«جمهوری اسلامی از همیشه ضعیف‌تر است»؛ هانا نویمان: سرنگونی اسد می‌تواند اثر دومینویی ایجاد کند
کیهان لندن - هانا نویمان نماینده‌ی آلمان در پارلمان اروپا در یک مصاحبه اختصاصی با IPPEN.MEDIA توضیح می‌دهد که رژیم ایران اکنون چه نقشی در خاورمیانه ایفا می‌کند و آیا زمامداران جمهوری اسلامی تحت فشار داخلی قرار خواهند گرفت یا نه. این سیاستمدار عضو «حزب سبزها» مسئولیت ریاست هیئت روابط اتحادیه اروپا با ایران را نیز بر عهده دارد.
نویمان که از حامیان قرار گرفتن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمان‌های تروریستی اتحادیه اروپاست، می‌گوید با ضرباتی که حماس و حزب‌الله از اسرائیل دریافت کردند و پس از فروپاشی بشار اسد، رژیم ایران هم به شدت ضربه‌پذیر شده است.
-[حکومت] ایران در ماه‌های اخیر شکست‌های ژئوپلیتیک متعددی را متحمل شده؛ به ویژه با سقوط بشار اسد در سوریه و موفقیت‌های نظامی اسرائیل. واقعا تهران تا چه حد تضعیف شده است؟
- رژیم ایران از لحاظ ژئوپلیتیک بیش از هر زمان دیگری در سال‌های اخیر تضعیف شده است. در گذشته، قدرت آن بر پشتیبانی از گروه‌های نیابتی مسلح مانند حزب‌الله استوار بود. در درگیری‌ها، رهبران جمهوری اسلامی همواره به عنوان یک نیروی پشتیبان برای این گروه‌ها عمل می‌کردند؛ مانند یک «برادر بزرگ» که در دعواهای مدرسه از برادر کوچک حمایت می‌کند.
اما مشکل اینجاست که در ماه‌های اخیر، این برادر بزرگ (رژیم ایران) دیگر حضور مؤثری نمی‌توانسته داشته باشد. این امر باعث تضعیف گروه‌های نیابتی شده و در نتیجه، رژیم ایران را نیز ضعیف کرده است.
-آیا عدم حمایت جمهوری اسلامی باعث سقوط اسد شد؟
- بله، تا حدی! گروه شورشی تحریرالشام سوریه یکی از اولین گروه‌هایی بود که ضعف احتمالی جمهوری اسلامی ایران را آزمایش کرد و موفق شد. آنها بررسی کردند که پشت سر اسد چه حمایتی باقی مانده و دریافتند که پشتیبانی چندانی وجود ندارد.
- کدام گروه‌ها بیشترین آسیب را از ضعف جمهوری اسلامی دیده‌اند؟
- بطور ویژه حزب‌الله. این گروه به شدت از سوی اسرائیل تحت حمله قرار گرفته. اگرچه حزب‌الله بارها از [حکومت] ایران درخواست کمک کرده، اما در عمل تقریباً به حال خود رها شده است.
-آیا این تحولات می‌توانند منجر به یک اثر دومینویی شوند؟
- قطعاً. اکنون سایر بازیگران نیز ممکن است به فکر آزمایش گروه‌های نیابتی [رژیم] ایران بیفتند تا ببینند آیا هنوز از سوی «برادر بزرگ» حمایت می‌شوند یا نه. همچنین این وضعیت جمهوری اسلامی را در بحران شدیدی در سیاست خارجی قرار داده. ما شاهد پیشنهادهای دیپلماتیک شتابزده از سوی زمامداران ایران به طرفین مختلف هستیم. علاوه بر این، یک مشکل لجستیک نیز ایجاد شده است: بسیاری از تسلیحات ایران از طریق سوریه به حزب‌الله و حماس منتقل می‌شد، اما این مسیر اکنون عملاً مسدود شده است.
-به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی از تحولات سوریه نگران است؟
-بله، به ویژه به دلیل ضعف یکی از مهم‌ترین متحدانش، یعنی روسیه. روسیه دو پایگاه نظامی مهم خود را در سوریه از دست داده است. این یک شکست استراتژیک جدی برای مسکو به شمار می‌رود، به ویژه در زمینه عملیات نظامی روسیه در آفریقا.
