مناظره سه ساعته نمايندگان امور زنان نامزدهای رياست‌جمهوری

مناظره سه ساعته نمايندگان امور زنان نامزدهای رياست‌جمهوری با حضور نمايندگان سعيد جليلی، غلامعلی حداد‌عادل، محسن رضايی، محمدرضا عارف و محمدباقر قاليباف برگزار شد.

روزنامه بهار ـ مناظره سه ساعته نمايندگان امور بانوان نامزدهای رياست‌جمهوری به همت پايگاه تحليلی- خبری مهرخانه، پيش از ظهر شنبه در محل سالن فرهنگ دانشگاه الزهرا(س) و با حضور نمايندگان امور بانوان سعيد جليلی، غلامعلی حداد‌عادل، محسن رضايی، محمدرضا عارف و محمدباقر قاليباف برگزار شد. به گزارش مهرخانه، در ابتدای اين نشست نمايندگان نامزدها در پاسخ به اين سوال که مهم‌ترين مسئله زنان درحال حاضر چيست؟ به تبيين ديدگاه‌های نامزدهای خود در اين زمينه پرداختند.

نماينده سعيد جليلی: تعريف‌نشدن خانه‌داری
در قالب يک شغل
فرشته روح‌افزا، نماينده امور بانوان سعيد جليلی، در اين‌باره اظهار داشت: مهم‌ترين مسئله بحث توجه به خانواده است و بايد آن را در اشتغال زنان، مشکلات زنان خانه‌دار و توجه به فرزندان لحاظ کرد. وی تعريف نشدن خانه‌داری در قالب يک شغل را به عنوان مسئله ديگر عنوان کرد و گفت: هنوز خانه‌داری به عنوان يک شغل تعريف نشده است؛ علاوه‌بر اين‌که اگر بسترهای مناسب در زمينه اشتغال زنان و نيز فرزندآوری فراهم نشود، اهتمام به فرزندآوری کاهش پيدا می‌کند. به گفته روح‌افزا، قطعا در دوره رياست‌جمهوری سعيد جليلی بيمه زنان خانه‌دار از برنامه‌های اساسی خواهد بود.

نماينده غلامعلی حدادعادل: وجود افراط و تفريط
در مباحث مربوط به زنان
پس از آن معصومه طاهری، نماينده امور بانوان دکتر حدادعادل به بيان مسائل زنان پرداخت و گفت: پيش از انقلاب دو نگاه فمينيسيتی و تحقيرآميز به زن وجود داشت، ولی با پيروزی انقلاب، امام‌خمينی(ره) نگاه سومی را به جهانيان عرضه کردند که در آن بر حضور اجتماعی زنان در چارچوب اسلام و بدون نگاه‌های تحقير‌آميز تاکيد داشت. وی وجود افراط و تفريط در مباحث مربوط به زنان را به عنوان مشکل اصلی اين حوزه معرفی کرد و ادامه داد: ما هنوز به يک نگاه درست از زن نرسيده‌ايم؛ در دوره اصلاحات حضور اجتماعی زنان پررنگ شد و به نوعی با افراط در مسئله زن مواجه شديم و در دوره اصولگرا لوايح زيادی برای زنان در نظر گرفته شد که متاسفانه مجال قانونگذاری برای آن‌ها فراهم نشده و در واقع با تفريط در اين حوزه مواجه شديم.

نماينده محسن رضايی: زمان اشتغال زنان بايد نصف مردان باشد
در ادامه نشست اميد علی زمانی، نماينده محسن رضايی به پاسخ اين پرسش پرداخت و گفت: دکتر رضايی معتقد به احيای هويت و شخصيت زنان ايران طبق مکتب تشيع، ديدگاه امام‌خمينی(ره) و بيانات رهبر انقلاب است. طبق اسلام، زن و مرد در حقوق انسانی برابرند و هيچ تفاوتی از اين لحاظ بين زن و مرد وجود ندارد و زن حق تعيين سرنوشت خود را دارد.

نماينده محمدرضا عارف: لازم است يک استراتژی کلی را پيگيری کنيم
پس از آن زهره عالی‌پور، نماينده محمدرضا عارف به بيان ديدگاه‌های نامزد خود در اين زمينه پرداخت و اظهار داشت: در بخشی از حوزه‌های زنان بيشتر و در بعضی، کمتر پيگيری شده است. اين در حالی است که لازم است يک استراتژی کلی را پيگيری کنيم. براساس فرمايش‌های مقام رهبری موضوع زنان فراتر از مشکلات حوزه خانواده است و اکنون بايد فرصت را برای حل مسائل و مشکلات زنان در ساير حوزه‌ها مغتنم بشماريم.

