سازمان های حقوق بشر: مأموریت گزارشگر ویژه حقوق بشر در ایران را تمدید کنید

۱۰ مارس ۲۰۱۳ (۲۰ اسفند ۱۳۹۱) ـ به گزارش جامعه دفاع از حقوق بشر در ايران (فدراسيون بين المللی جامعه های حقوق بشر)، در روز ۷ مارس ۲۰۱۳ (۱۷ اسفند ۱۳۹۱)، چندين سازمان بين‌المللی و ايرانی حقوق بشری با ارسال نامه‌ای به هیأت‌های نمايندگی دايمی کشورهای عضو شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو از آن‌ها خواستند در نشست روز ۲۱ يا ۲۲ مارس خود مأموريت گزارشگر ويژه وضعيت حقوق بشر در ايران را تمديد کنند و نيز براساس قطعنامه‌های مجمع عمومی سازمان ملل و نتيجه‌گيری‌های گزارش‌های اخير دبيرکل و گزارشگر ويژه قطعنامه‌ای در محکوميت نقضِ نظام‌مند حقوق بشر در ايران به تصويب برسانند.

عفو بین‌الملل، مجمع آسیایی حقوق بشر و توسعه، موسسه مطالعات حقوق بشر قاهره، اتحاد جهانی مشارکت شهروندان، ابتکار حقوق بشر مشترک المنافع، کنکتاس دیریتوس هومانوس (ارتباط با حقوق بشر)، مدافعان حقوق بشر در شرق و شاخ افریقا، ابتکار حقوق فردی در مصر، آزادی از شکنجه، دیده‌بان حقوق بشر، کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران، فدراسیون بین المللی جامعه های حقوق بشر، سرویس بین المللی حقوق بشر، جامعه دفاع از حقوق بشر در ایران، اتحاد برای ایران، شبکه مدافعان حقوق بشر غرب افریقا، و سازمان جهانی ضد شکنجه این نامه را امضا کردند.

سازمان‌های امضا کننده اعلام کردند که دولت ایران حاضر به همکاری با گزارشگر ویژه سازمان ملل نیست و به این دلیل شورای حقوق بشر به ویژه در آستانه انتخابات ریاست جمهوری در خرداد 1392 باید خواهان پایان یافتن نقض حقوق بشر در ایران شود و به نظارت دقیق بر وضعیت حقوق بشر در این کشور ادامه دهد.

گزیده ای از نکات نامه:

- گزارشگر ویژه در گزارش خود به نشست 67 مجمع عمومی سازمان ملل به موارد شکنجه روانی و جسمانی، شوک الکتریکی، تجاوز، محاکمه های ناعادلانه، تبعید و ممنوعیت از مسافرت به خارج از کشور ـ که ناشی از تناقض‌های قانونی، پایبند نبودن به حاکمیت قانون و معافیت گسترده از مجازات است ـ اشاره کرده است (1).

- گزارشگر ویژه، با وجود اینکه از ورود به ایران محروم است، در فاصله فوریه تا ژوئن 2012، 124 مورد را پیگیری و با 99 نفر گفت‌وگو کرده است. او از سپتامبر تا دسامبر 2012 با 169 نفر در داخل و خارج از ایران مصاحبه کرده است.

- ایران درخواست هشت گزارشگر موضوعی ویژه سازمان ملل را برای دیدار از کشور نادیده گرفته است.

- از زمان تصویب قطعنامه قبلی در شورای حقوق بشر، گزارشگران ویژه این شورا در 11 مورد بیانیه‌های عمومی در محکومیت نقض حقوق بشر در ایران منتشر کرده‌اند.

- نقض حقوق بشر در ایران محدودیت شدید بر آزادی بیان، سرکوب ادامه دار مدافعان حقوق بشر و فعالان، استفاده گسترده از مجازات اعدام، شکنجه، قطع عضو، خشونت و تبعیض علیه زنان و اقلیت‌ها را در بر می‌گیرد.

