گزارش عملکرد صد روزه وزارت بهداشت منتشر شد

• با وجود همه مشکلات و پيچيدگی‌ها، دولت به آينده کاملاً اميدوار و به حل مشکلات مصمم است. عملکرد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در ۱۰۰ روز اخير نشان‌دهنده اهتمام در رفع مشکلات مردم در راستای سياستهای عمومی دولت تدبير و اميد بوده است.

ايلنا: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دولت يازدهم گزارش عملکرد و اقدامات اين دستگاه اجرايی را طی ۱۰۰ روز گذشته منتشر کرد.

به گزارش ايلنا، به نقل از پايگاه خبری وزارت بهداشت متن گزارش صد روز عملکرد وزارت بهداشت در دولت يازدهم به اين شرح است:

بديهی است که صد روز برای ارزيابی عملکرد يک دولت زمان کافی بحساب نمی‌آيد، ولی با لحاظ جهت گيری‌ها و رويکرد‌ها می‌توان افق‌ها را، بهتر پيش بينی کرد. همانطور که رئيس جمهور تاکيد کرد: با وجود همه مشکلات و پيچيدگی‌ها، دولت به آينده کاملاً اميدوار و به حل مشکلات مصمم است. عملکرد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در ۱۰۰ روز اخير نشان‌دهنده اهتمام در رفع مشکلات مردم در راستای سياستهای عمومی دولت تدبير و اميد بوده است.

نظام سلامت در اين صد روز تلاش کرده است با اعتدال، ايجاد همدلی و همگرايی نسبی نهادهای متعدد تأثير گذار بر سلامت مردم، فضای مثبت و آرامش نسبی در حوزه‌های گوناگون به وجود آورد تا از يکسو روند رو به افزايش فشارهای اقتصاد دارو و درمان که مهم‌ترين دغدغه مردم هرکشوری است را متوقف کند، و از سوی ديگر برنامه ريزی ميان مدت و بلند مدت برای ارتقاء کيفيت خدمات سلامت، پوشش بيشتر مردم و کاهش هزينه‌های کمرشکن سلامت انجام دهد.

تسکين بازار دارويی

بازگرداندن آرامش به عرصه بهداشت و درمان در يکصد روزی که از فعاليت دولت تدبير و اميد گذشته است مهم‌ترين اتفاق در اين عرصه بود.

کمبود و گرانی دارو نخستين چالش نظام سلامت در آغاز دولت يازدهم بود و مديران فعلی که وارثان مشکلات حل نشده مديران سابق هستند را وادار کرد حل اين معضل را در رأس برنامه‌های خود قرار دهند و اقدامی انقلابی را در اين حوزه شاهد بوديم.

نظارت ذره بينی برعملکرد بانک مرکزی، گمرک و رصد کردن پروسه اين روند و حذف بوروکراسی‌های دست و پاگير در شرايط بحرانی همچنين جايگزينی سياستهای کارآمد و بکارگيری تدابيرموثر به جای نقد مداوم سياست‌های گذشته توانست اين چالش بزرگ را درخود ذوب کند و بيماران خاص و نيازمند به دارو را جانی دوباره ببخشد.

اما اين تنها‌ترين اتفاق نبود، مروری بر گزارش يکصد روزه وزارت بهداشت درمان آموزش يزشکی به عنوان يکی از پر مخاطب‌ترين وزارتخانه‌های کشور نشان می‌دهد با تدوين راهبرد‌ها و سياست‌ها، نظام سلامت به سمت برداشتن گامهای بلند پيش می‌رود.

فعال سازی دبيرخانه شورای عالی سلامت، برنامه ريزی برای کاهش هزينه‌های درمان، تعامل با بيمه‌ها برای تکميل و افزايش اقلام دارويی تحت پوشش، ‌کاهش قيمت دارو‌های ضروری، ‌نوسازی شبکه بهداشتی ودرمانی، کاهش قيمت تجهيزات پزشکی پر مصرف وتدوين دستور العمل‌های جديد برای بالا بردن امنيت غذايی تنها بخشی از اين فعاليت‌هاست.

علاوه بر اين در حوزه‌های سياستگذاری، همکاری‌های بين بخشی، پيشگيری، درمان، تامين دارو و ارتقای ايمنی و کيفی مواد غذايی، تقويت و توسعه آموزش پزشکی و اموردانشجويی، طب سنتی، پرستاری و همکاری‌های بين المللی اقدامات ملموس ومثبتی صورت گرفته است که در زير خلاصه‌ای از آن از نظرتان می‌گذرد.

