آیدا قجر، سینا قنبرپور - ایران وایر
۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۳، قوه قضاییه ایران اعلام کرد «محمدیاسین رامین»، مدیر پیشین یک شرکت واسطه دارویی در آلمان، با رای دیوانعالی کشور به تحمل سه سال حبس و پرداخت ۸۷۳هزار و ۸۸۷ یورو محکوم شده است. این حکم در حالی صادر شده است که او پیشتر با شکایت دو میلیون یورویی «جمعیت هلالاحمر ایران»، محکوم و سپس تبرئه شده بود. بنا بر مستندات قضایی که در اختیار «ایرانوایر» قرار گرفتهاند، یاسین رامین در سال ۱۳۹۷ وقتی بازداشت شد، تنها یک روز را در زندان سپری کرد و فردای بازداشت و تحویل به زندان «اوین»، از آن خارج شد. این اتفاق در زمان معاونت «غلامحسین محسنی اژهای» بر قوه قضاییه رخ داد.
بنا بر این مستندات که به امضای تعدادی از قضات مستقل رسیده است، محمدیاسین رامین با رانت ویژه اژهای از مجازات و حبس گریخته است.
رامین همسر سابق «مهناز افشار»، بازیگر سینمای ایران و همچنین فرزند «محمدعلی رامین»، معاون مطبوعاتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دوران ریاست «محمود احمدینژاد» بر دولت است؛ شخصی که اهالی رسانه او را مسوول تعطیلی گسترده روزنامهها و قلعوقمع مطبوعات ایران میشناسند.
***
محمدیاسین رامین، متهم پرونده فساد مالی در ایران به شکایت جمعیت هلالاحمر، فرزند محمدعلی رامین است. گفته میشود او با همین رانت خانوادگی و به دلیل تابعیت ایرانی آلمانی که دارد، توانست وارد سیستم اقتصادی ایران شود و مبالغ هنگفتی را در اختیار داشته باشد. هرچند او و خانوادهاش، خصوصا همسر سابقش، یعنی مهناز افشار، تمامی اتهامات را رد میکنند.
محمدیاسین رامین در پاییز ۱۴۰۲ به بخش فارسی «بیبیسی» گفته بود با توجه به فرصت زیادی که در زندان داشته، به این نتیجه رسیده است که از مهناز افشار بخواهد از او جدا شود. این در حالی است که طبق مستندات سازمان زندانها که در اختیار «ایرانوایر» قرار گرفته، این فرد تنها یک روز را در حبس گذرانده است.
حالا، پس از گذشت چندین سال و با وجود تبرئه از محکومیت قضایی، قوه قضاییه ایران محمدیاسین رامین را به تحمل حبس محکوم کرده است.
بر اساس شکایت جمعیت هلال احمر، او اوایل دهه ۹۰ و در شرایط تحریم ایران قرار بود با دریافت ۸۷۳هزار یورو از این سازمان، «پلانگر انسولین» برای بیماران ایران خریداری کند ولی بر اساس پرونده او در قوه قضاییه ایران، یاسین چنین نکرد. هیچگاه هم مشخص نشد که این مبلغ دریافتی بابت چه هزینه شده است و سرانجام داروهایی که قرار بود در اختیار مردم ایران قرار بگیرد، چه شد.
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
حکم جدید محکومیت محمدیاسین رامین سه روز پس از آن صادر شد که مهناز افشار، همسر سابق او با انتشار یک استوری در اینستاگرام خود، تلویحا خروج یاسین از ایران را تایید کرده بود؛ تصویری که مورد توجه رسانههای داخل ایران قرار گرفت. با توجه به مستندات «ایرانوایر» که در بخش مربوط به «محل صدور» حکم نوشته شده است «ایران/ شهر خارج از کشور» و تصاویری که پیشتر در رسانهها از همراهی یاسین در کنار مهناز افشار منتشر شده بودند، به نظر میرسد این شخص مدتها در رفتوآمد به ایران قرار داشته است. حکم در حالی صادر شده است که محمدیاسین رامین در ایران حضور ندارد.
