حاشيه های جام جهانی ۲۰۱۴ در يک نگاه

تهران - ايرنا - پرونده رقابت های جام جهانی ۲۰۱۴ فوتبال با رد و بدل شدن ۱۷۱ گل و قهرمانی آلمان برای چهار سال ديگر بسته شد، پرونده ای که با ورق زدن صفحات آن شاهد اتفاقات خوب و بد زيادی بوديم.

همانطور که پيش بينی می شد جام بيستم يک ماه مردم جهان را پای گيرنده های تلويزيونی نشاند، جامی که هر روز آن آبستن اتفاقات بسيار بود اتفاقاتی که بعضی از آنها دور از انتظار بوده و نمی شد آنها را از قبل پيش بينی کرد.

از اعتراض های گسترده اهالی سرزمين قهوه گرفته تا تاخير در ساخت و ساز ورزشگاه های ميزبان جام جهانی و البته کشته شدن چند کارگر در حين کار در اين پروژه ها نخستين خبرهايی بود که از اين کشور آمريکای جنوبی به گوش رسيد.

بی شک نخستين شوک جام بيستم در بازی افتتاحيه رقم خورد، رقابتی که با گل به خودی مارسلو آغاز شد، مدافع برزيل در اين بازی به اشتباه دروازه ميزبان را گشود تا برای دقايقی مردم سرزمين قهوه در اضطراب به سر ببرند، شوک دوم جام نيز در همين بازی رقم خورد جايی که نيشی مورای ژاپنی در شرايطی که ديد مستقيم نداشت به اشتباه در سوت خود دميد و يک ضربه پنالتی برای برزيل اعلام کرد تا در مقابل کرواسی به يک پيروزی دست يابند، تصميمی که اکثر کارشناسان آن را اشتباه توصيف کردند و اين گونه بود که جام بيستم با اشتباه داوری آغاز شد.

اين جام در روزهای بعدی نيز شاهد اتفاقات خوب و بد بسيار بود که در ادامه به مهم ترين آنها می پردازيم.

بخشی از اين جام به واسطه حضور تيم ملی فوتبال ايران بيش از بخش های ديگر مورد توجه مردم فوتبال دوست کشورمان قرار داشت.

بازی خوب شاگردان کی روش مقابل نيجريه و عملکرد دور از انتظار يوزهای ايرانی برابر آرژانتين مدعی، سبب شد تا رسانه های جهان به تعريف و تمجيد فوتبال ايران بپردازند و شايد به همين دليل بود که همگان تصور می کردند در مقابل بوسنی يک بازی راحت همراه با جشن صعود خواهيم داشت، جشنی که هيچگاه برگزار نشد و با شکست برابر اين تيم اروپايی چمدان ها را برای بازگشت به وطن بستيم. هر چند نمی توان از اشتباه داور صرب بازی ايران و آرژانتين به سادی گذشت چرا که اگر پنالتی مسلم ايران را اعلام می کرد، شايد اين جام يک شگفتی ديگر را نيز تجربه می کرد.

شادی مردم حتی پس از باخت تيم ملی فوتبال ايران مقابل آرژانتين برای خود جای بحث دارد، اما خبری که در هياهوی جام بيستم چندان به چشم نيامد، درگذشت يک هوادار فوتبال ايران در جريان بازی ايران و بوسنی بود که پس بازشدن دروازه حقيقی بر اثر سکته قلبی بود. اين هوادار فوتبال ۵۳ ساله ساکن آذربايجان شرقی زمانی که بوسنی گل اول خود را به ثمر رساند در پای گيرنده تلويزيونی سکته کرد و قربانی جام بيستم شد.

البته او تنها قربانی اين جام نبود، چرا که مرد چينی ۲۵ ساله نيز به دليل بی خوابی و تماشای رقابت های جام جهانی جان خود را از دست داد. مسابقات جام جهانی ۲۰۱۴ به دليل فاصله زمانی يازده ساعته چين با برخی مناطق برزيل، نيمه شب در اين کشور پخش می شد و به همين دليل اين طرفدار دوآتيشه فوتبال زمانی برای استراحت نداشت و در نهايت به دليل بی خوابی جان خود را فدای فوتبال کرد.

