در حالی که مذاکرات هسته‌ای بین ایالات متحده و ایران در عمان از سر گرفته شده، شاهزاده رضا پهلوی و چهره‌های برجسته اپوزیسیون ایران به‌طور قاطع با هرگونه توافقی که به جمهوری اسلامی مشروعیت ببخشد، مخالفت می‌کنند.
شاهزاده رضا پهلوی موضع خود را به‌روشنی بیان کرده است: «تا زمانی که جمهوری اسلامی در قدرت است، صلح در خاورمیانه غیرممکن است.» او معتقد است که تنها ایرانِ پس از جمهوری اسلامی می‌تواند پایه‌ای برای ثبات منطقه‌ای باشد.
اپوزیسیون به بنیان‌های ایدئولوژیک رژیم اشاره می‌کند -- ضد غرب، ضد اسرائیل، و متکی به ایجاد تنش برای توجیه سرکوب داخلی و توسعه‌طلبی منطقه‌ای. حمایت جمهوری اسلامی از گروه‌های تروریستی، از جمله گروه‌های دشمن اسرائیل، نقش دائمی آن در بی‌ثباتی منطقه را برجسته می‌کند.
در حالی که ایالات متحده همچنان دیپلماسی را به اقدام نظامی ترجیح می‌دهد، رئیس‌جمهور ترامپ اعلام کرده است که آمریکا به جنگ با ایران «کشیده نخواهد شد»، اگرچه گزینه نظامی را در صورت شکست دیپلماسی منتفی ندانسته است. اینکه آیا رویکرد فشارمحور ترامپ به صلح کمک کرده یا مانع آن شده، هنوز مورد بحث است -- اما بدون شک میدان دیپلماسی را دگرگون کرده است.
آمریکا به دنبال محدودسازی غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران و تضمین پایبندی از طریق سازوکارهای سخت‌گیرانه نظارتی است. ایران در مقابل، بر حق خود برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای تأکید می‌کند و انتظار دارد هر توافقی این حق حاکمیتی را به رسمیت بشناسد.
مذاکرات غیرمستقیم پیش‌رو لحظه‌ای کلیدی برای دیپلماسی خاورمیانه است. اسرائیل همچنان بازیگری اصلی در این پرونده است و خواهان توافقی است که هم توان هسته‌ای ایران و هم رفتار منطقه‌ای آن را به‌طور جامع در بر گیرد.
با توجه به مسائل امنیتی، فشارهای اقتصادی، و تنش‌های سیاسی، روزهای آینده بسیار تعیین‌کننده خواهند بود. اگرچه ازسرگیری مذاکرات بارقه‌ای از امید را نشان می‌دهد، اما موانع جدی همچنان باقی است.
با این حال، برای اپوزیسیون ایران، مسئله اصلی فراتر از سطح غنی‌سازی یا پروتکل‌های راستی‌آزمایی است. آنان معتقدند تا زمانی که این رژیم که توان اصلاح ندارد در قدرت باشد، هیچ صلح واقعی و پایداری قابل تحقق نیست. از دیدگاه آنان، صلح پایدار نه با محدودسازی هسته‌ای، بلکه با گذار دموکراتیک در ایران آغاز می‌شود
صبر تا کی و کجا باید؟ دارکوب*
