نگاهی به وضعیت شاخص‌های اقتصادی این استان در سال‌های اخیر، حاکی از تداوم بیکاری و تورمی بالاتر از میانگین کشوری بوده است. اوایل خرداد ماه، مهرداد نیکو، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خوزستان با اعلام نرخ تورم ۳۹.۳ درصدی خوزستان، این نرخ را چهار درصد بالاتر از میانگین کشوری اعلام کرد.

حضور گسترده صنایع پتروشیمی و صنایع فولادی و وجود بنادر تجاری در استان خوزستان، امکان مدیریت شاخص‌های اقتصادی از جمله نرخ تورم را از طریق ایجاد اشتغال ممکن می‌سازد. با این حال بیکاری نیز نه تنها گرهی از چالش‌های اقتصادی این استان باز نکرده که خود به یکی از بزرگترین معضلات این منطقه تبدیل شده است.

نرخ بیکاری در این استان هیچ گونه تناسبی با منابع آن ندارد. در حالی‌که سال گذشته متوسط نرخ مشارکت اقتصادی کل کشور حدود ۴۰.۹ درصد بود، این نرخ در استان خوزستان حدود ۳۹ درصد اعلام شد. رقمی که نسبت به یک سال پیش از آن حدود دو درصد کاهش داشت. سال گذشته نرخ بیکاری خوزستان طبق آمار باز هم بالاتر از متوسط کشوری بود.

مرکز آمار متوسط نرخ بیکاری را حدود ۹.۴ درصد اعلام کرد که همین نرخ در استان خوزستان معادل ۱۴.۹ درصد بود. این در حالی است که پیش از این حبیب آقاجری، نماینده ماهشهر در مجلس با تاکید بر اینکه میزان بیکاری در خوزستان بیش از آمارهای منتشر شده است، گفته بود: «نرخ بیکاری این منطقه حدود ۲۵ درصد است.»

براساس گزارش وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، میزان گستردگی فقر و حاشیه‌نشینی در استان خوزستان رو به افزایش بوده و این استان رتبه دوم کشور در معضل حاشیه‌نشینی را دارد. گستردگی تنش آبی در خوزستان طی سال‌های اخیر بسیاری از مناطق حاشیه‌نشین را بیش از پیش در معرض تهدید قرار داده است. سال گذشته، مجتبی یوسفی، نماینده اهواز در مجلس اعلام کرد که ۷۰۲ روستان استان خوزستان به آب آشامیدنی دسترسی ندارند.

معضل تامین آب محدود به آب آشامیدنی نبوده و حوزه کشاورزی و دامداری این استان را نیز به شدت تحت تاثیر این شرایط قرار دارند. این چالش به ویژه در برخی مناطق روستایی که معیشت مردم به دامداری‌های خرد و زمین‌های کشاورزی گره خورده، عمیق‌تر شده و اقتصاد بخش قابل توجهی از خانوارهای روستایی را دچار معضل کرده است.

سال گذشته صادق خلیلیان، استاندار خوزستان با انتقاد از سهم حداقلی این منطقه از منابع درآمدی کشور، گفت: «بودجه‌های بازسازی کشور کجا رفته که آبادان و خرمشهر به این شکل باقی مانده است؟»

سال‌هاست که بر لزوم اجرای طرح‌های ضربتی برای حل معضلات انباشته و محرومیت‌های تحمیل شده به خوزستان تاکید می‌شود، اما تمام این طرح‌ها هیچ‌گاه از روی کاغذ فراتر نرفت.

فراگیری دامنه اعتراض‌های مردمی در گوشه‌گوشه استان خوزستان طی سال‌های اخیر بیانگر آن است که دیگر جایی برای تاب‌آوری مردم باقی نمانده است. تشدید فشارهای معیشتی و تحمیل فقری فراگیر در کنار معضلات رو به گسترش زیست‌محیطی در این استان، خوزستان را در معرض انفجاری از اعتراض‌های انباشته قرار داده است.

نحوه پاسخگویی به مطالبات خوزستان در جریان اعتراض‌های سال گذشته و اعتراضاتی که هم‌اکنون در این استان جریان دارد، نشان می‌دهد که منابع اقتصادی حاصل از فروش نفت زیر پای مردم اگر چه برای بهبود معیشت آنها به این استان نرسید، اما این منابع با گسیل تجهیزات جنگی، اسلحه و نیروهای سرکوب‌گر، راه به استان خوزستان باز کرده است.