اما حضور هنرمندان کشورمان در برزيل هم به نوعی خبرساز شد، حضور اين چهره ها در محل برگزاری مسابقات و خبرها و عکس هايی که از برزيل مخابره می شد به هر حال حاشيه ساز شد و در نهايت بازتاب های مختلفی به همراه داشت، هر چند برخی از هنرمندان نيز به گونه های متفاوتی نسبت به آن واکنش نشان دادند.

از ايران که بگذريم اين جام شاهد چند ناکام بزرگ نيز بود، اسپانيايی که با جام آمده بود با دست خالی و با نتايج دور از انتظار خاک برزيل را ترک کرد. حذف زودهنگام لاجوردی پوشان ايتاليا، خداحافظی انگليس با جام بيستم و البته موفق نبودن پرتغال در اين جام از ديگر نتايج دور از انتظار جام بيستم بود.

هر چند اين تيم ها خيلی زود برزيل را ترک کردند، اما در مقابل کاستاريکا با عملکردی که داشت همه را به تحسين وادار کرد، الجزاير، شيلی و کلمبيا هم بيش از حد خود ظاهر شدند و نشان دادند جام جهانی جای کسانی است که بيشتر تلاش می کنند و از انگيزه بالاتری برخوردارند.

بدون شک يکی از پديده های اين جام رودريگز کلمبيايی بود، بازيکنی خلاق، آرام و مستعد که در نهايت با زدن ۶ گل عنوان آقای گلی جام بيستم را از آن خود کرد، بازيکنی که به نظر اکثر کارشناسان شايسته عنوان بهترين بازيکن جام جهانی ۲۰۱۴ بود اما اين عنوان در نهايت به مسی آرژانتينی رسيد.

البته مردان شماره يک تيم ها نيز برای خود مدعی بودند، بازيهای درخشان نوير که در برخی موارد در حد و اندازه های يک دفاع آخر بازی می کرد در موفقيت آلمان در جام بيستم بسيار تاثير گذار بود و در نهايت نيز عنوان بهترين دروازه بان لقب گرفت و دستکش طلايی را از آن خود کرد. البته سرخيو رومرو از آرژانتين، کلوديو براوو از شيلی، ناواس کاستاريکايی و اوچوآ سنگربان مکزيک نيز شايستگی های خود را در برزيل به رخ همتايان خود کشيدند.

ليونل مسی قبل از اين جام خبرساز شد اما نه به دليل بازی های هميشگی، مرد همه کاره آرژانتين قبل از جام بيستم چندبار در زمين تمرين و مسابقه دچار حالت تهوع شده بود، حالتی که هواداران فوتبال اين کشور را نگران می کرد. مسی در ديدار نهايی جام بيستم نيز اين حالت را تجربه کرد و برای دقايقی حالت تهوع داشت اما بی انگيزگی اين بازيکن به خصوص در دقايق پايانی جام نکته ای بود که از لنز دوربين های تلويزيونی مخفی نماند و چهره وی در هنگام دريافت جايزه خود هيچگاه از ذهن هواداران فوتبال اين کشور از ياد نخواهد رفت.

برخورد نيمار با مدافع تيم کلمبيا در دقايق پايانی بازی دو تيم در مرحله يک چهارم نهايی جام جهانی شايد در ابتدا چندان مهم به نظر نمی رسيد، اما با اعلام خبر شکسته شدن مهره کمر اين بازيکن برزيل، موجی از نگرانی اردوی طلايی پوشان را فراگرفت. با اين مصدميت نيمار به بيمارستان منتقل شد و ادامه جام را از دست داد هر چند برای روحيه دادن به هم تيمی ها خود روی نيمکت نشست اما اين حضور چندان کارساز نشد و برزيل به چهارمی جام بيستم رضايت داد.

