صالحی: نسل جديد سانتريفيوژ ايران ۱۵ برابر ماشين‌های قديمی قدرت دارد

رييس سازمان انرژی اتمی گفت: ايران به طور داوطلبانه توليد اورانيوم ۲۰ درصدی را تعليق کرد.

به گزارش خبرنگار انرژی هسته‌ای خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا)، علی‌اکبر صالحی در يک برنامه تلويزيونی با اشاره به اجرای توافق ژنو که از دوشنبه - ۳۰ دی‌ماه - توسط ايران و ۱+۵ صورت گرفت، افزود: اقدامات ما در دو بخش غنی‌سازی و رآکتور آب سنگين اراک بود. ما پذيرفتيم برای شش ماه توليد اورانيوم ۲۰ درصد را متوقف کنيم و برای اين کار بايد اتصال آبشارها را مُهر و موم می‌کرديم که کارابتدا در نطنز و سپس در فردو انجام شد.

وی درباره رآکتور آب سنگين اراک ادامه داد: قرار بر اين شد که آب سنگين به رآکتور اراک منتقل نشود که البته ما قصد اين کار را هم نداشتيم. ديگر اينکه سوخت به اين مجتمع منتقل نشود که آن هم ضرورتی نداشت. همچنين بازرسان از انبارهای رآکتور آب سنگين اراک بازديد کردند.

رييس سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: در اصفهان اورانيوم UF۶ غنی شده است که نگهداری آن به شکل گاز مشکل است. قرار شد نصف آنها به اکسيد اورانيوم تبديل شود که به هر حال بايد اين کار می‌کرديم و نصف ديگر را هم بايد رقيق کنيم.

وی با اشاره به بازديد بازرسان از تأسيسات اصفهان در يکی دو روز اخير نيز گفت: بازرسان از ميزان اورانيوم توليد شده ايران و جاهايی مثل دستگاه پرس و کوره که سوخت در آن تبديل به قرص می‌شود، بازديد کردند. آنها اول می‌خواستند اين مکان‌ها و تجهيزات را مُهر و موم کنند اما الان موقتاً دوربين بر روی کوره گذاشتند تا مطمئن شوند که ساخت قرص سوخت در مدت شش ماه صورت نمی‌گيرد.

رييس سازمان انرژی اتمی با بيان اينکه "ايران در هر ماه ۱۵ کيلوگرم اورانيوم ۲۰ درصد توليد می‌کرد"، گفت: بنا به تصميم خودمان و به طور داوطلبانه توليد اورانيوم ۲۰ درصدی را تعليق کرديم.

صالحی ادامه داد: ما هيچ وقت به دنبال اورانيوم ۲۰ درصد نبوديم. برخی عزيزان اين فعاليت را طوری در کشور مطرح کردند که همه فعاليت‌های سازمان را تحت‌الشعاع قرار داد. الان به اندازه نياز اورانيوم ۲۰ درصد توليد کرديم که بخشی از آن برای استفاده در رآکتور تهران به صفحه سوخت تبديل و بخشی ذخيره شده است که برای سه - چهار سال سوخت داريم و ديگر بيشتر از اين انباشت سوخت ۲۰ درصدی توجيه ندارد و برای حفظ منابع اورانيوم خود برای توليد سوخت تا غنای ۵ درصد نياز داريم اين منابع را حفظ کنيم.

وی در ادامه صحبتهايش تصريح کرد: اگر يک کيلو گرم اورانيوم ۵ درصد بخواهيم، بايد ۱۰ کيلو اورانيوم طبيعی مصرف کنيم اما می‌خواهيم برای مصرف اساسی در نيروگاه‌های برق از جمله نيروگاه بوشهر اين منابع را حفظ کنيم.

صالحی در رابطه با متوقف شدن تعدادی از زنجيره‌های سانتريفيوژ که به توليد اورانيوم تا غنای ۲۰ درصد می‌پرداختند، با تاکيد بر اينکه "۱۲ آبشار موجود در سايت فردو هيچ وقت کار نمی‌کرده و اين تصميم در دولت قبل اتخاذ شده بود که تصميمی سياسی بود تا گاز به اين ماشين‌ها تزريق نشود و الان هم اين کار صورت نمی‌گيرد"، افزود: در ضمن حدوداً ۹ هزار سانتريفيوژ داريم که ۱۰۰۰ تای آن از نسل IR-۲m است و به آنها هم گاز تزريق نشده است.

وی همچنين گفت: سانتريفيوژهايی که به توليد اورانيوم تا غنای ۲۰ درصد می‌پرداختند از کار بازنمی‌ايستند و بلافاصله ۵ درصد توليد می‌کنند و توليدات ۵ درصد ما به اين ترتيب افزايش می‌يابد.

