شفيعی کدکنی: به جوانان حق می‌دهم از سنت دل‌زده باشند

محمدرضا شفيعی کدکنی گفت: يک نوع دل‌زدگی نسبت به سنت در ذهن جوانان ما هست که من نيز به آن‌ها حق می‌دهم. معتقدم جوانان بايد در حرکت فرهنگی جامعه‌ی ما به‌سمت مدرنيته حرکت کنند؛ اما هر نوع حرکت به‌سمت مدرنيته مستلزم شناخت درست از سنت است.

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا) در خراسان رضوی، اين استاد زبان و ادبيات فارسی که اهل مصاحبه با رسانه‌ها نيست، در جلسه‌ی پيش‌دفاع يک پايان‌نامه همچنين گفت، همه‌ی متون ادبيات فارسی نيازمند تصحيح مجدد هستند.

او در بخشی از صحبت‌هايش هم گفت: به فرهنگستان ادب اعتقاد خاصی ندارم؛ اما اين فرهنگستان بايستی رسم‌الخط ثابتی را مانند رسم‌الخط استاد مجتبی مينوی در تحرير «کليله و دمنه» وضع کند.

به گزارش ايسنا، متن اظهارت شفيعی کدکنی در جلسه‌ی پيش‌دفاع دکتر سلمان ساکت در محل کتابخانه‌ی قطب علمی فردوسی‌شناسی دانشکده‌ی ادبيات دانشگاه فردوسی مشهد در پی می‌آيد.

اين استاد زبان و ادبيات فارسی در اين جلسه گفت: خوشحاليم که همت بلند دکتر ساکت ختم به تصحيح آبرومند «کيميای سعادت» غزالی می‌شود و اميدواريم که اين روند ادامه پيدا کند.

او در ادامه اظهار کرد: دانشکده‌ی ادبيات دانشگاه فردوسی متوجه عمل مخاطره‌آميز تصحيح متون است و می‌داند که يک تصحيح خوب، کار بسيار زمان‌بر و سختی است. اميدواريم که اين تلاش ختم به اين بشود که مخاطبان ادبيات شاهد يک تصحيح خوب باشند.

شفيعی کدکنی با بيان اين‌که همه‌ی متون ادبيات فارسی نيازمند تصحيح مجدد هستند، اظهار کرد: در فکر جوانان، کار تصحيح، يک کار قديمی است؛ اما امروز در دنيا بزرگ‌ترين مراکز پژوهشی مشغول تصحيح متون قديمی از کتب افلاطون و ارسطو تا آثار نويسندگان قرن ۲۰ که آثارشان دچار نقص شده، هستند و اين نشان‌دهنده‌ی اوج اهميت اين موضوع است.

اين شاعر و پژوهشگر گفت: يک نوع دلزدگی نسبت به سنت در ذهن جوانان ما هست که من نيز به آن‌ها حق می‌دهم و معتقدم که جوانان بايد در حرکت فرهنگی جامعه‌ی ما به سمت مدرنيته حرکت کنند. اما هر نوع حرکت به‌سمت مدرنيته مستلزم شناخت درست از سنت است و هنگامی که با يک متن غلط روبه‌رو هستيم، نمی‌توانيم از هيچ‌کدام از علوم جديد و متجددانه‌ی ادبی در آن بهره بجوييم.

شفيعی کدکنی اظهار کرد: من به کسانی که فکر می‌کنند تصحيح متن يک کار سنتی و قديمی است، يادآور می‌شوم که حرکت به سمت مدرنيته به جز از طريق شناخت منابع اصلی و سنتی ادبيات امکان‌پذير نيست.

او با اشاره به تصحيح «ديوان شمس» توسط استاد بديع‌الزمان فروزانفر، گفت: کسی با اطلاعات و شناخت بديع‌الزمان فروزانفر از ادبيات، تاکنون وجود نداشته است و همه به اشراف او به همه ابعاد ادبيات اذعان می‌کنند و مطمئنا تاکنون بهتر از او نداشته‌ايم.

شفيعی کدکنی تأکيد کرد: با اين وجود، کسانی که شرايط تصحيح «ديوان شمس تبريزی» را دارند، اين کار را بکنند و هنگامی که چنين اثری جای تصحيح مجدد دارد، ساير آثار به عبارت اولا جای تصحيح دارند.

او ادامه داد: تصحيح کامپيوتری متون کار بزرگی است که می‌توان انجام داد؛ زيرا کامپيوتر نه خسته می‌شود و نه عصبانی و خطاپذيری بسيار پايينی دارد و ما بايستی به صورت جدی از اين مقوله بهره بگيريم.

اين استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: هيچ متنی برای ابد بی‌نياز از تصحيح نيست و هر کسی که آمادگی دارد، می‌تواند کارهايی را که من تصحيح کرده‌ام، مجددا تصحيح کند؛ زيرا همه متون ادب فارسی نيازمند بازتصحيح هستند.

شفيعی کدکنی با بيان اين‌که به فرهنگستان ادب اعتقاد خاصی ندارد، گفت: اما اين فرهنگستان بايستی رسم‌الخط ثابتی را مانند رسم‌الخط استاد مجتبی مينوی در تحرير «کليله و دمنه» وضع کند؛ زيرا اين رسم‌الخط با دقت خاصی تدوين شده است و با اين کار همه می‌توانند از آن استفاده کنند و معايب رسم‌الخط فعلی از بين می‌رود.

در پايان اين جلسه، استادان و دانشجويان ادبيات فارسی سؤال‌های مختلف خود را درباره‌ی مسائل گوناگون ادبيات مطرح کردند و دکتر شفيعی کدکنی با دقت نظر و حوصله‌ی خاصی به اين سؤال‌ها پاسخ داد.

از ديگر نکات جالب توجه اين جلسه، حضور دانشجويان رشته‌های عربی، روان‌شناسی، علوم سياسی، حقوق و... بود که بعضا سؤال‌هايی را درباره‌ی رشته‌های خود از شفيعی کدکنی پرسيدند.