اما لوئيس سوارز چهره تاثيرگذار اروگوئه که موجب موفقيت اين تيم در جام جهانی شده بود در اقدامی بحث برانگيز شانه مدافع ايتاليا را گاز گرفت تا از ادامه حضور در اين جام محروم شود. هر چند اين بازيکن پيش از اين نيز در اقدامی مشابه چند بازيکن ديگر را گاز گرفته بود، اما اين صحنه در جام جهانی کافی بود تا مسوولان فيفا از ادامه حضور وی در مسابقات جلوگيری کنند و با رفتن او، اروگوئه نيز با جام خداحافظی کرد.

شکست سنگين و به دور از انتظار برزيل مقابل آلمان آنهم با ۷ گل بدون شک برای هميشه در تاريخ جام های جهانی ثبت می شود، نتيجه ای که شايد هيچگاه تکرار نشود، نتيجه ای که برای اسکولاری و مردان طلايی پوش برزيل يک شوک بود، شوکی که پيامدهای خاص خود را داشت تا جايی که در مراسم اختتاميه جام بيستم آنهايی که در ورزشگاه بودند، رييس جمهور برزيل را در زمان مراسم اهدای جام هو کردند.

البته مدافع تيم ملی فوتبال برزيل هم در اين جام برای خود تاريخ ساز شد، چرا که مارسلو نخستين گل جام جهانی ۲۰۱۴ را به اشتباه درون دروازه تيم خود جای داد. اين گل در جريان ديدار افتتاحيه بين تيم های برزيل و کرواسی به ثبت رسيد که طی آن مارسلو به اشتباه دروازه برزيل را باز کرد. تصوير بهت زده اين بازيکن و نگاهی که به سکوهای ورزشگاه می کرد از جمله تصاويری است که در تاريخچه جام بيستم برای هميشه ثبت می شود.

موفقيت آلمان با يواخيم لو نشان داد اگر سرمايه گذاری مطلوب با برنامه ريزی طولانی مدت عجين شود، می توان به موفقيت اميدوار بود. ژرمن ها در جام بيستم صبور و محکم بودند، دژ مستحکم آلمانها در مقابل ميزبان و خط آتش شاگردان يواخيم لو و بازيهای خوب و روان آنها به همه جهان درس فوتبال داد، آلمان ها به يک نفر متکی نبودند، بازيکنان اين تيم اعتقاد دارند يک تيم هستند و بر همين اساس به ميدان می روند نکته که سرمربی آلمان ها نيز به آن اعتقاد دارد و می گويد موفقيت جام بيستم از زمان های گذشته و با يورگن کلينزمن آغاز شده است و ما اين مسير را به انتها رسانده ايم.

آلمان به عنوان اولين تيم اروپايی توانست در تاريخ جام های جهانی در قاره آمريکای جنوبی جام را به دست بياورد. آنها آخرين قهرمانی خود را با پيروزی يک بر صفر مقابل آرژانتين در جام جهانی ۱۹۹۰ به دست آورد و بار ديگر پس از ۲۴ سال همان اتفاق در کشور برزيل برای اين تيم تکرار شد.

برای اولين بار طی سه دوره متوالی، جام جهانی در اختيار تيم های اروپايی قرار گرفت چرا که در جام جهانی ۲۰۰۶ ايتاليا، ۲۰۱۰ اسپانيا و ۲۰۱۴ آلمان صاحب اين عنوان شدند. آلمان با کسب چهارمين قهرمانی جهان و داشتن چهار عنوان نايب قهرمانی بعد از برزيل با ۵ عنوان قهرمانی در رده دوم تيم های پرافتخار جام قرار گرفت. ايتاليا با کسب ۴ عنوان قهرمانی و ۲ عنوان نايب قهرمانی در رده سوم قرار دارد.

البته آلمانی ها اين اتحاد ملی را يک بار ديگر و در جام بيستم نشان دادند، آنها پس از برد قاطع ۴ بر صفر خود مقابل پرتغال، اين پيروزی را به شوماخر قهرمان آلمانی فرمول يک جهان تقديم کردند. شوماخر که پس از حادثه در پيست اسکی ۶ماه در کما بود بالاخره به هوش آمد و اين خبر روحيه آلمانی ها رو قبل از اين بازی مضاعف کرد.