رانت خانوادگی یا هزینه سیاسی ازدواجهای یاسین رامین؟
محمدعلی رامین، پدر یاسین صرفا به دلیل قلعوقمع مطبوعات نیست که شناخته میشود، او کسی است که در کنار احمدینژاد، پررنگترین چهرهای بود که جنایت «هولوکاست» را انکار کرد. بهنظر میرسد پسر او، یاسین توانست با ارتباطهای خانوادگی خود، در شرکت واسطه آلمانی عضو هیات مدیره شود، پول جمعیت هلالاحمر را ناپدید سازد، از مجازات تبرئه شود و بین آلمان و ایران رفتوآمد داشته باشد. شش سال پس از بازداشت و سپری کردن یک روز در زندان، یاسین رامین در دیوانعالی کشور محکوم شناخته شد.
یاسین رامین یک سال پس از حبس یکروزه، در سال ۱۳۹۸ در دادگاه بدوی به ۱۷ سال حبس و رد مال یک تا دو میلیون یورو محکوم شده بود. بر اساس «قانون مجازات اسلامی»، در زمانی که متهم از سوی دادگاه به چند جرم محکوم و مجازات برایش تعیین شود، تنها مجازات اشد (بالاترین محکومیت) اعمال میشود که طبق آن، رای محکومیت هفت ساله در انتظار او بود. اما پس از تقاضای تجدیدنظر، به ناگهان تبرئه شد.
محمدیاسین رامین در پاییز سال گذشته، در وصف محکومیت اولیه و تبرئه به بیبیسی فارسی گفت: «اگر کسی به قوه قضاییهای که رای اولیه را صادر کرده باورمند است، باید به تبرئه صادر شده توسط او هم باورمند باشد.»
او در این مصاحبه تلاش کرد تا آنچه را که در جریان بازداشت و محکومیتش مطرح شده بود، مسالهای سیاسی جلوه دهد و آن را ساختگی خواند. در همین گفتوگو، پرونده قضایی خود را هزینهای دانست که بهخاطر ازدواجهایش، نیروهای سیاسی برایش ایجاد کردهاند.
یاسین میگوید از آنجایی که ازدواج نخست او با مهناز افشار شکل گرفت و خطبه عقد آنها را «علی خامنهای»، رهبر جمهوری اسلامی خواند، سپس طلاق گرفت و در ازدواج بعدی، خطبه عقدش را با «زنی متفاوت»، «محمد خاتمی»، از روسای دولت این نظام و از سران جریان «اصلاحات» خوانده است، برایش پروندهای سیاسی و نه قضایی اقتصادی تشکیل دادهاند.
البته او در هیچ مصاحبهای تاکنون درباره پولهایی که جمعیت هلالاحمر بابت آن شکایت کرده، سخنی نگفته است.
کمتر از یکسال پس از گفتوگو با بیبیسی، پرونده یاسین دوباره باز و یاسین رامین محکوم شناخته شد.
شکایت از یاسین رامین چهزمانی مطرح شد؟
پس از روی کار آمدن دولت یازدهم و تغییر مدیران ارشد، ماجراهای فساد مالی مختلفی مطرح شدند. شکایت جمعیت هلالاحمر از یاسین رامین در سال ۱۳۹۴ مطرح شد. البته ثبت این شکایت مربوط به پنج اسفند ۱۳۹۳ است. در همان زمان، «امیرمحسن ضیایی»، ریيس وقت جمعیت هلالاحمر از این پرونده به عنوان «اختلاف حساب» یاد کرده بود.
«عباس جعفری دولتآبادی»، دادستان تهران ۲۶ مرداد ۱۳۹۵ خبر از بازداشت رامین با عنوان «متهم شرکت رشد هلال احمر» داد.
به گفته دولتآبادی، برای یاسین وثیقه ۲۹ میلیارد تومانی صادر شده بود که بهدلیل عجز در تامین آن، روانه زندان شد. البته هیچگاه خبری مبنی بر مدت حبس او پس از ادعای دولتآبادی و خبر آزادیش منتشر نشد.
سه سال پس از ادعای دولتآبادی، در خرداد ۱۳۹۸ خبرگزاری «تسنیم» گزارشی منتشر کرد که طبق آن، یاسین از سال ۱۳۹۱ از ارایه اسناد مالی فعالیت شرکت با جمعیت هلالاحمر و فروشندگان آلمانی سرباز میزده است.
این شرکت واسطه با نام رشد، همان شرکتی است که بهتر است برای درک بیشتر آنچه یاسین رامین مرتکب شده است، به آن نگاهی بیندازیم.
