مسعود کيميايی ۶۹ ساله شد، ايلنا

ويژگی‌هايی همچون اسطوره‌سازی، ديالوگ نويسی‌های جذاب، کارگردانی تکنيکی در کنار گرفتن بازی خوب از بازيگران علت اصلی موفقيت کيميايی در سينما شده است.

ايلنا: مسعود کيميايی کارگردان سينمای ايران ۷مرداد، ۶۹ ساله شد.
به گزارش ايلنا، مسعود کيمايی ۷ مرداد ۱۳۲۰ در کوچه سيد ابراهيم خيابان ری تهران متولد شد و پس از کسب ديپلم متوسطه از دبيرستان بدر همراه چند تن از دوستان علاقه‌مند، گروه انتشارات طرفه را درست کردند. از همان دوره به موسيقی هم علاقه‌مند شد و چند ساز مانند پيانو و گيتار را در حد غير حرفه‌ای، می‌نوازد. اما بيشترين کشش و علاقه او به سينما بود. با دستياری کارگردانانی همچون ژان نگولسکو و ساموئل خاچيکيان وارد سينما شد. خاچيکيان در شکل‌گيری کيميايی به عنوان يک کارگردان نقش به سزايی داشت و به نوعی کيميايی فعاليت جدی خود در سينما را با دستياری مرحوم ساموئل خاچيکيان در فيلم خداحافظ تهران آغاز کرد و با اين فيلم او با محيط حرفه‌ای سينما آَشنا شد.

در سال ۱۳۴۷مسعود کيميايی اولين فيلمش بيگانه بيا را کارگردانی کرد و با همين نخستين فيلم مخاطبان خاص خود را پيدا کرد، اما آنچه که باعث شده است کيميايی تا امروز در ذهن تماشگران بماند و علاقمندان ويزه خود را داشته باشد معرفی يک شحصيت جديد به سينما به نام قيصر بود. کيمايی در سال ۱۳۴۸ فيلم قيصر را به عنوان دومين فيلم خود ساخت. قيصر چه در زمان ساخت و چه تا به امروز مورد استقبال سينماگران و علاقمندان سينما بوده است. فيلم قيصر علاوه بر استقبال منتقدان جوايز بسياری را برای کيميايی به دنبال داشت. کسب بهترين فيلم، بهترين کارگردانی، بهترين هنرپيشه مرد نقش اول در فستيوال بين‌المللی تهران در سال ۱۳۴۸، بهترين فيلم، بهترين کارگردانی، بهترين هنرپيشه مرد نقش اول، بهترين هنرپيشه مرد نقش دوم و بهترين موسيقی متن فستيوال سپاس ۱۳۴۹، جايزه اول سنديکای تهيه‌کنندگان ايران ۱۳۴۸، جايزه تمبر طلا ۱۳۴۸، جايزه منتقدين تهران و نامزدی شرکت در فستيوال برلن، جوايزی بود که قيصر برای کيمايی به ارمغان آورد.
قهرمان قيصر به عنوان فردی که حاضر است برای حفظ جان و ناموس خود از جان خويش نيز بگذرد به عنوان يک قهرمان عمل‌گرا توانست مخاطبان را با خود همراه کند. اولين فيلم کيمايی نشان داد که سينمايی ايران با کارگردانی روبرو است که به اسطوره‌سازی و بيان تناقض‌های جامعه در فيلم‌های خود بسيار پايبند است.
دو ويژگی عمده يعنی اسطوره‌سازی و ديالوگ‌نويسی از شاخص‌های سينمای کيميايی است. کيميايی از جوانمردی، غيرت و رفاقت تا سر حد مرگ قصه می‌گويد و اسطوره‌هايش را با اين صفات در بستر جامعه امروزی با مشکلات سياسی- اجتماعی درگير می‌کند تا از ارزش‌های خود دفاع کنند؛ ارزش‌هايی که با زندگی مدرن در تناقض هستند و قدرت کيميايی در بيان اين پيچيدگی و تناقض است. هرگاه که دور از شعارهای روشنفکرانه، سراغ يکی از اسطوره‌های خود رفته که داستان دراماتيکی در اجتماع مدرن امروزی دارد، کيميايی بهترين فيلم‌هايش را ساخته است. از سوی ديگر قدرت ديالوگ‌نويسی وجه بارز آثار کيميايی است. در سينمای ايران مرحوم علی حاتمی و مسعود کيميايی از کارگردان‌هايی بوده و هستند که ديالوگ‌های شخصيت‌های آنها بسيار دلنشين است و بخشی از جذابيت آثارشان و علاقمندی سينمادوستان به آثار آنها به دليل وجود ديالوگ‌های زيباست. بخش مهمی از جذابيت فيلم‌های کيميايی مربوط به ديالوگ‌ها و مونولوگ‌های خاص اوست. کيميايی زبان عاميانه (کوچه و بازار) را به خوبی می‌شناسد و در ايجاد ضرباهنگ مناسب برای ادای آنها مهارت زيادی دارد. ديالوگ‌هايی که با ريتمی حيرت‌انگيز مخاطب را به جذب می‌کند.
کيميايی دو ويژگی اصلی ديگر نيز دارد؛ او کارگردانی تکنيکی است که می‌تواند به خوبی از بازيگران خود بازی بگيرد، به طوری که عده‌ای معتقدند کيميايی از چوب هم می‌تواند بازی بگيرد و برنده اصلی فيلم‌های کيميايی را بازيگران آن می‌دانند. از سوی ديگر کيميايی کارگردانی تکنيکی است و استفاده تکنيکی از حرکات دوربين در آثارش و همچنين طراحی ميزانسن‌های جذاب و نماهای چشمگير از ويژگی‌های فنی فيلم‌های اوست.
کيميايی در طول ساخت ۲۷ فيلم خود با بهترين بازيگران سينمايی ايران همچون بهروز وثوقی، خسرو شکيبايی، بهمن مفيد، هديه تهرانی، فريبرز عرب نيا، فريماه فرجامی، پارسا پيروزفر، جمشيد هاشم‌پور، محمدرضا فروتن، گلچهره سجاديه، فرامرز صديقی، احمد نجفی، شاهداحمدلو، حامد بهداد، نيکی‌کريمی، لعيا زنگنه، امين تارخ همکاری کرده است. بازيگرانی که بعضی از آنها مانند شاهد احمدلو به کارگردانی روی آورده‌اند. کيميايی در سال‌های اخير علاوه بر کارگردانی به نويسندگی نيز روی آورده است و رمان جسدهای شيشه‌ای و دفتر شعر زخم غزل را منتشر کرده است. کيميايی اکنون در۶۹ سالگی در حالی ساخت بيست و هشتمين فيلم خود را به پايان می‌برد که سال‌هاست ديگر نتواسنته است تا موفقيت قيصر در اواخر دهه ۴۰ و جذابيت گوزنها در اواخر دهه ۵۰ و تاثيرگذاری آنها را تکرار کند. کيميايی هر گاه به اجتماع خود نزديک شده و با جو عمومی همراه شده است موفيقت‌های بسياری را کسب کرده است.
علاقمندان سينما کيميايی اميد دارند تا کيميايی در آخرين ساخته خود، فيلم جرم بتواند موفقيت فيلم‌هايی همچون قيصر، گوزنها، ضيافت، اعتراض و سفر سنگ را تکرار کند.