اقتصاد سلامت

رشد اقتصادی همواره به عنوان يکی از آرمان‌های اساسی دولت‌ها و شاخصی برای ارزيابی عملکرد آن‌ها مطرح بوده است.

دستيابی به رشد اقتصادی، بيش از هر چيز در گرو شناخت صحيح مسيرهای بالقوه و عوامل تأثيرگذار بر آن است.

اقتصاددانان مصارف بخش سلامت را نه به عنوان هزينه بلکه به عنوان سرمايه‌گذاری در سرمايه انسانی می‌دانند چرا که هر نوع هزينه در سلامت و درمان باعث ارتقای سطح ذخيره سلامتی افراد و برگشت دوباره ان‌ها به چرخه کار و توليد و در ‌‌نهايت سبب رشد اقتصادی و رفاه بيشتری برای جامعه می‌شود و ارتباط مستقيمی بين سرمايه‌گذاری فزاينده دولت‌ها در نظام بهداشتی و افزايش اميد به زندگی و کاهش مرگ و مير کودکان وجود دارد.

بازار سلامت معادلات بسيار پيچيده‌ای دارد نکاتی چون ايجاد تعادل در منابع و مصارف حوزه سلامت، کاهش پرداختی‌های مردم، اصلاح نظام پرداخت و تعرفه گذاری خدمات بهداشتی و ايجاد بازار رقابتی و تغييرات در هر يک از مولفه‌های موثر بر آن می‌تواند ساير بخش‌ها را به انحای مختلف و بعضا غيرقابل پيش‌بينی متاثر کند نگاهی ساده انگارانه به آنجان مردم را به خطرمی اندازد.

ورود دکتر داوود دانش جعفری، استاد اقتصاد برای ارائه راهکارهای تخصصی کنترل مصارف و خلق منابع جديد درحوزه سلامت را بايد به فال نيک گرفت چرا که با کاهش سهم منابع دولتی و تضعيف بيشتر بيمه‌ها، در صورتی که متوليان امر، توان مديريت بخش سلامت را نداشته باشند بازار سلامت دچار تلاطم و بی‌نظمی می‌شود و مخارج مردم بيش از گذشته افزايش خواهد يافت و وظايف حاکميتی در بخش سلامت برزمين خواهند ماند.

فعالسازی دبيرخانه شورای عالی سلامت برای تحقق اهداف برنامه و حمايت طلبی برای تکاليف بين بخشی تأمين کننده سلامت همچنين بازبينی کارکرد شبکه بهداشتی- درمانی و بازنگری برنامه پزشک خانواده برای ارتقای خدمات بهداشتی با رويکرد تقويت مراقبتهای بهداشتی اوليه از مهم‌ترين اقدامات در اين بخش بوده است.

کاهش هزينه‌های درمانی

مهم‌ترين دغدغه مردم در امر درمان بالا بودن هزينه‌ها است. در حالی که در برنامه پنجم توسعه تأکيد شده سهم مردم از پرداخت هزينه درمان بايد به ۳۰ درصد برسد متأسفانه اين سهم هم اکنون حدود ۷۰ درصد است از اين رو مطالعه اجرای طرح بيمه همگانی و اقتصاد سلامت با اهداف کاهش دغدغهٔ مردم يکی از اقدامات زيربنايی دراين مدت بوده است.

همچنين در بخش درمان نيز، برنامه ريزی مدونی برای آموزش مديريتی ۵۵۵ بيمارستان کشور صورت گرفته است. به منظور نظارت وکنترل تعرفه‌های غيرمتعارف پزشکی، دبيرخانه‌ای تاسيس شد و برای تامين پزشک متخصص در مناطق محروم نيز اقدامات موثری صورت گرفته است.

تعامل سازنده

از آنجا که معضلات حوزه سلامت يک مسئله چند وجهی است حل آن‌ها مشارکت همه دستگاههای مرتبط را می‌طلبد. لذا تعامل سازنده وجلب مشارکت با مجلس، شهرداری، نظام پزشکی، تامين اجتماعی، صداوسيما وساير سازمان‌ها وانجام سفرهای استانی بخشی از فعاليتهای مهم صورت گرفته دراين صد روز به شمار می‌رود.

نوسازی شبکه بهداشتی و درمانی

در اين مدت برنامه نوسازی نظام شبکه بهداشتی و درمانی با رويکرد تقويت مراقبتهای بهداشتی اوليه تدوين شد و همچنين ايجاد زيرساخت‌هايی برای حمايت از طرح پزشک خانواده در دواستان مجری مورد آسيب‌شناسی قرار گرفت.

