جليلی: چه ۵ درصد چه ۲۰ درصد؛ غنیسازی را بر اساس نيازمان دنبال میکنيم
ايسنا ـ دبير شورای عالی امنيت ملی کشورمان پس از پايان مذاکرات آلماتی در قزاقستان در نشستی خبری گفت: دور بعدی مذاکرات ميان ايران و ۱+۵ ، در تاريخ ۱۶ و ۱۷ فروردين ماه در روزهای جمعه و شنبه در شهر آلماتی قزاقستان برگزار میشود.
تا رسيدن به نقطه مطلوب فاصله زيادی داريم نشست خبری جليلی پس از مذاکرات آلماتی
به گزارش خبرنگار اعزامی انرژی هسته يی خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا) به آلماتی، سعيد جليلی مذاکره کننده ارشد هسته يی در پايان دور دوم مذاکرات ايران و ۱+۵ در آلماتی قزاقستان در نشست خبری خود که ظهر امروز چهارشنبه برگزار شد، از دولت دوست قزاقستان به دليل ميزبانی مناسب از اجلاس تشکر و قدردانی کرد.
دبير شورای امنيت ملی کشورمان گفت: تا رسيدن به نقطه مطلوب فاصله زيادی داريم
وی گفت: برای ملت قزاقستان آرزوی موفقيت داريم و از آقای رييسجمهور نظربايف به خاطر توجه ويژه به اين گفتوگوها تشکر ويژه داريم.
جليلی ادامه داد: جمهوری اسلامی ايران ۹ ماه پيش در مسکو طرح جامعی برای گفتوگوها ارائه کرد اين طرح پنج محور برای همکاری داشت و اصول و اهداف گفتوگوها را تعيين کرده بود قرار شد اين طرح بررسی و به ما پاسخ داده شود. روز گذشته طرف مقابل در پاسخ به اين پيشنهاد ايران پيشنهاداتی را ارائه کرده که اين پيشنهادات ناظر بر برخی پيشنهادهای طرح پيشنهادی جمهوری اسلامی ايران بود.
وی افزود: برخی نکاتی که در اين پاسخ مطرح شده نسبت به آنچه در قبل مطرح میشد واقعبينانهتر بود و سعی شده بود که در برخی موارد به ديدگاه های ايران نزديک شود که اين را مثبت تلقی میکنيم؛ اگرچه تا رسيدن به نقطه مطلوب فاصله زيادی داريم.
۱۶ و ۱۷ فروردين دور بعدی مذاکرات ايران و ۱+۵ در آلماتی
دبير شورای عالی امنيت ملی کشورمان گفت: ۱+۵ پيشنهاد کرده است که برای شش ماه آينده گامهای ملموس اعتمادسازی متقابل برداشته شود و پيشنهادهايی نيز در اين زمينه ارائه شد.
جليلی در ادامه نشست خبری خود گفت: تاکيد جمهوری اسلامی ايران بر متوازن و هم زمان بودن گامها بود.
وی ادامه داد: اين پيشنهادات نبايد نافی حقوق جمهوری اسلامی باشد. در اين مبنا قرار شد جلسه کارشناسی در تاريخ ۲۸ اسفند در شهر استانبول برگزار شود و در تاريخ ۱۶ و ۱۷ فروردينماه جلسه سياسی ميان ايران با ۱+۵ مجددا در آلماتی برگزار شود. اين گفتوگوها را گامی مثبت میدانيم که میتواند با رويکرد سازنده و برداشته شدن گامهای متقابل تکميل شود.
جليلی در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره پيشرفتهای فنی ايران در برنامه هستهيی و روند مذاکرات در آينده گفت: تمام فعاليتهای هستهيی ايران در چارچوب معاهده انپیتی آژانس بينالمللی خواهد بود همچنان که بوده است. مسلما در اين زمينه ظرفيتهای خوب علمی که در کشور وجود دارد پيشرفتهای خوبی را در زمينههای هستهيی برای ما رقم زده است. ما امروز در زمينههای مختلف با اتکا به ظرفيتهای بومی و داخلی توانستهايم در زمينه انرژی صلحآميز هستهيی گامهای مهمی برداريم.
