توافق ایران و آژانس؛ پنج گام عملی دیگر

ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای اجرای ۵ گام عملی تا سوم شهریور توافق کرده‌اند. این گام‌ها شامل ارائه اطلاعات لازم٬ از جمله در مورد انجام انفجارهای قدرتمند در مقیاس بزرگ می‌شوند.

زمانه - خبرگزاری‌های ایرانی از پیشرفت در نشست نمایندگان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تهران خبر داده‌اند.

در پایان نشست ترو واریورانتا، معاون مدیرکل آژانس در امور پادمان‌ها٬ و رضا نجفی٬ سفیر و نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نسبت به انجام ۵ گام عملی تا سوم شهریور‌ماه توافق شد.

در بیانیه مشترک دو طرف در روز چهارشنبه (۳۱ اردیبهشت/۲۱ مه) تاکید شده که اقدامات ایران بر اساس «چارچوب همکاری‌ها» اجرایی خواهند شد.

نخستین گام، تبادل اطلاعات با آژانس در ارتباط با اخبار مربوط به انجام انفجارهای قدرتمند از جمله انجام آزمایش انفجار قدرتمند در مقیاس بزرگ در ایران خواهد بود.

این موضوع از جمله مسائلی است که در آخرین دیدار نمایندگان ایران و آژانس حل‌نشده و مبهم باقی مانده بود.

آژانس خواستار مدارک و پاسخگویی به سوالاتی در خصوص چاشنی‌های (EBW) موسوم به «چاشنی‌های ایمن» است. این چاشنی‌ها در زمینه‌های غیراتمی کاربرد دارند٬ اما در عین حال می‌توانند در تنظیمات سلاح اتمی نیز به کار روند.

ادعا شده که این چاشنی‌ها در سایت نظامی پارچین مورد آزمایش قرار گرفته‌اند.

گام دوم، ارائه اطلاعات مربوط به مطالعات و مقالات منتشر شده در ایران در مورد ترابرد نوترون و مدل‌سازی‌ها و محاسبات مربوطه و استفاده ادعایی از ‌آن‌ها در مواد فشرده عنوان شده است.

در گام سوم قرار است ایران هماهنگی لازم را برای بازدید از یک مرکز تحقیقات و توسعه سانتریفوژ به عمل آورد.

ایران در گام چهارم باید امکان دسترسی مدیریت شده به کارگاه‌های مونتاژ سانتریفوژ، کارگاه‌های تولید روتور سانتریفوژ و تاسیسات ذخیره‌سازی را فراهم سازد.

در پنجمین گام، لازم است این کشور جمع‌بندی رهیافت پادمان در مورد رآکتور آب سنگین اراک را ارائه کند.

مسئولان ایرانی همواره تاکید کرده‌اند که تبدیل رآکتور آب سنگین اراک به آب سبک، «خط قرمز» این کشور محسوب می‌شود. در مذاکرات ایران او گروه ۱+ ۵، تفاهمی کلی حاصل شده تا این رآکتور برای تولید پلوتونیوم کمتر، بازطراحی شود.

پنج گام یاد شده، قرار بود حداکثر تا ۲۵ اردیبهشت مورد توافق طرفین قرار گیرند. این گام‌ها در ادامه توافق همکاری‌های فنی ایران و آژانس در برداشتن هفت گام عملی می‌شوند.

دسترسی مدیریت شده به معدن ساغند و کارخانه تغلیظ اردکان پیش‌تر مورد توافق قرار گرفته بودند.

ترو واریورانتا‌، معاون یوکیو آمانو پیش از این و در اواخر ماه آوریل نیز در سفری «غیررسمی» به تهران با رضا نجفی در باره پرسش‌های مربوط به “چاشنی‌های ایمن” گفت‌وگو کرده بود.