گزارش شيرين عبادی از وضعيت حقوق بشر در ايران در ماه بهمن ۱۳۹۱

مقدمه

مردم ايران در بهمن ماه نيز مانند ماه های گذشته، شاهد اذيت و آزار خانواده ها و بستگان زندانيان سياسی و عقيدتی بودند. در اين خصوص می توان به يورش مأموران امنيتی به منازل دو تن از دختران ميرحسين موسوی و يکی از پسران مهدی کروبی (رقبای انتخاباتی محمود احمدی نژاد در خرداد ماه ۱۳۸۸) اشاره کرد. مأموران امنيتی در اين يورش ها، کامپيوترها و بسياری از وسايل شخصی آنان را ضبط و هرکدام را ساعت ها تحت بازجويی قرار دادند و در پايان تهديد کردند که در صورت ادامه اطلاع رسانی و مصاحبه با رسانه ها، بصورت جدی با آنان برخورد خواهد شد.

همچنين يکی از دختران ميرحسين موسوی فاش ساخته است که در اثر فشار مأموران امنيتی، همسرش او را طلاق داده است.

اذيت و آزار خانواده های فعالان سياسی و مدنی منحصر به موارد فوق نيست و تعداد کثيری از خبرنگارانی که با رسانه های فارسی زبان خارج از ايران از جمله بی بی سی همکاری دارند نيز از اين آزار و اذيت ها در امان نبوده اند.

حکومت ايران نه تنها صدای هيچ مخالفی را بر نمی تابد و پاسخ منتقدان به وضع موجود را با شديد ترين شکل ممکن می دهد بلکه حتی تحمل نمی کند تا اعمال خلاف قانون مأموران امنيتی در رسانه های ايرانی و بين المللی منعکس شود. از همين رو مأموران امنيتی و دادگاه های انقلاب، مصاحبه با رسانه ها را اقدامی در حد براندازی نظام دانسته و به شدت با آن مقابله می کنند. بنابراين آنان سعی می کنند تا با ايجاد جو ارعاب، شهروندان را ساکت نگه دارند.

علاوه بر مطالبی که در بالا بيان شد، خلاصه ای از وضعيت نقض حقوق بشر در ايران در بهمن ماه ۱۳۹۱ در پی می آيد. اين گزارش بر مبنای اطلاعاتی است که در سايت ها و رسانه های مختلف درج شده و صحت آن به احراز رسيده است و در سه بخش و به ۲ زبان فارسی و انگليسی منتشر می شود.

وضعيت حقوق بشر در ايران در ماه بهمن ۱۳۹۱

بخش اول – حقوق مدنی و سياسی و فرهنگی

الف- وضعيت فعالان سياسی – اجتماعی دگر انديش

۱) آرش شلتوکی از دراويش گنابادی و سوران دانشور، زانا معينی، داوود قسيمی، محمد کهنه‌پوشی و سامان محمودی، پنج تن از فعالان مدنی و دانشجويی مريوان بازداشت شدند. همچنين طاهر فقيه و چهار تن ديگر از طلاب حامی آيت الله علی محمد دستغيب، روحانی منتقد جکومت ايران بازداشت شدند.

۲) مهدی تاجيک، فعال دانشجويی خود را برای گذراندن دو سال حبس به زندان اوين معرفی کرد.

۳) حکم ۵ سال حبس جمال قادرنژاد- دانشجو- توسط دادگاه تجديدنظر تأييد شد. همچنين علی معظمی از دراويش گنابادی به دو سال حبس تعزيری، سعيد عابدينی- شهروند آمريکايی ايرانی‌الاصل- به هشت سال حبس و حسام الدين قربانی- فعال دانشجويی- به بيست ضربه شلاق و پرداخت ۳۵۰هزار تومان جزای نقدی محکوم شدند.

۴) وضعيت برخی زندانيان سياسی- عقيدتی همچنان نامناسب گزارش می شود که در اين خصوص می توان به فشارهای مضاعف و غير قانونی به برخی از آنان اشاره کرد: مسئولان زندان از اعزام صالح کهندل و ميثاق يزدان‌نژاد به مراکز درمانی خودداری کردند. فيض الله عرب سرخی، عضو زندانی سازمان مجاهدين انقلاب اسلامی ايران نيز قبل از پايان دوره درمان، به زندان بازگردانده شد. همچنين از اعزام مهدی خزعلی به درمانگاه، با وجودی که وضعيت جسمانی او به دليل اعتصاب غذای ۵۰ روزه اش خطرناک گزارش شده است، خودداری شد.

۵) مسعود پدرام از اعضای شورای فعالان ملی- مذهبی که در بند ۳۵۰ زندان اوين دوران محکوميت خود را می گذراند، به دادسرای اوين احضار و اتهام جديدی به وی تفهيم و مجددا مورد بازجويی قرار گرفت.

