گزارش شيرين عبادی از وضعيت حقوق بشر در ايران در ماه تير ۱۳۹۱

شيرين عبادی در دومين گزارش ماهانه خود را به دو زبان فارسی و انگليسی منتشر کرد. شيرين عبادی در ابتدای گزارش با اشاره به موارد نقض حقوق بشر در استان‌های کردستان، خوزستان و سيستان و بلوچستان، بر ضرورت اقدام فوری در جهت رفع هر نوع تبعيض برای آرام کردن مردم، تأکيد کرده است. اين گزارش در سه بخش "حقوق مدنی و سياسی"، "حقوق اقتصادی و اجتماعی" و "ميراث فرهنگی و محيط زيست" به بررسی وضعيت حقوق بشر در ايران پرداخته است.

شيرين عبادی، مدافع حقوق بشر و برنده جايزه صلح نوبل ۲۰۰۳ در دومين گزارش ماهانه خود، به بررسی وضعيت حقوق بشر در ايران در ماه تير ۱۳۹۱ پرداخت. اولين گزارش ماهانه خانم عبادی از وضعيت حقوق بشر در ايران در خرداد ماه منتشر شد. به گزارش سايت کانون مدافعان حقوق بشر، خانم عبادی در ابتدای گزارش ماه تير ۱۳۹۱ با اشاره به موارد نقض حقوق بشر در استان های کردستان، خوزستان و سيستان و بلوچستان، بر ضرورت اقدام فوری در جهت رفع هر نوع تبعيض برای آرام کردن مردم، تأکيد کرده است.
اين مدافع حقوق بشر در ادامه گزارش خود که به دو زبان فارسی و انگليسی منتشر می شود، در سه بخش "حقوق مدنی و سياسی"، "حقوق اقتصادی و اجتماعی" و "ميراث فرهنگی و محيط زيست" به بررسی وضعيت حقوق بشر در ايران پرداخته است.
بر اين اساس خانم عبادی در پايان گزارش خود بار ديگر تأکيد کرده که منافع ملی و رفع بحران فعلی در گرو احترام به حقوق و آزادی های فردی و کرامت انسانی شهروندان است. متن گزارش ماه تير ۱۳۹۱ شيرين عبادی که در اول مرداد ماه منتشر شده، به شرح زير است:
گزارشی مختصر از وضعيت حقوق بشر در ايران در ماه تير ۱۳۹۱
مقدمه
دومين گزارش ماهانه وضعيت حقوق بشر در ايران مربوط به تير ماه ۱۳۹۱ در شرايطی منتشر می شود که نارضايتی مردم در خوزستان و ساير استان های جنوبی ايران به علت تبعيض های مذهبی و قومی و برخورد های خشن عوامل حکومتی، رو به افزايش است. از همين رو عدم توجه به خواست های منطقی مردم اين مناطق می تواند زمينه ساز نا آرامی های بيشتری باشد.
همين وضعيت در استان کردستان و ساير مناطق کرد نشين نيز وجود دارد؛ به خصوص آنکه آقای محمد صديق کبودوند– خبرنگار- که در بين مردم ايران به ويژه هموطنان کرد از محبوبيت فراوانی برخوردار است و به علت تأسيس نهادی با عنوان "سازمان حقوق بشر کردستان" به ۱۰ سال حبس محکوم شده و اکنون حدود ۵ سال است که در زندان بسر می برد، در اعتراض به شرايط نامناسب زندان دست به اعتصاب غذا زده و حال وی وخيم گزارش شده است. اين در حالی است که هر نوع حادثه ای برای او يا بستگانش ممکن است نا آرامی های بسياری را به همراه داشته باشد.
همچنين اخبار منتشر شده از استان سيستان و بلوچستان نيز حکايت از تبعيض های مذهبی و قومی و نارضايتی شديد مردم دارد. وضعيت بد اقتصادی و درصد بالای بيکاری در مناطق ياد شده، مزيد بر علت شده است.