- چرا در خاورمیانه «روایت دموکراسی» را با بحران سوریه گره می‌زدند؟
- در بسیاری از کشورهای منطقه، حکومت‌ها از این روایت استفاده می‌کردند که اگر مردم به دنبال دموکراسی بروند، ممکن است به سرنوشت سوریه دچار شوند! سوریه‌ای شدن! یعنی کشوری که زمانی ثروتمند و زیبا بود اما اکنون ویران شده است. این روایت تا کنون بسیار تأثیرگذار بود. اما اگر سوریه به سمت یک حکومت دموکراتیک و متعادل حرکت کند، این روایت تغییر خواهد کرد. به همین دلیل، حمایت از روند دموکراتیک در سوریه برای اتحادیه اروپا بسیار مهم است.
-آیا تحولات سوریه می‌تواند به یک انقلاب در ایران منجر شود؟
- این مسئله بسیار قابل توجه و بحث‌برانگیز است. معمولاً رژیم ایران در واکنش به بحران‌های خارجی، سرکوب داخلی را افزایش داده است. اکنون نیز همین روند را شاهد هستیم. تعداد اعدام‌ها همچنان بالاست و سرکوب مردم به شدت ادامه دارد. به عنوان مثال، قوانینی تصویب شده که زنان بدون حجاب را «روانی» معرفی کرده و آنها را به بیمارستان‌های روان‌درمانی می‌فرستند. بحران اقتصادی و انرژی نیز نارضایتی مردم را افزایش داده است.
-آیا توافق اخیر ایران و روسیه می‌تواند مشکلات اقتصادی و انرژی در ایران را کاهش دهد؟
- این یکی از اهداف آن بود، اما آنچه [رژیم] ایران انتظار داشت، به دست نیاورد. ایران و روسیه متحدان طبیعی نیستند. این اتحاد بیشتر به دلیل دور زدن تحریم‌های غرب و حمایت نظامی از یکدیگر شکل گرفته. از نظر ایدئولوژیک اما اهداف آنها متفاوت است.
-آیا این اتحاد واقعاً برای دو کشور سودمند است؟
- بیشتر به نظر می‌رسد که این توافق نمادین است. به نظر می‌رسد که هدف اصلی، دور زدن تحریم‌ها بوده است. ایران نفت و پهپادهای «شاهد» را برای جنگ اوکراین تأمین می‌کند و احتمالاً در مقابل، روسیه فناوری هسته‌ای در اختیار حکومت ایران قرار می‌دهد. اما این رابطه چقدر پایدار خواهد بود؟ چین نیز نباید در این معادله نادیده گرفته شود، زیرا پکن علاقه‌ای به ظهور یک قدرت هسته‌ای جدید در منطقه ندارد. این امر می‌تواند بر روابط چین و روسیه تأثیر بگذارد.
-آیا اتحادیه اروپا تحریم‌های بیشتری علیه [رژیم] ایران وضع خواهد کرد؟
- ما دائماً در حال بررسی تحریم‌های جدید علیه رژیم‌های سرکوبگر هستیم. به نظر من، باید تحریم‌های شدیدتری علیه ناوگان در سایه‌ی ایران [نفتکش‌های شبح] اعمال کنیم، مانند آنچه در مورد ناوگان روسیه انجام دادیم تا از انتقال سلاح و پهپاد جلوگیری شود. این فرآیند زمانبر است، زیرا تحریم‌ها در اتحادیه اروپا باید از نظر حقوقی مستدل باشند. علاوه بر این، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی باید در فهرست گروه‌های تروریستی قرار بگیرد.
-آیا تهدیدهای جمهور اسلامی ایران علیه اسرائیل جدی است؟
- بر اساس اسناد امنیتی، اسرائیل در حمله‌ی اخیر خود تقریباً تمام سامانه‌های دفاع هوایی ایران را نابود کرده است. برای یک حمله تلافی‌جویانه، [حکومت] ایران به این سامانه‌ها و جنگنده‌های روسی نیاز دارد، اما پوتین هنوز آنها را تحویل نداده است. بنابراین، هرچند [رژیم] ایران همچنان تهدید می‌کند، اما توانایی نظامی آن در حال حاضر به شدت محدود شده است.