۶) مقامات امنيتی اجازه ندادند تا پيکر يحيی صادق وزيری، آخرين وزير دادگستری دوران پهلوی در مقبره خانوادگی‌اش در سنندج دفن شود. همچنين برگزاری هر مراسمی برای يادبود وی در شهر سنندج ممنوع اعلام شد.

۷) ارژنگ داودی، زندانی سياسی تبعيد شده به زندان بندر عباس به سلول انفرادی منتقل شد.

۸) صفايی مقدم، مهدی قميشی، حسن دادخواه و ايرج زارع، چهار فعال سياسی به اداره اطلاعات استان خوزستان و شيرودی به حراست دانشگاه شهيد چمران اهواز احضار شدند و مورد بازجويی قرار گرفتند.

۹) خانواده فعالان سياسی و مدنی دگرانديش نيز از اذيت و آزار مأموران امنيتی در امان نبودند، از جمله: زهرا موسوی و نرگس موسوی، دو تن از دختران ميرحسين موسوی و محمد حسين کروبی، پسر مهدی کروبی برای چند ساعت بازداشت و مورد بازجويی قرار گرفتند و کامپيوترها و وسايل شخصی آنان ضبط شد. همچنين کوکب موسوی، دختر ديگر ميرحسين موسوی به دادسرای انقلاب احضار و بازجويی شد. سيد حسين شيرازی، فرزند آيت الله سيد صادق شيرازی نيز به دادسرای ويژه روحانيت احضار و بازجويی شد. از سوی ديگر پدر، مادر و برادر انور حسين پناهی، زندانی سياسی به اداره اطلاعات شهر قروه و محمد رستم نژاد، پدر دو جوان کشته شده مهابادی به نام های هوشيار و حسين به اداره اطلاعات مهاباد احضار و بازجويی شدند. همچنين مريم شيرينی از دراويش گنابادی و همسر امير اسلامی از سوی اداره اطلاعات تهران احضار شد.

۱۰) پنجمين کنگره حزب "اراده ملت" با دخالت پليس امنيت نيمه تمام ماند.

۱۱) امير محمد صومعه مقدم از دانشگاه اخراج شد.

ب- وضعيت فعالان فرهنگی، کتاب و مطبوعات، نويسندگان و روزنامه نگاران

۱) در اين ماه ۱۷ روزنامه نگار بازداشت شدند که چهار تن از آنان پس از چند روز با وثيقه آزاد شدند. بازداشت شدگان عبارتند از: فاطمه ساغرچی، ريحانه طباطبايی، مطهره شفيعی، اميلی امرايی، نسرين تخيری، صبا آذرپيک، نرگس جودکی، علی دهقان، ساسان آقايی، اکبر منتجبی، جواد دليری، ميلاد فدايی اصل، کيوان مهرگان، حسين ياغچی، سليمان محمدی، پژمان موسوی و پوريا عالمی.

۲) روئين عطوفت از فعالان حوزه نشر بازداشت شد.

۳) سايت تابناک مسدود شد.

۴) مصيب نعيمی، مديرمسؤول سابق روزنامه ايران از سوی هیأت منصفه دادگاه مطبوعات مجرم شناخته شد.

پ- ساير موارد نقض حقوق بشر

۱) در ماه بهمن تعداد ۱۹ نفراعدام شده اند: دادستان عمومی و انقلاب اروميه از اعدام يک نفر در ملاء عام خبر داد. اين مقام قضای اتهام اين فرد را قتل عنوان کرد. «ياسر- ک» در کرمان و در ملاء عام و «الف.ب» در شيراز اعدام شدند. رسانه های وابسته به دولت ايران اتهام اين افراد را تجاوز به عنف اعلام کردند. «ک.خ»، «ع.ن» و «ع.ح» در قزوين، «ع – م» و «ر-م» در اراک، «الله‌نظر ـ ش»، «رحمت‌الله ـ ش»، «عبدالله ـ ش»، «صالح ـ ح» و«نعمت‌الله ـ ش» در کرمان، «چ.ب.ق» در شاهرود و «محسن. ک» در اصفهان اعدام شدند. رسانه های وابسته به دولت ايران اتهام آنان حمل و نگهداری مواد مخدر اعلام کردند. فردی به نام علی در تهران اعدام شد. رسانه های وابسته به دولت ايران اتهام اين فرد را سرقت و قتل عنوان کردند. «ح.ع»، «م.و» و «ی.ف» در شيراز و در ملاء عام اعدام شدند. رسانه های وابسته به دولت ايران از جمله خبرگزاری ايسنا اتهام آنان را تجاوز به پسربچه ۱۴ ساله اعلام کردند.

