برنی (برنارد) سندرز از برجسته ترین رهبران و سخنگویان جنبش سوسیال دموکراسی در امریکا ست، جنبشی که با عمرِ حدودِ ۱۲۷ سالهاش در امریکا، به عنوان یکی از جنبشهای وفادارِ به اومانیسم، پراگماتیسم و دموکراسی، جامعه امریکا را به سوی آزادی و رفاه همگانی و عدالت اجتماعی سوق داده است. نگاه عمیق و همه جانبۀ برنی سندرز به ابعاد و مؤلفههای گوناگون عدالت اجتماعی، در بُعد حقوقی و قضائی، در بُعد سیاسیِ، در بُعد اقتصادی و اجتماعی، به ویژه تقسیم عادلانه ثروت و درآمد کشور، برخورداری مردم از فرصتهای برابر، برخورداری از ایمنیهای فردی و اجتماعی (بیمههای خدمات بهداشتی و درمانی و اجتماعی)، تامین مسکن وآموزش، و ریشه کنی فقر و بیکاری، نشانگر نگاه، افکار و کردار عادلانه، انسانی و دموکراتیک اوست.
سندرز به عنوان یک کنشگر سیاسی و یک سناتور مستقل سالیانی ست در امریکا برای دستیابی و گسترش وتعمیق آزادی و عدالت اجتماعی، وعلیه سرمایه داران بزرگ و جنگ افروزان و خشونت آفرینان مبارزه کرده است، تلاش و مبارزهای که در ادامه و تکمیل راهِ تلاش شخصیتهای ماندگارسوسیال دموکراسی در امریکا به ویژه خانم پرکینزاست. فرانسیس پرکینز نخستین زنِ سوسیال دموکرات بود که در امریکا به مقام وزارت رسید، و وزیر کار کابینه فرانکلین روزولت شد (۴۵-۱۹۳۳). وی بسیاری از برنامهها و خواستهای سوسیال دموکراتها را در حوزۀ مسؤولیتهای خود مطرح و عملی کرد. پرکینز به دنبال ایجاد دولت مدرن و رفاهی بود. از نگاه وی این دولت وظیفه داشت برای تامین عدالت اقتصادی واجتماعی، و وضع قوانین عادلانه کار و تامین خدمات اجتماعی و رفاهی نظارت و در سطوحی مداخله کند. او به این شرط مسئولیت وزارت کار را پذیرفت که کسی مانع تحقق خواستهای وی نشود: " ۴۰ ساعت کاردرهفته، افزایش دستمزد زحمتکشان و مزدبگیران، پرداخت دستمزد و هزینه درمان به کارگرانی که درحین کار مجروح و یا بیمار میشوند، بیمه بیکاری، ممنوع کردن کار کودکان، تامین اجتماعی کارگران، بازسازی خدمات سازمان دولتی اشتغال، بیمه درمانی برای کارگران و..." خواست هائی بود که او بسیاری از آنان را عملی ساخت.
امروزه سوسیال دموکراسی در امریکا به نام برنی سندرز گره خورده است، سیاستمداری اهل گفت و گو و صلح طلب، سیاستمداری مخالف دخالت امریکا در أمور داخلیِ کشورهای دیگر، و مخالف سیاست تغییر رژیم توسط دولت امریکا در کشورهای دیگر. سندرز سیاست و عملکرد امریکا را در ایران در مقاطع تاریخی گوناگون، در شیلی دوران آلنده، در گواتمالا، گرانادا، نیکاراکوئه، کوبا و... را نادرست و زیان آور خوانده است. سندرز در سالهای ۱۹۹۱ و۲۰۰۲ علیه قطعنامههای صادر کنندهٔ مجوز استفاده از زور وجنگ علیه عراق رای داد و با اشغال عراق در سال ۲۰۰۳ مخالفت کرد.