رييس سازمان انرژی اتمی درباره رآکتور اراک نيز افزود: رآکتور اراک هنوز کارش تمام نشده است و هنوز آغاز به کار نکرده است. ما کارخانه توليد آب سنگين را داريم که مدت‌هاست مشغول کار است اما رآکتور هنوز کارش تمام نشده است و دو - سه سال طول می‌کشد تا تکميل شود. بر اساس توافق ژنو تجهيزاتی از جمله هاتسل، پمپ‌های اصلی مدار اوليه و اتاق کنترل است که برخی از اين تجهيزات اصلا قرار نبود در مدت شش ماه آينده نصب و راه‌اندازی شوند.

وی درباره ادعای غرب درخصوص رآکتور اراک و استفاده احتمالی از پلوتونيوم در مصارف غيرصلح آميز گفت: اينکه ممکن است از پلوتونيوم برای مصارف ديگر استفاده کرد، سر و صدای زيادی را درباره رآکتور اراک به طور غير واقعی ايجاد کرد. اما سوخت رآکتور اراک اگر يک سال در رآکتور بماند هر چند پلوتونيوم ۲۳۹ توليد می کند اما عناصر همزاد مثل پلوتونيوم ۲۴۰ توليد می کند که سمی است و جداسازی آنها در فضای عادی امکان پذير نيست و تجهيزات و هاتسل های خاص و پييده می خواهد.

صالحی تصريح کرد: البته ما از حق بازفراوری عدول نکرديم و از هيچ حقی در چرخه سوخت عدول نکرده ايم. ما داوطلبانه گفتيم غنی سازی خود را در سطح ۵ درصد نگه می داريم و آنها بايد بالاتر از آن را تضمين دهند که تامين می کنند و اگر نکردند، می رويم و خود مان می سازيم. ما رآکتور اراک را برای مصارف تحقيقاتی می خواهيم، نه بازفراوری.

وی درباره قطع شدن اتصالات ميان سانتريفيوژها که اوباما از آن به "برچيده شدن" نام برده است، چقدر زمان نياز است تا روند توليد اورانيوم تا غنای ۲۰ درصد به قبل بازگردد؟ گفت: چند ساعت. زنجيره ها سرجايش است و يک لوله تغديه است که آن را مهر و موم کرديم و به راحتی باز می شود و به مرحله قبل و توليد اورانيوم ۲۰ درصدی باز می گردد.

رييس سازمان انرژی اتمی درباره مفهموم رقيق شدن و اکسيد شدن نيز اظهار کرد: اکسيد شدن برای تبديل اورانيوم ۲۰ درصدی به به صفحه سوخت استفاده می شود و در اصفهان صورت می گيرد و رقيق سازی برای تبديل اورانيوم ۲۰ درصدی به ۵ درصدی در نطنز صورت می گيرد.

وی در پاسخ به پرسشی درباره اينکه آمريکا اين گونه بيان می کند که با اجرای توافق، ايران را از مواضعش عقب نشانده است، خاطرنشان کرد: ۱+۵ خواستند که ذخيره اورانيوم ۲۰ درصدی ايران را بگيرند بر اين اساس که اگر ايران خواست اورانيوم تا غنای ۹۰ درصد توليد کند زمان بيش تری بگيرد، اما ما اعلام کرديم که به دنبال توليد، انباشت و استفاده از سلاح هسته ای نيستم، اما آنها به شيوه خود برخورد می کنند. ما توانستيم با اشارات رهبری و کمک های آقای روحانی و تجربياتشان و نيز انسجام در کشور روند را پيش ببريم. من به مردم قول می دهم که توليد اورانيوم تا غنای ۵ درصد در حال توليد است و فعاليت رآکتور اراک نيز ادامه دارد.

صالحی ادامه داد: مردم مطمئن باشند مسئولان در جهت تامين منافع ملی تصميم‌گيری می کنند و تصميمات جمعی است و بر اساس جمع بندی ها تصميمات انجام می گيرد. بايد تفاهم را در شرايط زمان و مکان خود بسنجيم که تا امروز به نفع ما بوده است.

وی تصريح کرد: چه بسا اگر هم توافق نمی کرديم بنده به عنوان مسئول سازمان انرژی اتمی اعلام می کردم که ديگر نياز به توليد سوخت۲۰ درصد نداريم و به اندازه نيازمان توليد کرده ايم.

معاون رييس‌جمهور با اشاره به مذاکرات هسته‌ای در سال‌های ۸۲ اظهار کرد: در آن سال‌ها همه تلاش ما اين بود که جلوی اجماع جهانی را بگيريم و آقای روحانی موفق به اين کار شد و الان آنها دارند سعی می کنند جلوی اجماع داخلی ما را بگيرند که بايد حواسمان باشد و جلوی آنها را بگيريم. الان زمان اين که بخواهيم متفرق شويم، نيست. البته اين به معنای آن نيست که نقد نکنيم. دولت ظرفيت نقد منصفانه را دارد و برخی نقدها هم وارد است. ما الان بايد مواظب باشيم که کمتر اشتباه کنيم و اگر نقدها در جهت اصلاح امور و توجه دادن به مذاکره کنندگان باشد، خوب است.