از همين رو اين گزارش با تأکيد بر ضرورت اقدام فوری در جهت رفع هر نوع تبعيض برای آرام کردن مردم، دربرگيرنده بخش هايی از موارد نقض حقوق بشر در ايران است که از رسانه ها و سايت های مختلف استخراج شده و پس از احراز صحت، به شرح زير دسته بندی و به دو زبان فارسی و انگليسی منتشر می شود.

وضعيت حقوق بشر در ايران در ماه تير ۱۳۹۱
بخش اول – حقوق مدنی و سياسی
الف- وضعيت فعالان سياسی – اجتماعی دگر انديش
۱) احمد هاشمی، عضو سازمان مجاهدين انقلاب اسلامی ايران برای اجرای ۵ سال حکم حبسش به زندان اوين منقل شد. همچنين نويد نزهت، دانشجوی دانشگاه صنعتی شريف برای گذراندن دوران محکوميت يک ساله و حسام فيروزی برای اجرای حکم يک سال و نيم، خودشان را به زندان اوين معرفی کردند. فاران حسامی، شهروند بهايی نيز برای اجرای ۴ سال حبس تعزيری به زندان منتقل شد. از سوی ديگر علی ملاحاجی- دانشجوی مهندسی پزشکی قزوين-، آبتين جهانيان و اشکان الهياری به ترتيب برای گذراندن دوران محکوميت يک سال، سه سال و يک سال حبس به زندان اوين فراخوانده شدند.
۲) نويد گرگين، فعال دانشجوئی بازداشت شد. همچنين سهند معالی، وحيد راستگو، رضا ستايش افزا، علی صمد‌پور، علی بشارت، سيد جمال موسوی‌نژاد، شورش آرياپور بازداشت شدند. عبيد زارعی از فعالين دانشجويی و مدنی کرد، علی تاسە از فعالين مدنی مريوان بازداشت شدند. پس از بازداشت نامبردگان، ماموران امنيتی کافی نت «رۆژ» را کە محل کسب آن‌ها در شهر مريوان بود، پلمپ کردند.
۳) مصطفی معين، کانديدای هشتمين دوره رياست جمهوری در سال ۱۳۸۴ به پرداخت ۲۰ ميليون تومان جزای نقدی بدل از حبس، فرشيد فتحی- شهروند مسيحی و رهبر يکی از کليساهای خانگی- از سوی دادگاه تجديد نظر استان تهران به شش سال حبس تعزيری محکوم شدند. عباس غفاری به ۸ سال زندان و شلاق محکوم شد. همچنين سامان استوار، علی ديو سالار، سحر بيرم آبادی، سارا حاج بهراميان و نهاله شهيدی هر کدام به تحمل دوسال حبس تعزيری و يک سال حبس تعليقی و منصور عليمرادی، ياسمن عليشاهی، صفورا زواران حسينی، نيوشا بديع ثابت، شميس نورانی و سولماز قاسمی هر کدام به تحمل يک سال حبس تعزيری و يک سال حبس تعليقی محکوم شده اند. اين ۱۱ نفر، حسب ادعای دادستان از مسئولان، اعضا و افراد مرتبط با "انجمن نيکوکاری رهاورد مهر و دانش" (انجمن رهاورد) هستند که طی نه سال گذشته در بم فعاليت داشته اند. هانی يازرلو به يک سال حبس و ۱۵ سال تبعيد به ايرانشهر محکوم شد. اميرحسين ثابتی، مسئول سياسی اسبق بسيج دانشجويی دانشگاه تهران به ۹۱ روز زندان محکوم شد. عليرضا روشن از دراويش نعمت اللهی گنابادی، به يک سال حبس تعزيری و ۴ سال حبس تعليقی محکوم شد. اصغر محموديان نيز که اينک در زندان بسر می برد به تحمل ۶ سال حبس تعزيری و تبعيد به زندان شهر سمنان محکوم شد.
