قطار سریع‌السیر مغناطیسی ترانس راپید در مسیر تهران مشهد، دویچه وله

ایران قصد دارد با خرید ترانس راپید هر سال بین ۱۲ تا ۱۵ میلیون زائر را بین تهران و شهرهای اطراف آن و مشهد جا‌به‌جا کند. دولت ایران برای اجرای مرحله‌ی مقدماتی این طرح، حدود ۱ / ۱ میلیارد یورو در اختیار دارد.

یک شرکت مهندسی در مونیخ به نام اشلگل اعلام کرد که دولت ایران قصد خرید قطار سریع‌السیر مغناطیسی ساخت آلمان موسوم به ترانس راپید را دارد. این خبر ابتدا روز سه‌شنبه، (۲۵ مارس) در روزنامه‌ی "زود دویچه تسایتونگ" منتشر شد و سپس از سوی مدیر این شرکت مهندسی، هارالد اشپت، مورد تأئید قرار گرفت. اشپت در این رابطه به خبرنگاران گفت که ایران به منظور کوتاه کردن راه زائران تهران ـ مشهد قصد دارد، این قطار را که در ساعت ۸۵۰ کیلومتر را می‌پیماید، خریداری کند. با این قطار زیارت‌کنندگان حرم امام هفتم شیعیان، امام رضا، می‌توانند مسافت بین تهران و مشهد را در عرض سه ساعت طی کنند. بنا به گفته‌ی هارالد اشپت، این دفتر مهندسی به سفارش مقامات ایرانی اکنون در حال تهیه‌ی «گزارشی در مورد امکان عملی بودن این طرح» است. در این بررسی قرار است هزینه‌ی ساخت مسیر ترانس راپید تخمین‌زده شود. به گفته‌ی اشپت قرار است تهیه‌ی این گزارش تا ۱۲ یا ۱۸ ماه آینده به پایان برسد. در صورت عملی ‌شدن این طرح، راه بین تهران ـ مشهد طولانی‌ترین مسافتی است که تا به حال برای راه‌اندازی این قطار مغناطیسی در سراسر جهان ساخته می‌شود.

برای راحتی زائران مشهدی
بر اساس گزارش دفتر مهندسی اشلگل، هدف این طرح جابه‌جایی هر ساله‌ی ۱۲ تا ۱۵میلیون زائر از تهران و شهرهای اطرافش به مشهد است. اکنون این مسافت با اتوبوس که دو روز در راه است، طی‌می‌شود. هارالد اشپت اعلام کرده است که دولت ایران برای اجرای مرحله‌ی مقدماتی پیاده‌کردن این طرح، حدود ۵ / ۱ میلیارد دلار، (حدود ۱/۱ میلیارد یورو) در اختیار دارد. این مقام هم‌چنین توضیح داد که ایران قصد دارد برای تأمین هزینه‌ی ساخت این قطار مغناطیسی از سرمایه‌های خصوصی استفاده کند. او به خبرنگاران گفت: «در ایران آدم‌ پولدار زیاد است.»

تدارکات سه ساله
مدیر دفتر مهندسی اشلگل که معمولاً سفارش‌های دولت آلمان را به اجرا در می‌آورد، در مورد تأمین هزینه‌ی ساخت این قطار گفت که برای ایران، مسئله‌ی مالی به دلیل وجود ذخائر نفتی، مسئله‌ی اصلی نیست. ایران حدود سه سال است که مشغول بررسی اجرای این طرح است و نمایندگان خود را برای بازدید نتایج فناوری ترانس راپید به منطقه‌ی امزلند در آلمان (که این قطار برای اولین بار در آن‌جا آزمایش شد) و به شانگهای (که در حال حاضر ترانس راپید در آن‌جا در حال کار است) فرستاده است.

پیشینه‌ی تدارکات
بحث بر سر طرح ساخت ترانس راپید برای ایران در زمان وزیر اقتصاد پیشین ایالت بایرن، اتو ویزهوی، آغاز شد. او یک بار در مقام وزارت، سفر کوتاهی به ایران داشت. ویزهوی که اکنون یکی از اعضای هیئت اجرایی راه آهن آلمان است، در مصاحبه‌ای با زود دویچه تسایتونگ گفت که در گفت‌وگوهای اولیه با مقامات ایرانی «درباره‌ی طرح‌های شالوده‌ای» صحبت کرده است. اتو ویزهوی بر سر ساخت راه ترانس راپید، با وجود کشمکش هسته‌ای با ایران مانعی نمی‌بیند. او گفت: «جابه‌جایی زائران مسلماً در ایران، طرحی نیست که در چارچوب اقدامات تحریمی بگنجد.»

وزیر اقتصاد پیشین ایالت بایرن هم‌چنین معتقد است که اجرای طرح ترانس راپید بین تهران ـ مشهد برای پروژه‌ی ساخت راه این قطار سریع‌‌السیر بین فرودگاه و ایستگاه اصلی راه آهن شهر مونیخ نیز کمک ارزنده‌ ای است. او گفت راه‌اندازی ترانس راپید در کشورهای زیادی مورد بحث است: «آن‌ها تنها منتظرند که در آلمان بالاخره طرح به‌پیش برود.»

مشکلات اجرای طرح ترانس راپید
طرح اجرای ترانس راپید در کشورهای جهان و هم‌چنین در آلمان همواره با مشکلات زیادی همراه بوده است. چندی پیش در چین طرح گسترش مسیر این قطار از شانگهای به هانگزو، پس از ماه‌ها اعتراض ساکنان این مناطق، متوقف شد. در آلمان سال‌هاست که در مورد ساخت راه بین فرودگاه و ایستگاه اصلی راه آهن شهر مونیخ بحث می‌شود. این طرح به دلیل ارزیابی نادرست در مورد هزینه‌های احتمالی اجرایش در حال حاضر متوقف شده است. میزان این هزینه‌ها ابتدا ۸۵ / ۱ میلیارد یورو تخمین‌زده شده‌بود. در بازبینی بعدی این مبلغ به حدود ۴ / ۳ میلیارد یورو افزایش یافت. از این‌رو دیروز، (۲۸ مارس) توافق دولت مرکزی آلمان و ایالت بایرن برای تأمین هزینه‌ی ساخت ترانس راپید که بر اساس ارزیابی اولیه صورت‌گرفته بود، منتفی اعلام شد.

ب. الف/ ویرتشافتز وخه، اشپیگل آنلاین