نزديک شدن ديدگاههای ۱+۵ به ايران را مثبت تلقی میکنيم
جليلی در پاسخ به پرسش خبرنگاری درباره مذاکرات و دنبال کردن مسير تحريم در کنار آن با بيان اينکه ايران همواره از گفتوگوها استقبال کرده، افزود: همواره گفتهايم آنچه که میتواند برای موفقيت همکاریها مفيد باشد میتواند در اين گفتوگوها دنبال شود و تنها راه آن اين است که با يک راهبرد مشخص و صريح طرفين وارد گفتوگو شوند.
مذاکرهکننده ارشد ايران اضافه کرد: آنچه که میتواند يک راهبرد صحيح باشد اين است که گفتوگو برای همکاری باشد راهبردهايی مانند اينکه بخواهند از ابزار فشار برای پيشرفت و موفقيتهای گفتوگوها استفاده کنند حتما بینتيجه و جواب خواهد بود ما اين را به صراحت گفتهايم و در همين گفتوگوها هم تاکيد کردهايم.
وی خاطرنشان کرد: در فاصله نشست مسکو تا نشست آلماتی و در ۹ ماه گذشته اين نگاه ايران خود را بيشتر نشان داد و واقعيتش را همه افکار عمومی جهان مشاهده کردهاند. کسانی که مدعی بودند تحريمهای فلجکننده را بر ملت ما تحميل کردهاند در اين هشت ماه بيشترين فشارها را به زعم خود عليه ملت ما اعمال کردند. شاهديم اين فشارها و رفتارها نه تنها برای آنها نتيجهای نداشته بلکه اراده ما را در ادامه مسيرمان محکمتر کرده است بنابراين بهترين راه تصحيح اين راهبرد و ورود به مسير جديد است.
جليلی تاکيد کرد: در اين دور از گفتوگو ها شاهد بوديم با وجود رفتارهايی که در هشت ماه گذشته داشتهاند آنها بودند که در نشست قزاقستان سعی کردند به ديدگاههای ما نزديک شوند که ما اين رفتار را مثبت تلقی میکنيم اگر اين نشانه تغيير راهبرد باشد و اينکه بخواهند واقعبينانه و بر مبنای راهبرد صحيح گفتوگوها را دنبال کنند تا همکاریها شکل گيرد میتواند نقطه عطف باشد.
رفتارهای خصمانه با ملت ايران کنار گذاشته شود
جليلی در خصوص ادعای برخی رسانههای غربی مبنی بر توقف غنیسازی ۲۰ درصدی از سوی ايران، گفت: يکی از بحثهايی که مطرح شد اين است که هر پيشنهادی که مطرح میشود چه برای شفافسازی و چه برای اعتمادسازی، بايد بر مبنای پذيرفته شدن حقوق جمهوری اسلامی ايران، حقوق هستهيی جمهوری اسلامی از جمله حق غنیسازی اورانيوم باشد.
دبير شورای عالی امنيت ملی کشورمان ادامه داد: در اين چارچوب موضوعات میتواند مورد گفتوگو قرار بگيرد. ما در مسکو هم پيشنهاد داديم. يکی از محورهای پيشنهادی ما در مسکو اين بوده است که جمهوری اسلامی ايران آمادگی دارد تا گامهايی را برای همکاری بردارد. يکی از گامهای همکاری اين بحث است که سه سال پيش در ژنو ۲ مطرح کرديم که برای راکتور اتمی تهران احتياج به سوخت ۲۰ درصد داريم، در آن زمان نداشتيم، اعلام کرديم که حاضريم برای همکاری اين سوخت را دريافت کنيم. متاسفانه آنها پاسخ مناسب را ندادند و خود ما اين سوخت را توليد کرديم.
جليلی تصريح کرد: لذا توليد سوخت ۲۰ درصد برای تامين نيازهای جمهوری اسلامی ايران حق مسلم ماست که طبق ان.پی.تی اين حق به ما داده شده است که اين کار را انجام دهيم. اينکه ما برای تامين نيازهای خود اين برنامه را داشته باشيم اما در يک برنامه همکاری با آنها باشيم اين میتواند در گفتوگوها مورد بحث قرار گيرد اما در يک نگاه اعتمادساز بايد اعتماد ملت ايران هم جلب شود.
وی ادامه داد: يکی از مهمترين بحثهايی که در جلب اعتماد ملت ايران وجود دارد اين است که رفتارهايی که خصمانه است و مقابله با ملت ايران است بايد کنار گذاشته شود.