- آزادی بیان، تشکل و اطلاعات به شدت محدود شده است. قانون جرایم رایانه‌ای شرکت‌های تامین خدمات اینترنتی را وادار می‌کند جزئیات استفاده از اینترنت و اطلاعات شخصی کاربران را نگهداری کنند، وبگاه های مختلف را به طور منظم فیلتر نمایند، از سرعت اینترنت بکاهند و بر روی برنامه‌های ماهواره‌ای خارجی پارازیت بفرستند.

- منصوره بهکیش، از حامیان مادران عزادار، به اتهام تبلیغ علیه نظام در تیر ماه 1391 به سه سال و نیم حبس تعلیقی به شش ماه حبس تعزیری محکوم شده است. روزنامه‌نگار ژیلا بنی یعقوب در شهریور 1391 به اتهام تبلیغ علیه نظام و اهانت به رییس جمهور برای گذراندن یک سال حبس به زندان رفته است. او به 30 سال محرومیت از روزنامه نگاری محکوم شده است. ده‌ها روزنامه نگار و وبلاگ نگار در زندان‌های ایران به سر می‌برند.

- در پی مرگ ستار بهشتی، وبلاگ نگار، در زندان در آبان 1391 که به اعتراض بین‌المللی و داخلی منجر شد، یک کمیسیون مجلس اعلام کرد که تحقیقات در جریان است. اما هنوز نشانه‌ای از رسیدگی به این پرونده در دادگاه‌های ایران به چشم نمی‌خورد. در مهرماه 1391، دکتر مهدی خزعلی، وبلاگ نگار و از منتقدان دولت، به‌دلایل ناروشن دستگیر شد. با وجود دستور قاضی به سپردن وثیقه برای او، مسئولان تاکنون از آزادی او جلوگیری کرده‌اند. او در اعتراض به بازداشت خود در اعتصاب غذا به سر می‌برد و گفته می‌شود بیمار شده است.

- در بهمن 1391، گروهی از کارشناسان مستقل حقوق بشر سازمان ملل دستگیری 17 روزنامه‌نگار مستقل و ادامه حبس 40 روزنامه‌نگار دیگر را محکوم کردند (2). دو نامزد انتخابات ریاست جمهوری، مهدی کروبی و میرحسین موسوی و همسر او زهرا رهنورد از بهمن 1389 بدون اتهام در حبس خودسرانه خانگی به سر می‌برند (3).

- عبدالفتاح سلطانی به خاطر تأسیس کانون مدافعان حقوق بشر به 13 سال زندان و 10 سال محرومیت از اشتغال به حرفه وکالت محکوم شده است (4). محمدعلی دادخواه به خاطر مصاحبه با رسانه های خارجی و عضویت در کانون مدافعان حقوق بشر به 9 سال زندان و 10 سال محرومیت از اشتغال به حرفه و تدریس محکوم شده است. نسرین ستوده از شهریور 1389 در حبس به سر می‌برد، چند بار به سلول انفرادی منتقل شده و از ملاقات منظم با خانواده‌اش محروم بوده است. او نیز به شش سال زندان و 10 سال محرومیت از وکالت محکوم شده است. محمد سیف زاده محکومیت دو سال زندان را می‌گذراند و به شش سال زندان دیگر محکوم شده است. محمد صدیق کبودوند، رئیس سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان، محکومیت 11 سال زندان را می‌گذراند.

- به گزارش عفو بین‌الملل، مسئولان ایرانی در سال 2011 بیش از 600 نفر و در سال 2012 بیش از 500 نفر را اعدام کردند. در سال 2012، 55 اعدام در انظار عمومی، در میدان‌های اصلی شهرها و ورزشگاه‌ها انجام شد (5). علاوه بر قتل، تجاوز و جاسوسی، تکرار محکومیت به خاطر مصرف نوشیدنی الکلی، زنا، لواط، قاچاق و نگهداری مواد مخدر، جرایم اقتصادی و امنیتی نیز مستوجب مجازات اعدام هستند.