۴) سعيد مدنی، عضو شورای فعالان ملی- مذهبی، نويسنده و محقق يک روز پس از انتقال به بند عمومی ۳۵۰ زندان اوين، دوباره به بند امنيتی ۲۰۹ بازگردانده شد.
۵) جلسه رسيدگی به پرونده کيفری صالح مرادی، محمدعلی شمشيرزن، کاظم دهقان، حميد آرايش، اميد اکبری، غلامعلی بيرمی، مهرداد کشاورز، مهدی قنبری، حاج عليجان دهقان، موسی دهقان و مهدی دهقان ۱۱ تن از دراويش گنابادی شيراز و کوار برگزار شد که هنوز رای صادره اعلام نشده است.
۶) احمد صدر حاج سيد جوادی- عضو شورای مرکزی نهضت آزادی ايران- با ۹۵ سال سن و مهراوه خندان- دختر نسرين ستوده- با ۱۳ سال سن و همچنين رضا خندان- همسر نسرين ستوده- ممنوع الخروج شدند، بدون آنکه اتهام نامبردگان مشخص و اعلام شود. اين در حالی است که از ورود وکيل مهراوه و رضا خندان به دادسرای اوين برای اعتراض به حکم ممنوع الخروجی شان ممانعت شد.
۷) مهدی کروبی از چهره های شاخص منتقد به وضع موجود در ايران که اينک در حصر خانگی به سر می برد، اجازه نيافت تا در مراسم تدفين خواهرش حاضر شود. البته چند روز بعد فقط به او اجازه دادند تا همراه با مأموران ۲ ساعت به منزل متوفی برود. اين در حالی است که آقايان مهدی کروبی و مير حسين موسوی و خانم زهرا رهنورد همچنان در حبس خانگی، که حسب اظهارات بستگانشان شرايط آن حتی بدتر از حبس انفرادی است، نگهداری می شوند و تا کنون هيچ مقام يا دستگاه رسمی مسووليت حصر و نگهداری آنان را نپذيرفته و محاکمه ای نيز برای آنان تشکيل نشده است.
۸) دادستان تهران از علی مطهری، نماينده مجلس شورای اسلامی به دليل اظهاراتش در مجلس اعلام جرم کرد. در اطلاعيه دادستانی مصونيت قضايی برای اين نماينده مجلس رد شده است. رييس قوه قضاييه نيز گفت که مصونيت قضايی نمايندگان يک توهم است.
۹) مراسم سومين سالگرد کشته شدن سهراب اعرابی از جانباختگان حوادث پس از انتخابات سال ۱۳۸۸ رياست جمهوری، حسب دستور مقامات امنيتی لغو شد.
۱۰) پيمان عارف از تحصيل در مقطع دکترای علوم سياسی از تحصيل و محمد تقی کروبی از ادامه تدريس در دانشگاه باز ماندند. همچنين علی عجمی از دانشگاه اخراج شد.
۱۱) وضعيت زندانيان سياسی و عقيدتی در زندان همچنان نامناسب گزارش شده است. در اين خصوص به چند مورد اشاره می شود: محمد صديق کبودوند، روزنامه‌نگار و فعال حقوق بشر به دليل وضعيت نامناسب خود در زندان اعتصاب غذا کرد که حال وی وخيم گزارش می شود. نرگس محمدی، نائب رئيس کانون مدافعان حقوق بشر که در ماه های گذشته بر خلاف قوانين برای تحمل حبس خود به زندان زنجان منتقل شده است و در بين زندانيان عادی بسر می برد به علت شدت بيماری در يکی از بيمارستان های زنجان بستری شد و تا تاريخ تنظيم اين گزارش اجازه ملاقات به بستگان يا پزشکان معالج نرگس محمدی که ماه هاست وضعيت پزشکی او را کنترل می کنند، داده نشده که اين امر باعث نگرانی شديد بستگان او شده است.