سندرز به عنوان یک سیاستمدار یهودی مخالف سیاستها وعملکرد دولت دست راستی و افراطی اسرائیل و شخص نتانیاهوست. وی در رابطه با جنگ اسرائیل و فلسطین گفته است" بسیاری از این مرگها با سلاحهای آمریکایی صورت میگیرد و هزینهاش با پول ما مالیاتدهندهها پرداخت میشود. تنها درطی یکسال، ایالات متحده ۱۸ میلیارد دلار کمک نظامی به اسرائیل ارائه کرده و بیش از ۵۰ هزار تن تسلیحات و تجهیزات نظامی تحویل آنها داده است. به عبارت دیگر ما به عنوان شهروندان آمریکایی در این جنایات وحشتناک و غیرقانونی شریک هستیم، همدستی ما باید پایان یابد... من با پزشکانی که در غزه خدمت کرده و کودکانی که به ضرب گلوله زخمی شدهاند را مداوا میکنند دیدار کردم... یونیسف تخمین میزند که روزانه ۱۰ کودک در غزه یک پای خود را از دست میدهند. بیش از ۱۷۰۰۰ کودک یتیم در آنجا وجود دارد و... "
برنی سندرز" ۸ سپتامبر سال ۱۹۴۱ در خانوادهای یهودی در محله بروکلین نیویورک متولد شد. پدرش از یهودیان مهاجر لهستانی و مادرش اهل نیویورک بود، خانوادهای که بسیاری از بستگانشان را در جریان هولوکاست از دست داده بودند. سندرز به مدرسه عبری نیویورک رفت، در مراسم جشن تکلیف یهودی شرکت کرد، با این حال از نوجوانی علاقهای به مذهب نداشت. در سال ۱۹۶۳ به اسرائیل رفت و در مزارع اشتراکی (کیبوتص) که باشیوههای سوسیالیستی اداره میشد کار و زندگی کرد تا یک زندگی ساده و بیپیرایه را تجربه کند. پس از مدتی به دانشگاه شیکاگو بازگشت و در سال ۱۹۶۴ ازدواج کرد و دوباره به اسرائیل و مزارع اشتراکی روی آورد. "
سندرز سازمانگر تشکل و مبارزات دانشجوئی در رابطه با کنگره برابری نژادی و جنبش حقوق مدنی سیاهپوستان آمریکا بود. سال ۱۹۷۱ به عنوان عضوی از حزب اتحادیه آزادی، حزبی بر آمده از جنبش ضد جنگ و حزب خلق، فعالیت کرد. او از سال ۱۳۷۲ به عنوان یک سوسیال دموکرات در رقابتهای انتخاباتی برای کسب مقام فرمانداری ورمانت، مجلس سنای امریکا، شهرداری شهر برلینگتون- ورمانت، نمایندگی مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا شرکت کرد. سندرز برای کسب نامزدی حزب دمکرات در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ رقابت کرد و شکست خورد.
سندرز در صحنه سیاسیای که راست افراطیِ برتری طلب به پیشواییِ دونالد ترامپ و ایلان ماسک (تاگها و بیلیونرها) و مشابهینشان جامعه امریکا و جامعه جهانی را به ورطه کینه ورزی و تباهی سوق میدهند، صدای اعتراض نسبت به الیگارشی بیلیونرهای نفرت پراکن و ناسیونالیست افراطی ست. وی خواستار تحقق دموکراسی در همهی عرصههای سیاسی و اجتماعی و فرهنگی، عدالت اقتصادی واجتماعی، تأمین آموزش و بهداشت، فزایش مدرسه به جای زندان، اصلاح قوانین تامین اجتماعی، افزایش دستمزد زحمتکشان، افزایش مالیات ثروتمندان است. سندرز خواهان کوتاه کردن دست سرمایه داران برزگ از تاثیر گذاری در مبارزات انتخاباتی، اصلاح نظام انتخاباتی، مبارزه با تبعیض نژادی و مذهبی و جنسیتی و حقوق دگرباشان جنسی، حفظ محیط زیست به ویژه معضل گرم شدن کره زمین است. وی صلح طلبی و دیپلماسی به جای جنگ طلبی در حوزه سیاست خارجی، عدم دخالت در امور داخلی کشورهای دیگر را محورهای اصلی سیاست خارجیاش اعلام کرده است. سندرز با شناخت از موانع جدی و قدرتمند در راستای تحقق خواستهایش، که سیری ناپذیری بخش بزرگی از سرمایه داران بزرگ، کلیسا و تعصبهای مذهبی، نژادی، قومی و ناسیونالیستی در زمرهی مهم ترین این موانعاند، پا به میدان گذاشته است، با این باور که با اتکا به نیروی مردمی آگاه به ایدههای آزادی خواهانه و عدالت جویانه میتوان این موانع را از میان برداشت.
سندرزبه دنبال اصلاح قوانین مهاجرت به امریکاست. او بر این باور است که برای مهاجرین به امریکا باید مسیری قانونی و به سوی تابعیت ایجاد شود. او مخالف بهره کشی از کارگران خارجی با حداقل دستمزد کاردر امریکاست.
سندرز با شناخت از تغییر و تحولهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی، و نیز شرایط سیاسی و اقتصادی امریکا و قشربندیهای طبقاتی و اجتماعی با تدوین گفتمان ومشی سیاسی منطبق بر تغییر و تحول، و با اتکا به نیروی جوان و بخشی ازروشنفکران و زحمتکشان پای در میدان رقابت و مبارزه دارد.
برنی سندرزبا تبلیغ و ترویج بنیادهای ارزشی سوسیال دموکراسی نقش خویش و سوسیال دموکراتهای امریکایی بر عرصه سیاست و فرهنگ و جامعه امریکا زده است. برنی سندرز ۸۵ ساله هرگز تسلیم ستمگری و جنگ افروزی نشده است و باور داشته و دارد که خورشید انسانیت و آزادی برای همیشه زیر ابرهای هوچیگری و آوازه گری و تهمت و نادانی نخواهد ماند. سندرز پیروزمندانه و جسورانه جنبشی را رهبری و تقویت کرده است که در روند تحقق و تثبیت رفاه، آزادی و دموکراسی در جامعه امریکا بیش از پیش تاثیر گذاربوده و خواهد بود.
******
یکی ازتازه ترین سخنرانیهای برنی سندرز:
AOC and Bernie Sanders draw thousands of people at 'Fighting Oligarchy' rally in Denver
برنی سندرز - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد