آیت الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، امروز طی یک سخنرانی به مناسبت بیست و نهمین سال رحلت آیت الله خمینی، بنیانگذار نظام اسلام، به سازمان انرژی اتمی دستور دادند "سریعا آمادگی‌های لازم و مقدمات را برای رسیدن به ۱۹۰ هزار سو، فعلا در چارچوب برجام فراهم و برخی مقدمات دیگر را که رییس جمهوری دستور دادند را از فردا آغاز کند. " رهبر نظام اسلامی بعد از خروج آمریکا از برجام شدیدا تحت فشار طرفدارانش قرار داشت که عکس العمل نشان دهد.
به کانال خبرنامه گویا در تلگرام بپیوندید
این دستور، که آقای خامنه‌ای از روی یک نوشته و با دقت صادر کردند، به معنی خروج ایران از برجام نیست و از سازمان انرژی اتمی هم خواسته نشده است که تغییری در تعداد سانتریفیوژهای فعال یا سطح و مقدار فعلی غنی سازی اورانیوم بدهد. معنی "فراهم کردن آمادگی‌ها و مقدمات" هم بسیار گنگ و عام بیان شده است و اشاره مشخصی به شروع یک حرکت مشخص ندارد. در همین حال هم معلوم نکرده است که این مقدار "سو" در چه بازه زمانی‌ای باید تولید شود.
سو (SWU) واحد کار جداسازی اورانیوم سبک از سنگین است. ظرفیت عملیاتی ماشین‌های سانتریفیوژ نسل IR۱ ایران کمتر از ۲ سو و ظرفیت ماشین‌های سانتریفیوژ نسل IR۲ نزدیک به ۶ سو می‌باشد. ایران تعداد اندکی سانتریفیوژ نسل‌های جدیدتر هم دارد که طرفیت عملیاتی بالاتری دارند. برای رسیدن به ۱۹۰ هزار سو، ایران باید حداقل دو برابر تعداد سانتریفیوژهایی که قبل از برجام داشت، یعنی حدود ۴۰ هزار سانتریفیوژ، را دوباره نصب و عملیاتی کند.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، در سال ۱۳۹۵، در تکمیل اظهارات مافوق خود آقای علی اکبر صالحی، طی مصاحبه‌ای، تصریح کرده بود: "در صورت نقض برجام از سوی غربی‌ها، ایران قادر است در ۴۵ روز به تولید ۱۰۰هزار سو دست یابد". حتی اگر بپذیریم که این ادعا درست است، با این فرض اشتباه بیان شده است که "غربی ها" در این راه مشکلی ایجاد نخواهند کرد. بعلاوه، برای ۹۰ هزار سو دیگر ایران باید در فضای تنش بعد از برجام سانتریفیوژهای جدید بسازد.
از متن فرمان اینطور برمی آید که آقای خامنه‌ای معتقد است "فراهم کردن مقدمات" با برجام در تضاد نیست. این تعبیر حتما مورد قبول کشورهایی که هنوز در برجام حضور دارند نخواهد بود. آنها، مخصوصا اروپا و آژانس بین المللی انرژی اتمی، حتما شروع چنین مقدماتی را نقض برجام اعلان خواهند کرد. اگر آقای خامنه‌ای هدف اولتیماتوم دادن به این کشورها برای انجام تعهداتشان در غیاب آمریکا را در نظر دارند، متاسفانه باید بگویم که نتیجه معکوس خواهند گرفت.
در همین حال هم امریکا و اسراییل بهانه‌ای پیدا کرده‌اند تا ایران را به شروع دوباره "پروژه بمب سازی" متهم کنند. رئیس سازمان بین المللی انرژی اتمی هم اکنون اعلام کرده است که این سازمان در حال بررسی اطلاعات و مدارکی حجیمی است که اسرائیلی‌ها ادعا میکنند از ایران دزدیده‌اند و نشان میدهند ایران پروژه ساختن بمب داشته است. امریکائیان این ادعا را از نتانیاهو پذیرفته‌اند و امکان دارد آژانس را هم متقاعد سازند که با آنها هماهنگ شود.
اینکه برجام به گور سپرده شده است و ایران باید برای بعد از برجام نقشه‌ای بریزد در آن نباید حرفی باشد. سوال اصلی این است که آن نقشه باید چه باشد تا منافع ملی ایران تامین گردد؟ اینکه آقای خامنه‌ای در مرحله اول ایران را از برجام خارج نکرده است بسیار معقول است. اما اکتفا کردن به این حرکت و منتظر معجزه‌ای بنفع ایران ماندن حتما اشتباه خواهد بود. در همین حال هم در فضای پرتنش بعد از برجام، حرکت عملی بسوی غنی سازی جدید بدون فراهم کردن الزامات آن بسیار خطرناک است.
بنابراین، ایران باید در کوتاه مدت راهی بین بی عملی (ماندن یک جانبه در برجام) و شروع اعتراضی غنی سازی صنعتی، یک راه سوم را جستجو کند. این راه سوم حتما مذاکره مجدد را ملزوم می‌کند. این مذاکره حتما باید بی واسطه با امریکا انجام گیرد. گذاشتن اروپاییان بین ایران و آمریکا بزرگترین اشتباهی خواهد بود که جمهوری اسلامی می‌تواند دوباره مرتکب شود. این مذاکره همچنین باید "جامع" باشند و این خواست آقای ترامپ هم هست و باید خواست ایران هم باشد.
مشکل البته در آماده بودن برای مذاکره است، یعنی فراهم کردن آن الزامات. ایران کشور بزرگی است و اهرم‌های قدرت زیادی دارد. چنین کشوری نباید از مذاکره با صلابت با آمریکا واهمه داشته باشد. اما ایران نیاید اشتباهات مذاکرات قبلی را تکرار کند. هشتاد میلیون ایرانی قدرت عظیمی است که باید در مذاکرات حضور فعال داشته باشند و با شفافیت مذاکرات را با آنها در میان گذاشت. ایران همچنین باید با یک تیم بزرگ و متخصص، شامل ایرانیان "غیرخودی" و نظامیان، با امریکا مذاکره کند.
جزئیات چگونگی این مذاکرات را در مصاحبه‌ام با خبرگزاری آنا در زیر بخوانید.
http://www.ana.ir/news/390155
