تاييد حکم اعدام متهمان بسيجی قتل‌های محفلی٬ ما و دو نکته‌ی قابل تأمل، کوهيار گودرزی

«حکم ﺍعدﺍم چهار تن ﺍز متهمان بسيجی پرونده قتل‌های زنجيره‌ﺍی کرمان» از سوی ديوان عالی تائيد شد.

در پرونده «قتل‌های زنجيره‌ای کرمان» که به «قتل‌های محفلی» نيز شهرت دارد، شش تن از اعضای پايگاه بسيج علی‌اصغر مولا در کرمان در تعدادی قتل‌ سازمان‌يافته شماری از شهروندان کرمانی را به قتل رساندند.

اولين حس مخاطب پس از مواجهه با تيتر اين خبر چيست؟ پاسخ بسياری از دوستان من حالتی از ابراز رضايت است. بخش عمده اين گروه با اعدام در شکل کلی آن مخالفند و آن را نقض حقوق بشر می‌دانند. حقيقت آن که اين پاسخ بيش از آن که از مفهوم عدالت ناشی شود٬ نشان از نياز فرد در تجديد نظر در ادراکش از فلسفه‌ی حقوق بشر و در ثانی ميل نا‌خودآگاهش به انجام يک واکنش خشونت‌‌آميز است.

نخست: حق حيات بنيادی‌ترين حق بشر است. يک حق بنيادين به هيچ عنوان و تحت هيچ فضيلت نسبی قابل سلب نيست. اين بدين معناست که اعدام محکوم و مذموم نيست٬ تنها در صورتی که نهاد جمله بالا شخصی باشد که از نظر ما استحقاق زندگی دارد٬ نهاد جمله را هر چه بگذاريد از خامنه‌ای تا صدام و قذافی٬ اعدام خشونت سازمان يافته و قتلی است که با رضايت ما (در جايگاه موافقان آن) و حمايت و بسترسازی قانون صورت می‌پذيرد٬ زمانی که در مواجهه با اولين جمله خبری اين متن حسی از رضايت و همراهی مخاطب را فرا بگيرد٬ سزاست تا در خصوص برداشت و نقطه عزيمت خود از حقوق بشر و ارزش‌های انسانی تجديد نظر کند.

دوم:‌ ميل به اجرای اعدام در خصوص فردی از آن‌ها٬ از طيف منفور ديگران٬ ميل به به تکرار يک رفتار خشونت‌بار هم هست که در خصوص خود فرد بطور انفرادی يا گروهی اتفاق افتاده٬ اين رفتار می‌تواند توهين نظم حاکميت در قالب نيروی انتظامی٬ بسيج٬ دستگاه امنيتی و نظاير آن بطور فردی يا اعمال تبعيض در قالب گروه‌ها٬ قوميت‌ها و اقليت‌های مختلف جامعه باشد٬ در شکل ديگر خود نقض حقوق اساسی افراد جامعه شکلی از تحقير و ناديده گرفتن گرامت انسانسی است. تحقير در ذات خود واجد خشونت است و ميل به جبران از طريق مقابله به مثل را در فرد برمی‌انگيزد. باری برای تمرين خشونت‌پرهيزی بايستی روند ياد شده را در خود متوقف و ترميم را در دستور کار قرار بدهيم. (طبعا مقصود من از بند اخير اين نيست که عمده دلايل موافقان با اعدام را می‌توان به ميل به خشونت تقليل داد٬ در خصوص مخالفان گاهی موافق با اين مساله اما بايستی به اين رويکرد توجه جدی داشت)

برگرفته از وبلاگ کوهيار گودرزی [وسوسه‌ای به نام بودن]