دویچه وله - برخی از ایرانیان ساکن اسپانیا، بهویژه دانشجویان، با مشکل مسدود شدن حساب بانکیشان مواجه شدهاند. بانکها حتی از باز کردن حساب برای آنها سر باز میزنند. مواردی مشابه از فرانسه و آلمان هم گزارش شده است.
تیغ تیز تحریمهای مالی آمریکا علیه ایران که قرار بود شرکتهایی را هدف قرار دهد که با ایران فعالیت تجاری میکنند، گریبان ایرانیان مقیم اروپا را هم گرفته است. براساس تحقیقات دویچه وله فارسی، بسیاری از ایرانیان ساکن اسپانیا که تعداد زیادی از آنها دانشجو هستند و هزینههای خود را از ایران تامین میکنند، با مشکل افتتاح حساب نزد بانکهای اسپانیایی و حتی بانکهای خارجی در اسپانیا روبرو هستند.
حساب برخی از ایرانیان نیز در شعبههای مختلف بانکها در اسپانیا مسدود شده است. از برخی از آنها خواسته شده یا در مهلت تعیین شده سپرده خود را بردارند و حساب را ببندند یا بانک حساب آنها را مسدود میکند.
وحید رحمانی، دانشجوی دکترا که از سال ۲۰۱۵ در بارسلون زندگی میکند و از یک دانشگاه اسپانیایی بورسیه دارد، در گفتوگو با دویچه وله میگوید: «از همان دو سال پیش هر بانکی که میرفتم با مشاهده پاسپورت ایرانی، برای من حساب باز نمیکردند.»
رحمانی بعد از سه ماه که کارت اقامتش را دریافت کرد موفق شد حساب بانکی باز کند. او میگوید با تعداد زیادی از دانشجویان ایرانی در ارتباط است و همه آنها این مشکلات بانکی را دارند.
رحمانی میگوید اخیرا شعبهای از بانک "سانتاندر" که به دانشجویان خدمات میدهد، بدون اینکه به او اطلاع دهد حساب او را مسدود کرده است.
او در پاسخ به اینکه تا حالا برای اینکه مشکل بانکی خود را حل کند چه مسیرهایی را طی کرده است میگوید: « الان بعد از گذشت دو سال که دیگر زبان اسپانیایی را میدانم، از بانکهایی که مانعتراشی میکنند دلیلش را سوال میکنم. از طریق دانشگاه پیگیری کردهام و حتی استاد مستقیم خودم از بانک پیگیری کرده است ولی جوابی که از بانکها گرفتهایم این بوده که برای شهروندان پنج کشور نمیتوانیم حساب باز کنیم و ایران جزو این کشورهاست.»
در پاسخ به پرسش رحمانی که آیا میتواند قانون مربوطه را بر روی برگه کاغذ ببیند یا نسخهای از آن را داشته باشد، کارمند بانک میگوید: «اینها اطلاعاتی است که شما حتی نباید آنها را بدانید.»
سختگیری در مورد خدمات بانکی به این موارد هم محدود نمیشود. مواردی پیش آمده که بستگان شهروندان ایرانی ساکن اسپانیا برای آنها پولی که از ایران به شکل دستی آمده است را از طریق بانکی مثلا در آلمان به بانک اسپانیایی حواله کردهاند. بانک اسپانیایی بلافاصله حساب این مشتریان را بسته و از آنها خواسته توضیح دهند پول از کجا آمده است و فرد واریزکننده چه نسبتی با آنها دارد.
طبق تجربیات ساسان مقیمی، این قوانین تنها برای خارجیها و ایرانیان تصویب نشده، بلکه برای اسپانیاییها هم این قوانین وجود دارند.
"پویا" که بانک "سانتاندر" شعبه دانشگاه برای او حساب باز نکرده است، مجبور شده نزد بانکی هلندی حساب باز کند که این بانک هم بعد از مدتی حساب او را بسته است. درنهایت پویا موفق شده در شعبهای حساب باز کند به شرطی که هیچ پولی از ایران به حساب او منتقل نشود.
به علیرضا که ساکن سانتیاگو دکومپوستلاست گفته شده فقط در صورتی که او بورسیه باشد و منبع مالیاش هم در اتحادیه اروپا باشد، میتواند حسابش را نگه دارد.علیرضا از طریق وکیل موضوع بسته شدن حسابش نزد بانک دانشگاه را پیگیری کرده است.
پول در جیب امنتر از بانک؟
چند نفر از کاربران دویچهوله فارسی گفتهاند که مجبور هستند چندهزار یورو پول نقد را در خانه یا در جیب نگهداری کنند. آنها نگران هستند به محض واریز کردن پول، حسابشان مسدود شود.
سارا که با همسرش از طریق "اقامت بدون منافع" به اسپانیا آمدهاند، میگوید ۵۰ هزار یورویی که از طریق فروش دو آپارتمان در تهران به ارز تبدیل کرده را تا حالا نتوانسته است به بانکی بسپارد و آن را در خانه نگه میدارد.
در" اقامت بدون منافع" ، شخص به مدت یک سال اجازه ندارد در اسپانیا کار کند و باید با مدارکی ثابت کند که هزینه اقامت و زندگی خود و خانوادهاش را در اختیار دارد.
