ساز «تار» به نام کشور آذربایجان در یونسکو به ثبت رسید!

خبرگزاری میرات فرهنگی: در هفتمین نشست کمیسیون میراث معنوی یونسکو، روش های سنتی در ساخت و همچنین روش های نوازندگی و اجرای ساز «تار» به نام کشور آذربایجان ثبت شد.

کمیسیون میراث جهانی یونسکو در هفتمین نشست خود که در پاریس در حال برگزاری است و تا هفتم دسامبر ادامه دارد، ۴ اثر جدید را به فهرست میراث معنوی جهان افزود که شامل ساخت و نوازندگی «تار» به نام کشور آذربایجان است.

به گزارش یونسکو روش های سنتی در ساخت تار و نحوه نوازندگی و اجرای آن که از سوی کشور آذربایجان معرفی شده بود، در نشست اخیر کمیسیون میراث معنوی یونسکو ثبت شد. این در حالی است که تار یکی از مهمترین و کهن ترین سازهای ایرانی است که بیشتر به نام کشور ایران شناخته می شود.

به نظر می رسد که کشور ایران هیچ مشارکتی در پرونده ثبت جهانی تار نداشته و هرچند کشور آذربایجان پیش از این عاشیق ها را به نام خود به ثبت رسانده بود اکنون تار را هم ثبت رسانده است. طبق همین گزارش این ساز نوعی ابزار موسیقی زهی ساخته شده از چوب درخت توت و تو خالی با تارهای بلند است که در سراسر روستاها و شهرهای آذربایجان ساخته می شود.

در گزارش یونسکو آمده است که این ساز دارای ویژگی سازهای سنتی است و در مراسم مختلف عروسی و جشن و عیدهای گوناگون و مهمانی‌های سنتی گرفته تا کنسرت‌ها و همایش‌های امروزین نواخته می شود. این ساز که بدنه ای توخالی و ازجنس چوب دارد، به شکل هشت انگلیسی است و به صورت افقی در دستان نوازنده قرار می‌گیرد. این ساز دارای هفت تار فلزی است که با زخمه نواخته می شود.

بنا بر آنچه که در گزارش رسمی یونسکو آمده، ساخت این ساز طی سال ها و قرن ها توسط صنعتگران سنتی که مهارت های خود را نسل به نسل به شاگردان و خود منتقل کرده اند، حفظ شده و نحوه اجرا و مهارت های هنری در نوازندگی این سازنیز به صورت شفاهی توسط استادان هنر به نسل جوانتر درمردم این کشور منتقل شده است.

تار از سازهای زهی است که با زخمه نواخته می‌شود. تار در ایران و برخی مناطق دیگر خاورمیانه مانند آذربایجان و ارمنستان و گرجستان برای نواختن موسیقی کلاسیک این کشورها رایج است. در گذشته تار ایرانی پنج سیم (یا پنج تار) داشت. غلامحسین درویش یا درویش خان سیم ششمی به آن افزود که همچنان به کار می رود.

۳ اثر جدید فرهنگی ثبت شده ی دیگر از ۳ کشور، الجزایر، اتریش، ارمنستان است که شامل یک سنت ویژه در مراسم عروسی الجزایر، یک حماسه ملی از سوی کشور ارمنستان و یک کارناوال از سوی اتریش است که در فهرست میراث معنوی جهان ثبت شده است.