نوید میهندوست و مژگان ایلانلو، دو مستندساز و نویسنده ایرانی، همراه با دهها شهروند منتقد دیگر در ۲۴ ساعت اخیر بازداشت و به زندان منتقل شدهاند
امیرحسین میراسماعیلی - ایندیپندنت فارسی
در کمتر از یک ماه که تا سالگرد قتل حکومتی مهسا امینی و خیزش سراسری سال گذشته باقی مانده است، دستگاههای امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی بازداشت فعالان اجتماعی و سیاسی را در ایران چندبرابر کردهاند تا با این تمهید، مانع از شکلگیری تجمعات گسترده ضدحکومتی شوند.
این درحالی است که در روزهای اخیر، اعضای خانوادههای بسیاری از کشتهشدگان اعتراضات اخیر نیز با تهدیدهای شدید امنیتی برای منصرف شدن از برگزاری مراسم سالگرد عزیزان خود مواجه شدهاند. همچنین، مزار برخی از کشتهشدگان، از جمله مزار مهسا امینی، بارها هدف تعرض و تخریب افراد ناشناس قرار گرفته است.
در همین راستا، سازمان عفو بینالملل روز دوشنبه ،۳۰ مرداد (۲۱ اوت)، با اعلام این هشدار که کارزار آزارواذیت خانوادههای قربانیان اعتراضات سراسری ایران به دست نیروهای حکومتی تشدید شده است، از جمهوری اسلامی ایران خواست که «به حق این خانوادهها در گرامیداشت یاد و خاطره عزیزان کشتهشده خود احترام بگذارد».
مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی
عفو بینالملل نوشت که تحقیقات این سازمان، نشاندهنده جزئیات تازهای از چگونگی بازداشت خودسرانه خانوادههای قربانیان اعتراضات و «اعمال محدودیتهای ظالمانه» برای برگزاری تجمعات مسالمتآمیز بر مزار قربانیان است. بر اساس این تحقیق، در روند این آزارها، از جمله دستکم سنگمزار ۲۰ تن از کشتهشدگان اعتراضات از ۱۷ شهر ایران تخریب شده است.
از سوی دیگر، در ۲۴ ساعت اخیر چندین هنرمند و دهها فعال سیاسی و اجتماعی، به اتهام انتقاد از نظام جمهوری اسلامی، در شهرهای مختلف ایران بازداشت شدهاند.
مژگان ایلانلو، مستندساز و فعال حقوق زنان، یکشنبه، ۲۹ مرداد (۲۰ اوت)، پس از احضار به پلیس اطلاعات و امنیت تهران بازداشت، و سپس به زندان اوین منتقل شده است. تا لحظه تنظیم این گزارش، از دلیل بازداشت و اتهامات مطروحه علیه این شهروند اطلاعی در دست نیست. مژگان ایلانلو پیشتر در تاریخ ۲۶ مهر ۱۴۰۱ و در جریان خیزش سراسری، به دلیل مخالفت و مبارزه با حجاب اجباری، به دست ماموران اطلاعات سپاه بازداشت، و به بند دو الف زندان اوین منتقل شده بود.
چندی، بعد شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران، مژگان ایلانلو را به ۹ سال و ۹ ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق محکوم کرد. او نهایتا ۲۶ بهمن گذشته، در پی صدور بخشنامه عفو حکومتی، از زندان اوین آزاد شد، اما به گفته برخی منابع، اینک احتمال میرود که ماموران امنیتی برخلاف قوانین قضایی، پرونده سال گذشته او را بازگشایی کنند و احکام صادره قبلی را به اجرا بگذارند.
این نویسنده و مستندساز ایرانی دوماه قبل همراه با گروهی از فعالان سیاسی، متن بیانیهای را امضا کرده بود که در آن، شرکت در انتخابات «آراستن ویترین» نظام نامیده شده و در واکنش به تعیین مجازاتهای غیرمتعارف برای زنان، از جمله شستن میت، تصریح شده بود: «شستن میت مجازات نیست، مجازات ما دیدن روی شماست.»
همچنین، نوید میهندوست، نویسنده، کارگردان و تدوینگر سینما، نیز امروز، ۳۰ مرداد، برای تحمل دوران محکومیت خود راهی زندان اوین شد. این هنرمند اهل نوشهر در استان مازندران، پیشتر نیز با حکم شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران به اتهام «اقدام علیه امنیت ملی از طریق عضویت و همکاری با گروههای مخالف نظام به قصد براندازی» که مصداق آن، ساخت مستندی از زندگی مسیح علینژاد، روزنامهنگار ایرانی، در دهه ۸۰ خورشیدی بوده است، به تحمل سه سال حبس محکوم شده بود.
مهدی اعتمادسعید، بازیگر و نمایشپرداز، و نرگس سرداری، همسر او، که دانشآموخته روانشناسی است، نیز کماکان در بازداشت و بلاتکلیفی بهسر میبرند. مهدی اعتمادسعید ۷۰ روز قبل، و همسرش چهارشنبه هفته گذشته، به دست نیروهای امنیتی بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شدند. هنوز از جزئیات پرونده و محل نگهداری آنان خبری منتشر نشده است و اعضای خانواده آنان به شدت نگران سلامتی عزیزان خودند.