۱+۵به اين نتيجه رسيد که رويکردش را تغيير دهد
دبير شورای عالی امنيت کشورمان در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره تحريمهای اعمالی عليه ايران گفت: با توجه به روندی که در طول هشت ماه گذشته ما شاهد بودهايم خود آنها اذعان داشتهاند هر آنچه که در امکانشان بوده عليه مردم ما به کار بردهاند. مقاومت مردم برای آنها نيز قابل توجه است. در هشت ماه گذشته جمهوری اسلامی ايران موفقيتهای بسياری زيادی داشته است.
جليلی در ادامه نشست خبری خود در آلماتی با اشاره به برگزاری اجلاس سران غيرمتعهدها در تهران در شهريورماه افزود: تهران در شهريورماه کانون يک تمرکز و جلسهای بينالمللی بود که بيش از ۱۲۰ کشور جهان در آن حضور پيدا کردند و حقوقی که در موضوع هستهيی جمهوری اسلامی ايران به عنوان رياست جنبش غيرمتعهدها دنبال میکند به اتفاق مورد تاييد و پيشيبانی آنها قرار گرفت. در واقع حقوق جمهوری اسلامی در موضوع هستهيی ايران از پيشيبانی اکثريت قاطع جامعه بينالمللی برخوردار است.
مذاکره کننده ارشد هسته يی ايران خاطر نشان کرد: همچنين ايران در زمينههای علمی و اقتصادی پيشرفتهايی داشته است. در سال ۲۰۱۲ خود آنها اعلام کردند که ما بالاترين رشد علمی را داشتهايم و در سال گذشته نيز توانستيم صادرات غيرنفتی و توليدات صنعتی را رشد دهيم.
وی در ادامه گفت: همچنين در سال گذشته شاخص بورس ايران ۶۲ درصد رشد داشته است و همه اين مسائل نشان میدهد حتی در زمينه اقتصادی فشارهايی که آنها بيان میکنند نتيجه ای برای آنها نداشته است.
جليلی با اشاره به برگزاری پرشکوه راهپيمايی ۲۲ بهمن توسط ملت ايران در سراسر کشور خاطر نشان کرد: در کمتر از يک ماه گذشته در ۲۲ بهمن ماه سالگرد پيروزی انقلاب اسلامی ايران مردم ايران با نشاطتر از گذشته و محکمتر از حقوق خود حمايت کردند. مجموع اين مسائل شرايطی جديدی را بايد برای آنها نشان دهد که به راهبرد جديد فکر کنند.
دبير شورای عالی امنيت ملی کشورمان در پاسخ به سوال ايسنا مبنی بر اين که واکنش شما به بستهای که تحريمها را از بانکها و تجارت طلا برمی دارد چيست؟ گفت: اگر ارزيابی از روند هشت ماه گذشته داشته باشند و همچنين از اينکه آنها از فشارهای اعمالی عليه ايران نتوانستند نتيجه مورد نظر را حاصل کنند که برعکس شد و باعث شد مردم ما از لحاط سياسی پرنشاطتر باشند و فعاليتهای موفقتری در زمينه اقتصادی داشته باشند را نيز ارزيابی کنند، اگر آنها واقعبنيانه نگاه کنند به آنها کمک خواهد کرد که در راهبرد صحيح حرکت کنند..
وی ادامه داد: امروز در پيشنهاداتی که آنها ارائه کردند اين پيشنهادات واقعبينانهتر و منطقیتر به نظر میرسيد من فکر میکنم اين نشان می دهد امروز بعد از اين همه فشارها آنها هستند که به اين نتيجه رسيدهاند که رويکرد خود را تغيير دهند.
در مذاکرات درخواست تعطيلی فردو مطرح نشد
جليلی در پاسخ به پرسش خبرنگاری درباره اين که غرب خواسته است غنیسازی اورانيوم در ايران کاهش يابد و يا برخی از سايتهای هستهيی بسته شوند نيز گفت: ما برای همکاریها همان طور که در مسکو مطرح کرديم ديدگاههای خود را گفتهايم آنها در نشست قزاقستان به پيشنهاد ما در مسکو نزديکتر شدند.
