شاهزاده خاموش، به مناسبت درگذشت جو فريزر، سجاد فيروزی، شرق

جو فريزر قهرمان سابق بوکس سنگين وزن دنيا روز دوشنبه در پی ابتلا به سرطان درگذشت

جو فريزر قهرمان اسبق بوکس سنگين وزن دنيا، روز دوشنبه در بيمارستانی در فيلادلفيای آمريکا جان باخت؛ او که دو روز پيش از بستری شدنش در بيمارستان از سرطان کبدش آگاه شده بود، خيلی زود تسليم سرنوشت شد و در آخرين مبارزه زندگی‌اش ناکام ماند. جو فريزر در فقر به دنيا آمد و در فقر هم از دنيا رفت. او در ۱۳سالگی از آنجا که خانواده‌اش توان تامين مايحتاج لازم برای تحصيل او را نداشتند، مدرسه را ترک کرد و به کارهای خرده رو آورد.

در ۱۶سالگی جو به کارخانه توليد لباس رفت و در آن سن کم برای سير کردن شکمش مجبور بود به شدت کار کند. کمی پس از آن ماجرا‌ها بود که جو خيلی اتفاقی با رشته بوکس آشنا شد؛ او در شرايطی که می‌خواست از اين ورزش برای کم کردن وزنش استفاده کند، متوجه استعداد خارق‌العاده‌اش در بوکس شد و خيلی زود به صورت آماتور اين رشته را دنبال کرد و رکورد خيره کننده‌ای از خود به جا گذاشت. او در رقابت‌های آماتورها همه رقبا را يکی پس از ديگری از پيش رو برداشت و فقط برابر باستر ماتيس شکست خورد. اين در شرايطی بود که اگر او ماتيس را می‌برد، می‌توانست سهميه ورود به بازی‌های المپيک ۶۴ پکن را به دست بياورد؛ جو باخت تا اميدهايش کم رنگ شود، ولی بعد از مدتی دوباره شانس به او رو کرد؛ ماتيس رقيب او در سنگين وزن دچار مصدوميت شد و اين فرصت به فريزر رسيد تا به جای او در اين رقابت‌های مهم شرکت کند. جو فريزر در رقابت‌های المپيک توکيو روی رينگ رفت و همه رقبا را يکی پس از ديگری از دور خارج کرد و مدال طلا را به دست آورد.
دوران طلايی
پس از آن بود که دوران طلايی فريزر شروع شد و او به صورت حرفه‌ای بوکس را در فيلادلفيا شروع کرد؛ از ۱۶آگوست ۶۵ تا ۲۵ جولای ۶۶، او ۱۱ مبارزه داشت که همه را با«ناک اوت» پشت سر گذاشت و نه شکستی در کارنامه داشت و نه تساوی برابر رقبا به ثبت رساند. او در شرايطی اين ۱۱ پيروزی با ناک اوت را به ثبت رساند که فقط يکی از رقبای او توانست پنج راند دوام بياورد و بقيه قبل از رسيدن به راند پنجم ناک اوت می‌شدند! دوران طلايی جو تا دسامبر ۶۷ هم دنبال شد و او برابر هيچ رقيبی تن به شکست نداد. در سال ۱۹۶۸ فريزر به نيويورک رفت تا برابر رقيب سنتی‌اش باستر ماتيس قرار بگيرد؛ ماتيس انگيزه زيادی داشت تا از جو فريزر انتقام بگيرد. ولی اين اتفاق هر‌گز نيفتاد و فريزر او را پس از ۱۱راند شکست داد. قهرمانی‌های فريزر در سال‌های پيش رو هم ادامه يافت تا اينکه نوبت به ۱۶ فوريه ۱۹۷۰ رسيد. جو فريزر اين بار بايد برای قهرمانی در ماده سنگين وزن بوکس برابر اليس قرار می‌گرفت؛ ناک اوت کردن حريف برای فريزر در اين فينال فقط چهار راند کار داشت! او در سال ۱۹۷۰ قهرمان دنيا شد.
«نبرد قرن»