ماجرای شرکت رشد هلالاحمر چه بود؟
جمعیت هلالاحمر ایران به عنوان یک نهاد غیردولتی و عضو «نهضت بینالمللی صلیبسرخ و هلالاحمر»، زیرمجموعهها و شرکتهای تابعهای دارد. در میان این شرکتها، «سازمان تدارکات پزشکی» به سبب مراودههای مالی خارج از نظارت دولتها، محل مناسبی برای دور زدن تحریمها برای خریداری دارو است.
این زیرمجموعه هلالاحمر به دلیل همین استعداد مالی، محل بروز فسادهای مالی نیز هست. مرور وبسایت سازمان تدارکات پزشکی نشان میدهد که پنج زیرمجموعه شامل «شرکت تجهیزات پزشکی هلال ایران»، «شرکت داروسازی سها»، «شرکت پخش سها هلال»، «شرکت بازرگانی سها کیش» و «شرکت سها جیسا» ذیل همین سازمان، مشغول به فعالیت هستند.
تحریمهای مالی علیه ایران و تحمیل رنج مضاعف به بیماران بابت تهیه دارو در دوران محمود احمدینژاد شروع شد. در دولت نهم، «مسعود خاتمی» که در کارنامه خود ریاست بهداری کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ریاست «دانشگاه بقیهالله» یا معاونت بهداشت و درمان بنیاد مستضعفان را داشت، از سوی ریيس دولت به سمت ریاست جمعیت هلال احمر ایران منصوب شد. در همین دوران بود که شرکت رشد با هدف خرید برخی اقلام تحریمی در کشور آلمان تاسیس شد.
بنا به گفته «امیر محسن ضیایی»، رییس وقت هلالاحمر، طبق قوانین آلمان، هر شرکتی که در این کشور فعالیت میکند، باید تحت نظارت و مسوولیت یکی از اتباع آلمانی باشد.
چه کسی بهتر از یاسین رامین؟ در آن زمان، یعنی سال ۱۳۸۶، پدر او، محمدعلی رامین معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد بود. به نظر میرسد برای دور زدن این بخش از تحریمها، پدر پای پسرش را به شرکت رشد هلال احمر باز کرد. یاسین در آن سال با ۲۶ سال سن، تابعیت آلمان را داشت و عضو هیات مدیره شرکت شد.
طبق گزارش خبرگزاری «تسنیم»، یاسین رامین از کارمندان سابق پیمانی جمعیت هلال احمر بود که در تاریخ ۲۴ دی ۱۳۸۶ از سوی مدیرعامل وقت سازمان تدارکات پزشکی هلال احمر به عنوان عضو هیاتمدیره شرکت رشد معرفی و در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۸۸ توسط مجمع عمومی فوقالعاده، به عنوان مدیرعامل شرکت رشد انتخاب شد.
یاسین در گفتوگوی خود با بیبیسی فارسی، در توضیح این مناصب گفته بود: «من روبهروی دوربین صحه میگذارم بر این باور جامعه که در جمهوری اسلامی افراد به واسطه نسبتهای فامیلی خود به خیلی امکانات و پست و مقام میرسند. اصلا دلیلی ندارم راجع به خودم صحبت کنم.»
وقتی موضوع مسایل مالی شرکت رشد در سال ۱۳۹۴ رسانهای شد، ضیایی، رییس وقت هلالاحمر به خبرگزاری «فارس» گفت: «ما دو میلیون یورو به شرکت رشد دادیم تا پول تجهیزات پزشکی را پرداخت کند اما با وجود اینکه تجهیزات خریداری شده به داخل کشور آمده ولی پولی به فروشنده نرسیده است.»
البته پرونده یاسین رامین و اختلاف حساب مورد ادعای هلالاحمر در آن زمان تنها وجه این پرونده نیست بلکه هلالاحمر بابت دو موضوع دیگر هم از رامین شکایت کرد؛ یک شکایت مربوط به دریافت ۸۷۳هزار یورو بابت خرید پلانگر انسولین بود که نه پرداختی به شرکت آلمانی داشت و نه این دارو به ایران تحویل شد. شکایت دیگر در مورد فروش خودروی جگوار متعلق به شرکت رشد بود که در زمان خلع ید از یاسین فروخته شده بود.
در شکایت جمعیت هلالاحمر از رامین به این نکته اشاره شده که در همان زمان که او از پرداخت پول خودداری میکرده، وجوهی را در حساب خود در کرج واریز میکرده است.