مقیمی معتقد است بخشی از مشکلی که جامعه ایرانی در اسپانیا از آن رنج میبرد حاصل ناآگاهی و ندانستن قوانین است. او میگوید که ایرانیان تمایل به کسب اطلاعات از طریق مشاوره تخصصی ندارند و به گفته او نادانسته قدم برمیدارند.
در موردی دیگر در سال ۲۰۱۸، بانک "سانتاندر" شعبه دانشگاه بارسلون برای یکی از دانشجویان ایرانی، سقف موجودی تعیین کرده و به او گفته است که بیشتر از چهارهزار یورو در ماه نمیتواند سپرده در حساب داشته باشد.
"سلیقهای عمل کردن بانکهای اسپانیایی"
در این میان، چند تن از کاربران دویچهوله فارسی که مشکل خود را با این رسانه در میان گذاشتهاند معتقدند که دراین مورد بانکهای اسپانیایی یا کارمندان مختلف یک شعبه بسیار متفاوت و برخی هم "سلیقهای" عمل میکنند.
سارا در این باره به دویچهوله میگوید شعبهای که دو هفته پیش برای همسرش حساب باز کرده است از باز کردن حساب برای او سر باز زده و آنها از ترس اینکه حساب همسرش بسته شود دراین باره اعتراضی نکردهاند.
مقیمی در این خصوص میگوید که این تفاوت رفتاری ناشی از این است که برخی از کارمندان بانک، اطلاعات کافی ندارند.
مقیمی میگوید: «جمعیت کل جامعه ایرانی ساکن اسپانیا به چهارهزار نفر نمیرسد. ایرانیان کمتر از یک هزارم ساکنان اسپانیا را تشکیل میدهند. به همین دلیل می شود حدس زد که اطلاعات کارمندان بانک در مورد ایرانیان محدود باشد.»
مقیمی مشکل زبان، انگلیسی ندانستن برخی کارمندان بانک و اسپانیایی ندانستن برخی ایرانیان را از دیگر عواملی میداند که باعث میشود دو طرف نتوانند حرف یکدیگر را بفهمند.
تبلیغات منفی رسانهای علیه ایران
مقیمی بر این باور است که در اسپانیا قوانین نانوشتهای وجود دارند و به عنوان مثال با یک خارجی اهل ونزوئلا مثل یک خارجی تبعه ایران برخورد نمیشود.
مقیمی میگوید:«این تفاوت رفتار میتواند عادلانه یا ناعادلانه باشد. بعضا پیش آمده مدارکی که از ایران آمدهاند واقعی نبودهاند ولی مورد قبول قرار گرفتهاند. چون این موارد به کرات اتفاق افتادهاند نتیجهاش این شده که اعتماد ارگانها به مدارک ایرانی کمتر شده و درباره هر مدرکی که از ایران میآید کلی احتیاط میشود.»
به اعتقاد این مشاور، مسئله مهمتر بمباران رسانهای تبلیغات منفی علیه حکومت ایران است که در رسانههای اسپانیا در جریان است. ساسان مقیمی میگوید: «به صرف ایرانی بودن یک پیشداوری در دنیا علیه ایرانیها وجود دارد و ایرانیان دور از وطن باید با پیامدهای آن دست و پنجه نرم کنند.»
وحید رحمانی از دانشجویی ایرانی صحبت میکند که به دلیل مسدود شدن حسابش و علیرغم تلاش از طریق بانکهای مختلف، نتوانست حساب بانکی باز کند و درنهایت اقامتش را تمدید کند و مجبور شد اسپانیا را ترک کند و به ایران برگردد.
درمورد مشکلات بانکی که برای ایرانیان پیش آمده است، مقیمی بر این باور است که برخی ایرانیان نمیدانند چه مدارکی را چگونه باید تهیه کنند تا در مورد منبع پولی که به حسابشان میآید، شفافسازی کنند.
مقیمی همچنین بر این باور است که برخی از ایرانیها تصور درستی از خدمات بانکداری و روند اداری آن ندارند و فکر میکنند با ارايه یک کارت شناسایی میتوانند حساب بانکی باز کنند یا از خدمات بانکی بهرهمند شوند، در حالی که در اسپانیا این روند با ایران متفاوت است.
شعبههای مختلف بانک "سانتاندر"، به ایمیلهای دویچه وله فارسی برای ارایه توضیحات پاسخ ندادند. ایرانیان ساکن اسپانیا بیشترین مورد بسته شدن حساب را نزد این بانک گزارش کرده بودند.
به گزارش شماره روز پنجشنبه ( ۳۱ خرداد/ ۲۱ژوئن) روزنامه فرانسوی "فیگارو" دانشجویان ایرانی ساکن فرانسه نیز برای باز کردن حساب بانکی با مشکلات زیادی مواجه شدهاند.
این روزنامه فرانسوی نوشته است که این بانکها بهدلیل تحریمهای آمریکا از باز کردن حساب برای دانشجویان ایرانی سر باز میزنند.
تعدادی از دانشجویان ایرانی ساکن آلمان هم اخیرا با سختگیری در حواله کردن پول یا بستن حساب مواجه شدهاند.