سوال: آیا معتقدید که آمریکا به عنوان یک ابزار بازدارنده باید به اسرائیل بمب ضد مخفیگاه زیر زمینی ۱۵ تنی را بدهد که می تواند برخی از سایتهای هسته ای ایران را نابود کند؟

راس: پاسخ من مثبت است، زیرا باور دارم که به رغم دستیابی به برجام، این توافق دارای نقضهای اساسی است. زیرا مثلا بعد از ۱۵سال ایران دیگر محدودیتی برای التزام به کمیت و کیفیت زیر ساخت هسته ای خود نخواهد داشت. من نگرانم که زمان گریز هسته ای که برای ساخت بمب است و کوتاه هم است، مقامات ایران را اغوا کند که با حرکتی سریع جهان را در برابر عمل انجام شده قرار دهند.

من حتی نمی خواهم که مقامات به انجام این کار وسوسه شوند. من می خواهم نیروی بازدارنده قویی وجود داشته باشد و بدانند که اگر برجام را نقض کنند، یعنی خلاف گفته هایشان که همان عدم پی گیری تسلیحات اتمی است، عمل کنند، عمده و شاید همه زیر ساخت هسته ای خود را از دست خواهند داد. ممکن است که به واکنش آمریکا اعتقادی نداشته باشند؛ اما ارائه این بمب و ابزار استفاده از آن به اسرائیل به مقامات ایران این پیام را خواهد فرستاد که اگر به اقدام آمریکا شک دارید، اسرائیل حتما اقدام خواهد کرد. آمریکا باید این پیام را ارسال کند که از اسرائیل حمایت خواهد کرد.

این مساله نه تنها نیروی بازدارنده را تقویت می کند، بلکه مقامات ایران حتی به خود اجازه نمی دهند به دنبال بهره برداری نظامی هسته ای بروند. برجام به آنها پتانسیل پیگیری برنامه نظامی را برای آنها حفظ کرده است.

سوال: اگر این بمب در اختیار اسرائیل قرار گیرد، آیا آمریکا عملا به نفع تندروها در این رفتار نکرده است؟

راس: تصمیمات سیاسی نباید بر این پایه باشد که تندروها و یا عملگراها چه واکنشی خواهند داشت.

موضع ایران در دوره اول ریاست جمهوری پرزیدنت اوباما یعنی زمانی که من در دولت بودم، این بود که تا تحریمها برداشته نشود ما به پای میز مذاکره نمی آییم. آمریکا تحریمها را به شدت افزایش داد و آنها پای میز مذاکره آمدند. زیرا که آمریکا به شکل قاطع به مقامات ایران فهماند که ادامه راه هسته ای چقدر برای آنها هزینه بر است. فهمیدند که برای کاستن از تحریمها باید مسیر برنامه اتمی خود را تغییر دهند و در صورت ادامه مسیرشان باید منتظر عواقب کارشان باشند.

با این کار، یعنی افزایش تحریمها، جلوی قدرت نمایی برخی از مقامات ایران که می گفتند می توانیم بدون هزینه دادن، مسیر تسلیحات اتمی را ادامه دهیم، گرفته شد. با این کار کسانی که میخواهند جهان را در برابر عمل انجام شده قرار دهند، متوجه شدند که اگر مسیرشان را ادامه دهند، ایران تمام سرمایه گذاری در زمینه برنامه اتمی خود را از دست خواهد داد.

نمی خواهم اینگونه برداشت شود که من بر طبل جنگ می کوبم، بلکه می گویم با افزایش قدرت بازدارندگی مطمئن می شویم که ایران به دنبال برنامه تسلیحات اتمی نمی رود. با این کار یکی از نقاط ضعف برجام جبران می شود.

سوال: شما به برجام اشاره کردید، در چارچوب برجام، شرکتهای اروپایی در رقابت برای انعقاد قراردادهای میلیارد دلاری با ایران هستند، آیا این نگرانی وجود ندارد که این سرمایه گذاریها سپاه پاسداران را جسورتر کند؟

راس: ما دائما از درون ایران این شکایت را می شنویم که آمریکا به مفاد برجام پایبند نیست. ولی آمریکا به تمامی مواردی که باید انجام می داده را عملی کرده است. ایران همچنان تحت تحریمهای مربوط به نقض حقوق بشر و تروریسم است. پولشویی یکی از مسائلی است که ایران آنرا کاملا حل نکرده است، خیلی از شرکتهای اروپایی به آمریکا بمانند الگو می نگرند.

البته باید بگویم که موضع رهبری ایران در این مورد مبهم است، زیرا که اصرار دارد که ایران بدون هیچ سرمایه گذاری خارجی مستقل باشد، به همین دلیل است که برخی از توافقات نفتی معطل مانده است. بنابراین اگر ایران واقعا به دنبال دعوت از سرمایه گذاران خارجی است، باید در نظام بانکی خود اصلاحاتی انجام دهد یعنی به توصیه گروه ویژه اقدام مالی عمل کند.

تضمین بدهد که در بانکها و موسسات مالی ایران پولشویی با هدف کمک مالی به گروههای تروریستی صورت نمی گیرد. بنابراین تازمانی که ایران این اصلاحات را انجام ندهد، شاهد محدودیت در سرمایه گذاری خارجی خواهد بود.