توماس مولر هم در جام ۲۰۱۴ رکوردار شد، مهاجم تيم ملی آلمان اولين بازيکنی که در برزيل موفق به هت تريک شد. مولر در نخستين بازی آلمان در اين دوره از رقابت ها مقابل پرتغال سه بار در دقايق ۱۲ از روی نقطه پنالتی، ۴۵ و ۷۸ گلزنی کرد. البته اين بازيکن در دوره گذشته جام جهانی نيز با ۵ گل زده، کفش طلای مسابقات را از آن خودش کرده بود.

دمپسی کاپيتان تيم ملی فوتبال آمريکا هم با به ثمر رساندن گل در ثانيه ۲۹ ديدار اين تيم مقابل غنا در جام جهانی ۲۰۱۴، نام خودش رو در فهرست سريع ترين گلزنان اين جام به ثبت رساند. البته در صدر اين فهرست همچنان هاکان شوکور بازيکن سابق تيم ملی ترکيه قرار داره که در ثانيه ۱۱ ديدار رده بندی جام جهانی ۲۰۰۲ برابر کره جنوبی موفق به گلزنی شده بود.

فناوری خط دروازه برای اولين بار در جام جهانی مورد استفاده قرار گرفت، فناوری که کمک بسياری به داوران کرد تا حداقل از بابت عبور توپ از خط دروازه دچار مشکل نشوند، اين فناوری در جام بيستم کارساز شد و به لطف اين تکنولوژی فرانسه در مقابل هندوراس موفق شد گل دوم خود را به ثبت برساند.

اما بروز مشکل فنی موجب شد که سرود ملی فرانسه و هندوراس قبل از آغاز مسابقه فوتبال دو تيم در رقابتهای جام جهانی برزيل، پخش نشود. مشکل فنی که برای بلندگوهای ورزشگاه به وجود آمد، باعث شد تا دو تيم دقايقی منتظر پخش سرود ملی کشورهای خود باشند، اما مسئولان فنی ورزشگاه نتوانستند در وقت مقرر اين اشکال را رفع کنند و تيم ها بدون پخش سرود ملی کشورشان به زمين بازی رفتند.

سرقت لوازم عکاسی عکاسان در جام جهانی ۲۰۱۴ ازديگر حاشيه های جام بيستم بود و باعث اعتراض و شکايت اين قشر رسانه ای به فدراسيون بين المللی فوتبال( فيفا) شد. براين اساس فيفا و کميته سازماندهی محلی جام جهانی در بيانيه ای به عکاسان هشدار دادند که مواظب لوازم خود باشند. فقر و اختلاف طبقاتی در برزيل بسيار زياد است و شهرهای اين کشور ازجمله شهرهای ناامن جهان محسوب می شوند.

بازيکنان تيم ملی فوتبال مکزيک هم بی نصيب نبودند، آنها بعد از خراب شدن اتوبوس تيمشان در نزديکی هتل محل اقامت خود در سانتوس برزيل، با تاکسی به زمين تمرين رفتند. رافائل مارکز کاپيتان تيم مکزيک بعد از اين اتفاق عکسی از خود به همراه مارکو فابيان، هکتور هررا و الفردو تالاورا در توئيتر منتشر کرد که آنها را در حاليکه در تاکسی نشسته بودند، نشان می داد.

تا پيش از اين شنيده بوديم که برخی تيم ها افرادی را به تمرين تيم های ديگر می فرستند تا از نحوه تمرين و شيوه بازی حريفان اطلاعات کسب کنند اما در برزيل اتفاقی افتاد که مسوولان فوتبال تيم ملی فرانسه را نگران کرد. اعضای تيم ملی فوتبال فرانسه در جريان تمرينات خود متوجه پرواز يک هواپيمای بدون سرنشين بر فراز آسمان بالای سر خود شدند. اين نوع هواپيماهای کوچک معمولا برای جاسوسی به منظور اهداف نظامی مورد استفاده قرار می گيرند و بر همين اساس ديديه دشام سرمربی تيم ملی فرانسه خواستار انجام تحقيقاتی در اين زمينه شد.

