کیهان لندن - با افزایش فشارهای ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی و پافشاری دولت آمریکا بر ۱۲ شرط کاخ سفید به عنوان پیششرط آغاز مذاکرات اتمی و موشکی، بار دیگر عمان برای میانجیگری اعلام آمادگی کرده است.
پایگاه خبری المانیتور از مخالفان سرسخت سیاستهای دونالد ترامپ، به نقل از سفیر عمان در واشنگتن نوشت، اگر ایران و آمریکا بر موثر بودن میانجیگری عمان باور داشته باشند، مسقط برای حل تنش بین دو طرف آمادگی دارد.
حنینه المغیری با اشاره به روابط دوستانه عمان با دولتهای ایران و آمریکا گفت، ما میتوانیم مجدداً در حل تنش به وجود آمده میان دو کشور نقش داشته باشیم.
سفیر عمان در آمریکا به ویژگیهای سیاست خارجه مسقط پرداخته و میگوید، «یکی از اصول اصلی سیاست خارجه عمان عدم دخالت در امور داخلی کشورهای همسایه همچنین نقش میانجیگری در حل بحرانهای منطقه است.»
وی دربارهی روابط مسقط- تهران نیز گفت، «ایران یکی از همسایگان خوب عمان است و ما دارای روابط خوبی با این کشور هستیم و عمان با همین سیاست توانست در سال ۲۰۰۹ کوهنوردان آمریکایی بازداشت شده در ایران را آزاد کند.»
مذاکره با آمریکا از طریق پارلمانها؛ البته با اجازه مقام معظم رهبری!
اما در تهران نیز زمزمههایی از سوی جریان موسوم به اصلاحطلب برای لزوم مذاکره با آمریکا با هدف استمرار بقای نظام شنیده میشود. استمرارطلبان برای حفظ نظام و به نام «منافع مردم ایران» دل در گرو مذاکره با آمریکاییها بستهاند.
حجتالاسلام احمد مازنی عضو «فراکسیون امید» و رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس، در مصاحبه با خبرگزاری «خانه ملت» گفته، «ایران ضمن اتخاذ تصمیم کنونی میتواند با عناصر معقول و منطقی که در کنگره و مجلس نمایندگان آمریکا هستند، روابط پارلمانی برقرار کند، البته با اجازه مقام معظم رهبری و بررسی عمیق این ایده در شورای عالی امنیت ملی میتوانیم منافع مردم ایران را در قالب دیپلماسی پارلمانی تامین کنیم.»
این نماینده میگوید، جمهوری اسلامی به کمک کشورهای حافظ منافع ایران و آمریکا ماند سوئیس و الجزایر میتواند به دنبال برقراری روابط پارلمانی با آمریکا باشد، همچنین از ظرفیت کشورهایی مانند عراق، چین، هند و روسیه که رابطه خوب با ما و آمریکا دارند، میتوانیم بهره ببریم.»
مازنی تاکید کرده، «در شرایط کنونی که خط تماس بین دولتها بسته است میتوان راه بین مجالس را باز کرد؛ این مسائل منافاتی با آمادگی و تقویت حوزه دفاعی جمهوری اسلامی ندارد، ما باید تلاش کنیم تا ضمن آمادگی برای جهاد، مناسباتمان را با گفتگو و از طریق دیپلماسی فرهنگی و عمومی حل کنیم، راه دیپلماسی پارلمانی نیز باز است.»
جلیل رحیمی جهانآبادی عضو دیگر «فراکسیون امید» نیز مدعی شده، «اگر چه آمریکا به دنبال تنش نظامی با ایران است، اما در نهایت میداند که باید با ایرانیان مذاکره کند اما آنها فکر میکنند اکنون باید از موضع قدرت مذاکره کنند که این موضوع محقق نمیشود.»
