کره کمياب شد؛ گرانی چرب می‌شود

روزنامه بهار ـ داستان روغن هنوز فروکش نکرده است که کره نيز به فهرست کالاهای کمياب در بازار اضافه شد تا سياهه کالاهای کمياب و در آستانه گرانی دوباره کامل‌تر از گذشته شود.

اين روزها يخچال خانه‌ها با کره قهر و واحدهای صنفی نيز چند وقتی است که شاهد کاهش روزانه عرضه اين محصول از طرف شرکت‌های پخش و توليدی هستند. روغن‌ گران می‌شود، دليلی ندارد به‌جز عدم تخصيص ارز، ولی باز هم بانک مرکزی ارز نمی‌دهد، کره کمياب شده است و خبری از ارز نيست. جلسه روز شنبه بانک مرکزی نيز خروجی مثبتی برای بازار نداشته است. بی‌تعارف بانک مرکزی راه خود را می‌رود و بی‌توجه به نامه‌های بازرگانی داخلی وزارت صنعت و انتقادهای نمايندگان مجلس همچنان درهای خزانه ارزی را روی واردات کالاهای اساسی، دارو و مواد اوليه بسته است. ارز مرجع که هيچ، بعضی از وارد‌کنندگان از نوبت چند‌ماهه برای دريافت ارز مبادله‌ای سخن می‌گويند؛ نوبتی که به گفته آن‌ها درنهايت پول‌های هندی و چينی را نصيب آن‌ها می‌کند. برای بانک مرکزی فرقی ندارد چه اتفاقی در بازار رخ می‌دهد، برای همين همچون حذف ارز مرجع برنج، گوشت و محدود‌کردن ارز مبادله‌ای برای آن‌ها، اين ‌روزها ارز باقی کالاهای اساسی را حذف کرده است و تنها با بيان اين مطلب که ارز مورد نياز را تامين کرده‌ايم در زمين وزارت صنعت بازی می‌کند و وزارت صنعتی‌ها نيز فعلا سکوت کرده‌اند تا اين‌که کمتر در آشفته‌بازار اقتصادی کشور ديده شوند.

اين حال‌و‌هوای امروز حوزه گسترده‌ای از اقتصاد است که ارتباط مستقيم با معيشت مردم دارد، اما متوليان تخصيص ارز آرام و بدون استرس به مجلس که فراخوانده می‌شوند از تخصيص بيش از نياز ارز به کالاهای اساسی و مواد اوليه سخن ‌می‌گويند، اما در مراجعه متقاضيان ارز شانه بالا می‌اندازند و وعده هفته‌های آتی را می‌دهند. متقاضی خوش‌شانس که باشد روپيه هند به جای ساير ارزها لبخند را بر لبانش می‌نشاند. اما اين تازه آغاز سرگردانی و شايد بدبختی باشد؛ اتفاقی که اين روزها دامن واردکنندگان روغن خام را گرفته و روپيه تحويلی به جای ساير ارزها روی دست آن‌ها باد کرده است و کشتی‌های حامل روغن خام ماه‌هاست که روی آب بلاتکليف هستند.

اين ماجرا درباره کره نيز رخ داده است و به گفته رييس انجمن صنايع لبنی بيش از پنج‌ماه است که ۱۸‌هزار تن کره در گمرک‌های کشور انبار شده است و مسئولان بانک مرکزی از تخصيص ارز به اين محصول خودداری می‌کنند؛ همان مسئولانی که هفته پيش در جلسه غيرعلنی مجلس سينه صاف کرده و با صدايی بلند خبر از تامين ارز تمام کالاهای اساسی و مواد اوليه را دادند، ديروز نيز مدير اداره نظارت ارز بانک مرکزی از افزايش ۲۵‌درصدی تامين ارز کالاهای اساسی، مواد اوليه دارويی و تجهيزات پزشکی خبر داد.

اين اظهارات در حالی است که رييس انجمن روغن نباتی در گفت‌وگو با «بهار» با بيان اين مطلب که بانک مرکزی در تامين ارز روغن‌خام و واردات روغن با مشکل مواجه شده است، گفت: در حال حاضر روغن مورد نياز خود را از ذخاير استراتژيک وزارت صنعت دريافت می‌کنيم تا ارز مورد نياز تخصيص داده شود.

باکری، دبير انجمن صنايع لبنی، نيز در گفت‌وگو با «بهار» با بيان اين مطلب که بعضی آمارها از وجود ۲۲‌هزار تن کره در گمرک حکايت دارد، گفت: واردات کره با مشکل مواجه شده است و با گذشت پنج‌ماه هنوز موفق به دريافت ارز مورد نياز از بانک مرکزی نشده‌ايم.

وی در ادامه با تاکيد بر آثار منفی اين اتفاق در قيمت کره در بازار ادامه داد: هم‌اکنون بعضی شرکت‌هايی که کالايشان در گمرک است پيگير دريافت ارز مرجع از بانک مرکزی هستند، اما تاکنون ابلاغيه‌ای از سوی بانک مرکزی درباره تخصيص ارز مرجع برای کره دريافت نشده است.

کره‌ گران می‌شود

يکی از دغدغه‌های اين روزهای مردم افزايش چندين‌باره قيمت‌هاست که به نظر می‌رسد با اتفاق رخ‌داده درباره کره، اين افزايش قيمت در آينده‌ای نزديک برای اين محصول رقم خواهد خورد.

بر همين اساس معاونت توسعه بازرگانی داخلی وزارت صنعت معدن و تجارت در نامه‌ای به بانک مرکزی خواهان تخصيص ارز مرجع کره‌های انبار‌شده در گمرک شده است تا مانع افزايش قيمت‌ها در بازار باشد.

به نظر می‌رسد ساير بخش‌های دولتی بيشتر از بانک مرکزی نگران گرانی‌ها شده‌اند و نتيجه عملکرد اقتصادی خود را در گذشته دريافته‌اند، اما رييس انجمن صنايع لبنی معتقد است در صورت تخصيص ارز مرجع نيز بايد منتظر افزايش قيمت‌های اين کالا باشيم زيرا به گفته وی، به هر ميزان کره دپو‌‌شده در گمرک دير ترخيص شود جريمه می‌خورد (دموراژ يا هزينه نگهداری) و طبيعتا قيمت کره در بازار را افزايش خواهد داد.

وی ادامه داد: تاريخ مصرف کره وارداتی يکسال است که هم‌اکنون نيز اين کالا در سردخانه‌های منهای ۴۵درجه گمرک شهيد رضايی بندرعباس نگهداری می‌شود. به گفته باکری، بخش عمده کره وارداتی به ايران از کشورهای نيوزيلند، استراليا، آلمان و هلند تامين می‌شود.

باکری در واکنش به اين ادعای بانک مرکزی که اعلام کرده است، عدم ترخيص ۱۸‌هزار تن کره از گمرک ارتباطی با موضوع تخصيص ارز ندارد، گفت: موضوع کاملا مرتبط با عدم تخصيص ارز است و هيچ دليلی غير از تخصيص ارز به واردات برای ترخيص‌نشدن کره وجود ندارد.

به هر حال به نظر می‌رسد بازار همچنان آبستن اتفاقات تلخ‌و‌شيرين خواهد بود و واردکنندگان کالاهای اساسی و مواد اوليه روزهای دشواری را در پيش روی خواهند داشت.