اعتماد ـ شیوا آبا: دیروز چند ساعت مانده به بازی آخر تیمملی، دو خبر بهصورت همزمان منتشر شد. رییس فراکسیون زنان مجلس از صدور مجوز حضور برخی نمایندگان زن در ورزشگاه آزادی برای تماشای بازی ایران و سوریه خبر داد و در عین حال گفت که همچنان معتقد است تا وقتی امکان حضور آزادانه همه زنان در ورزشگاهها میسر نشده، مخالف اینگونه حضور گزینشی زنان است. پروانه سلحشوری به ایسنا گفت: «از طرف وزارت ورزش به بنده و برخی دیگر از خانمهای نماینده مجلس، اطلاع دادند که مجوزی جهت حضورمان در استادیوم آزادی برای تماشای مسابقه فوتبال ایران و سوریه صادر شده است. اما من همانگونه که در زمان بازیهای والیبال هم حضور گزینشی در ورزشگاه را نپذیرفتم، اعلام کردم که مخالف این نحوه برخورد با حضور زنان در ورزشگاه هستم و امروز هم به استادیوم آزادی نخواهم رفت. زمانی که دختران این کشور برای دیدن یک بازی مجبورند با پوشش پسرانه و هزار مشکل خود را به ورزشگاهها برسانند، من به عنوان نماینده این مردم دوست ندارم با یک مجوز خاص در ورزشگاه حاضر شوم و شخصا این نوع برخورد وزارت ورزش با موضوع حضور زنان در ورزشگاهها را نمیپسندم.» موضعی شفاف از نمایندگان بانوی مجلس که نسبت به شرایط امروز فوتبال ایران اعتراض دارند.
البته نظر و روایت طیبه سیاوشی، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی متفاوت است. او برخلاف خانم سلحشوری گفت: «من به عنوان رییس کمیته زنان، ورزش و جوانان و خانواده کمیسیون فرهنگی از وزارت ورزش درخواست کردم که اعضای این کمیته که متشکل از شش نفر از جمله من، خانمها سلحشوری و ذوالقدر و آقایان وکیلی، سعیدی و ابراهیمی است در زمان مسابقه فوتبال ایران و سوریه در استادیوم آزادی حضور پیدا کنند. اعضای کمیته و حتی رییس کمیسیون فرهنگی نیز در جریان ارایه این درخواست بودند. وزارت ورزش هم در تماسی با اعضای کمیته اعلام کرد که بلیتها آماده است و امکان حضور شش عضو کمیته ورزش کمیسیون فرهنگی در استادیوم فراهم شده است.»
او با تاکید بر اینکه موضوع حضور گزینشی خانمها در ورزشگاه آزادی مطرح نبوده و این حضور به درخواست خود نمایندگان بوده است، گفت: «من معتقدم ما باید از مجاری درستی مطالباتمان را به گوش مسوولان برسانیم. از سویی نهادهای مدنی میخواهند امکان حضور زنان در ورزشگاه فراهم شود و از سوی دیگر من به عنوان نماینده مردم باید مطالبات مردم را به مسوولان منتقل کنم. قبلا چنین فضایی فراهم نبود و مردم هم اگر چنین خواستی داشتند همراهی نمایندگانشان را نداشتند اما وقتی این مطالبه از دو طرف مطرح شود امکان حصول نتیجه آن فراهمتر خواهد بود.» سیاوشی خواسته زنان و خانوادهها برای حضور در ورزشگاه را خواسته بحقی دانست و یادآور شد: «من هم در راستای همین مطالبه در ورزشگاه آزادی حضور پیدا میکنم.» نکته جالب دیگر این بود که دیروز ظهر اعلام شد هواداران میتوانند بازی ایران و سوریه