۱۲) ياشار خامنه، دانشجوی ايرانی ساکن هلند پس از بازداشت پدرش در ايران در نامه ای از اين بازداشت با عنوان گروگانگيری خانواده اش به دليل فعاليت هايی که انجام داده، ياد کرد. اين در حالی است که در گذشته نيز بر اساس گفته مديران دو رسانه بی بی سی و راديو فردا برخی از خانواده های روزنامه نگاران شاغل در اين رسانه ها به نهاد های امنيتی احضار شده اند. همچنين مهدی محموديان، عضو جبهه مشارکت ايران اسلامی و روزنامه نگار از وزارت اطلاعات به دليل آنچه دخالت در حريم خصوصی و خانوادگی و همچنين فشار بر همسرش سابقش می نامد، شکايت کرده است.

ب- وضعيت کتاب و مطبوعات ، نويسندگان و روزنامه نگاران
۱) نصور نقی‌پور، روزنامه نگار جهت اجرای حکم هفت سال حبس تعزيری بازداشت شد.
۲) علی مصلحی، روزنامه نگار در کاشان بازداشت شد.
۳) مصطفی بادکوبه‌ای، شاعر از سوی دادگاه انقلاب تهران به سه سال حبس تعزيری و پنج سال محروميت از شعرخوانی در انجمن‌ها و سه ميليون ريال جريمه نقدی محکوم شد.
۴) دادگاه مديران مسوول نشريات «ايران جمعه» و «چلچراغ» برگزار شد. جلسه رسيدگی به پرونده علی اکبر جوانفکر برگزار شد.
۵) مجموعه داستان "خشاب خالی" نوشته منيرالدين بيروتی به دليل درخواست مسولان برای سانسور قسمت هايی از مجموعه داستان از انتشار باز ماند. همچنين کتاب های «قمارباز» اثر داستايوفسکی، رمان «دختری با گوشواره مرواريد» نوشته تريسی شواليه، و برخی از کتاب‌های ويرجينيا وولف، مارگريت دوراس، وودی آلن، دن براون، و کتاب خاطرات دلبرکان غمگين من اثر گابريل گارسيا مارکز ممنوع شدند.
۶) مجوز کنسرت علی قمصری معلق شد. کنسرت شهرداد روحانی ، کنسرت گروه شهنازی درشهر کرمان، کنسرت احسان خواجه‌ اميری در شهرستان نور و کنسرت سالار عقيلی در همدان لغو شدند. همچنين از برگزاری مراسم افتتاحيه مسابقات بين‌المللی بازی‌های رايانه‌ای جام ديجيتال جلوگيری به عمل آمد.
۷) سايت خبری "الف" فيلتر شد.
۸) بهمن احمدی امويی از زندان اوين به زندان رجايی شهرمنتقل شد بدون آنکه در حکم زندان وی موضوع تبعيد آمده باشد.
۹) پريا ع.، دختر وبلاگ‌نويس ۱۴ ساله در کرمانشاه از سوی پليس اينترنتی، مورد شناسايی قرار گرفت و با تشکيل پرونده مواجه شد.

پ- ساير موارد نقض حقوق بشر
۱) افزايش اعدام ها در خرداد ماه يکی ديگر از موارد نقض حقوق بشر است که بر اساس اعلام سايت ها و خبرگزاری های دولتی افراد زير اعدام شده اند: محمد آسکانی فرزند نورمحمد و عبدالطيف آسکانی فرزند يحيی اهل شهرستان سرباز اعدام شدند. خبرگزاری فارس وابسته به حکومت ايران جرم اين دو نفر را آدم‌ربايی، تجاوز به عنف و قتل يک معلم خانم اعلام کرده است. همچنين فردی با نام "خ- ج" در شهرستان بافت اعدام شد. دادستان بافت اتهام اين فرد را قاچاق مرفين اعلام کرد. دادستان عمومی و انقلاب قزوين نيز از اعدام سه نفر با نام های ح .ب، غ.س و م.ش خبر داد. خبرگزاری فارس اتهام همه آنها را مواد مخدر اعلام کرده است. همچنين بر اساس خبر خبرگزاری ايسنا ع، ط در شيراز و در ملاء عام اعدام شد. خبرگزاری ايسنا جرم او را تجاوز به عنف اعلام کرده است. دادستان عمومی و انقلاب کرمان نيز از اعدام سه نفر در زندان کرمان خبر داد. خبرگزاری ايسنا جرم اين سه نفر را تجاوز به عنف اعلام کرده است. روابط عمومی دادگستری سيستان و بلوچستان نيز در اطلاعيه ای از اعدام يک نفر در زندان مرکزی زاهدان خبر داده است. خبرگزاری فارس جرم اين فرد را قتل فرمانده انتطامی شهرستان ايرانشهر اعلام کرده است.