وی در ادامه نشست خبری اش در آلماتی افزود: ما غنی سازی خود را بسته به نيازمان ادامه میدهيم چه ۵ درصد و چه ۲۰ درصد، اما موضوع همکاری و در اين زمينه که بررسی کنيم همکاریها به چه صورت باشد، آنها امروز پس از ۸ ماه به اين نتيجه رسيدند که بايد گامهای واقع بينانهتری را برای نزديک شدن به ايران تعريف کنند.
خبرنگاری پرسيد آيا اين امکان وجود دارد که ايران سايت فردو را تعطيل کند، که جليلی گفت : سايت فردو يک سايت قانونی و کاملا شناخته شده برای آژانس است. زير نظر آژانس کار میکند. آژانس فعاليتهای آن را بررسی میکند و کاملا طبق ضوابط آژانس فعاليتهايش را انجام میدهد و بسته شدن آن هيچ توجيهی ندارد. اين درخواست را آنها هم نداشتند.
وی درباره انجام گفتوگوهای همزمان ايران با آژانس بينالمللی انرژی اتمی نيز گفت: آنچه که در تعاملات ايران با آژانس وجود دارد اين است که ايران به عنوان يک عضو انپیتی و آژانس شايد فعالترين و بيشترين همکاریها را با آژانس داشته که اين يک ادعای صرف نيست و شواهد آن وجود دارد. ما در چارچوب انپیتی و آژانس بيشترين همکاریها را داشتهايم چون از رفتار خودمان مطمئن هستيم و مشکلی با شفاف سازی نداريم اما اگر اين همکاریها بخواهد فراتر از اين بحثها باشد طبيعتا ايران برای خود چارچوبهايی دارد.
جليلی تاکيد کرد: حتما بايد در چارچوب همکاری اين گفتوگو ها شکل گيرد اين بحثی است که ما هم در گفتوگوها با آژانس مطرح کرديم و هم درمذاکرات با ۱+۵ .
۱+۵ هزينه ديگران را نپردازند
سعيد جليلی در ادامه نشست خبریاش با خبرنگاران در آلماتی در پاسخ به سوالی مبنی بر اين که رژيم صهيونيستی که خود دارنده سلاح هستهيی است اعلام کرده که در تماس نزديک با ۱+۵ است شما چه توصيهای به ۱+۵ داريد، گفت: توصيهای که ما به ۱+۵ داريم اين است که آنها هزينه ديگران را نپردازند.
وی ادامه داد: ما معتقديم آنچه که امروز ما در چارچوب گفتوگوها برای همکاری دنبال میکنيم برخی میخواهند با هزينه برخی کشورهای ۱+۵ و مجموعه آنها اهداف خود را دنبال کنند. شما میدانيد که رژيم صهيونيستی امروز خود اولين متهم در بحث سلاح هستهيی است بايد جامعه جهانی يک عزم جدی برای رسيدگی به سلاحهای رژيم صهيونيستی داشته باشد، اما نکته مهم اين است که اين رژيم علیرغم اين اتهامی که متوجه آن است که فراتر از اتهام هم است و امروز به اذعان خود آنها به اين سلاح دسترسی دارند، بايد به جامعه جهانی پاسخ دهند و جامعهی جهانی نيز بايد عزم جدی داشته باشد و هم مجامع بينالمللی و هم آژانس انرژی اتمی برای خلع سلاح اين رژيم و جلوگيری از اشاعه اين سلاحها. آنها بايد بررسی کنند که چه کسی اين سلاحها را در اختيار آنها قرار داده است علاوه بر آن جامعه جهانی بايد توجه داشته باشد که رژيم صهيونيستی نخواهد برای اهداف نامشروع خود از بقيه هزينه کند اين توصيه ما به آنها است.
دبير شورای عالی امنيت ملی کشورمان در پاسخ به سوالی مبنی بر اين که شما گفتيد پيشرفتهايی حاصل شده و از طرفی هم به تحريمها اشاره کرديد و گفتيد که بیاثر است، به نظر شما راهحلهای بهتر چه میتواند باشد و آيا در بحث پيشرفت فکر میکنيد که در مذاکراتی که طی اين چند ماه انجام شده و يا مذاکرات آتی اين پيشرفت به چه صورت است، بيان کرد: آنها به هر حال در اين ۸ ماه به اين نکته توجه پيدا کردند که بايد اعتماد ملت ايران را جلب کنند اين مساله خود مثبت است. يکی از بحثهای مهم در بحث اعتماد سازی اين است که آنها بايد متقابلا رفتارهايی داشته باشند که اعتماد ملت ما را جلب کند. تحريمها يکی از اين بحثها است. البته آنها اشارهای به اين بحث داشتند.