یاسین رامین در فاصله سالهای ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۱، مدیرعامل شرکت رشد بود. در سال ۱۳۹۴ که ضیایی با خبرگزاری فارس گفتوگو کرد، مدعی شد که این شرکت تعطیل شده است. او این تعطیلی را به انجام واسطهگری میان هلالاحمر و فروشنده آلمانی مرتبط دانسته بود.
از سوی دیگر بررسیها نشان میدهند پس از آن که «ابوالحسن فقیه» در دولت دوم محمود احمدینژاد عهدهدار ریاست جمعیت هلالاحمر شد، پیگیر دو میلیون یوروی پرداختی به به شرکت رشد بود و در سال ۱۳۹۰ خواستار ارایه اسناد از سوی رامین بوده است. اما در نهایت به دلیل استنکاف او از ارایه سند و عدم همکاری، از محمدیاسین رامین در شرکت رشد خلع ید کرد.
خیانت در امانت؛ سکوت مقابل میلیونها یورو پول
پس از طرح شکایت از سوی جمعیت هلالاحمر ایران، پرونده در شعبه ۱۰۵۸ دادگاه کیفری دو مجتمع رسیدگی به جرایم کارکنان دولت تهران مورد رسیدگی قرار گرفت و در نهایت ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۸ رای بدوی مبنی بر محکومیت محمدیاسین رامین صادر شد.
دادگاه در این پرونده به سه اتهام وارد شده به رامین مبنی بر «خیانت در امانت و تصاحب ۸۷۳ هزار و ۸۸۷ یورو» (خرید پلانگر انسولین)، «خیانت در امانت و انتقال مال غیر» (سهام شرکت رشد به ارزش ۵۴۰ هزار یورو) و «خیانت در امانت و انتقال مال غیر فروش» (خودروی جگوار به مبلغ ۱۸ هزار یورو» رسیدگی کرد. او به ۱۷ سال حبس و به رد مال یک تا دو میلیون یورو محکوم اما پس از تقاضای تجدیدنظر، توسط قوه قضاییه تبرئه شد.
برخی رسانهها نظیر خبرگزاری فارس و «جامجمآنلاین» موضوع شکایت از یاسین رامین را ورود شیرخشکهای آلوده توصیف کردند و محکومیت بدوی را نیز ناشی از همین دانستند. اما حدود دو سال بعد، در ۲۶ آبان ۱۴۰۰ رسانهها خبر دادند که پرونده شکایت سازمان تدارکات هلال احمر از یاسین رامین در دادگاه تجدیدنظر با تبرئه رامین خاتمه یافته است.
در سوم آذر ۱۴۰۰، «محمدجواد حشمتی»، رییسکل دادگستری استان تهران درباره چرایی تبرئه او گفته بود: «پس از بررسیهای مقدماتی، برگزاری جلسات دادرسی و جلب نظریه هیات پنج نفره کارشناسی این دادگاه با استدلالهای به عمل آمده و اجمالاً حقوقی بودن موضوع اختلافات، رایی متفاوت از رای دادگاه بدوی صادر مینماید و متذکر میگردد که این رای نافی امکان اثبات مسوولیت مدنی یاسین رامین در مراجع ذیصلاح حقوقی با رعایت کامل تشریفات آیین دادرسی مدنی نیست.»
طبق مستندات «ایرانوایر»، بهنظر میرسد قوه قضاییه که یاسین را فردی نزدیک به تیم احمدینژاد ارزیابی میکرده و آقازادهای با تابعیت آلمانی را به راحتی از مجازات و عدالت رهانیده است.
حالا یاسین درحالی که در آلمان به سر میبرد، دوباره بر سر همین پرونده محکومیت دریافت کرده است. او تاکنون بر سر برخورد قضایی با خودش بارها گفتوگوهای رسانهای انجام داده است؛ گاهی به رانت خانوادگی اشاره کرده و گاهی خود را فردی مستقل خوانده و حکم اخیر را تاوان شکستن سکوت دانسته است. اما هیچگاه سخنی درباره جزییات و نوع فعالیتهای شرکت رشد و چرایی اتهامهایش، از جمله فروش جگوار چیزی نگفته است.
سکوت یاسین درباره تمامی حقیقت برای چیست؟ چه بر سر پولها آمده است؟ شرکت رشد به جز پروندهای که مربوط به یاسین است، در زمان فعالیت، چگونه و با دخالت چه افرادی تحریمها را دور میزده است؟ این سوالها همچنان بیجواب باقی ماندهان.