساختن فيلم‌های داستانی بلند بزند با فيلم‌های کوتاه و مستند برای تلويزيون ايران آغاز به‌کار کرد و دستيار عباس کيارستمی، کارگردان نامی ايران نيز بود.

با آغاز ساختن فيلم‌های بلند، موفقيت‌های جعفر پناهی در عرصه جهانی نيز شروع شد. «بادکنک سفيد»، نخستين فيلم بلند او در سال ۱۹۹۵ دوربين طلايی جشنواره فيلم کن را از آن خود کرد و سپس فيلم «دايره» او در سال ۲۰۰۰ برنده شير طلايی جشنواره ونيز شد.

فيلم «آينه» جعفر پناهی در سال ۲۰۰۳ يوزپلنگ طلايی جشنواره فيلم لوکارنو را گرفت و در همين سال «طلای سرخ»، فيلم ديگری از وی، جايزه هيئت داوران بخش «نوعی نگاه» جشنواره کن را برد.

آخرين فيلم مطرح او در جشنواره‌های جهانی، فيلم «آفسايد» بود که در سال ۲۰۰۶ جايزه بزرگ هيئت داوران جشنواره فيلم برلين را که «خرس نقره‌ای» است، دريافت کرد.

آخرين فيلم کوتاه او با نام «آکاردئون» در شهريورماه گذشته نخستين نمايش عمومی خود را در جشنواره فيلم ونيز داشت.

جعفر پناهی از جمله فيلمسازان ايرانی است که مسائل اجتماعی را با نگاهی انتقادی در فيلم‌های خود بيان می‌کند و همين موضوع موجب شده است تا مسئولان فرهنگی و سياسی جمهوری اسلامی ايران محدوديت‌هايی برای وی ايجاد کنند.

پناهی پس از انتخابات بحث‌برانگيز دهمين دوره رياست جمهوری در ايران جزو معترضان به نتايج اين انتخابات بود.

وی يک بار در روز پنجشنبه هشتم مرداد ۱۳۸۸ هنگامی که به همراه گروهی از سينماگران برای بزرگداشت کشته‌شدگان اعتراضات به بهشت زهرا رفته بود، بازداشت گرديد و بار دوم شامگاه دهم اسفندماه ۱۳۸۸، مأموران امنيتی با ورود به خانه اين کارگردان سينما، پس از بازرسی خانه، وی را همراه با همسر و دخترش و پانزده تن ديگر که در خانه او مشغول کار بر روی فيلم تازه وی بودند دستگير کردند.

پس از اين بازداشت رسانه‌های طرفدار دولت ادعا کردند، دليل دستگيری او تدارک برای ساختن فيلمی عليه نظام، بوده است.

با وجود آزادی همه بازداشت‌شدگان، جعفر پناهی بيش از سه ماه در زندان به‌سر برد و پس از اعتراضات متعدد جهانی نسبت به بازداشت وی و پس از پشت سر گذاشتن يک هفته اعتصاب غذا در زندان، سرانجام در تاريخ چهارم خردادماه امسال با توديع وثيقه ۲۰۰ ميليون تومانی به طور موقت از زندان آزاد شد.

پس از چند بار به تعويق افتادن دادگاه جعفر پناهی روز يک‌شنبه ۱۶ آبان‌ماه نخستين دادگاه وی برگزار گرديد و جعفر پناهی از خود دفاع کرد.

وی در دادگاه، بازداشت خود و همکاران و خانواده‌اش را «هجوم صاحبان قدرت بر همه‌ اهل فرهنگ و هنر و سينماگران کشور» دانست و گفت اين قدرت‌نمايی برای آن است که بگويند «هر که از ما نيست و مثل ما فکر نمی‌کند، محکوم است.»

جعفر پناهی در دفاعيه خود افزود: «در آينده هرگز از اين دادگاه به‌عنوان محکمه‌ جعفر پناهی نام نخواهند برد. بلکه از آن به‌عنوان "محکمه‌ سينما و هنر ايران" ياد خواهند کرد.»

جعفر پناهی سال گذشته نيز به‌مناسبت برگزاری شصتمين دوره جشنواره فيلم برلين از سوی برگزارکنندگان به اين جشنواره دعوت شده بود اما به دليل ممنوع‌الخروج بودن نتوانست در برليناله حضور يابد.

وی به همين دليل امکان شرکت در جشنواره‌های فيلم هند و ونيز را نيز پيدا نکرد.

شصت و يکمين دوره جشنواره بين‌المللی فيلم برلين از دهم تا بيستم فوريه ۲۰۱۱ برگزار می‌شود.