وی ادامه داد: نکتهای که در اين ميان وجود دارد اين است که اين گامها را چگونه میخواهيم برداريم. ما معتقديم ما آمادگی داريم و اين مساله را نيز در گفت و گوها بيان کرديم که آنچه بايد در اين مسيری که دنبال میکنيم برداشته شود میتواند گامهای بلند باشد. اما میتوانيم از گامهای کوچک هم شروع کنيم. آنها در اين بحث گامهايی را اشاره داشتند و ما گفتيم که اين گامها بايد متوازن باشند. يعنی اگر رفع تحريمهايی که ما میگوييم بايد انجام شود تا اعتماد ملت ايران جلب شود؛ اگر چه نفس ورود آنها به اين مسير رفع تحريمها گام مثبتی است اما بايد با يک توازن جدی همراه باشد.
جليلی گفت: در بحث کارشناسی هم قرار شد بر اين مساله بحث شود که مشخص شود اين گامها چگونه میتواند متوازن باشد.
دبير شورای عالی امنيت ملی کشورمان در پاسخ به سوالی مبنی بر اين که همانطور که میدانيد همزمان با مذاکرات پيشرفتهايی در سوريه حاصل شده و دشمنان سوری و ترورسيتها عقب نشينی کردند. تاثير اين تحولها بر پيشرفتهای جمهوری اسلامی ايران در مذاکرات آلماتی را تا چه اندازه میدانيد؟ بيان کرد: همانطور که میدانيد در گفت و گوهای استانبول، بغداد و مسکو يکی از پيشنهادهای ما اين بود که در کنار بحثهای هستهيی بحثهای غيرهستهيی نيز مطرح شود از جمله اين که همکاری و گفتوگو برای همکاری برای مسائل منطقهای مطرح شود که يکی از پيشنهادها بحث سوريه و بحرين بوده است.
وی ادامه داد: سال گذشته در گفت و گوهای استانبول اين مساله را مطرح کرديم که مسيری که برخی کشورها و برخی قدرتها در سوريه دنبال میکنند يک مسير غير دموکراتيک و غلط است و مسيری است که مجال را برای فعاليتهای تروريستی فراهم میکند و اينها مورد پذيرش جامعه جهانی نيست.
جليلی گفت: اين ديدگاههايی که ما به صراحت بيان کرديم متاسفانه در رفتار ديديم که برخی همان مسير را دنبال کردند. يعنی رفتارهايی را داشتند همانند حمايت از ترويستها، کشتار مردم بیگناه و انفجارهايی که انجام میشد و ارسال سلاح که همه اينها خلاف آن مسير صحيح بود و پاسخ صحيحی برای حتی مطالبات مردم سوريه و نظام سوريه نبود.
وی تاکيد کرد: ما از اول برای سوريه گفتيم که راه حل سوريه يک کلمه بيشتر نيست و آن دموکراسی است. همه بايد به ساز و کارهای دموکراسی تن بدهند و زمينه را فراهم کنند تا خود مردم سوريه در يک ساز و کار داخلی در يک انتخابات آنچه را که میخواهند انتخاب کنند.
دبير شورای عالی امنيت ملی کشورمان ادامه داد: متاسفانه برخی خلاف اين مسير را رفتند و همانطور که گفتم از تروريستها حمايت کردند و به ارسال سلاح پرداختند . امروز خود آنها به اين نتيجه رسيدند که اين مسير غلط بوده است. يعنی واقعيت ميدان در سوريه نشان داد نظری که جمهوری اسلامی ايران از ابتدا بيان کرد يک نظر درست بوده است و امروز واقعيت ميدان و صحنه سوريه هم اين را به آنها نشان داده است.
