یورونیوز - دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا روز دوشنبه مایک اسپر، وزیر دفاع را برکنار و کریستوفر چارلز میلر را به جای او منصوب کرد.
آقای ترامپ در زمانی این تغییر بنیادین در کابینه خود را اعمال می‌کند که تنها ۷۰ روز به پایان دوره چهار ساله ریاست جمهوری‌اش باقی مانده، گرچه او هنوز شکست خود در انتخابات را نپذیرفته است. رئیس جمهوری آمریکا طبق معمول، این تصمیم را در توییتر اعلام کرد و ضمن تشکر از خدمات اسپر، وزیر دفاع جدید را فردی «بسیار محترم» خواند. میلر که تا پیش از این مدیر مرکز ملی مبارزه با تروریسم بوده، چهارمین فردی است که تحت صدارت ترامپ به ریاست پنتاگون منصوب می‌شود.
جابجایی در بالاترین منصب نظامی و امنیتی کابینه و درخواست ترامپ برای بازشماری آرا انتخاباتی که به نفع رقیب او جو بایدن رقم خورده، دوران گذار ریاست جمهوری در آمریکا را به دورانی پر چالش و خطرناک بدل کرده است.
آیا اسپر آخرین نفر است؟
اواخر روز دوشنبه دو مقام کاخ سفید گفتند که کار ترامپ تمام نشده و کریستوفر واری، مدیر اف‌بی‌آی و جینا هاسپل رئیس سیا، سازمان اطلاعات و امنیت آمریکا ممکن است اخراجی‌های بعدی باشند.
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز با اعلام این مطلب نوشت که برکناری این مقامات ارشد به معنی بریدن سر مدیریت امنیت ملی کشور است و تا کنون پیشینه نداشته که یک رئیس جمهوری در آمریکا پیش از پایان دوره‌اش چنین تصمیمی بگیرد.
برخی از مدیران پیشین دستگاه امنیت ملی و پیشکسوتان حزب دموکرات در گفتگو با نیویورک تایمز اقدام ترامپ را یک حرکت ناپایدار در دوران حساس و متزلزل میان دو دوره ریاست جمهوری خوانده‌اند. آنها می‌گویند این اقدام به دست کسی انجام گرفته که آشکارا گفته نمی‌خواهد قدرت را کنار بگذارد و قصد دارد مدیریت در حال افول خود را بار دیگر قاطعانه بر مهم‌ترین نهادهای کشور اعمال کند.
آدام اسمیت، نماینده دموکرات واشنگتن و رئیس کمیسیون نهادهای مسلح مجلس نمایندگان به این روزنامه گفته است: «تصمیم رئیس جمهور ترامپ در برکناری اسپر از وزارت تنها نه یک تصمیم از سر عصبانیت و لجبازی کودکانه، بلکه یک اقدام نسنجیده هم هست. مدت‌هاست که روشن شده رئیس جمهوری ترامپ بیشتر به وفاداری اعضای تیمش اهمیت می‌دهدتا به شایستگی آنها. در حالی که در دوره انتقال ریاست جمهوری شایستگی از اهمیت بالایی برخوردار است.»
دو مقام ارشد دولت آمریکا هم روز دوشنبه در توجیه برکناری وزیر دفاع به نیویورک تایمز گفته‌اند که ترامپ از برکناری آدم‌ها «لذت می‌برد» و اکنون تنها دو ماه دیگر برای این کار فرصت دارد.
آیا ترامپ قصد حمله به ایران را دارد؟
رفتن اسپر از پنتاگون به این معنی است که میلر اگر خودش برکنار نشود، پایان دولت ترامپ را می‌بیند. به نوشته نیویورک تایمز، مقامات وزارت دفاع به طور غیر رسمی ابراز نگرانی کرده‌اند که رئیس جمهور ممکن است در آخرین روزهای دوره صدارتش، عملیاتی را به صورت آشکار یا مخفی علیه ایران یا سایر دشمنان آغاز کند. منظور از «عملیات» مشخص نشده و معلوم نیست شامل حمله نظامی هم می‌شود یا نه. اما با توجه به این که موضوع برکناری وزیر دفاع است، احتمالا منظور از این عملیات، حمله نظامی است.