آوازه نبردهای بی‌بديل فريزر در آن دهه تحت تاثير نبرد جوانی به نام محمد علی قرار گرفته بود؛ فريزر و علی همه رقبای خود را از پيش رو برداشته بودند و سرانجام نوبت به جدال اين دو نفر رسيد؛ مطبوعات از مبارزه اين دو غول بزرگ دنيا به نام «نبرد قرن» نام بردند و علی که از حمايت رسانه‌ای بيشتری بهره می‌برد از هر فرصتی برای دست انداختن رقيبش استفاده کرد. سرانجام در هشتم مارس ۱۹۷۱ «مديسن اسکوئر گاردن» ميزبان نبرد قرن بود. اين دو در شرايطی برابر يکديگر قرار گرفته بودند که هيچ کدام تا آن لحظه شکستی در کارنامه نداشتند و سرانجام اين جو فريزر بود که محمد علی بزرگ را برد و اولين شکست زندگی رقيب پرآوازه ‌اش را به او تحميل کرد. البته اين پايان رقابت او با محمد علی نبود؛ در دو مسابقه بعدی اين دو نفر که به «تريلوژی علی و جو» معروف شد، اين محمد علی بود که هر دو بازی را برد و از رقيبش انتقام گرفت.
البته آن شکست‌ها تاثيری در زندگی حرفه‌ای جو نداشت و او يک‌بار ديگر در سال ۱۹۷۳ موفق شد قهرمان دنيا در رشته سنگين وزن شود. «اسموکينگ جو» پس از آن در سال ۱۹۷۶ يک‌بار ديگر اين شانس را به دست آورد تا از عنوان قهرمانی‌اش دفاع کند ولی اين بار برابر هموطنش جرج فورمن، ديگر بوکسور مشهور دنيا، تن به شکست داد و نتوانست قهرمان شود. فريزر در همان سال يک‌بار ديگر برابر فورمن قرار گرفت و اين بار هم در راند چهارم ناک اوت شد تا ديگر اميدی به قهرمانی نداشته باشد. فريزر سرانجام در سال ۱۹۸۱ برای آخرين بار در شيکاگو برابر فلويد کامينگز روی رينگ رفت و پس از ۱۰ راند مبارزه و بعد از آنکه داور نتيجه بازی را مساوی اعلام کرد برای هميشه از دنيای بوکس حرفه‌ای خداحافظی کرد.
دوران سختی
فريزر در شرايطی از دنيای بوکس خداحافظی کرد که کارنامه درخشانی پشت سر گذاشت؛ او ۳۲ پيروزی در زندگی حرفه‌ای‌اش به ثبت رساند و فقط چهار شکست و يک تساوی به دست آورد. مهم‌ترين نکته زندگی او اين بود که به غير از مسابقه‌هايی که برابر محمد علی و جرج فورمن داشت، ديگر به هيچ بوکسوری در دنيا نباخت. فريزر اگرچه بعد از بازنشستگی مدتی را در حرفه مربيگری سپری کرد ولی خيلی زود از اذهان رفت و در دهه ۹۰ تمام دارايی‌اش را از دست داد و دوباره به دوران طفوليتش برگشت. او ديگر پولی نداشت و زندگی فقيرانه‌ای را بر خلاف محمد علی و ساير رقبای آن دورانش گذراند.
سرطان کبد
سرانجام روز پنجم نوامبر بود که روزنامه نيويورک تايمز خبر داد جو فريزر به علت ابتلا به سرطان کبد در بيمارستانی در فيلادلفيا بستری شده است؛ از همان ساعات اوليه مشخص بود که اين خبر پايان خوشی ندارد. نيويورک تايمز به نقل از پزشکان بيمارستان خبر داد سرطان فريزر از نوع بسيار پيشرفته‌ای است.
لسلی ولف، مدير برنامه‌های او در گفت‌وگويی با رويترز به اين نکته صحه گذاشت: «حال او چندان خوب نيست و اگر بگويم نگرانی از اين بابت وجود ندارد دروغ گفته‌ام. وضعيت او نگران‌کننده است و فريزر رنج زيادی می‌کشد. با اين حال او مبارز است و بايد با اين نبرد مبارزه کند. من می‌دانم او تسليم نمی‌شود.» ساعاتی بعد از اين گفت‌وگو بود که قهرمان برای هميشه خاموش شد. او در آخرين مبارزه‌اش ناکام ماند و در فقر از بين هوادارانش جدا شد.