- ايران در اعدام مجرمان نوجوان مقام اول جهان را داراست و بر اساس قوانين، مجازات اعدام در مورد دختران در سن ۹ سالگی و پسران در سن ۱۵ سالگی قابل اجرا است. در اواخر سال ۲۰۱۲، بيش از ۱۰۰ مجرم نوجوان محکوم به اعدام بودند. گزارشگر ويژه در ژوئن ۲۰۱۲، در اطلاعيه‌ای توجه را به محکوميت دو مرد به اعدام به خاطر مصرف نوشيدنی الکلی در بار سوم جلب کرد.

- قوه قضاييه در اين سال موارد رو به افزايشی از مجازات‌های ظالمانه و غيرانسانی مثل قطع عضو را در انظار عمومی اجرا کرد. در تاريخ ۲۳ آبان ۱۳۹۱ ، چهار انگشت دو نفر به اتهام دزدی در استان يزد در انظار عمومی قطع شد (۶). در تاريخ ۵ بهمن، مقامات انگشتان يک مجرم ۲۹ ساله را در شهر شيراز قطع کردند (۷).

- زنان ايران با تبعيض قانونی در قانون اساسی، قانون مجازات و قانون مدنی، امور شخصی مربوط به ازدواج، طلاق، وراثت و حضانت فرزند روبرو هستند. چندين دانشگاه دانشجويان دختر را از حضور در تعدادی از رشته ها محروم کردند.

- روحانيون معترض شيعه و شيعيان پيرو گروه های غيررسمی و اقليت های مسلمان، شامل اهل سنت، از تبعيض در زمينه مشارکت سياسی و اشتغال رنج می برند. پيروان آيين بهايی، دراويش و اعضای کليساهای خانگی مسيحيان از آزادی دين برخوردار نيستند. فعاليت های فرهنگی اقليت های ترک زبان آذربايجانی، کرُد، عرب و بلوچ محدود شده است. نيروهای امنيتی از سال ۲۰۱۱ ده ها فعال عرب ايرانی را در خوزستان بازداشت، شکنجه و اعدام کرده اند. در دی و بهمن ۱۳۹۱، چندين بلوچ اعدام شدند و تعدادی زندانی سياسی کُرد در حال حاضر با حکم اعدام روبرو هستند.

- تمديد ماموريت گزارشگر ويژه شورای حقوق بشر به مسئولان ايران اين پيام را خواهد داد که بايد به نقض حقوق بشر پايان دهند و به تعهدات بين المللی خود عمل کنند.

جامعه دفاع از حقوق بشر در ايران
(عضو فدراسيون بين المللی جامعه های حقوق بشر)
lddhi@fidh.org

------------------------------------------------------------------------------------------------

منابع مورد اشاره در نامه:

(1) گزارش گزارشگر ویژه به سازمان ملل در سپتامبر 2012:

http://daccess-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/GEN/N12/508/13/PDF/N1250813.pdf?OpenElement

(2) بیانیه کارشناسان سازمان ملل در محکومیت بازداشت روزنامه نگاران:

http://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=12967&LangID=E

(3) نظر گروه تحقیق حبس های خودسرانه:

http://daccess-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/GEN/G12/183/28/PDF/G1218328.pdf?OpenElement

(4) در باره عبدالفتاح سلطانی:

http://www.fidh.org/IRAN-United-Nations-Working-Group-12849

(5) بیانیه دفتر حقوق بشر سازمان ملل در محکومیت اعدام نوجوان ایرانی:

http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=43980&#.USuRU47nsoR

(6) قطع چهار انگشت دو نفر در ایران: http://www.iranhumanrights.org/2012/11/amputation_yazd/

(7) دستگاه قطع عضو: در اینجا http://www.iranhumanrights.org/2013/02/photo_3/

و در منبع اصلی خبرگزاری ایسنا http://fars.isna.ir/Default.aspx?NSID=5&SSLID=46&NID=23776