را به صورت رایگان در طبقه دوم ورزشگاه آزادی مشاهده کنند. یکی از خانمهای خبرنگاران در سایت آیاسپورت مطلب کوتاه اما جالبی نوشت: «طبقه دوم استادیوم آزادی برای بازی امروز رایگان شد. میشد رایگان نمیشد و بلیتهای این قسمت را به خانمها میفروختید. میتوانستید فضا را برای حضورهای خانوادگی بعدی آزمایش کنید. ما بالاخره به مقصد میرسیم. اما وقتی میرسیم که دیر شده. ما عادت داریم راههای هزار بار رفته دیگران را هزاربار دیرتر هزار سال دیرتر تجربه کنیم. کار ما تجربه کردن تجربه دیگران است، متاسفانه.» تناقض عجیبی است؛ از طرفی به بانوان اجازه ورود به استادیوم داده نمیشود و از سوی دیگر از آخرین بازی تیمملی و جشن صعود استقبالی نمیشود. فوتبال ملی چرا برای هواداران جذابیتی ندارد؟
***
جای خالی زنان ایرانی در آزادی
شرق ـ گروه جامعه، شهرزاد همتی: از ماهها پیش گفته بودند میکوشند زنان را برای جشن صعود ایران به جام جهانی و همچنین بازی ایران و سوریه به استادیوم راه بدهند. گفته بودند تلاششان را میکنند زنان وارد استادیوم شوند و کمکم این مانع فروبریزد. حالا این اتفاق نیفتاده، عمدی یا سهوی به عدهای از دختران بلیت فروختهاند و آنها پشت درهای بسته ایستادهاند، مردان سلفیهایشان را در جایگاه منتشر میکنند، اما از زنان خواستهاند حتی در چمنهای اطراف استادیوم آزادی نیز تجمع نکنند. پروانه سلحشوری، رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی که برای حضور در استادیوم دعوت شده بود، با وجود این دعوت در گفتوگو با «شرق» خواست به گوش زنانی که پشت درهای استادیوم ایستادهاند برسانیم در کنارشان ایستاده است و تا زمانی که درها به روی زنان باز نشود، او نیز به استادیوم وارد نخواهد شد، حتی اگر این ماجرا تا پایان بودنش در این کره خاکی زمان ببرد، ترجیح میدهد از پشت درهای بسته با زنانی که حسرت برابری میخورند، تیم ملی کشورش را تشویق کند.
اشتباه نبود، دستور عوض شد
ساعت پنج روز شنبه، دهم شهریور، برخلاف همیشه، اینبار سایت تهیه بلیت استادیوم آزادی، برای خرید بلیت، دو گزینه زن و مرد را در کنار هم قرار داد. زنان که باور نمیکردند قرار است اتفاق جدیدی بیفتد، باز هم اقدام به خرید بلیت کردند، از یک بلیت تا چندین بلیت؛ خبرنگاران ورزشی به زنان با قاطعیت میگفتند اصلا چنین اتفاقی شدنی نیست و قطعا یک اشتباه است، اما زنان زیادی بلیت خریدند. این شادی مدت زیادی ادامه پیدا نکرد، کمی بعد فدراسیون و استادیوم آزادی از زنان بابت اشتباه پیشآمده «صمیمانه» عذرخواهی کردند و گفتند یک اشتباه کوچک رخ داده بود. ۲۴ ساعت بعد با عدهای برای پسگرفتن بلیتها تماس گرفته شد و دخترانی که برای پسگرفتن پولشان اقدام کرده بودند، در پاسخ به سؤالشان مبنی بر اینکه آیا همهچیز ناشی از یک اتفاق بود؟ پاسخ جالبی دریافت کردند: نه! اشتباه نبود، اما دقایقی بعد، شاید بهدلیل خبریشدن داستان، دوباره دستور عوض شد.
