درحالی که ایران از سال ۲۰۱۱ انواع حمایتهای مستشاری و نظامی را از دولت بشار اسد داشته، اما سهم سرمایه گذاران ایرانی در بازسازی سوریه روشن نیست. به نظر میرسد عواملی نظیر عدم وجود روابط بانکی با سوریه مانعی بر سر راه توسعه روابط است.
با توجه به هزینههای هنگفتی که ایران در جنگ سوریه متحمل شده، این انتظار وجود داشت که سهم سرمایه گذاران ایرانی در دوران رونق و سود سوریه دست کم بیش از کشورهایی باشد که تامین مالی داعش را بر عهده داشتند.
سهم بخش خصوصی و دولتی ایران در بازسازی سوریه بهانهای برای گفتگو با رئیس کمیته مشترک اقتصادی ایران و سوریه شد. به عقیده او سهم ایران در بازار سوریه به صورت تاریخی پایین بوده و مشکلاتی از قبیل عدم وجود روابط بانکی و ترانزیت جادهای موانع مهمی بر سر راه توسعه حضور سرمایه گذاران ایرانی در بازار سوریه است.
کیوان کاشفی رئیس کمیته مشترک اقتصادی ایران و سوریه و دبیر اتاق بازرگانی کرمانشاه در گفتگو با رویداد۲۴ پایین بودن تاریخی سهم ایران در بازار سوریه را به عنوان یکی از دلایل سهم کم سرمایه گذاران ایرانی در بازسازی سوریه برشمرد و به برخی مشکلات روابط دو کشور به عنوان موانع اصلی توسعه روابط اشاره کرد.
کاشفی با اشاره به مشکل حمل و نقل کالا به سوریه عنوان کرد: مشکل اول برای توسعه روابط تجاری با سوریه، خط ترانزیت کالا از ایران به سوریه است. خط ترانزیت ما باید به جای خطوط ترانزیت آبی، از خاک عراق راه اندازی شود.
او افزود: در حال حاضر کالاهای ما یا از بندرعباس با کشتی به سوریه میرود یا از بندر مرسین ترکیه. این به معنای هزینه ۴ تا ۴.۵ هزار دلاری برای هر کانتینر است. این در حالی است که فاصله دمشق تا تهران تنها ۱۷۰۰ کیلومتر است؛ با راه اندازی مسیر جاده ای، هزینه هر کانتینر تا ۱۵۰۰ دلار کاهش پیدا خواهد کرد. در این شرایط صادرات بسیاری از کالاهای ما ارزش تجاری خواهد داشت.
او به برخی زمینه سازیهای انجام شده برای ایجاد ترانزیت جادهای میان دو کشور از سوی مقامات دولتی اشاره کرد و گفت: تفاهم نامهای میان مقامات دو کشور به امضا رسیده و مذاکراتی هم صورت گرفته است. ترانزیت جادهای ایران به سوریه از عراق میگذرد از این رو هماهنگیهای لازم در مرز خروجی عراق به سوریه هم انجام شده و منطقه بوکمال بین سوریه و عراق قرار است به عنوان مرز ترانزیت کالا بین این دو کشور باشد.
کاشفی به ایجاد یک شرکت حمل و نقل سه جانبه بین ایران، سوریه و عراق نیز اشاره کرد و گفت: این شرکت قرار است وظیفه حمل و نقلها را به عهده داشته باشد.
دبیر کمیته مشترک ایران و سوریه درباره موانع راه اندازی این جاده گفت: منطقه خروجی بین عراق و سوریه نا امن است و بیش از هرچیز باید درگیریهای این منطقه حل و فصل شود. قرار بود ظرف یک تا دو ماه گذشته استارت کار زده شود، اما به عقب افتاده و امیدواریم تا یک ماه آینده راه اندازی جاده ایران-عراق سوریه به سرانجام برسد.
او در مورد متولی اجرای عملیات ساخت جاده میان سه کشور گفت: در دولت وزارت راه متولی اجرای طرح ترانزیت جادهای کالا بین ایران و سوریه است. محمد اسلامی وزیر راه شخصا پیگیر راه اندازی این جاده است.
کاشفی در خصوص روابط بانکی میان دو کشور گفت: انتقال پول در شرایط کنونی بسیار سخت است. پیشنهاد اتاق بازرگانی به بانک مرکزی این بوده که یک خط اعتباری به ارزش ۱ میلیارد دلار از طریق یکی از بانکهای ایرانی اختصاص پیدا کند. به این ترتیب فعالان اقتصادی از طریق این خط اعتباری دست مزدهایشان را در سوریه پرداخت میکنند. این خط اعتباری هم بین دولت ایران و سوریه به صورت تهاتری تسویه حساب خواهد شد و فعالان اقتصادی درگیر پرداخت و دریافت پول با دولت سوریه نخواهند شد.
دبیر کمیته مشترک ایران و سوریه بانک توسعه تجارت را به عنوان بانکی که میتواند این اعتبار را اختصاص دهد معرفی کرد و گفت: امیدواریم با راه اندازی این خط روابط دو کشور توسعه پیدا خواهد کرد.
او در مورد شرایط حال حاضر تراکنشهای مالی سرمایه گذاران ایرانی در سوریه گفت: در حال حاضر ترانسفرهای مالی تنها از طریق صرافیها انجام میشود، چون هیچ روابطی بین بانکهای دو کشور راه اندازی نشده است.