پيشرفت مذاكرات مسكو در گرو پايبندي ۱+۵ به آخرين توافقات اشتون و جليلي

نمايندگان ايران و گروه موسوم به 1+5 فردا (دوشنبه) در مسكو بار ديگر بر سر يك ميز مي‌نشينند تا دور تازه‌اي از مذاكرات را برگزار كنند. دستور كار اين دور از مذاكرات در آخرين گفت‌و‌گوي تلفني كاترين اشتون، رييس سياست خارجي اتحاديه اروپا و سعيد جليلي، دبير شوراي عالي امنيت ملي ايران نهايي شد.

به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا) اشتون در اين گفت‌وگوي تلفني اعلام آمادگي كرد تا «در مسكو درباره پيشنهاد‌هاي 5 گانه جمهوري اسلامي ايران در بغداد اعم از موضوعات هسته‌‌يي و غيرهسته‌يي گفت‌وگو» شود و ابراز اميداوري كرد كه بتوان براساس پنج پيشنهاد ايران و پيشنهادات 1+5 به نقاط مشترك دست يافت.

رييس گروه مذاكره كننده جمهوري اسلامي ايران نيز در اين تماس تلفني « عدم آمادگي طرف مقابل» براي «گفت‌وگوهاي كارشناسي و معاونين» را «موجب ايجاد وقفه در پيشرفت گفت‌وگوهايي سازنده و رو به جلو » دانست.

جليلي در اين گفت‌وگو‌ بر لزوم احترام به توافق‌هاي استانبول و بغداد تاكيد و اظهار كرد كه « پاسخ مناسب به محورهاي (پنج گانه ايران) مي‌تواند موجب پيشرفت گفت‌وگوها شود».

منظور جليلي از «عدم آمادگي طرف مقابل » خودداري 1+5 از برگزاري نشست معاونين براي تعيين مداليته مذاكرات بود كه طرفين در پايان مذاكرات بغداد از توافق درباره آن صحبت كردند، اما با وجود اعلام آمادگي ايران براي برگزاري مذاكرات در سطح معاونين، اين مذاكرات برگزار نشد.

هيات ايران به رياست جليلي صبح امروز(يك شنبه) وارد مسكو شد تا در سومين دور گفت‌وگو‌ها پس از نشست‌هاي استانبول و بغداد كه روزهاي دوشنبه و سه‌شنبه برگزار مي‌شود، شركت كند و انتظار مي‌رود كه جليلي و اشتون براي انجام آخرين هماهنگي‌ها يكشنبه شب نيز در پايتخت روسيه با يكديگر ديدار كنند.

نشست استانبول به عنوان اولين نشست ايران و 1+5 پس از وقفه‌اي 15 ماهه، در فضايي پايان يافت كه طرفين از آن ابراز خرسندي و اعلام كردند كه مذاكرات را در بغداد ادامه خواهند داد.

در اين نشست اصولي مورد توافق طرفين قرار گرفت كه بر مبناي آن بايد هرگونه رهيافت در آينده به صورت گام به گام و مبتني بر اصل عمل متقابل باشد. مهمتر آن كه تاكيد شد مبناي مذاكرات معاهده منع اشاعه تسليحات هسته‌يي (ان.پي.تي) است و در اين راستا بايد مداليته جامعي نيز تنظيم شود.

نماينده گروه 1+5 در مذاكرات با ايران پس از پايان مذاكرات استانبول به صراحت از «توافق» براي آنكه «مذاكرات براساس ان.پي.تي دنبال شود» سخن گفت و افزود كه «حق ايران براي داشتن فعاليت‌هاي صلح‌آميز هسته‌يي را به رسميت مي‌شناسيم و در عين حال معتقديم ايران بايد گام‌هاي عملي براي اعتمادسازي بردارد».

شاید یکی ازمهم ترین بخش‌های بیانیه اشتون درباره مذاکرات، پذیرش ادامه مذاکرات بر اساس معاهده ان. پی. تی بود که به این وسیله 1+5 بار دیگر پس از سال‌ها حق ایران را برای داشتن فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌یی از جمله غنی‌سازی پذیرفتند.

جليلي نيز در همان روز خاطرنشان كرد: در همكاري‌هاي هسته‌يي توافق كرديم هرگونه همكاري هسته‌يي بايد بر مبناي معاهده ان.پي‌.تي باشد.

با اين روحيه بود كه دو طرف براي ادامه گفت‌وگوها راهي بغداد غبار آلود شدند. نشست بغداد با توافق طرفين در اين باره پايان يافت كه به موازات بحث درباره پيشنهادهاي 1+5 از جانب ايران، اين شش كشور نيز به طور همزمان درباره دو موضوع بحث كنند كه يكي پذيرش حق غني سازي براي ايران و ديگري رفع تحريم‌هاي اعمال شده عليه تهران بود.

جليلي در پايان مذاكرات بغداد گفت‌وگوها را «فشرده و طولاني» خواند و نماينده 1+5 نيز گفت كه ««ايران بر يك طرح پنج ماده‌اي كه شامل به رسميت شناختن حق غني‌سازي براي ايران از سوي ماست، تاكيد كرد.»

رييس سياست خارجي اتحاديه اروپا همچنين افزود: «گفت‌وگوها بر اساس ديدگاه گام به گام و نگاه دوجانبه خواهد بود. ما مصمم هستيم كه اين مشكل را حل كنيم. اين مشكل را در آينده‌ي نزديك از طريق مذاكرات حل مي‌كنيم و به گفت‌وگوهاي خود ادامه مي‌دهيم.»

اينكه مذاكرات مسكو چطور پيش خواهد رفت را بايد منتظر ماند و ديد، اما آنچه مسلم است ايران حاضر به صرف نظر از حقوق خود بر اساس ان.پي.تي نخواهد بود و طرف مقابل بايد با برداشتن گام‌هاي عملي ضمن پايبندي به دستور كار مورد توافق دو طرف در دورهاي قبلي مذاكرات جديت و حسن نيت خود را نشان دهد و به نظر مي‌رسد اگر طرف مقابل ايران در اين مذاكرات، به دستور كار توافق شده در گفت‌وگوي تلفني اشتون و جليلي پايبند نباشد، نشست مسكو شاهد پيشرفتي نباشد.