معمولا رسم است بازيکنان تيم ها در جريان مسابقات مصدوم شوند اما فيزيوتراپيست تيم ملی انگليس هنگام شادی گل در ديدار مقابل ايتاليا مچ پايش دررفت و برای درمان به بيمارستان منتقل شد. فيزيوتراپيست تيم ملی انگليس از خوشحالی بالا پريد اما از بخت بد روی يک بطری آب فرود آمد.

فروش بليت های جام جهانی در بازار سياه و حضور چند مقام مسوول فيفا و بستگان آنها در اين زمينه موجی از انتقادها را به همراه داشت، بليت هايی که با چند برابر قيمت به فروش رفت تا جام جهانی نيز شاهد نفوذ مافيايی فوتبال باشد، مافيايی که در پشت آن مسوولان عالی رتبه فيفا هستند.

اما همه چيز فوتبال نيست، حرکت انسان دوستانه هافبک استراليا موجب شد تا علاقه مندان به فوتبال از وی به عنوان فردی قابل احترام ياد کنند. مارک برشيانو هافبک تيم ملی فوتبال استراليا قبل از آغاز ديدار اين تيم مقابل شيلی در جام جهانی ۲۰۱۴، حرکتی انسان دوستانه انجام داد که تصاوير آن در شبکه های اجتماعی طرفداران بسياری پيدا کرد. اين بازيکن قبل از شروع مسابقه تيمش مقابل شيلی خم شد تا بند کفش کودکی را ببندد که به کمک دو عصای زير بغل به همراه تيم وارد زمين شده بود. از نظر هواداران فوتبال شکست استراليا فراموش شدنی است، اما حرکت انسان دوستانه هافبک استراليا هميشه در خاطره ها ثبت خواهد شد.

ژاپنی ها هم بيکار نبودند، مردم کشور آفتاب تابان در حاشيه جام جهانی اين مفهوم را به خوبی و به سادگی به همگان نشان دادن. تيم ملی ژاپن در اولين ديدار خود در جام جهانی ۲۰۱۴ مغلوب ساحل عاج شد، اما اين شکست باعث نشد هواداران ژاپنی منش و آداب خود را در برزيل فراموش کنند. هواداران پرشور فوتبال ژاپن بعد از شکست تيم خود و قبل از ترک ورزشگاه ، زباله های ريخته شده در قسمت خود را در کيسه های زباله جمع آوری کردند. در تصاوير منتشر شده آنها نه فقط زباله های خود بلکه زباله های ساير تماشاگران را هم جمع می کردند و خيلی ساده و بی هزينه فرهنگ خود را به همگان عرضه کردند.

فراموش نکنيم اين جام تمام شد، حال بسياری از تيم ها با شناخت کادر فنی خود کار را دوباره آغاز کردند. تمرينات را برنامه ريزی کرده و از هم اکنون به فکر فردای خود هستند و اين همان چيزی است که در فوتبال ايران فراموش شده است. در شرايطی که چشم تمامی تيم های آسيايی به روزهای آينده است اما فوتبال ايران هنوز درگيری رفتن و ماندن کی روش است، می ماند يا می رود. با ايران است يا می خواهد با آفريقای جنوبی تمام کند. بسته محرمانه ای که همه از آن خبر دارند و ..... مسايلی است که اين روزها زمان های طلايی را بر باد می دهد و دريغ و صد افسوس که هنوز در باد حضور در جام جهانی هستيم، بادی که اگر به موقع فکری برايش نکنيم حريفان آسيايی چنان خالی اش می کنند که به سرنوشت تيم های مدعی جام بيستم تبديل شويم البته در الگويی کوچکتر.

ای کاش ياد می گرفتيم مديريت زمان چه ميزان مهم است، ای کاش از فوتبال روز دنيا درس می گرفتيم. ای کاش فقط مسافر جام جهانی نبوديم و هدفمان حضور در اين جام نبود. ای کاش می نشتيم و فکر می کرديم اگر تيم هايی مانند آلمان و يا حتی کاستاريکا موفق عمل می کنند چرا و به چه دليل است. چرا آنها می توانند و ما عاجزيم. يکبار هم که شده از روی دل سيری کار نکنيم، فکر کنيم و فکر کنيم. برنامه ريزی کنيم و بعد کار کنيم.