"ساخت‌وساز وسیع در مرکز سابق غنی‌سازی لیزری ایران"

راديو فردا ـ «مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی» (ISIS) در گزارش تازه‌ای که روز دوشنبه هفتم مرداد منتشر کرده‌است از «گسترش زیاد» ساخت‌وساز در کارخانه غنی‌سازی لیزری ایران در لشکرآباد خبر می‌دهد.

به نوشته این گزارش، بررسی تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که کار گسترش ساخت‌وساز در این محوطه از سال ۲۰۰۸ آغاز شده و تا اوایل ۲۰۱۳ ادامه داشته است.

این در حالی است که گزارش‌های پیشین حکایت از این داشت که تجهیزات این مرکز آزمایش غنی‌سازی لیزری اورانیوم، پس از افشای فعالیت‌های این مرکز، از سال ۲۰۰۳ به‌این‌سو برچیده شده بود.

این مرکز در نزدیکی روستای لشکرآباد در فاصله میان شهرهای کرج و هشتگرد قرار گرفته و بنا به تصاویری که مؤسسه «مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی» منتشر کرده بر روی ساختمان‌های آن تابلویی با عنوان «مرکز ملی علوم و فنون لیزر ایران» نصب شده‌است.

به نوشته گزارش این مرکز تحقیقاتی، ایران تا سال ۲۰۰۳ در لشکرآباد «فعالیت‌های مخفی غنی‌سازی لیزری» اورانیوم انجام می‌داد تا این‌که این فعالیت‌ها طی سال‌های ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ افشا و سپس تجهیزات آن برچیده شد.

ایران در آغاز، داشتن برنامه غنی‌سازی لیزری اورانیوم را انکار می‌کرد اما زمانی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بازدیدهای خود از لشکرآباد در اکتبر ۲۰۰۳ آثاری از اورانیوم غنی‌شده پیدا کرد ایران ناچار شد به وجود این برنامه اذعان کند.

مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی در گزارش روز دوشنبه خود می‌نویسد که «ایران اقدامات زیادی انجام داده که به شک و تردید در مورد صحت توقف برنامه غنی‌سازی لیزری اورانیوم دامن می‌زند.»

به نوشته این مؤسسه، این اقدامات عبارتند از برنامه مخفی لیزری که ایران پیش از این ادامه می‌داده، ساخت لیزرهای پیشرفته در ایران، ازسرگیری ساخت‌وسازهای وسیع در مرکز لشکرآباد، و این‌که مقامات ارشد ایران در سال ۲۰۱۰ از دارا بودن ظرفیت غنی‌سازی لیزری اورانیوم سخن گفتند.

«مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی» می‌نویسد که گزارش تازه خود را پس از بررسی تصاویر ماهواره‌ای، و مطالعه مقاله‌های علمی مربوطه در نشریات علمی ایرانی تنظیم کرده است.

به نوشته این مؤسسه، مطالعه مقالات مربوط به لیزر که توسط دانشمندان ایرانی منتشر شده، و مقایسه مشخصات این دانشمندان و نهادهایی که به آنها مربوط‌اند نشان می‌دهد که ایران به ساخت لیزرهای پیشرفته‌ای دست یافته و مرکز لشکرآباد در کانون این فعالیت‌ها قرار دارد.

«مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی» در این خصوص ازجمله از مقالات دو دانشمند فنون لیزری به نام‌های جمشید صباغ‌زاده و محمدجواد ترکمنی نام می‌برد.

به نوشته این مرکز تحقیقاتی، پژوهشگاه لیزری «پایا پرتو» که جمشید صباغ‌زاده مدیرعاملی آن را برعهده دارد به احتمال زیاد همان شرکت خصوصی است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بازدید سال ۲۰۰۸ خود از فعالیت‌های آن در لشکرآباد خبر داده بود.

واحد مرکزی خبر ایران در بهمن‌ماه ۸۹ خبر داد که جمشید صباغ‌زاده، رئیس مرکز ملی علوم و فنون لیزر ایران، در حاشیه کنگره لیزر ایران به خبرنگاران گفت که «تاکنون ۱۰نمونه لیزر ساخته‌ایم.»

به نوشته «مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی» گرچه رسیدگی به نگرانی‌ها در مورد سانتریفیوژهای ایران و برنامه رآکتور آب سنگین این کشور از فوریت بیشتری برخوردار است اما این سؤال نیز که آیا برنامه غنی‌سازی لیزری ایران از سال ۲۰۰۳ به این‌سو به‌واقع متوقف شده یا نه، باید از سوی آژانس بین‌المللی اتمی بررسی شود.

بنا بر این گزارش، تصاویر ماهواره‌ای مشخص نمی‌کنند که در ساختمان‌های جدید مرکز لشکرآباد چگونه فعالیت‌هایی انجام می‌شود و «ایران نیز تاکنون اطلاعات یا دسترسی‌های لازم برای رفع نگرانی در این خصوص را ارائه نکرده است.»

قدرت‌های غربی نگران‌اند که ایران با فراهم کردن زمینه‌های لازم، ازجمله از طریق غنی‌سازی اورانیوم، در آینده به سوی ساخت بمب اتم حرکت کند؛ ایران اما این نگرانی را بی‌اساس می‌داند.

«مؤسسه علوم و امنیت بین‌المللی» می‌نویسد که دست‌یابی به فناوری غنی‌سازی لیزری می‌تواند ظرفیت غنی‌سازی مخفی اورانیوم را به مراتب افزایش دهد اما به خاطر پیچیدگی‌های این فناوری هنوز هیچ کشوری موفق نشده از آن در غنی‌سازی صنعتی استفاده کند.