این طبع بشر است که وقتی مصیبت از حد می گذرد، نسبت به آن کم اعتنا می شود و بعد بی اعتنا می شود.
در فیلم های عراق و افغانستان دیده اید که مردی دست بچه اش را گرفته و از میان جنازه های آش و لاش ی که کف خیابان افتاده اند با آرامش عبور می کند. تو گویی هیچ اتفاق عجیبی نیفتاده است.
ما هم در زمان جنگ، در جبهه چنین حالتی پیدا کرده بودیم. یک ساعت قبل، یکی از دوستان مان با ترکش خمپاره زخمی شده بود، و ما یک ساعت بعد، در حال خوردن غذا و بگو و بخند بودیم.
شوخی دردناک خودم را با هم قطاری که ترکش دست اش را بریده بود و دست تنها از پوستی آویزان بود فراموش نمی کنم. شوخی یی که وقتی امروز به آن فکر می کنم مو بر تن ام راست می ایستد.
در حالی که چفیه خاک آلود را محکم روی محل بریدگی فشار می دادیم تا رسیدن امدادگر خون کم تری از دست برود رفیق ام از من پرسید دست ام قطع شود چه کار بکنم؟ با خنده ای که مثلا روحیه بخش باید می بود به او گفتم اولا قطع نمی شود (در حالی که قطع شده بود) و ثانیا اگر هم قطع شود می دهیم سرش را تیز می کنند از دست ات به عنوان شمشیر در مقابل عراقی ها استفاده می کنی....
*************
توماج را چند روز پیش گرفتند. جوان عزیز ی که جرم اش خواندن رپ و بازگویی تبهکاری های حکومت نکبت بود. او عملا در راهپیمایی های اعتراضی هم حضور داشت.
ابتدا خواستند تا او را تخریب شخصیتی کنند که مثلا ما او را موقع فرار به خارج از کشور در مرز دستگیر کردیم (که اگر هم می کرد کار درستی می کرد و قرار نیست بچه های ما هست و نیست شان را در اختیار گرازهای حکومتی قرار دهند تا آن ها را بدرند) بعد هم در حالی که او را روی زمین نشانده بودند ده ثانیه فیلم از او پخش کردند و با افتخار مطلب نوشتند، رعب و وحشت توماج موقع دستگیری!
آدمخوران حکومت نکبت گویی نمی دانند که در جهان امروز هیچ دستگاه حکومتی، با افتخار از رعب و وحشت فرد دستگیر شده سخن نمی گوید چرا که وظیفه دارد، با «قانون» سراغ او برود نه با «وحشی گری و ایجاد وحشت کردن»!
باری. توماج و توماج ها به جرم حق گویی امروز در زندان ها هستند و خدا می داند که چه بر سر آن ها می آید.
اما ما، که بیرون نشسته ایم، مراقب باشیم جنایت های حکومت آدمخوران، حساسیت انسانی مان را از میان نبرد. هر گاه حس کردیم بچه های زیر شکنجه را فراموش می کنیم یا آن ها را فراموش کرده ایم، بدانیم که حکومت نکبت توانسته است ما را از آدم بودن مان چند درجه دور کند.