۲) رييس شعبه دوم دادگاه انقلاب کرمان از محکوميت به اعدام ۸ نفر در کرمان خبر داد. اين مقام قضايی اتهام اين افراد را تهيه و توزيع مواد مخدر اعلام کرد. همچنين «غلامحسين خالدی» محيط‌بان منطقه حفاظت شده دنا به اتهام قتل يک شکارچی به اعدام محکوم شد. جمشيد، مرتضی، ابراهيم، فاطمه و مرتضی به اعدام محکوم شدند. رسانه های وابسته به دولت ايران اتهام اين افراد را قتل عنوان کردند. «علی .ش» و کريم به اعدام محکوم شدند. رسانه های وابسته به دولت ايران اتهام اين فرد را تجاوز به عنف اعلام کردند. حکم اعدام مه‌آفريد خسروی، بهزاد بهزادی، ايرج شجاعی و سعيد کيانی از سوی ديوان عالی کشور تأييد شد. رسانه های وابسته به دولت ايران اتهام آنان را افساد فی الارض اعلام کردند.

۳) دادستان دادسرای عمومی و انقلاب ساری از اجرای حکم قطع دست يک نفر در اين شهر خبر داد. اين مقام قضايی اتهام اين فرد را سرقت عنوان کرد.

بخش دوم – حقوق اقتصادی و اجتماعی

۱) وضعيت اقتصادی در ايران همچنان نامناسب گزارش می شود. بانک مرکزی ايران پيش‌بينی‌ کرده است که نرخ تورم در سال ۱۳۹۱ به ۳۲ درصد خواهد رسيد. اين در حالی است که سرپرست وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ايران گفته است که مردم امکان پرداخت هزينه در بخش دارو را ندارد.

۲) در خصوص وضعيت کارگران نيز می توان به موارد زير اشاره کرد: ۱۸۰ نفر از کارگران کارخانه فروآلياژ ازنا، ۵۳ نفر از نيروی کار مجتمع موقوفه متقين و تمام کارگران شرکت پيمان کاری جهاد نصر بيکار شدند. همچنين ۱۸۰۰ کارگر ساخت پل راه‌آهن فقط برای ۴ ماهه اول حقوق دريافت کرده اند و۸۷ هزار بازنشسته صنعت فولاد کشور سه ماه حقوق دريافت نکرده‌اند. از سوی ديگر شش ماه حقوق معوقۀ ۲۰۰ کارگر پيمانی و خدماتی اداره کل راه و شهرسازی کهگيلويه و بويراحمد و حقوق معوقه پنج هزار کارگر کارخانه گيتی پسند پرداخت نشده است و کارگران بيکار شده «قارچ سينا» بعد از گذشت دو سال، مطالبات خود را دريافت نکرده اند.

۳) شريف ساعد پناه و مظفر صالح نيا از اعضای هيات مديره اتحاديه آزاد کارگران ايران به دادگاه انقلاب سنندج احضار شدند. همچنين جعفر عظيم‌زاده و پروين محمدی، دو فعال کارگری به وزارت اطلاعات احضار و بازجويی شدند.

۴) اضافه کار ۴ ماه معلمان پرداخت نشده است.

بخش سوم- ميراث فرهنگی و محيط زيست

اخبار منتشر شده از ميراث فرهنگی و محيط زيست در بهمن ماه نيز همچنان نشان از نامناسب بودن وضعيت اين حوزه دارد.

۱) باغ اکولوژی نوشهر در معرض تخريب قرار گرفت. همچنين با عبور لوله های انتقال نفت از پارک ملی بمو، خطر تخريب اين پارک تشديد شد.

۲) مرمت سنگ‌های آرامگاه کورش با سيمان، منجر به رشد گلسنگ‌ها شده است. اين گلسنگ ها می‌تواند سنگ را تخريب کند.

خاتمه

در پايان اين گزارش ماهانه توجه مقام های مسئول جمهوری اسلامی ايران را به اين نکته جلب می کنم که ايجاد محدوديت برای اطلاع رسانی و ارتباط با رسانه ها، حتی رسانه هايی که خارج از ايران فعال هستند، مغاير با ضوابط بين المللی حقوق بشر است.

همچنين احترام به آزادی بيان ايجاب می کند تا خبرنگارانی که در اين ماه با اتهام همکاری با رسانه هايی که خارج از ايران فعال هستند، دستگير شده اند و نامشان در اين گزارش آمده است، فوراً و بدون قيد و شرط آزاد شوند.

شيرين عبادی

مدافع حقوق بشر و برنده جايزه صلح نوبل ۲۰۰۳

اول اسفند ۱۳۹۱

توضيح: علاقه مندان می توانند برای کسب اطلاعات بيشر در خصوص اين گزارش به سايت ها و خبرگزاری های زير مراجعه کنند: خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا)، خبرگزاری رسمی ايران (ايرنا)، خبرگزاری کار ايران (ايلنا)، خبرگزاری فارس، خبرگزاری مهر و باشگاه خبرنگاران جوان و سايت های کانون مدافعان حقوق بشر، جرس، الف، کميته گزارشگران حقوق بشر، ندای آزادی، بازتاب، هرانا، قانون، کلمه، محبت نيوز، سنی آنلاين، کمپين بين المللی حقوق بشر در ايران، مجذوبان نور، ملی- مذهبی، موکريان، ندای سبز آزادی، راديو زمانه، راديو فردا و بی بی سی.