زنان بايد از حقوقشان مطلع باشند
وی مسائل قضايی- حقوقی را به عنوان مسئله ديگر عنوان کرد و گفت: امنيت و ظلم به زنان در خانه از جمله مباحثی است که به مسئله تبديل شده و بايد چاره‌ای برای آن انديشيد. زنان بايد از حقوقشان مطلع باشند و امکان دادرسی همراه با عدالت و پيگيری حقوقشان در محاکم قضايی در استان‌ها و شهرها فراهم باشد. عالی‌پور ابراز داشت: ارتقای بهره‌وری و سرمايه نيروی انسانی نيز ازجمله مسائلی است که بايد مورد توجه قرار گيرد و از آنجا که ما سند ۱۴۰۴ را پيش‌رو داريم، بايد توانايی زنان مورد توجه قرار گيرد و لازم است توانايی زنان شناسايی و برای استفاده از اين قابليت‌ها برنامه‌ريزی شود. نمی‌شود که بدون توجه به نقش زنان به سند چشم‌انداز جامه عمل پوشانيد.

مشارکت مردم به‌ويژه زنان در دستور کار قرار گيرد
وی توجه به مشارکت فرهنگی، اجتماعی و سياسی را به عنوان مسئله بعد عنوان کرد و گفت: از نگاه دکتر عارف، مشارکت مردم به‌ويژه زنان بايد در دستور کار قرار گيرد. بنابراين، لازم است چگونگی تحقق اين مشارکت در عرصه‌های مختلف مانند عرصه سياست تبيين و نسبت به آن برنامه‌ريزی شود. نماينده محمدرضا عارف تصريح کرد: توانمندی اقتصادی زنان، ديگر موضوعی است که بايد در برنامه‌ريزی‌ها مورد توجه قرار گيرد و متاسفانه فضای ارتقای توانمندی اقتصادی زنان در حال حاضر مطلوب نيست و براساس آخرين گزارش بانک جهانی در حوزه کسب و کار در سال‌۲۰۱۳، رتبه ايران در حوزه کسب و کار ۱۴۵ از ۱۸۵ است و اين رقم حکايت از شرايط مطلوبی ندارد و البته اگر به جايگاه زنان در حوزه کسب و کار توجه کنيم، رتبه ما از ۱۴۵ به ۱۶۵ افول می‌يابد. پس از آن نمايندگان نامزدهای رياست‌جمهوری به بيان برنامه‌های نامزد مورد نظر در حوزه زن و خانواده جهت رفع مسائل زنان که پيش از اين برشمردند، پرداختند.

نماينده غلامعلی حداد‌عادل: توازن در بحث اشتغال زنان
طاهری در اين‌باره اظهار داشت: دکتر حدادعادل توجه خاصی به بحث ازدواج دارد و معتقد است بايد در اين زمينه تغيير ديدگاه صورت گيرد. وی ادامه داد: با توجه به تبليغات سازمان بهداشت جهانی و اجرای بعضی سياست‌ها، بيشترين کاهش نرخ جمعيت را در جهان داشته‌ايم و اين خطرناک است؛ زيرا در صورت تداوم روند موجود در ۹۰-۸۰ سال آينده هرم سنی بر‌هم‌می‌خورد و همين امر موجب نياز ما به مهاجران می‌شود. اما برای ۱۵-۱۰ سال آينده فرصت داريم تا جوانان در سن باروری اين وضعيت را تغيير دهند.

نماينده محسن رضايی: احيای حقوق زن در تمام شئون
زمانی، نماينده محسن رضايی نيز در اين زمينه ابراز داشت: برنامه دولت آقای رضايی را افراد خبره‌ای تدوين کرده‌اند و از جمله اين برنامه‌ها احيای حقوق زن در تمام شئون خاص زنان است. در زمينه رعايت حقوق زنان و احيای آن، کتاب‌های فراوانی منتشر و حرف‌‌های زيادی گفته شده است؛ ولی در عمل اقدامی که در خور شأن زنان باشد، صورت نگرفته است. زنان با ايثار و گذشت خود بسياری از موارد را رعايت می‌کنند.