به نظرم حتی پیش از برجام، سپاه پاسداران رفتارهای جسورانه ای داشت. و اگر به پول بیشتری دست یابد این رفتارها را تشدید خواهد کرد. تا اینکه با مقاومتی روبرو شود. ایران رفتارهای بی ثبات کننده را در سوریه، یمن، بحرین ادامه خواهد داد. بنابراین آمریکا به همراه کشورهای منطقه باید نشان دهند که ادامه این رفتارها برای ایران هزینه بر است. تازمانیکه آمریکا این کار را نکند، تهران به اقداماتش در منطقه به خاطر برایش سودمند است، ادامه خواهد داد.

سوال: شما به مساله هزینه اشاره کردید. به تازگی، شما گفته بودید که مردم ایران باید از هزینه هایی که مثلا اقدامات قاسم سلیمانی در منطقه انجام می دهد، مطلع شوند. این هزینه ها چه مقدار است و چگونه مردم باید مطلع شوند؟

راس: تعیین کمیت برای این کار دشوار است، اما وقتی که سپاه پاسداران و نیروی قدس با بهره گیری از شبه نظامیان شیعه رفتارشان را تشدید می کنند، باید بدانند که ادامه اقداماتشان برای آنها منفعتی به همراه ندارد. باید مهار شوند.

در ثانی باید متوجه شوند که ادامه رفتارشان به ضررشان است. یعنی سرمایه گذاریشان برای آنها مضر است و ضربه خواهند خورد. آمریکا باید به دنبال اعمال تحریمهای جدید باشد. همانگونه که شبکه مالی حزب الله تحت تحریم است، و هر روز بیشتر می شود. با افزایش تحریمها علیه حزب الله از گسترش اقدامات آنها جلوگیری خواهد شد. با این کار مقامات تهران نیز متوجه هزینه کارشان می شوند.

سوال: دیدگاه شما در مورد معرفی سپاه پاسداران، به عنوان سازمان تروریستی و تحریم آن چیست؟

راس: تاکنون ابزارهای در اختیار سپاه پاسداران را تحریم کردیم. کلید تحریم کارآمد چند جانبه بودن آن است. اگر آمریکا تحریم کند و بقیه اجرا نکنند، تحریم به خوبی اجرا نمی شود. من ترجیح می دهم که تحریم روی شرکتهایی که وابسته و یا در تملک سپاه پاسداران هستند، اعمال شود. اگر این کار را انجام دهیم، آمریکا می تواند روی حمایت بیشتری حساب کند. اگر آمریکا بگوید که کل سپاه پاسداران که بخشی از رژیم است تحریم این نهاد با مقاومت بیشتری روبرو خواهد شد.

رویکرد درست تمرکز خیلی دقیق روی هر شرکتی که با سپاه مرتبط است. در این صورت تحریم در عرصه بین المللی موثر خواهد بود.

سوال: سپاه پاسداران به دنبال چه نتیجه ای در انتخابات ریاست جمهوری آتی ایران است؟ و آیا به گفته کارزار حسن روحانی، توانسته اند بر روی روند انتخابات تاثیر بگذارند؟

راس: طبیعتا رویکردشان دشمنی با روحانی است. بزرگترین مساله ای که می خواهند نتیجه انتخابات برای آنها به همراه داشته باشد، حفظ تسلط اقتصادی است. یعنی هرچه رئیس جمهوری آتی در برابر زیاده خواهی آنها ایستادگی کند، آنها با او مخالفت بیشتری خواهند کرد.

آنها در برابر هر رئیس جمهوری که سازمانهای اقتصادیشان را هدف قرار می دهد، مقاومت می کنند. سپاه پاسداران حدود ۳۰درصد اقتصاد کشور در کنترل شان است. حتی اعمال برخی از تحریمها علیه ایران به نفع آنهاست، زیرا که می توانند بیشتر قدرت نمایی کنند. بنابراین تحریمها باید هدفمند باشد.

سوال: اگر ابراهیم رئیس در این انتخابات شکست بخورد، آینده سیاسی او چگونه خواهد بود؟

راس: برخی او را جانشین رهبری می دانند؛ اگر در این انتخابات شکست بخورد، جانشینی رهبری امری دشوارتر خواهد بود.

سوال: شما به نوعی به بخشی از آخرین سئوالم پاسخ دادید، اما اگر ممکن است بیشتر توضیح بدهید که آیا می توان به نتیجه این انتخابات به نوعی به عنوان شاخص تعیین رهبری نگاه کرد، یا اینکه تعیین رهبری کاملا مقوله جداگانه ای است؟

راس: نه گمان نکنم که نتیجه این انتخابات بر احتمال رهبر شدن رئیسی بی تاثیر باشد. خامنه ای هم خودش قبل از رهبری رئیس جمهوری بود. البته ریاست جمهوری پیش شرط رهبر شدن نیست. اما اگر رئیسی در مسیر دستیابی به کرسی ریاست جمهوری شکست بخورد، توجیه او برای انتصاب به رهبری دشوارتر می شود.