الیسا اسلاتکین، نماینده دموکرات میشیگان و مقام سابق پنتاگون در دولت اوباما به نیویورک تایمز گفت: «از نظر من، چند دلیل برای اخراج وزیر دفاع در ۷۲ روز باقی مانده در دولت وجود دارد. اول بی کفایتی یا اشتباه، که به نظر می‌رسد این مشکل اسپر نبوده است. دوم انتقام‌جویی است که البته راه حلی غیر مسئولانه برای درمان امنیت ملی خواهد بود. سوم این که شاید رئیس جمهور می‌خواهد اقداماتی انجام دهد که به اعتقاد او وزیر دفاع وی از انجام آن امتناع می‌ورزد و این هم امر نگران‌کننده‌ای است.»
ترامپ برای اقدام «نگران‌کننده»ای که مخاطبان نیویورک تایمز از آن سخن گفته‌اند، شاید در عمل با موانع زیادی مواجه شود. از جمله برنامه احتمالی حمله به ایران یا دیگر دشمنان آمریکا به احتمال زیاد با مخالفت کنگره منتفی می‌شود. دونالد ترامپ در دوره ریاست خود دستوری را برای عملیاتی نظیر آنچه این افراد گفته‌اند نداده است، اما برخی تحلیل‌گران به ویژه با اشاره به کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین سپاه قدس ایران به دست آمریکا، احتمال انجام عملیاتی ضربتی و غافلگیرانه را بعید نمی‌دانند.
آیا تصمیم ترامپ غافلگیرانه بود؟
اختلافات اسپر با ترامپ بر کسی پوشیده نبود و برکناری اسپر در ماه‌های گذشته پیش‌بینی می‌شد. او از جمله با نظر ترامپ در مورد استفاده از نیروی نظامی در خیابان‌ها برای رویارویی با شورش‌ها موافق نبود. وزیر دفاع پیشین آمریکا در ماه ژوئن در مخالفت آشکار با ترامپ گفت که نیروهای نظامی برای کنترل موج اعتراضات در شهرهای آمریکا نباید اعزام شوند.
اسپر البته از احتمال اخراجش آگاه بود اما مقامات پنتاگون می‌گویند او امیدوار بود که تا حد ممکن به خدمت خود در این سمت ادامه دهد و هدایت سالم و منظم مجموعه تحت مدیریت خود را حفظ کند. آنها همچنین گفته‌اند اسپر اگرچه نامه استعفای خود را هم آماده کرده بود، اما متحدانش فکر نمی‌کرد تصمیم ترامپ تا این اندازه قریب الوقوع باشد.
کاخ سفید تنها چند دقیقه قبل از برکناری اسپر، تصمیم جدید رئیس جمهوری را به اطلاع او رساند. وزیر اخراجی ترامپ در نامه‌ای دو صفحه‌ای به ترامپ که نسخه‌ای از آن به دست نیویورک تایمز رسیده، نوشته است: «من با توجه به قانون اساسی به کشور خدمت می‌کنم، بنابراین تصمیم شما را برای جایگزینی خودم می‌پذیرم.»
آیا وزیر جدید صلاحیت دارد؟
نیویورک تایمز می‌نویسد همكاران و نزدیکان وزیر جدید، پیشینه کاری او در نیروهای ویژه ارتش و فعالیتش در مجموعه ضد تروریسم را می‌ستایند، اما از این كه او تا این حد ارتقاء مقام یافته، ولو برای مدت موقت، ابراز تعجب كردند. آنها گفته‌اند که میلر در حدو اندازه‌ای نیست که بتواند مانع تصمیمات خطرناک و اقدامات ناگوار احتمالی ترامپ در هفته‌های آخر ریاست جمهوری‌اش بشود.
بی‌کفایتی و دست بسته بودن وزیر جدید این شائبه را تقویت می‌کند که ترامپ می‌خواهد اقدامی را بدون مزاحمت و ممانعت وزیر دفاع انجام دهد.
میلر ۵۵ ساله از کلاه‌سبزهای پیشین ارتش آمریکاست که در اوایل جنگ افغانستان در عملیات آزادسازی قندهار و نیز در جنگ عراق شرکت داشته است. وی تا پیش از این به عنوان مشاور عالی سیاست ضد تروریسم در شورای امنیت ملی در کاخ سفید تحت ریاست ترامپ فعالیت می‌کرد. او سپس برای مدت کوتاهی در سال جاری در سمت مسئول سیاستگذاری ضد تروریسم در پنتاگون خدمت کرد. کریستوفر میلر در ماه اوت جایگزین راس تراورس شد که رئیس مرکز مبارزه با تروریسم بود.