غنیسازی را حق خود میدانيم
مذاکرهکننده ارشد هستهيی ايران در پاسخ به پرسش خبرنگاری درباره اينکه جزئيات پيشنهاد ايران به ۱+۵ در آلماتی چه بود و آيا اين پيشنهاد مورد استقبال طرف مقابل قرار گرفت؟ گفت: پيشنهاد ايران در مسکو بيان شده بود که رسانهای شد و بر روی اينترنت نيز قرار گرفت، شامل پنج محور بود که مهمترين محور آن اين است که حق غنیسازی اورانيوم ايران به عنوان يک حق قانونی بايد مورد احترام قرار گيرد و به رسميت شناخته شود، همچنانکه ما مخالفت خود را با سلاحهای کشتار جمعی به جد بيان میکنيم.
جليلی در ادامه نشست خبریاش در آلماتی، اضافه کرد: همچنين پيشنهادهايی برای همکاریهای متقابل در زمينههای اعتمادسازی و شفافسازی و همکاریهای متعارف هستهيی و همچنين همکاریهای منطقهای بيان کرديم. نکته مثبت آنها در هشت ماه گذشته که موضوع را بررسی کردند اين بود که يک گام به پيشنهادهای ايران نزديک شدند.
دبير شورای عالی امنيت ملی کشورمان ادامه داد: آنها سعی کردند به پيشنهادهای ايران نزديک شوند که اين نگاه واقعبيانه است که آن را مثبت تلقی میکنيم.
وی توضيح داد: پيشنهادی که ارائه داديم همان مجموعه پيشنهادات مسکو بود و اينکه چگونه میشود اين پيشنهادات را اجرايی کرد. جديد بودن پيشنهادات ما اين بود که درباره سازوکار اجرايی شدن آنها هم پيشنهادهايی ارائه کردهايم.
خبرنگار ديگری پرسيد شما تاکيد کرديد که ايران حق غنیسازی اورانيوم را دارد آيا راجع به درصد غنیسازی اورانيوم نيز با توجه به مجموع شرايط تحريمها عليه ايران نيز صحبتهايی شد، آيا زمان اين نيست که ايران سازشی با جامعه جهانی انجام دهد؟
جليلی پاسخ داد: حق غنیسازی، حق پذيرفته شده و شناخته شده برای همه اعضای ان.پی.تی است. ما نيز اين را حق خود میدانيم. ما اين حق را برای نيازهای خود اعمال میکنيم، ما هر آنچه که نياز داشته باشيم انجام خواهيم داد چه پنج درصد و چه بيست درصد زيرا اين نياز ما است که بايد آن را دنبال کنيم و برطرف نماييم.
مذاکرهکننده ارشد هستهيی ايران ادامه داد: زمانی که اورانيوم غنیشده بيست درصد را نداشتيم به همه دنيا آن را از طريق آژانس و حتی ۱+۵ اعلام کرديم زيرا آنچه که برای ما مهم بود اين بود که بتوانيم سوخت ۲۰ درصد را برای مصارف دارويی داشته باشيم اما آنها اين سوخت را به ما ندادند و ما آن را تامين کرديم و آن را حق خود میدانستيم و امروز نيز حق خود میدانيم که اين غنیسازی را انجام دهيم.
وی ادامه داد: اعمال اين حق ما که چگونه آن را دنبال کنيم مبتنی بر نيازهای ما است. مادامی که نيازهايی داشته باشيم اين حق را اعمال میکنيم و در اين چارچوب غنیسازی انجام میشود.
جليلی درباره واکنش غرب به تصميم غنیسازی ايران نيز گفت: در اين دوره از مذاکرات واکنشها واقعبينانهتر بود. آنها سعی کرده بودند به ديدگاههای ما نزديک شوند اما همانطور که در بيانيه ايران نيز مطرح شده است اين واکنش هنوز با نقطه مطلوب فاصله دارد اما در همين حد نيز گام مثبتی بوده است که آنها پيشنهادهايی برای شناخته شدن حق ما داشتند و يا اينکه پيشنهادهای آنها نافی حق ما نباشد و از سوی ديگر گامهايی برای رفع نگرانیهای ما از جمله رفع تحريمها بردارند.
مذاکرهکننده ارشد هستهيی ايران در پايان گفت: اين اقدامات از جانب ما يک گام مثبت تلقی میشود اما در حد خودش.
به گزارش ايسنا بخش اول سخنان سعيد جليلی بيانيه مکتوب ايران بود که از سوی وی قرائت شد.