با عدهای برای پسدادن پول تماس گرفته نشد و آنها بلیت داشتند، بلیتهایی که از سامانه اینترنتی تهیه شده بود و شماره ملیشان نیز ثبت شده بود، پس عملا نباید جلوی ورودشان گرفته شود، آنها باز هم مثل همه سالها و روزهای قبل با امید به سمت استادیوم آزادی روانه میشوند، آنهم در شرایطی که خبر میرسد دو نفر از نمایندگان فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی نیز برای ورود به استادیوم آماده هستند. پروانه سلحشوری که بهصورت مستقیم برای حضور دعوت شده و طیبه سیاوشی، نماینده کمیسیون فرهنگی که خودش درخواست ورود داده و با حضورش موافقت شده است. دختران به پشتوانه نمایندگانشان به استادیوم میروند شاید اینبار بتوانند وارد استادیوم شوند. سعی میکنند در پاسخ به آنهایی که مدام درِ گوششان میگویند: «حالا بازی مهمی هم نیست. اون ورزشگاه بهخاطر این بازی اصلا پر نمیشه، بابا ایران صعود کرده دنبال چی هستید؟»، آرام و منطقی به نظر برسند. وارد صف میشوند و با خونسردی، در برابر چشمهای پرسشگر مردان همسنوسالشان که با بلیت و بدون بلیت، بدون هیچ مشکلی، گروهی وارد استادیوم میشوند هم سعی میکنند عادی باشند. آنها عادی هستند اما غیرعادی به نظر میرسند، چون از سالها پیش رفتن به استادیوم و تشویقکردن از سوی زنان بنا بر تصمیمها غیرعادی شد. بلیتهایشان را نشان میدهند، اما باز هم مثل همیشه از ورودشان جلوگیری میشود.
سیاوشی: منفعل عمل نمیکنم
جلوی استادیوم ایستادهاند، عدهای فعالان حوزه زنان هستند و عدهای هم مشتریان درهای همیشهبسته استادیوم. یکی از دخترها که ما افسون خطابش میکنیم، تابهحال چندینبار با لباسهای پسرانه به استادیوم آمده است و بعد وحشتزده از داخلرفتن بازمانده است. او به «شرق» میگوید: «برای دربیها به استادیوم رفتهام، اما میانه راه ترسیدهام. اگر دوباره نگذارند، اینبار هر طور شده و با لباس پسرانه وارد میشوم. اگر نگذارند حتما میروم، زمستان که لباس ضخیم میپوشیم، صورتمان را هم رنگ میکنیم و وارد میشویم. الان هم خیلی از دخترها میآیند. یکی از اقواممان اینجا کار میکند و میگوید حداقل در هر بازی سه، چهار دختر میآیند». افسون میگوید دوستانش همراه با برادرهایش وارد ورزشگاه شدهاند. او دلش میخواهد بازیهای پرسپولیس و استقلال را از نزدیک ببیند. افسون عاشق تیم پرسپولیس است. میگوید: «فوتبال همه زندگیام است و نمیتوانم از آن بگذرم... البته من شنیدهام که بعد از این بازی قرار است یک بازی تدارکاتی برگزار شود و همه زنان میتوانند در استادیوم حاضر شوند. اگر این اتفاق نیفتد، اینبار حتما لباس پسرانه میپوشم».
سلحشوری: حداقل در کنارتان میمانم
ساعاتی پیش از شروع بازی طیبه سیاوشی اعلام کرد به ورزشگاه آزادی میرود، او در اعتراض به عدهای از دخترانی که میگفتند به خاطر ما، در کنار ما بمان و وارد ورزشگاه نشو، گفت که نمیشود این مسئله را با انفعال حل کرد؛ اما پروانه سلحشوری گفت تا زمانی که به دختران اجازه ورود ندهند، وارد استادیوم نخواهد شد. او به «شرق» میگوید: «من و خانم سیاوشی هر دو یک هدف داریم، اما رویکردمان متفاوت است؛ یعنی هرکدام از ما برای رسیدن به هدف روش متفاوتی را برگزیدهایم، من شاید حس درونیتری به این ماجرا دارم، چون از ابتدای امر شخصیت فوتبالی داشتم، آن حس فوتبالیبودن و درکم از فوتبال متفاوت است. من از بچگی با فوتبال بزرگ شدهام و عادت کردهام که نگاه جدیتری به آن داشته باشم. برای همین درک متفاوتی هم از دخترانی که دلشان میخواهد در استادیوم حضور داشته باشند دارم». وی افزود: «بههرحال در شرایطی که دخترانی هستند که به هزار بدبختی متوسل میشوند و تلاش میکنند وارد استادیوم شوند و از ورود محروم هستند، من با توجه به اینکه حتی بهعنوان یک بازدید و سنجش شرایط، به خودم اجازه نمیدهم بروم و بتوانم این بازی را ببینم و بدانم که پشت در صدها و هزاران چشم منتظر بازشدن این درها هستند. اما نمیتوان گفت این حرکت همکارم برای ورود به استادیوم، استفاده از رانت است. او میخواهد به نمایندگی از زنان وارد شود تا شاید فردا زنان دیگری هم پایشان به استادیوم باز شود». سلحشوری در ادامه تأکید کرد: «خود اینکه دختران بلیت خریدهاند و بعد اعلام میشود اشتباهی رخ داده، اتفاق خیلی تلخی است. وقتی این برخورد را میبینم، احساسم غلبه میکند. البته این را هم بگویم که خانم سیاوشی از طرف کمیسیون فرهنگی درخواست ورود به ورزشگاه را برای بررسی شرایط دادهاند. من حتی برای دیدن مسابقات والیبال هم به ورزشگاه نرفتم و گفتم تا زمانی که دختران نتوانند وارد شوند، من هم وارد نمیشوم و الان هم سر حرفم ایستادم. اصلا تصور اینکه من وارد ورزشگاهی شوم که جز من چهار زن ایرانی دیگر هم هستند برایم دشوار است».