نماينده محمدرضا عارف: امنيت و دسترسی زنان
به دادرسی عادلانه با بازنگری در قوانين و مقررات
عالی‌پور نيز در اين زمينه اظهار داشت: بايد عرض کنم بسيار متاسفم که وقتی بناست از حقوق و هويت انسانی زنان صحبت کنيم بازهم به زنان تنها به عنوان يک جنس و جنسيت متفاوت می‌پردازيم. اما در باب اين سوال معتقديم که بايد در چارچوب قانون اساسی گام برداريم. در دولت آقای عارف، امنيت و دسترسی زنان به دادرسی عادلانه با بازنگری در قوانين و مقررات تامين خواهد شد و در اين‌باره يک برنامه جامع رفع خشونت عليه زنان طبق بيانات رهبر انقلاب تدوين خواهد شد. وی توانمندسازی زنان و مشارکت و حمايت از سازمان‌های مردم نهاد حوزه زنان را به عنوان برنامه‌ای مهم در دولت دکتر عارف معرفی کرد و ادامه داد: توجه به ظرفيت سازمان‌های مردم نهاد زنان برای بهبود وضع موجود، از مهم‌ترين برنامه‌های ما محسوب می‌شود و ارتقای سرمايه نيروی انسانی و تعريف خانه‌داری به يک شغل و حمايت از زنان خانه‌دار و محاسبه سهم کار ايشان در توليد ناخالص ملی در برنامه‌های دکتر عارف ديده شده است. نماينده عارف، در امور بانوان به مشارکت سياسی و اجتماعی زنان اشاره و تصريح کرد: مشارکت اجتماعی، فرهنگی و سياسی زنان از اهميت زيادی برخوردار است. در زمينه شايسته سالاری زنان نيز با موانع بسياری در عرصه مديريت و بازار خصوصی روبه‌رو هستيم که بعضی از اين موانع اقتصادی، اجتماعی و حتی سياسی است. بنابراين، لازم است توانمندسازی زنان، رفع تبعيض‌های جنسيتی و اجرای برنامه شايسته سالاری مدنظر قرار گيرد.

افزايش فرصت سرمايه‌گذاری برای زنان
وی توسعه تعاونی‌های زنان را به عنوان برنامه ديگر معرفی کرد و اظهار داشت: افزايش فرصت سرمايه‌گذاری برای زنان و توسعه تعاونی‌ها خصوصا برای فارغ‌التحصيلان از جمله اموری است که بايد دنبال کنيم. همچنين به دنبال تحقق حقوق بنيادين کار برای زنان هستيم.
پاسخ نماينده محمدرضا عارف به نماينده سعيد جليلی: ما با استفاده از فقه پويا توانستيم مهريه را به نرخ روز محاسبه کنيم
پس از آن نماينده محمدرضا عارف به نقدهای وارد شده پاسخ داد و اظهار داشت: ما با استفاده از فقه پويا توانستيم مهريه را به نرخ روز محاسبه کنيم و باب اصلاح احکام با توجه به تحولات روز، بسته نيست و طبق مضمون فرمايش‌های مقام معظم رهبری در فقه آمده که اگر فقيهان پس از بررسی متوجه شوند که حکمی اشتباه است، می‌توانند آن را اصلاح کنند.

هيچ کشوری بدون توجه به نقش فعال زنان، نمی‌تواند برنامه‌های توسعه را اجرا کند
عالی‌پور ادامه داد: من در صحبت‌هايم ‌بحث جنسيت را از جهت تفاوت دو واژه sex و gender مطرح کردم و معتقد هستم که زن به عنوان يک انسان، توانايی‌‌ها و استعدادهايی دارد و براساس اين توانايی‌ها، مسئوليت‌هايی را در جامعه برعهده می‌گيرد و مسئول امور خانه نيز هست و بايد به اين نقش زن توجه شود. ما به يک خانواده مشارکتی در همه امور مديريتی زندگی و خانواده نياز داريم و بايد بدانيم که هيچ کشور و دولتی بدون توجه به نقش فعال زنان، نمی‌تواند برنامه‌های توسعه را اجرا کند.
پس از آن سوالی درباره حضور ۶۰درصدی دختران در دانشگاه و حذف جنسيتی در بعضی رشته‌های دانشگاهی از سوی يکی از حضار مطرح شد.