طرح پزشک خانواده، به‌عنوان يک پروژه ملی بهداشت و سلامت، طرحی کامل و راهبردی جهانی است که برای برطرف‌کردن مشکلات حوزه سلامت تعريف شده تا تبديل سيستم درمان‌نگر فعلی کشور به يک نظام سلامت‌محور، به عدالت در سلامت منجر شود.

اصرار به اجرای الزامات قانونی مندرج در برنامه پنجم توسعه بدون کار کار‌شناسی وتامين زيرساخت‌های لازم تنها دور باطلی خواهد بود که بودجه‌های سلامت را خواهد بلعيد لذا اولويت بندی در اجرای وظايف قانونی با توجه به واقعيات موجود و پرهيز ازشتابزدگی می‌تواند نظام سلامت را به اهداف متعالی خود نزديک کند.

بايد توجه کرد که وقتی بحث سلامت مردم مطرح است و پای سلامت جامعه به ميان کشيده می‌شود، شرايط ريسک‌پذيری بايد به حداقل برسد و نمی‌توان سلامت جامعه را بازيچه طرح‌های ناپخته همراه با مشکل قرار داد و ابتدا بايد بستر مناسب را فراهم کرد و بعد سعی در اجرای آن داشت تا نتايج مورد نظر حاصل شود.

برنامه پزشک خانواده نياز به بازنگری مفاهيم پايه دارد و ضروری است با يک نگاه علمی مورد واکاوی و تحليل آسيب‌شناسانه قراربگيرد و ابتدا زيرساخت‌های متناسب با اين طرح تامين شوند وبا اطلاع رسانی و آگاه سازی مردم، اجرای آن کليد بخورد.

کنترل اپيدمی وبا، افزايش دسترسی به خدمات فوريت‌های مامايی و زايمان و اطلاع رسانی رويدادهای ملی بهداشتی چون هفته ديابت نيز طی يکصد روز گذشته به نحو مقتضی انجام شد.

ارتقای کيفی و ايمنی مواد غذايی

به منظور کاهش موازی کاری درنظارت بر مواد بهداشتی وخوراکی تفاهمنامه‌هايی با موسسه استاندارد، سازمان دامپزشکی و انجمن صنايع فرآورده‌های لبنی منعقد شد و دستورالعمل جديدی نيز در خصوص فرآورده‌های گوشتی به سازمان دامپزشکی ابلاغ شد.

کاهش قيمت برخی تجهيزات پزشکی پرمصرف

با صدور مجوز واردات با قيمت پايه پايين‌تر به وارد کنندگان استنت‌های قلبی شاهد کاهش ۵۰ درصدی قيمت اين محصول که درطيف وسيعی از جامعه مورد استفاده دارد را شاهد بوديم.

گام‌هايی برای دانشجويان علوم پزشکی

در حوزه آموزشی، در راستای نظاممند کردن فعاليتهای ارزشيابی آموزش پزشکی، راه اندازی سامانه جامع معاونت آموزشی همچنين تدوين سياستهای کلی آموزش پزشکی کشور اقدامات عملی مناسبی صورت گرفته است.

در بخش تحقيقات و فن آوری نيز با پرداخت بدهی اين وزارتخانه، امکان برقراری مجدد دسترسی به منابع الکترونيک پزشکی برای دانشگاه‌ها مهيا شد و از نخبگان و مراکز تحقيقاتی بر‌تر نيز حمايت مالی به عمل آمد.

در بخش دانشجويی نيز آيين نامه تغذيه و خوابگاه‌های دانشجويان نهايی و ابلاغ شد و۲۷ ونيم درصد از متقاضيان وام دانشجويی دراين صد روز، تسهيلات پرداخت شود.

نقشه راه تدوين شد

به منظور ساماندهی تأمين نيروی انسانی حوزه بهداشت و درمان، نقشه راهی تعريف و تعيين شد و مستندات لازم نيز برای طرح تحول در نحوه ارائه خدمات سلامت در دولت يازدهم نيز تهيه شد.

همچنين بودجه پيشنهادی سال ۹۳ نيز براساس روش بودجه ريزی افزايشی وبرمبنای صفر وپيگيری اقدامات درخصوص اصلاحيه بودجه ۹۲ وبرآورد کسری اعتبارات وتخصيص وتوزيع به موقع آن تدوين شد.

سلامت در آيينه مجلس

تمام طرح‌ها ولوايح مرتبط با حوزه سلامت بررسی، نظرسنجی و کار‌شناسی شد ودرتصويب طرح‌ها ولوايح مرتبط، به کميسيون‌های ذيربط انعکاس داده شد همچنين درخصوص پيش نويس بخش نامه‌ها و آيين نامه‌های اجرايی نيز اظهارنظر و مشارکت فعال صورت گرفت.