رئیس فراکسیون زنان مجلس در پاسخ به این سؤال که چه توقعی از معاونت زنان و خانواده ریاستجمهوری و همچنین دستیار ویژه حقوق شهروندی دارد، تصریح کرد: «انتظار این است که قبل از واکنش من و خانم سیاوشی، وارد این ماجرا شوند. آنها باید زودتر از ما این مسئله را مطرح کنند. پیش از این خانم مولاوردی درباره این مسئله صحبت کرده بود و شاید الان باید خانم ابتکار هم وارد عمل شوند. امشب که میگذرد، از حالا باید برای دربی بعدی تلاشهای جدی انجام شود تا بتوانیم حضور زنها را در این دربی داشته باشیم. اصلا یک بار این بازیها را برای زنان برگزار کنند و بگذارند استادیوم در اختیار زنان باشد». او در پایان در پاسخ به اینکه چه پیغامی برای زنانی که پشت درهای بسته استادیوم ماندهاند، دارد گفت: «به آنها میگویم من در کنار شما هستم و این حداقل کاری است که میتوانم انجام دهم. بلیتی را نمیخواهم که به من اجازه داخلشدن به استادیوم میدهد و آنها پشت در باشند. زمانی وارد میشوم که آنها هم وارد شوند، اگر هیچوقت وارد نشوند، من هم به استادیوم نخواهم رفت، مثل همه این سالهایی که به استادیوم نرفتم».
در بازی روز گذشته، بهجز طیبه سیاوشی، زنان سوریهای هم برای تشویق تیمشان وارد استادیوم شدند. این حضور با حضور زنان طرفدار دیگر تیمهای خارجی کمی متفاوت بود. زنان سوریهای هم مثل ما مسلمان هستند و فرهنگی نزدیک به ما دارند، اما باز هم حضور آنها در ورزشگاه منعی نداشت. دختران ایرانی پرچم روی دوش به درختهای جلو استادیوم تکیه داده بودند و زنان سوریهای با نشاندادن بلیت، وارد استادیوم میشدند. همچنین تعدادی از زنان ایرانی با پرچم سوریه وارد ورزشگاه آزادی شدند که زنان حراست ورزشگاه آنها را در گوشهای نگهداشته و از پراکنده شدن آنها جلوگیری کردند.
حالا که این گزارش را میخوانید بازی ایران و سوریه انجام شده، جشن قهرمانی را هم عده زیادی از شما دیدهاید. دختران زیادی هم پشت درهای بسته استادیوم درباره این اتفاقات فکر کردهاند. احتمالا میگویید چرا فوتبال زنان را دنبال نمیکنند، شاید پاسخ این باشد: لااقل بگذارید فوتبال را دوست داشته باشند، آنها حق دارند هیجان ملی را تجربه کنند، آنها قطعا برای ورزش زنان هم تلاش میکنند، اما قبول کنید که شور و هیجان تیم ملی، زن و مرد نمیشناسد.