نماينده محمدرضا عارف: ما با سهميه‌بندی به‌طور کامل مخالف هستيم
عالی‌پور نيز در پاسخ به اين سوال تصريح کرد: ما با سهميه‌بندی به‌طور کامل مخالف هستيم و دکتر عارف معتقد است که دختران نيز مانند پسران می‌توانند در هر رشته و مقطعی که علاقه دارند، تحصيل کنند.
در ادامه نشست روح‌افزا، نماينده سعيد جليلی به بيان برنامه‌های نامزد مورد نظر خود پرداخت و ابراز داشت: ارائه برنامه‌‌ای مدون در زمينه جمعيت و خانواده از جمله برنامه‌های آقای جليلی است. در حال حاضر، با معضل کاهش جمعيت مواجه هستيم و تا حدود ۱۰ سال آينده جمعيت ايران به ۳۰‌ميليون نفر کاهش پيدا می‌کند. علاوه بر آن، برنامه‌هايی در زمينه عفاف و حجاب، ازدواج، عدم اختلاط در محيط کار، سياست‌های ازدواج، دورکاری زنان، ترويج مشاغل خانگی، نقش زنان در اقتصاد مقاومتی و آموزش خانواده‌ در همه سطوح، ايجاد بنياد ملی ازدواج و بنياد ملی مد و لباس داريم.

تاسيس دانشگاه‌های مخصوص زنان
وی به بيان برنامه‌های اين نامزد رياست‌جمهوری در مباحث آموزشی پرداخت و افزود: تاسيس دانشگاه‌های مخصوص زنان و برخورداری آموزش تخصصی متناسب با شغل ترجيحی برای زنان، از جمله برنامه‌های سعيد جليلی برای زنان است.
پس از آن فرصتی در اختيار نماينده نامزدها قرار گرفت تا به نقد مباحث مطرح شده بپردازند.

نماينده غلامعلی حداد‌عادل: دولت وظيفه دارد زمينه حضور دختران در اشتغال و تحصيل را فراهم کند
طاهری اين موضوع را معضلی بزرگ ناميد و خاطرنشان کرد: بايد در اين‌باره طرح آمايش سرزمين اجرا و برنامه‌ريزی درستی تدوين می‌شد و دولت وظيفه دارد زمينه‌های حضور دختران در اشتغال و تحصيل را فراهم کند.

با استفاده از حق تحفظ می‌توانيم به اين کنوانسيون‌ها بپيونديم
عالی‌پور، همچنين در پاسخ به سوال مطرح شده درباره نحوه تعامل دولت عارف با مجامع بين‌المللی تصريح کرد: ما و زنان در کشورهای غربی دغدغه‌های مشترکی داريم و با استفاده از حق تحفظ می‌توانيم به اين کنوانسيون‌ها بپيونديم.
وی ادامه داد: مثلا در زمينه قاچاق زنان و کودکان، همه کشورها نياز به تدوين برنامه دارند و در مجمع جهانی سازمان ملل نيز اين موضوع در حال پيگيری است.
در ادامه نشست، سوالی درباره نحوه مواجهه دولت آينده با نهادها و اسناد بين‌المللی حوزه زنان، طرح شد.
نماينده محسن رضايی: زنان بايد تنها در وقت ضرورت در اين کنوانسيون‌ها شرکت کنند
زمانی، نماينده محسن رضايی در اين‌باره تصريح کرد: زنان بايد تنها در وقت ضرورت در مجامع بين‌المللی شرکت کنند و دليلی وجود ندارد که آن‌ها در اين مجامع شرکت کرده و مرد نامحرمی دستش را در جلوی آنها دراز کند. خانم‌ها اصولا به موضوعات دقت نمی‌کنند.
اين سخن زمانی اعتراض حاضران و نمايندگان ساير نامزدها را به همراه داشت که وی در پاسخ چنين گفت:« خانم‌ها اصولا به موضوعات دقت نمی‌کنند و علت اين‌که حقوقشان احيا نمی‌شود، همين بی‌دقتی است.» اين صحبت زمانی نيز با واکنش‌هايی از سوی نمايندگان ساير نامزدها مواجه شد.

نماينده غلامعلی حدادعادل در واکنش به اظهارات نماينده محسن رضايی: اين اجلاس‌ها فرصت خوبی است که ما فرهنگ و ارزش‌های دينی خود را به خوبی صادر کنيم
نماينده غلامعلی حدادعادل که به واسطه حضور در مرکز امور زنان و خانواده دولت نهم سابقه حضور در چندين اجلاس بين‌المللی را داشته است، درباره اظهارات زمانی گفت: اين اجلاس‌ها فرصت خوبی است که ما فرهنگ و ارزش‌های دينی خود را به خوبی صادر کنيم.