۲) بر اساس اخبار منتشر شده توسط برخی خبرگزاری های وابسته به حکومت ايران، حکم اعدام دو نفر از متهمان انفجار مسجد جامع زاهدان تأييد شده است. از سوی ديگر سيد حسن شريعتی، رييس کل دادگستری مشهد اعلام کرد که حکم اعدام دو نفر که از مشروبات الکلی استفاده کرده‌ اند، از سوی ديوان عالی کشور تاييد شده است. همچنين دادستان خرم آباد گفت که حکم اعدام متهم (ب-و) صادر شده است. حکم اعدام محمد علی عموری، هادی راشدی، هاشم شعبانی، جابر آلبوشوکه و مختار آلبوشوکه، پنج شهروند اهوازی ابلاغ شد.
۳) پليس پيشگيری تهران بزرگ از دستگيری ۷۶ نفر در طرحی به نام ارتقای امنيت در تفرجگاه های تهران خبر داد. همچنين رئيس پليس امنيت عمومی تهران اعلام کرد که ۵۳ کافی‌شاپ به علت آنچه که او عدم رعايت شئون اسلامی می ناميد، پلمپ شدند و پليس امنيت عمومی استان قزوين نيز در اجرای طرحی به نام ارتقای امنيت اخلاقی در استان، ۱۴ واحد صنفی را پلمب کرد و به دو واحد اخطار کتبی داد.
۴) معاون فرهنگی دانشگاه تهران از اخراج چند دانشجو به اتهام بدحجابی خبر داد.

بخش دوم – حقوق اقتصادی و اجتماعی
۱) در ماه تير همچنان تعدادی از کارگر، کار خود را از دست دادند و تعدادی نيز نتوانستند مطالبات معوقه خود را وصول کنند. از جمله می توان به موارد زير اشاره کرد: حقوق۲۵۰ کارگر واحد توليد لبنيات پالود، پنج ماه به تعويق افتاده است. همچنين کارخانه «حديد مبتکران» پاکدشت با ۴۰۰ کارگر خود قطع همکاری کرد و قرارداد ۲۵ نفر از کارگران کارخانه منابع تغذيه الکترونيک، تمديد نشد.
از سوی ديگر حدود ۷۰۰ نفر از کارگران کارخانه سيمان سپاهان، بيش از ۱۰۰ نفر از کارکنان مرکز اطلاعات تلفن ۱۱۸ مخابرات شيراز و جمعی از کارگران قراردادی نساجی ايران برک رشت به شرايط کاری و حقوقی خود اعتراض کردند. همچنين در پی اعتراض و تجمع کارگران پرليت آسيا به تعويق چهار ماهه حقوق و عدم پرداخت عيدی و پاداش در مقابل درب ورودی کارخانه، پنج کارگر در همان روز تجمع اخراج و متعاقبا ۱۵ کارگر ديگر به تدريج اخراج شدند.
