هشدار؛ 3 هنرمند نقاش قهوه‌خانه‌اي باقي‌مانده‌اند، ايسنا

نقاشي‌هاي قهوه‌خانه‌اي، محدود يادگار‌هاي مانده از طرح‌هاي تاريخي و حماسي ايران از اواخر اسفند سال گذشته در موزه‌ي هنرهاي معاصر ايران به نمايش درآمدند تا به مسئولان هنري و ميراث فرهنگي كشور يادآور شوند كه اين هنرِ مظلوم و محروم، بازمانده از تبار مردم ساده‌دل و آينه صفت كوچه و بازار كه در زير سقف نمور و تاريك قهوه‌خانه‌ها، تكيه‌ها، حسينيه‌ها و ... چشم در چشم مردم مي‌دوزند، از ميان نرود و كاري براي حفظ و بقاي اين هنر ارزنده‌ي ايران زمين انجام شود.

به گزارش خبرنگار هنرهاي تجسمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، فيلم‌هاي به نمايش درآمده در اين‌نمايشگاه، هشدار مي‌دهند كه از هنرمندان نقاشي قهوه‌خانه‌اي تنها سه نفر در كشور باقيمانده‌اند كه هيچ‌كدام شاگرداني را تربيت نكرده‌اند و اين نقاشي اصيل ايراني كه نشانگر تاريخِ كهن‌سرزمينِ ايران است و از نمونه‌هاي ناب ميراث فرهنگي ايران‌زمين به‌شمار مي‌رود، در معرض خطر نابودي قرار گرفته است.

تمام گالري‌هاي موزه براي نمايش دادن اين شاهكارها استفاده‌ شده‌اند و در گالري شماره 4 موزه، فيلمي از زندگي «محمد فراهاني» از بازماندگان نقاشان قهوه‌خانه‌اي ايران مدام براي بازديد كنندگان در حال پخش است.

اين هنرمند در اين فيلم از چگونگي زندگي، نقاشي و خاطراتش از ديگر هنرمنداني نقاشي قهوه‌خانه‌اي مي‌گويد.

او نقاشي را در 10 سالگي در قهوه‌خانه‌ي «آقا رسول» ياد گرفته است؛ وقتي شاگرد زنده‌ياد حسين قوللر آغاسي بوده و او برايش پدري و استادي كرده است و با قلمويش بخش‌هايي از تاريخي اين سرزمين مقدس را هويدا ساخته ‌است.

اين استاد بي‌نظير نقاشي قهوه‌خانه‌اي در فيلمي كه از زندگي‌اش در موزه پخش مي‌شود، مي‌گويد: من دوست دارم كه اين نقاشي را به ديگران ياد بدهم، اما امكانات ندارم؛ حتي جايي براي اين كار دراختيارم نيست.

او توضيح مي‌دهد: كاش اتاقي در اختيارم بگذارند تا فوت و فن آن را به عاشقان بياموزم. من هم دوست دارم هنر ناقابلم را به ديگران ياد بدهم. حالا 69 ساله‌ هستم و 60 سال است كه نقاشي مي‌كنم و 30 سال است كه پرده درويشي مي‌كشم و درويش‌ها آن را به ديوار مي‌زنند و در كنار آن روضه مي‌خوانند.

استاد فراهاني درباره‌ي شيوه‌ي كار نقاشي قهوه‌خانه‌اي توضيح مي‌دهد كه كار ما «خيالي‌سازي» است و مدل ندارد. شاهنامه را مي‌خوانم و داستان‌هايش را ياد مي‌گيرم و آنها را برروي تابلوها پياده مي‌كنم.

در ادامه‌ي اين فيلم هنرمند نقاش قهوه‌خانه‌اي از همكارانش در اين عرصه‌ي نقاشي ياد مي‌كند و مي‌گويد: مدت كوتاهي است حسين همداني از دنيا رفته و حسن اسماعيل‌زاده (چليپا) هم ديگر نمي‌تواند نقاشي كند (اكنون او هم از دنيا رفته است) ، حالا فقط من ماندم و احمد خليلي و علي‌اكبر لرني كه تعدادمان از انگشتان دست هم كمتر است.

فراهاني بيان مي‌كند: اين نقاشي، ايراني است و نبايد از بين برود. دوست دارم آن را به جوانان ياد بدهم و آنهايي كه مسوولند و مي‌توانند كاري كنند، كمك كنند تا ديگران هم اين هنر را ياد بگيرند. ما آماده‌ايم و مي‌خواهيم ياد بدهيم.

او ادامه مي‌دهد: من 70 ساله‌ام و تاكنون هيچ شاگردي نداشته‌ام. بايد براي اين هنر تبليغ شود تا جواناني كه دوست دارند بيايند و ياد بگيرند.

به گزارش ايسنا، اين روزها تمام گالري‌هاي موزه‌ي هنرهاي معاصر ميزبان نقاشي قهوه‌خانه‌اي است و در آن آثاري از اساتيد بزرگ نقاشي قهوه‌خانه‌اي همچون هنرمندان فقيد قوللر آغاسي، محمد مدبر و عباس بلوكي‌فرد به چشم مي‌خورد.

گفته مي‌شود:دفتر هنرهاي تجسمي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي قصد دارد كه بعد از پايان برگزاري اين‌نمايشگاه كارگاه آموزشي نقاشي قهوه‌خانه‌اي را با حضور اساتيد در موزه‌ي هنرهاي معاصر برگزار كند.

به گزارش ايسنا، نمايشگاه «خيالي‌نگاران» كه مروري بر شاهكارهاي نقاشي قهوه‌خانه‌اي و نقاشي پشت شيشه است تا 15 ارديبهشت‌ماه در موزه‌ي هنرهاي معاصر تهران واقع در خيابان كارگر شمالي، جنب پارك لاله، برپاست.