در همین حال، سارا سیاهپور، فعال صنفی معلمان، یکشنبه، ۲۹ مرداد، برای اجرای حکم حبس خود به شعبه یک اجرای احکام دادسرای اوین احضار شده است. دادگاه انقلاب تهران این آموزگار را به تحمل شش سال زندان محکوم کرده و حکم صادره در مرحله تجدیدنظر نیز عینا تایید شده است.
به گفته شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران، سارا سیاهپور که در شهریور گذشته نیز ۱۰ روز بازداشت شده بود، به دلیل فعالیتهای صنفی و اعتراض به پایمال شدن حقوق فرهنگیان، با اتهامهای «اجتماع و تبانی» و نیز فعالیت تبلیغی علیه نظام، به ۱۰ سال زندان محکوم شده است.
همچنین، فرمانده انتظامی شهرستان گلوگاه در استان مازندران، دوشنبه، ۳۰ مرداد، از بازداشت سه شهروند در این منطقه به اتهام «تشویش اذهان عمومی از طریق انتشار مطالب در فضای مجازی» خبر داد. محمود کلوانی گفت که برای این افراد پرونده قضایی تشکیل شده و متهمان به مرجع قضایی معرفی شدهاند، اما خبری درباره مصادیق اتهام انتصابی و محل بازداشت این دو شهروند منتشر نکرده است.
در یک سال گذشته، هزاران شهروند ایرانی به اتهام انتقاد از عملکرد مقامهای نظام جمهوری اسلامی در شبکههای اجتماعی، با بازداشت، ضربوشتم و احکام سنگین زندان مواجه شدهاند.
در همین راستا زانا پروانه و معین فقیهی، شهروندان اهل مریوان و جوانرود در استانهای کردستان و کرمانشاه، نیز در ۲۴ ساعت اخیر به دست نیروهای امنیتی بازداشت، و به مکانهای نامعلومی منتقل شدهاند. به گزارش کردپا، بازداشت این شهروندان منتقد، بدون ارائه حکم قضایی صورت گرفته است و از محل نگهداری و اتهامات مطروحه علیه آنها هیچ اطلاعی در دست نیست.
از دیگر بازداشتهای امنیتی شهروندان ایرانی در ۲۴ ساعت اخیر، میتوان به بازداشت آمانج خسته در مهاباد، و محمد نقشبندی و طاهر رئیسی در شهرستان راسک اشاره کرد که هنوز هیچ دلیل و اتهامی برای این بازداشتها اعلام نشده است و از محل نگهداری این شهروندان نیز اطلاعی در دست نیست.
دیروز، یکشنبه، ۲۹ مرداد، همچنین امیرمحمد چهارنائی مفرد، شهروند ساکن گرگان، به اتهام «تبلیغ علیه نظام و توهین به بنیانگذار جمهوری اسلامی» در شبکههای اجتماعی، به تحمل دو سال حبس تعزیری محکوم شده است.
از سوی دیگر، ویدیو اعتراف اجباری دو زن در شهر آمل در مازندران که در روزهای اخیر هدف ضربوشتم یکی از افراد موسوم به «آمربهمعروف» و وابسته به حکومت بر سر حجاب اجباری قرار گرفته بودند، در رسانههای وابسته به حکومت منتشر شده است.
دستگاههای امنیتی جمهوری اسلامی ایران در ماههای اخیر بارها پس از بازداشت خشن زنان مخالف حجاب اجباری، با حربه شکنجه و آزار، ویدیو اعتراف اجباری از این شهروندان گرفتهاند تا با ایجاد فضای رعب و وحشت در میان مخالفان حجاب اجباری، شهروندان را به تمکین شرایط موجود وادارند.
در همین حال، اعضای خانوادههای چند شهروند زندانی در ایران، ازجمله عباس موسوی در خرمآباد، محمد نارویی در زاهدان و پیام رنجبر و عرفان مرادی در سرپلذهاب، در گفتوگو با رسانهها از بیخبری از وضعیت سلامتی اعضای خانوادههای خود و تداوم چندماهه بازداشت موقت آنها، گلایه کردند و خواستار روشن شدن هرچه زودتر تکلیف این پروندهها و آزادی شهروندان منتقد شدند.
یکشنبه، ۲۹ مرداد (۲۰ اوت)، سامان یاسین (صیدی)، هنرمند و زندانی سیاسی، نیز ضمن انتشار نامه سرگشادهای خطاب به مردم، از وضعیت وخیم جسمی و روانی خود در زندان اوین خبر داد و خواستار برگزاری جلسه دادگاه خود به صورت علنی شد.
سامان یاسین ۲۷ ساله، خواننده رپ و ترانهسرا، در نامه سرگشاده خود نوشته است: «با توجه به ۱۰ ماه ربوده شدن از خانه شخصی، گرفتن اعتراف اجباری تحت شکنجه جسمی روانی و دارویی، بلاتکلیفی و تبعید به زندانهای مختلف و اجازه ندادن ورود وکیل خصوصی و انتخابی خودم، این متن را ارسال میکنم، چون احتمال تبعید جدید به محلی نامعلوم هر لحظه بالای سر من است.»