بازنگری طب سنتی

سند توسعه طب سنتی ايرانی – اسلامی بازنگری شد و کميته‌های تخصصی طب مکمل برای تدوين آيين نامه‌ها تشکيل شد و دارونامه‌های گياهی برای بيماری‌های شايع جهت جايگزينی داروهای پرمصرف درطب رايج، تدوين شد.

امور پرستاری

اقدامات کوتاه مدتی در خصوص برطرف کردن کمبود پرستار صورت گرفت و آيين نامه‌هايی نيز برای کار نيمه وقت پرستاران تدوين شد. همچنين آيين نامه صدور پروانه صلاحيت حرفه‌ای پرستاران با همکاری سازمان نظام پرستاری و معاونت درمان تدوين و هماهنگی لازم جهت فراهم کردن شرايط صدور پروانه نيز صورت پذيرفت.

تمرکز در اطلاع رسانی

درحوزه اطلاع رسانی و ارتقای فرهنگ سلامت نيز جهت ساماندهی وب سايت‌های سازمانی و تجميع آن‌ها، سايت اختصاصی و جامعی طراحی شد. بهره گيری از ظرفيت رسانه ملی و تقويت ارتباط با رسانه‌های مکتوب نيز از ديگر اقدامات انجام شده دراين حوزه است.

فعاليتهای بين المللی

انجام مقدمات ميزبانی مدير منطقه مديترانه شرقی وتقويت مناسبات و همکاری‌ها با کشورهای عضوگروه پنج و شرکت در اجلاس وزرای بهداشت کشورهای عضو منطقه مديترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت در عمان تشکيل شورای همکاری­های بين­المللی و نظارت بر سفرهای خارجی کارکنان وزارت متبوع و بازنگری در دستورالعمل ماموريت­های خارج از کشور کارکنان وزارت متبوع به منظور اصلاح روند ماموريت­های خارج از کشور و برنامه­ريزی برای تقويت همکاری با سازمان­های منطقه­ای و بين­المللی در زمينه تامين مالی نظام سلامت.

فن آوری نظام سلامت

مرکز ملی داده‌های سلامت با پردازش ظرفيت بالای اطلاعات سلامت راه اندازی و ۱۲۰۰ مرکز بهداشتی درمانی جديد به شبکه ملی سلامت متصل شد. همچنين بيش از ۲۰۰ هزار پرونده الکترونيک درحوزه بستری تشکيل و پورتال دارويی برای پوشش فرآيندهای زنجيره‌ای تامين، توزيع ورهگيری دارو در کشور طراحی شد. در همين راستا به منظور واگذاری خدمات الکترونيکی به دفا‌تر پيش خوان دولت تفاهمنامه‌ای منعقد شد.

انتقال خون

سازمان انتقال خون با چالشهای متعددی از جمله بحران مالی، پشتيبانی، پرسنلی، کاهش اهدای خون، کاهش ذخيره خون و فقدان برنامه راهبردی در همه سطوح مواجه بود

که در خصوص مشکلات مالی جداول قراردادهای پشتيبانی تدوين و پس از پايدارسازی قراردادهای معوق نسبت به ابتياع آن‌ها اقدام شد.

اين در شرايطی بود که تعدادی از قرارداد‌ها که طی سنوات گذشته منعقد شده بود، بدون تأمين اعتبار لازم انجام پذيرفته و به سبب عدم توانايی پرداخت آن‌ها از يک سو و افزايش قيمتهای حاصله از بابت نرخ کالا و مابه التفاوت نرخ ارز و عدم تخصيص کامل بودجه از سوی ديگر، بلاتکليف مانده و سبب اتمام موجودی کالاهای استراتژيک شده بود که در اقدام اصلاحی، قرارداد‌ها تفکيک و اولويت بندی شده و بنا به نياز‌ها، ابتياع کيت آزمايشگاهی، کيسه و ملزومات مرتبط طی جداولی تنظيم و در حال اجرا می‌باشند.

کلام آخر

هر چند تا اجرای کامل برنامه‌ها و رساندن کشور به توسعه مورد نظر مردم شريف ايران راه درازی در پيش است، اما شناخت راه درست و ايجاد همگرايی دستگاه‌ها و نهادهای مختلف و نيز تعهد و پشتوانه وسيع سياستگذران برای حفظ و ارتقاء سلامت مردم عزيز، مهم‌ترين دستاوردی است که در اين مدت کوتاه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به دست آمده است.