بخشی از خاطرات هاشمی رفسنجانی: بی‌بی‌سی حرفه‌ای عمل می‌کند

اکبر هاشمی رفسنجانی در گفت‌وگويی که از وی در کتابی با عنوان «صراحت‌نامه» توسط انتشارات سيمای شرق با همکاری ماهنامه مديريت ارتباطات منتشر شده است علاوه بر پاسخ به مسائل سياسی به سؤوالات متنوعی در حوزه زندگی شخصی خود، مسائل ارتباطی و فرهنگی پاسخ می‌دهد.

* شما خودتان از اينترنت استفاده می‌کنيد؟

- بله، استفاده می‌کنم.

* يعنی شخصاً استفاده می‌کنيد و پشت کامپيوتر می‌نشينيد؟
- بله، شخصاً استفاده می‌کنم.

* بيشتر کدام سايت‌ها را می‌بينيد؟
- الان بيشتر سايت‌های خبری را می‌‌بينم.

* بی‌بی‌سی را می‌بينيد؟
- بله، گاهی می‌بينم.

* از بی‌بی‌سی چه تحليلی داريد؟
- بی‌بی‌سی در واقع برای نيل به اهدافی که دارد، حرفه‌ای عمل می‌کند.

* در مورد شبکه بی‌بی‌سی فارسی صحبت می‌کنيد؟
- هم عربی و هم فارسی. اينها حرفه‌ای عمل می‌کنند. خبرنگاران و گوينده‌های ورزيده‌ای دارند و از لحاظ جامعه‌شناسی و روابط عمومی مطلعند. در خيلی از جاها خبرنگار دارند و با سياستی که خودشان دارند، خبرها را انتخاب می‌کنند و به خورد مردم می‌دهند، يعنی از لحن و شيوه‌هايی که تجربه شده استفاده می‌کنند. حرف‌ها را فشرده می‌زنند و سعی می‌‌کنند موذيانه اهداف خود را القا کنند.
در زمان انقلاب، آن موقع آنها طرفدار شاه بودند، اما خبرهايی که بی‌بی‌سی می‌داد به ضرر رژيم شاه بود و خيلی وقت‌ها اين اخبار به درد ما می‌خورد. در همه دنيا هم همين کار را می‌کند. اين سياستی است که مستمع جذب می‌کند و دولت‌ها گوش می‌دهند، برای اينکه بببينند چه دارد می‌گويد و چقدر به نفعشان می‌گويد و چطور می‌توانند جلويش را بگيرند. مردمی هم که مخالفند، گوش می‌دهند. آنها افکار و سياست‌های خودشان را هم در اخبار می‌آورند و سياست‌های خودشان را مخلوط اخبار می‌کنند. خيلی حرفه‌ای عمل می‌کنند.

* ما چه بايد بکنيم؟
- اينکه بايد چه کنيم خيلی مهم است. چون اطلاع‌رسانی الان يک علم است. گرايش تبليغی در علوم انسانی يک بحث بسيار وسيع است و دانشگاه‌ها اينها را بحث می‌کنند و بايد متخصصان ببينند راه نفوذ بيشتر در مردم چيست، راه تنفر درست کردن چيست. راه مبارزه با اين پديده که سابقه‌ای طولانی هم در گذشته دارد، امروزه يک علم است که بايد آن را داشته باشيم و به جوانان خود تعليم بدهيم.

* نظر شما به عنوان شخصيتی که هم تجربه‌اش را و هم مديريتش را داشتيد و همين الان هم در رأس بالاترين نهاد مشورتی نظام نشسته‌ايد، چيست؟
- بالاخره می‌گويم که بايد اولاً واقعيت محيط و مخاطب‌ را بشناسيم. ثانياً حرف‌هايی که مخاطب را فراری بدهد، نگوييم و حرف‌هايی بزنيم که وجدان طرف را قانع کند. البته اگر کسی خودش عقيده‌ای دارد، حرف‌های خودش را هم در آن قالب می‌تواند در بياورد. ما توقع نداريم بی‌بی‌سی بيايد سياست کشور خودش را فراموش کند. سياست آن کشور را در هر برنامه‌ای می‌بينيد، حتی سياست استعماری‌اش را. با شيوه‌ای حرف‌های خود را در مغز مردم جا می‌کند. ما بايد با دانش روانشناسی، جامعه‌شناسی و پيش‌بينی آينده آشنا باشيم. الان خيلی چيزها در اطلاع‌رسانی شرط است.

* فرض کنيد آقای مهاجرانی به عنوان کسی که سال‌ها معاون شما بوده، وقتی شما ايشان را در بی‌بی‌سی فارسی می‌بينيد، چه احساسی به شما دست می‌دهد؟
- مايل نيستم هيچ‌ وقت از آن رسانه استفاده کنم. آنها خودشان می‌دانند و من نمی‌دانم چه دليلی برای خودشان دارند. حرف خودم را هم نمی‌خواهم به آنها تحميل کنم.