همچنين در حالی که حجم بدهی های وزارت نيرو به پيمانکاران و سازندگان بخش خصوصی در ايران از مرز پنج هزار ميليارد تومان تجاوز کرده و دولت به بهانه نداشتن بودجه بدهی های خود را نپرداخته است اما تحت عنوان هديه به مردم عراق شروع به ساخت رايگان يک نيروگاه برق با ظرفيت توليد ۵۰۰ مگابايت در شهر نجف کرده است.
۲) محکوميت رضا شهابی، فعال کارگری و عضو سنديکای شرکت واحد و اتوبوسرانی تهران و حومه به شش سال حبس تعزيری، پنج سال محروميت از فعاليت سنديکايی و هفتاد ميليون ريال جريمه نقدی از سوی دادگاه تجديد نظر استان تهران تاييد شد.همچنين شعبه اول دادگاه انقلاب اسلامی سنندج، پدرام نصراللهی را به اتهام فعاليت تبليغی عليه نظام و همکاری با يکی از گروه‌های مخالف نظام به تحمل يک سال حبس تعزيری و از حيث عضويت در کميته هماهنگی برای ايجاد تشکل های کارگری به تحمل ۲ سال حبس تعزيری محکوم کرد.
۳) محمود باقری، عضو هیأت مديره‌ کانون صنفی معلمان ايران در پی احضار دادسرای اوين برای گذراندن حکم نه و نيم سال حبس به زندان اوين منتقل شد.

بخش سوم- ميراث فرهنگی و محيط زيست
اخبار منتشر شده از ميراث فرهنگی و محيط زيست در تير ماه نيز همچنان نشان از نامناسب بودن وضعيت اين حوزه دارد. نگرانی از وضعيت ميراث فرهنگی در اصفهان و وضعيت جنگل ابر در شاهرود و درياچه اروميه سه نمونه ای هستند که همچنان مورد توجه فعالان مدنی است که برای نمونه به يک مورد اشاره می شود. رنگ درياچه اروميه با افزايش دمای هوا با کاهش سطح آب، افزايش ميزان غلظت نمک و برخی عوامل زيست محيطی سرخ شده است. اين در حالی است که مديرعامل شرکت آب منطقه ای آذربايجان غربی گفت که درياچه اروميه از نظر اکولوژيکی با کمبود بيست ميليارد متر مکعبی آب مواجه است. فعالان زيست محيطی علت کمبود آب درياچه اروميه را ساختن بی رويه چندين سد اعلام کرده اند. همچنين بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۱ از نظر ميزان گرد و غبار موجود در هوا، اهواز اولين و سنندج سومين شهر آلوده جهان معرفی شده است و تا کنون اقدام جدی برای مهار ريز گردها و بازسازی تالاب ها در اين مناطق صورت نگرفته است.
خاتمه
در پايان اين گزارش ماهانه توجه مقام های مسئول جمهوری اسلامی را به اجرای تعهدات بين المللی خود در زمينه اجرای ضوابط حقوق بشر جلب می کنم و يادآور می شوم که منافع ملی و رفع بحران فعلی در گرو احترام به حقوق و آزادی های فردی و کرامت انسانی شهروندان است.

شيرين عبادی
مدافع حقوق بشر و برنده جايزه صلح نوبل ۲۰۰۳

توضيح: علاقه مندان می توانند برای کسب اطلاعات بيشر در خصوص اين گزارش به سايت ها و خبرگزاری های زير مراجعه کنند: خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا)، خبرگزاری رسمی ايران (ايرنا)، خبرگزاری کار ايران (ايلنا)، خبرگزاری فارس، خبرگزاری مهر و باشگاه خبرنگاران جوان و سايت های کانون مدافعان حقوق بشر، جرس، کميته گزارشگران حقوق بشر، ندای آزادی، بازتاب، هرانا، قانون، کلمه، محبت نيوز، سنی آنلاين، کمپين بين المللی حقوق بشر در ايران، مجذوبان نور، ملی- مذهبی، موکريان، ندای سبز آزادی، راديو زمانه، راديو فردا و بی بی سی.