نویسنده: السید زهره
منبع: اخبار الخلیج / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی
چند روز پیش با گزارشی روبه رو شدم (نقل قول نویسنده) که درباره تحول در موضع آمریکا در قبال ایران و سختگیر شدن این کشور در پرتو شکست تلاش‌ها برای دستیابی به توافق هسته‌ای صحبت می‌کرد. در این گزارش آمده که جو بایدن خشمگین است و نسبت به موضع تند ایران شوکه شده است و این امر تغییر موضع آمریکا در قبال ایران در دوره اخیر را توضیح می‌دهد.
در اینجا لازم به ذکر است که دولت آمریکا در گذشته با انتقادات شدید متحدانش در منطقه درخصوص سهل‌گیری و بی‌توجهی اش به نقش ایران روبه رو شده بود؛ اما به خاطر این انتقادها موضع خود را تغییر نداد بلکه علت آن چیز دیگری بود.
علت تغییر موضع، طبق گفته منابع آمریکایی، این است که دولت آمریکا به ایران فرمول مشخصی برای دستیابی به توافق پیشنهاد داد مبنی بر اینکه این کشور به شروط ایران از جمله حذف سپاه از فهرست تروریسم خود پاسخ مثبت دهد؛ اما در مقابل تهران به فرماندهان سپاه و گروه های مسلح متحد خود در عراق، سوریه، لبنان و یمن دستور دهد اقدامات خصمانه علیه کشورهای منطقه، منافع آمریکا و نیروهای نظامی‌اش در خاورمیانه را متوقف کنند. ایران قاطعانه با این فرمول آمریکا مخالفت کرد و به دولت آمریکا اعلام کرد از گروه های مسلح متحد خود نخواهد خواست عملیات خصمانه علیه کشورهای منطقه و حتی نیروهای نظامی آمریکا را متوقف کنند. این امر طبق گفته منابع آمریکایی علت شوکه شدن بایدن بوده است.
واقعیت طبق ارزیابی ما این نیست و شوکه شدن رئیس جمهور بایدن به این علت نیست؛ چرا که عجیب خواهد بود اگر از ایران انتظار موضع دیگری غیر از این می‌رفت. منظور این است که موضع ایران ثابت و دائمی است و همیشه گفته است که هرگز بحث و گفت وگو درباره نقش خود در منطقه و گروه های مسلح مورد حمایتش را نخواهد پذیرفت و این موضوع غیرقابل گفت وگو است. بایدن این موضوع را می‌دانست. مشکل در ایران نیست بلکه در دولت آمریکا و موضعش است.
دولت بایدن از ابتدا برای ایران و نیز جهان این برداشت را به وجود آورد که دیگر به منافع متحدان خود در منطقه و امنیت و ثبات آنها اهمیتی نمی‌دهد. به عبارت دیگر آمریکا این برداشت آشکار را برای ایران به وجود آورد که چندان اهمیتی به تهدیدی نمی‌دهد که این کشور و گروه های مسلح مورد حمایتش برای منطقه به وجود می‌آورند. به عنوان مثال جو بایدن در راستای تسلیم شدن در برابر ایران بر مخالفت با درخواست کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس برای مشارکت در مذاکرات اتمی پافشاری کرد. دولت بایدن از همان ابتدا تمایل صریح خود را برای دادن امتیاز به ایران ابراز کرد و نشان داد که بیش از خود ایران در تلاش برای امضای توافق با این کشور است.
دولت بایدن می‌دانست که حتی اگر ایران این فرمول را قبول کند و درخصوص اجرایی کردن آن تعهد بدهد، این پذیرش و تعهد هیچ معنایی نخواهد داشت. منظور این است که حتی اگر ایران تعهد دهد مداخلات و عملیات خود و گروه های مسلح مورد حمایتش را متوقف خواهد کرد، (باید پرسید) ایران باید بر چه اساس به این تعهدات عمل کند؟
شوکه شدن بایدن به علل دیگری است و این قضیه جوانب مهم دیگری دارد که خود مقاله دیگری می‌طلبد.
