ایران همچنین ممکن است در پی نگرانی از اینکه آمریکا اول حمله کند، یک حمله گسترده و پیشگیرانه و پرهزینه علیه ایالات متحده یا متحدانش آغاز کند. ایران همچنین می تواند از نیروهای متحد خود برای یک سری حملات همزمان علیه چندین هدف منطقه ای از جمله در کشورهای عربی خلیج فارس استفاده کند. چنین حملاتی که در تلاش برای جلوگیری از یک حمله بزرگ ایالات متحده صورت می گیرند، از نظر مقیاس و اندازه قابل توجه خواهند بود. اما این خطر وجود دارد که چنین حملاتی، یک ضد حمله بزرگ تر از سوی آمریکا و متحدانش را در پی داشته باشند که خطر بزرگی برای ایران است. اگر در روزها و هفته های آتی ایالات متحده به طور ناگهانی نیروهایش را از عراق تخلیه یا موجی از ترورها را آغاز کند، ایران احتمالا به سمت این گزینه پیش خواهد رفت.

مزیت استراتژیک

اما همچنان این احتمال وجود دارد که ایران از مزیت استراتژیک برخوردار باشد. ایالات متحده و متحدان آن گزینه های دشواری پیش رو دارند. جدای از چشم انداز نزدیکی روابط آمریکا و ایران در دولت بایدن، درک اینکه دولت ترامپ به دنبال چطور پایانی برای بازیست، دشوار است. ایران شاید در صحنه داخلی و منطقه ای با مشکلاتی مواجه باشد، اما می تواند روی دو واقعیت مهم سرمایه گذاری کند. اول، متحدان آمریکا در خلیج فارس به ویژه عربستان سعودی و امارات متحده عربی تمایلی به جنگ در منطقه ندارند چون خودشان هم در خط آتش هستند و در عین حال، جرات تلاش تمام عیار برای تحمیل تغییر نظام در ایران را نیز ندارند. دوم، ایران در موقعیتی منحصر به فرد برای بازسازی شبکه نیروهای متحد منطقه ای قرار دارد. این پیوندها پیچیده، چند لایه و فردی و سازمانی هستند و بر طیف متنوعی از مراکز قدرت در عراق، سوریه، لبنان و یمن تاثیر دارند.

بهره برداری از درگیری ها و جنجال ها

ایران بر خلاف سایر کشورها صرفا در اقدامی فرصت طلبانه از نیروهای نیابتی حمایت یا آنها را به دیگر کشورها اعزام نمی کند؛ بلکه به شیوه ای خاص به گروه های متحد خود شکل می دهد یا در ساختار آنها تغییر ایجاد می کند. و ایران ظرفیت بالایی برای بهره برداری از اختلافات میان جنبش های محلی که منافع آن را به چالش می کشند، دارد. ایران از گروه هایی که از نظر ایدئولوژیک با آن همخوانی داشته باشند، با پول و اسلحه حمایت می کند و در مواردی که همسویی ایدئولوژیکی آشکاری وجود نداشته باشد، کارت دیگر ایران تبدیل شرکای خود به نیروهای سیاسی مهیب است. درست در شرایطی که ایالات متحده و متحدان آن بارها شکست خورده و تحقیر شده اند، شرکای ایران پیشرفت کرده اند.

اگر هدف دولت ترامپ ایجاد بی ثباتی در ایران و ایجاد شکافی در زره آن است، آنگاه این واقعیت را نادیده گرفته که ایران مهارت فوق العاده ای در احیا و بازسازی زیرساخت های امنیتی خود دارد. احتمالا منطق ایالات متحده در حملات و ترورهای هماهنگ با اسرائیل این بوده که ایران فرصت و فضای تنفس برای بازیابی توانایی های خود را نداشته باشد. اما این رویکرد احتمالا نتایجی را که رقبای ایران می خواهند، در پی نخواهد داشت. در این رویکرد، تاثیرات ثانویه و ثالت حملات اسرائیل یا آمریکا که به سرکوب و آشوب خشونت آمیز پایدار در همسایگی ایران می انجامند، نادیده گرفته شده است. همین فضاهای آشفته بوده اند که به ایران در شکل دهی به پویایی امنیت منطقه ای آن کمک کرده اند.

ایران در بدترین حالت با این احتمال مواجه است که رقبای آن گروهی از افراد را که در برنامه هسته ای و شکل دهی به اتحادهای خارجی نقش کلیدی دارند، هدف بگیرند. اما در عین حال، ایران می داند که دشمنانش برای از بین بردن نهادها و شبکه های امنیتی چه در داخل ایران و چه در منطقه با مشکلات زیادی مواجه خواهند بود.