رييس سازمان انرژی اتمی، بی‌ابهام‌ترين بخش توافق ژنو را بخش تحقيق و توسعه دانست و گفت: الان کشور صاحب نسل جديدی از سانتريفيوژ است که ۱۵ برابر سانتريفيوژهای قديمی توان دارد و SWU آن ۲۴ است. آنها از اين پيشرفت ايران خيلی ناراحت شدند و خواستند که ما آن را از دور خارج کنيم اما ما نپذيرفتم و در نهايت آنها اين سانتريفيوژ را پذيرفتند. اين حق ماست و توافق هم اين حق را به ما داده است.

وی تاکيد کرد: ما روی همه نوع سانتريفيوژ جديد در بخش تحقيق و توسعه کار می کنيم و محدوديتی نداريم. ما الان در حال تست سانتريفيوژ جديد هستيم و فقط برای توليد سوخت نمی توانيم از آن استفاده کنيم. اين ماشين ها اورانيوم را غنی می کنند اما دوباره آن را مخلوط می کنيم.

صالحی درباره نسل جديد سانتريفيوژ که اخيرا به آژانس اعلام شده است، گفت: وقتی اين موضوع مطرح شد سر و صدای زيادی ايجاد کردند، اما بعد پذيرفتند و گفتند که گاز تزريق نکنيد و ما آن را پذيرفتيم که در اين مدت بر روی تست مکانيکی آن کار کنيم.

رييس سازمان انرژی اتمی درباره ارائه اطلاعات مراکز هسته ای کشور به آژانس نيز اظهار کرد: اگر ما پروتکل الحاقی را امضا می‌کرديم و از آن جايی که برخی خواسته هايی که در توافق است برگرفته از مفاد پروتکل است، بايد اين مفاد رو بدون چون و چرا اجرای می کرديم، اما الان برای شفاف سازی و اعتمادسازی اين کار را انجام می دهيم و مشکلی هم نداريم. ما مشخص کرديم از مراحل توليد و ساخت روتور سانتريفيوژها بازديد مديريت شده صورت گيرد.

وی ادامه داد: در تفاهم نامه ای که با آقای آمانو سه ماه پيش امضا کرديم، پذيرفتيم که تقاضاهای آژانس را اجابت کنيم. ضرورتی ندارد طبق پادمان اجازه بازديد از توليد آب سنگين دهيم، اما گفتيم بيايند و بازديد کنند. اين ها از روی بی اعتمادی که به ايران دارند اين درخواست ها را مطرح می کنند و ما برای تلطيف فضا اجازه بازديد داديم که البته انعکاس مثبتی هم در گزارش اخير آمانو درباره برنامه و فعاليت های هسته ای ايران داشت.

رييس سازمان انرژّی اتمی در خصوص غنی سازی با ليزر نيز گفت: ما پيش از اين هم اعلام کرديم که غنی سازی از طريق ليزر را کنار گذاشتيم و مربوط به سال ها قبل است، اما چون آقای احمدی نژاد در جايی به اين مساله اشاره کردند اين ابهام برای آنها به وجود آمد. در حالی که ايران در سال ۲۰۰۳ ليزر را به طور کلی کنار گذاشت. ما نامه نوشتيم به آژانس که صحبت آقای احمدی نژاد ناظر به صحبت های گذشته بوده است.

وی در برابر اين پرسش که الان وضعيت سازمان انرژی اتمی از اين جهت که روند پيشرفت و حرکت به سمت جلو چگونه است؟ پاسخ داد: شتاب ما خوب است. سازمان از قبل از انقلاب تاکنون مراحل مختلفی را طی کرده است و با اقتدار می گوييم که در مرحله خوبی هستيم. تا مقاطعی بايد به کميت اهميت می داديم و الان خيلی شتاب کميتی نداريم و می خواهيم کيفيت سانتريفيوژها ا بالا ببريم و اين برای ما صرفه اقتصادی هم دارد.

صالحی اضافه کرد: از سويی مأموريت اصلی سازمان ساخت نيروگاه های اتمی است و ساير فعاليت ها برای تأمين سوخت مطمئن نيروگاه‌هاست. در زمينه اکتشاف در حال برداشتن قدم های مهم هستيم که در آينده درباره آن صحبت خواهم کرد، هم چنين با روس ها برای ساخت نيروگاه وارد بحث شديم و اميدواريم در سال ۹۳ شاهد کلنگ زنی آن باشيم.

رييس سازمان انرژی اتمی همچنين اظهار کرد: در ميان مدت قرار شده چهار هزار مگاوات برق هسته ای داشته باشيم، البته به معنای اين نيست که همه را با هم داشته باشيم. در بوشهر واحد دوم سال آينده کلنگ زده می شود و دو سال به دوسال کلنگ‌های بعدی را می‌زنيم.

وی همچنين از برنامه سازمان انرژی اتمی برای تأمين تجهزات به کار گرفته شده با استفاده از پرتو مثل پت، گاما کمرا، و سيکلوترون و غيره خبر داد و گفت: دراين زمينه نيز قراردادی با وزارت بهداشت بستيم تا ماشين‌های توليد واکسن را برای آنها بسازيم.