ممکن است توافقاتی صورت گیرد
امیدواری به مذاکره با آمریکا را میتوان از اظهارات دیگر مقامهای جمهوری اسلامی نیز شنید. عبدالناصر همتی رئیس بانک مرکزی، چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت، افزایش قیمت ارز و سکه همزمان با افزایش تنشها میان جمهوری اسلامی و آمریکا را ناشی از «آثار روانی سیاسی» دانست و خواست که کسی ارز نخرد و گفت، «مردم با احتساب متغیرهای سیاسی وارد این بازار نشوند. بانک مرکزی پیشبینیها را انجام داده و پیشگیریهای لازم را خواهد داشت؛ این مقطع هم خواهد گذشت و خوشبین هستیم.»
همتی در بخش دیگری از حرفهای خود گفته «بانک مرکزی در متغیرات سیاسی نقش ندارد و تحولات را ایجاد نمیکند. ممکن است توافقاتی صورت گیرد، مذاکراتی انجام شود که هیچکدام از آنها قابل پیشبینی نیست... در حال حاضر میگویم شرایط بانک مرکزی از لحاظ توانمندیها فرقی با گذشته نکرده است.»
برایان هوک نماینده ویژه وزارت امور آمریکا در امور ایران، چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت، گفته «آمریکا در پی رسیدن به یک توافق جدید با جمهوری اسلامی است و در صورت دستیابی به چنین توافقی، نتیجه آن مانند یک معاهده به کنگره ارائه خواهد شد.» دولتمردان آمریکا هرگونه مذاکره با جمهوری اسلامی را منوط به اجرای ۱۲ شرط و تغییر اساسی د رفتار جمهوری اسلامی کردهاند.
میانجیگری عراق
در همین رابطه، دو روز پیش ایسنا در گزارشی مدعی شد که یکی از اعضای ائتلاف الفتح عراق گفته، سفر وزیر خارجه آمریکا به عراق به منظور درخواست میانجیگری از بغداد بود. محمدمهدی البیاتی «بغداد الیوم» گفته «بحران میان آمریکا و ایران مسئله جدیدی نیست بلکه نزدیک به ۳۵ سال است که ادامه دارد. این دشمنی و تنش بجز از طریق گفتگو و تفاهم به پایان نخواهد رسید.»
این فرد سپس ادعا کرده بود که، «سفر شب سهشنبه مایک پمپئو به بغداد به منظور درخواست میانجیگری از بغداد انجام شد.» عضو ائتلاف فتح همچنین مدعی شده، «آمریکاییها آمادگی جنگ نظامی با ایران را ندارند و ایرانیها نیز به دنبال جنگ نیستند.» بعید به نظر میرسد که مایک پمپئو سفر خود به آلمان را ناگهانی لغو کرده و بجای برلین به بغداد برود تا از دولت عراق بخواهد که میانجی بین آمریکا و رژیم ایران شود!
وضعیتی که جمهوری اسلامی اکنون در آن قرارگرفته است، بیشباهت به هفتههای پیش از آغاز مذاکرات اتمی با ۱+۵ و «نرمش قهرمانانه» علی خامنهای نیست اما از بسیاری جهات نیز تفاوتهای عمده دارد. علاوه بر تفاوت سیاست خارجی دو دولت اوباما و ترامپ، مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا در بیانیهای به مناسبت خروج این کشور از برجام بار دیگر تاکید کرده تا زمانی که «رفتار مخرب» مقامهای ایران تغییر نکند، فشار حداکثری آمریکا ادامه مییابد.
ناظران سیاسی معتقدند روزهای آینده آبستن تحولات است. آیا رژیم تهران تن به شروط ۱۲گانه آمریکا که موجودیت آن را زیر سوال میبرد خواهد داد؟ آیا بر سر بخشی از این شروط که جمهوری اسلامی پیشاپیش در عمل مجبور شده به آنها تن بدهد، مذاکراتی شروع میشود؟ آیا محاسبه جمهوری اسلامی برای خریدن زمان واقعیست و به آن کمک میکند؟ یا اینکه فشارهای آمریکا تا فروپاشی اقتصادی ایران ادامه پیدا خواهد کرد؟!