نماينده محمدباقر قاليباف در واکنش به اظهارات نماينده محسن رضايی: حضور زنان را شرايط تعيين می‌کند، نه اين‌که پيش فرض داشته باشيم
خلجی نيز در واکنش به صحبت‌های نماينده محسن رضايی گفت: آقای رضايی در برنامه‌هايشان اعلام کرده‌اند که يک زن را به عنوان رييس بانک مرکزی انتخاب می‌کنند و از اين حرف می‌توان فهميد ايشان قائل به ضرورت حضور زنان در اجتماع هستند و بايد موضع ايشان درباره شرکت زنان در مجامع بين‌المللی واضح‌تر از اين باشد و در صورتی که ضرورت حضور زنان در هيات‌های ديپلماتيک تشخيص داده شد، بايد اين کار انجام شود؛ پس حضور زنان را شرايط تعيين می‌کند، نه اين‌که پيش فرض داشته باشيم.

با استفاده از حق تحفظ می‌توانيم به اين کنوانسيون‌ها بپيونديم
عالی‌پور در پاسخ به سوال مطرح شده درباره نحوه تعامل دولت عارف با مجامع بين‌المللی تصريح کرد: ما و زنان در کشورهای غربی دغدغه‌های مشترکی داريم و با استفاده از حق تحفظ می‌توانيم به اين کنوانسيون‌ها بپيونديم. وی ادامه داد: مثلا در زمينه قاچاق زنان و کودکان، همه کشورها به تدوين برنامه نياز دارند و در مجمع جهانی سازمان ملل نيز اين موضوع در حال پيگيری است.
سوال پايانی اين نشست به تغيير جايگاه مرکز امور زنان و خانواده در دولت آينده اختصاص داشت‌
نماينده محمدرضا عارف در پاسخ به اين سوال گفت: برای حل مسائل و مشکلات زنان با نگاه ويژه و تخصصی بايد عمل کرد و اين مسائل بايد به باور و دغدغه تبديل شود. وی با بيان اين‌که ارتقای جايگاه سازمانی زنان در دولت محمدرضا عارف مدنظر است، ابراز داشت: در دولت ايشان اين جايگاه، يا به معاونت زنان رياست‌جمهوری يا وزارت زنان، ارتقا می يابد و مسائل خانواده نيز در کنار آن مطرح می‌شود.

بايد خروجی کار اين مراکز را مورد مطالعه قرار دهيم
خلجی نيز در اين‌باره خروجی کار را موثر دانست و افزود: در طول دولت‌های گذشته تغييراتی در حوزه زنان رياست‌جمهوری داشته‌ايم؛ حال بايد خروجی آن را مورد مطالعه قرار دهيم. اين در حالی است که با وجود همه اين تغييرات، بيمه زنان خانه‌دار ۱۰ سال بی‌پاسخ مانده است و می‌توان نتيجه گرفت که اين مراکز نتوانسته از ظرفيت‌ها به خوبی استفاده کند. معصومه طاهری نيز در اين زمينه اظهار داشت: با توجه به بحث‌های مربوط به کوچک‌سازی دولت، به نظر می‌رسد که مجلس با وزارتخانه زنان موافقت نکند. بنابراين، آقای حداد‌عادل قصد دارند جايگاه مرکز زنان را به معاونت زنان ارتقا دهند تا به اين ترتيب معاون امور زنان حق رأی در جلسات هيات دولت را داشته باشد.

نماينده محسن رضايی: شکل‌گيری سازمان احيای حقوق زنان
زمانی نيز در اين‌باره تصريح کرد: دکتر رضايی شکل‌گيری سازمان احيای حقوق زنان را برای زنان در نظر دارد و براساس آن طرح نقش زنان در مديريت خانواده، رعايت موازين شرعی در معاشرت‌ها و پرهيز از هرگونه ناهنجاری در محيط‌های اجتماعی، اهميت دادن به مهارت‌های زندگی و پاداش‌های معنوی، حفظ شئون زنان در بستر جامعه، از جمله مسائلی است که در سازمان زنان بايد به آن توجه شود.
وی در پايان خاطرنشان کرد: اگر به اصل ۳، ۲۸، ۲۹، ۳۰ و ۴۳ قانون اساسی توجه و آن‌ها عملياتی شود، برای دولتمردان کاری باقی نمی‌ماند که در حوزه زنان انجام دهند.
در پايان نماينده دکتر عارف ضمن پاسخ‌گويی به سوالات مطرح‌ شده از سوی حاضران در جلسه اعلام کرد: نهضت حقيقی ما احيای حقوق فراوان متروک زنان است.
لازم به ذکر است باوجود هماهنگی‌های صورت گرفته نمايندگان حسن روحانی و علی‌اکبر ولايتی در اين جلسه حضور نيافتند که اميدواريم نشان از بی‌تفاوتی اين نامزدها به مسئله درجه يک کشور نباشد.