شش قدرت جهانی انتخاب روحانی را فرصتی برای حل مناقشه اتمی می‌دانند

• از نظر کشورهای غربی، حسن روحانی برای اجرای وعده‌های اقتصادی خود به مردم ایران، باید در مناقشه اتمی به سازش تن دهد. در حالی که اسرائیل به روحانی بدبین است، نمایندگان کنگره آمریکا انتخاب روحانی را فرصتی مناسب می‌دانند.

دويچه وله ـ در شرایطی که ایران تحت فشار تحریم‌های بین‌المللی است، به گفته‌ی یک دیپلمات غربی، شش قدرت جهانی حسن روحانی را رئیس‌جمهوری نسبتا میانه‌رو می‌دانند که می‌تواند فرصتی را برای حل مناقشه اتمی فراهم کند.

به گزارش خبرگزاری رویترز، کشورهای روسیه، چین، فرانسه، بریتانیا، آلمان و آمریکا امیدوارند که چندین سال فشار اقتصادی بر ایران، مقام‌های این کشور را وادارد تا چرخشی در سیاست اتمی خود بوجود آورد.

دیپلمات غربی به خبرگزاری رویترز می‌‌گوید، حسن روحانی که در انتخابات ۱۴ ژوئن به ریاست جمهوری رسیده و به مردم ایران وعده‌ی بازسازی وضعیت بحران‌زده‌ی اقتصادی را داده است، در ماه‌های آینده زیر فشار تدابیر اقتصادی قرار خواهد گرفت.

«در انتظار تغییر لحن ایران هستیم»

از نظر این دیپلمات، روحانی می‌داند که بدون پیشرفت در اجرای وعده‌های خود و دست‌کم سبک کردن بار سنگین تحریم‌ها که منوط به محدود ساختن برنامه هسته‌ای ایران است، حمایت‌های مردمی خود را از دست خواهد داد.

این دیپلمات غربی که به مسائل ایران از نزدیک آگاه است ولی نخواسته که نامش فاش شود، به خبرگزاری رویترز گفت: «انتخاب روحانی می‌تواند فرصتی را فراهم آورد، و ما در انتظار تغییر لحن ایران هستیم.»

اظهارات این دیپلمات پس از ملاقات هفته‌ی گذشته‌ی مقام‌های ارشد شش قدرت جهانی در بروکسل صورت گرفت. این جلسه برای تعیین استراتژی دیپلماتیک آینده در مناقشه اتمی با ایران، با توجه به انتخاب حسن روحانی به مقام ریاست‌جمهوری تشکیل شده بود.

دیپلمات غربی افزود: «ایران به دقت نظاره‌گر رویدادهای مناطق همجوار خود است، به‌ویژه آنچه که در سوریه و مصر رخ می‌دهد.»

وی در رابطه با نظرات تردیدآمیز در میان شش کشور موسوم به گروه ۵+۱ گفت: «قضاوت ما درباره دولت آینده ایران بر مبنای کنش‌‌های آن خواهد بود.»

نمایندگان شش قدرت جهانی پس از ملاقات خود در بروکسل ابراز امیدواری کردند کهگفت‌وگوهای خود با ایران را "هرچه سریع‌تر" آغاز کنند. برخی دیپلمات‌ها گفته‌اند که نشست بعدی در ماه سپتامبر و احتمالا پیش از اجلاس سالانه‌ی عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک برگزار خواهد شد.

آخرین نشست مشترک نمایندگان ایران و گروه ۵+۱ بدون نتیجه در ماه آوریل برگزار شد که در آن ایران پیشنهادهای کشورهای غربی برای تسهیل در تحریم‌ها را رد کرد.

به گزارش رویترز، کشورهای غربی در ازای لغو تحریم‌های اقتصادی خواسته بودند که ایران از غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم صرف‌نظر کند و اورانیوم غنی‌شده خود را به خارج از کشور بفرستد و سپس تأسیساتی که در آن غنی‌سازی ۲۰ درصد صورت گرفته را تعطیل کند.

