بیل برنز، مرد پشت پرده‌ی توافق هسته‌ای ژنو

• دیپلمات کهنه‌کار آمریکایی که نقشی مهم در دستگاه دیپلماسی جورج بوش و حالا باراک اوباما دارد. او ۵ بار با مقامات ایرانی مذاکرات پنهانی داشت وسیاستمداران آمریکا از او به عنوان دیپلماتی با مهارت‌های بسیار یاد می‌کنند.

دويچه وله ـ خبرگزاری "رویترز" با انتشار گزارشی از نقش کلیدی و مهم مردی آمریکایی که نامش پیش از این رسانه‌ای نشد، در مذاکرات هسته‌ای ژنو خبر داد. بیل برنز، معاون جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا مرد پشت پرده‌ی مذاکرات اتمی ژنو است که نام و تصویرش از دوربین رسانه‌ها دور ماند.

رویترز می‌گوید یک روز قبل از مذاکرات ژنو و توافق میان ایران و کشورهای ۵+۱ باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا به نزدیکان خود در کاخ سفید گفت که مطمئن است "بهترین تیم ممکن" را به ژنو فرستاده است. در این زمان جان کری هنوز در سفر خود به خاورمیانه در تل‌آویو به سر می‌برد و هدایت تیم آمریکا را وندی شرمن عهده‌دار بود.

رویترز اما به نقل از دنیس مک دونو، رئیس کارکنان کاخ سفید می‌گوید منظور باراک اوباما نه تیم رسمی آمریکا، که بیل برنز و افراد دیگری بود که تحت هدایت او در ژنو به سر می‌بردند.

بیل برنز کیست؟

دیپلماتی ۵۷ ساله با ۳۱ سال سابقه‌ی کار در سیاست خارجی و دستگاه دیپلماسی. فرزند یک ژنرال بازنشسته‌ی ارتش آمریکا و فارغ‌التحصیل دانشگاه فیلادلفیا. مردی که به جز انگلیسی، به ۳ زبان عربی، فرانسه و روسی مسلط است و مرد پشت پرده‌ی بررسی حمله‌ی آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ نیز بود.

او که مسئولیت بخش سیاست خاورمیانه‌ی ایالات متحده‌‌ی امریکا را از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۵ عهده‌دار بود، در بسیاری از بحث‌های سرنوشت‌ساز دولت آمریکا با نهادهای نظامی این کشور در این دوره‌ی زمانی مهم حضور مستقیم داشت.

رویترز می‌گوید در سال‌های اخیر برنز نقش میانجی‌گری میان باراک اوباما و نهادهای نظامی یا سیاستمداران تندروتر آمریکا را برعهده گرفته است.

بیل بزنز در ۹ ماه اخیر به همراه جیک سالیوان، معاون جو بایدن، پنج بار به شکل محرمانه با مقامات ایرانی با میانجی‌گری عمان دیدار و مذاکره داشته است. خبر این دیدارهای محرمانه میان ایران و آمریکا بعد از اعلام توافق هسته‌ای ژنو برای اولین‌بار رسانه‌ای و اعلام شد.

بنا به گزارش رویترز در تمام روزهای مذاکرات هسته‌ای ژنو، بیل برنز و همراهانش با هواپیماهای نظامی و از درها و راه‌پله‌های دور از چشم حضار به هتل محل مذاکرات رفت‌وآمد می‌کردند تا خبرنگاران رسانه‌ها متوجه‌ی حضور آن‌ها نشوند.

رویترز برنز را به عنوان دیپلماتی معرفی می‌کند که علاقه‌ای به شناساندن خود ندارد و به پیگیری دیپلماسی به دور از حضور رسانه‌ها و جنجال خبری علاقه دارد. بیل برنز علاقه‌ای به دیپلماسی عمومی ندارد. او از گفت‌وگو با رویترز هم برای تنظیم این مطلب خودداری کرده است.

سیاستمداران آمریکایی درباره بیل بزنر چه می‌گویند؟

کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه‌ی سابق آمریکا در کابینه‌ی دوم جوج بوش، بیل برنز را مردی با توانایی‌های بسیار در امر دیپلماسی معرفی می‌کند. او می‌گوید وقتی در صحبت‌هایش با جورج بوش به او گفت که دولت اوباما برنز را برای مذاکره‌ی پنهان با مقامات ایرانی فرستاده است، بوش جواب داد:« خب، او به خوبی مذاکرات را پیش خواهد برد.»

کاندولیزا رایس می‌گوید شخصا گاهی تمایل داشته تا برنز بیشتر در انظار عمومی ظاهر شود و با رسانه‌ها گفت‌وگو کند تا نقش سازنده‌اش در سیاست خارجی آمریکا روشن شود.

کالین پاول، وزیر دفاع سابق آمریکا نیز برنز را به عنوان مردی با "لحن نرم" و توصیه‌های جدی و بی‌تعارف در پشت درهای بسته توصیف کرده است.
هنری کیسینجر می‌گوید تیم برنز فردی محکم، باهوش و قابل اتکا است.

ریچارد آرمیتاژ، معاون کالین پاول در دوران وزارت او نیز می‌گوید برنز یکی از اعضای دستگاه سیاست خارجی در سال ۲۰۰۳ بود که با حمله به عراق چندان موافق نبود. او اضافه کرد:« از تصمیم حمله به عراق ناراضی بود؟ بله. راستش همه‌ی ما از شیوه‌ و وضعی که قبل حمله داشتیم ناراضی بودیم.»

هنری کیسینجر، وزیر امور خارجه‌ی سابق آمریکا نیز مرد پشت پرده‌ی توافق هسته‌ای ژنو را "قابل اتکا، محکم، باهوش، منضبط و مشوق به شیوه‌ی خاص خود" توصیف کرده است. کیسینجر به رویترز گفت:« من همیشه مشتاق شنیدن نظرات او هستم از نظراتش یاد می‌گیرم. و من کسی نیستم که خیلی به شنیدن نظر همه علاقه‌ای داشته باشم.»

کیسینجر می‌گوید که برنز نقش میانجی در مذاکره‌ای میان او و ولادیمر پوتین را برعهده داشت و این کار را با موفقیت و به بهترین شیوه انجام داد.

یک مقام ارشد دیپلماسی ایران نیز که نامش فاش نشد درباره بیل برنز به رویترز گفت:« برنز ایران را خیلی خوب می‌شناسد و با فرهنگ ایران و انتظارات و موقعیت ایران در منطقه کاملا آشناست.» این مقام ایرانی گفته است که در طول مذاکرات گاهی مقامات ایرانی خسته و کم‌طاقت شده و از کوره درمی‌رفتند و تاکید می‌کند بااین‌حال تیم برنز در هر وضعیتی خونسردی خود را حفظ می‌کرد.