از نظر کشورهای غربی، اورانیوم غنی‌شده ۲۰ درصدی کاربرد نظامی دارد و می‌تواند برای تولید بمب اتمی به کار رود.

رهبری جمهوری اسلامی ایران مدعی است که فعالیت‌های هسته‌ای ایران اهداف نظامی را دنبال نمی‌کند. او می‌خواهد پیش از آنکه تغییری در برنامه هسته‌ای ایران رخ دهد، تحریم‌های بین‌المللی لغو شوند.

«روحانی به پرونده هسته‌ای کاملا آگاه است»

از نظر دیپلمات غربی که با رویترز مصاحبه کرده‌، حسن روحانی که در گذشته مذاکره‌کننده ارشد ایران در مناقشه هسته‌ای بوده است، در مقایسه با محمود احمدی‌نژاد، آگاهی بیشتری با دیپلماسی هسته‌ای دارد.

وی می‌افزاید که روحانی "منفعتی خاص در پرونده هسته‌ای دارد و به این پرونده به دقت واقف است، زیرا این موضوعی کانونی در آینده سیاسی اوست".

يک دیپلمات غربی دیگر پس از ملاقات نمایندگان شش کشور در بروکسل گفته است که از نظر گروه ۵+۱ انتخاب روحانی "بهترین نتیجه ممکن بوده است". وی در عین حال این نگرانی را ابراز داشته که لحن آشتی‌جویانه‌ی وی می‌تواند به انفعال گرایش یابد.

دیپلمات ارشد غربی می‌گوید: «ما نگران گسترش فعالیت‌های هسته‌ای ایران، از جمله تأسیسات پلوتونیوم هستیم، زیرا فعالیت تأسیسات آب سنگین اراک شدت گرفته است.»

از نظر دیپلمات‌ها و کارشناسان غربی، تأسیسات هسته‌ای اراک می‌تواند پلوتونیوم لازم برای ساخت بمب اتمی را تولید کند. این در حالی است که ایران می‌گوید چنین قصدی ندارد.

بدبینی نخست‌وزیر اسرائیل، خوش‌بینی کنگره آمریکا

در حالی که اسرائیل امیدی به تغییر برنامه اتمی ایران با حضور حسن روحانی در مقام ریاست جمهوری ندارد، ۱۲۰ نماینده کنگره آمریکا در اقدامی بی‌سابقه طی نامه‌ای از اوباما خواسته‌اند برای بهبود مناسبات با ایران و رئیس جمهوری جدیدش فرصت تازه‌ای بدهد. آن‌ها ضمن ابراز خوشبینی گفته‌اند که باید نسبت به دورنمای تغییرات در ایران محتاط بود.

از سوی دیگر بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، در مصاحبه با روزنامه "دی ولت ام زونتاگ" آلمان (که قرار است روز یکشنبه، ۲۱ ژوئیه / ۳۰ تیر منتشر شود) می‌گوید که نظر حسن روحانی در مسئله هسته‌ای همان نظر رهبر روحانی ایران آیت‌الله علی خامنه‌ای است.

از نظر نتانیاهو، غرب نباید دچار توهم شود و "ایران را باید با کنش‌هایش سنجید و نه لبخندهایش".

ولی امضاکنندگان نامه ۱۲۰ نفره که تقریبا ۳۰ درصد اعضای کنگره آمریکا را تشکیل می‌دهند، در نامه‌ی خود به اوباما می‌گویند که از محدودیت‌ اختیارات رئیس جمهوری در ساختار سیاسی ایران آگاهند.

امضاکنندگان به این نکته اشاره کرد‌ه‌اند که در گذشته نیز نیروی‌های اصلاح‌طلب ایران قادر به رسیدن به اهدافی که وعده داده بودند نشده‌اند. آن‌ها می‌افزایند: «این اولین باری نیست که ایران رئیس‌جمهوری را بر پایه میانه‌روی و اصلاحات انتخاب کرده است، و تاریخ به ما توصیه می‌کند که نسبت به دورنمای تغییرات معنادار محتاط باشیم.»